Publikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych
Dz.U.UE.C.2022.281.9
Akt nienormatywnyPublikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych
(2022/C 281/07)
JEDNOLITY DOKUMENT
"Salacgrīvas nēģi"
Nr UE: PGI-LV-02507 - 2.5.2019
ChNP () ChOG (X)
1. Nazwa lub nazwy
"Salacgrīvas nēģi"
2. Państwo członkowskie lub państwo trzecie
Łotwa
3. Opis produktu rolnego lub środka spożywczego
3.1. Typ produktu
Klasa 1.7. Świeże ryby, małże i skorupiaki oraz produkty wytwarzane z nich
3.2. Opis produktu, do którego odnosi się nazwa podana w pkt 1
"Salacgrīvas nēģi" to anadromiczne smoczkouste należące do gatunku minóg rzeczny (Lampetra fluviatilis). Są sprzedawane w stanie świeżym lub jako produkt gotowany i przyrządzony w galarecie.
Świeże minogi mają długość 30-35 cm. Ich grzbiet i boki u góry ciała mają barwę ciemnoniebiesko-szarą lub zielon- kawo-brązową, natomiast boki na dole i spód ciała - szarawą lub białą. Mniej niż 15 % minogów ma wymiary powyżej 35 cm lub poniżej 30 cm. Bliskość obszaru geograficznego do morza i metoda połowu "Salacgrīvas nēģi" sprawiają, że minogi spędzają niewielką ilość czasu w wodzie rzecznej. Wyróżniają się zatem czystością, tzn. ich układ oddechowy jest wolny od zanieczyszczeń pochodzących z osadów na dnie rzecznym. Mają charakterystyczny zapach morza i glonów.
Gotowane minogi w galarecie, przygotowywane ze świeżych minogów, są również wolne od niepożądanych zanieczyszczeń i posmaków pochodzących z osadów na dnie rzecznym. Ich smak jest bogaty, słodkogorzki i umiarkowanie słony. Jeśli chodzi o konsystencję, miąższ daje się łatwo rozdrobnić, jest delikatny i soczysty, a właściwości te zos- tają zachowane dzięki umieszczeniu w gęstej i sprężystej galarecie. Produkt gotowy zawiera nie więcej niż 30 % galarety, nie mniej niż 70 % gotowanego mięsa minoga oraz od 1,2 % do 3,0 % soli. Gotowane minogi mają barwę szarawobrązową, a galareta - od jasnożółtej do jasnobrązowej.
3.3. Pasza (wyłącznie w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego) i surowce (wyłącznie w odniesieniu do produktów przetworzonych)
Nie ustanowiono żadnych zasad dotyczących stosowanych pasz ani ich jakości.
Surowcem dla produktu przetworzonego - gotowanych minogów w galarecie - są świeże minogi złowione w rzekach Svētupe i Salaca na terenie sołectwa Salacgrīva i miasta Salacgrīva.
3.4. Poszczególne etapy produkcji, które muszą odbywać się na wyznaczonym obszarze geograficznym
Świeże "Salacgrīvas nēģi" są poławiane w okresie od dnia 1 sierpnia do dnia 31 stycznia przy użyciu więcierzy w jazach rybackich na rzekach Svētupe i Salaca na terenie sołectwa Salacgrīva i miasta Salacgrīva.
Wszystkie etapy produkcji gotowanych minogów w galarecie odbywają się na terenie sołectwa Salacgrīva i miasta Salacgrīva.
3.5. Szczegółowe zasady dotyczące krojenia, tarcia, pakowania itp. produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa
3.6. Szczegółowe zasady dotyczące etykietowania produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa
4. Zwięzłe określenie obszaru geograficznego
Sołectwo Salacgrīva i miasto Salacgrīva znajdują się na wybrzeżu Vidzeme w Zatoce Ryskiej.
5. Związek z obszarem geograficznym
Specyfika obszaru geograficznego
Obecnie minogi poławia się przy użyciu jazów i więcierzy jedynie na terenie sołectwa Salacgrīva i miasta Salacgrīva. Jest to wyjątkowa metoda połowu stosowana od wielu stuleci. Jaz do połowu minogów jest specjalnym rodzajem kładki spoczywającej na filarach sosnowych, skonstruowanej bez użycia śrub lub gwoździ. W szczególności taka technika połowu ułatwia częste sprawdzanie więcierzy. Z kolei geograficzna bliskość morza od miejsca na rzece, do którego minogi powracają na tarło po spędzeniu większości życia w wodzie słonej, powoduje, że zwierzęta spędzają mniej czasu w wodzie rzecznej. Dzięki temu wchłaniają mniej zanieczyszczeń z osadów na dnie rzeki, co gwarantuje właściwości organoleptyczne produktu, zwłaszcza jego smak.
Specyficzny charakter produktu
"Salacgrīvas nēģi" to anadromiczne smoczkouste należące do gatunku minóg rzeczny (Lampetra fluviatilis). Mają one następujące cechy:
- świeże minogi mają charakterystyczny zapach morza i glonów;
- specyfika produktu wynika z jego właściwości organoleptycznych - smak produktu jest bogaty, słodkogorzki i umiarkowanie słony, bez posmaku osadów z dna rzecznego.
Związek
Istnieje związek przyczynowy między obszarem geograficznym "Salacgrīvas nēģi" a produktem. Związek ten leży u podstaw renomy i cech charakterystycznych produktu.
Najbardziej charakterystyczną cechę produktu, tj. jego bogaty, słodkogorzki i umiarkowanie słony smak oraz zapach morza i glonów, zapewnia z jednej strony geograficzna bliskość morza, która powoduje, że zwierzęta spędzają mniej czasu w wodzie rzecznej po powrocie na tarło, co sprawia, że wchłaniają one mniej zanieczyszczeń z osadów na dnie rzecznym. Z drugiej strony cechę tę zapewnia stosowana technika połowu, która ułatwia częste sprawdzanie więcie- rzy.
Produkt cieszy się od wieków znakomitą renomą wśród ludności Łotwy, o czym świadczą dane historyczne: "Salacgrī- vas nēģi" są poławiane i przetwarzane od XVIII wieku. Metody połowu minogów i przepisy kulinarne dotyczące ich przyrządzania są przekazywane z pokolenia na pokolenie. W archiwum muzeum Salacgrīva znajduje się rysunek z 1780 r. sporządzony przez Johanna Brotze'a, przedstawiający jaz do połowu minogów na rzece Salaca niedaleko Vecsalaca Manor.
Z dokumentów z 1867 r. będących w posiadaniu łotewskich państwowych archiwów historycznych wynika, że w tamtym czasie prowadzono połowy minogów w 14 gospodarstwach. W pierwszym okresie niepodległości Łotwy połów minogów na rzece Salaca był nadal powszechnie praktykowany. Prawa do połowów zostały wydzierżawione na aukcji w dwunastu partiach, znanych jako robi. Ówczesny właściciel gospodarstwa Upesjenni w Salacgrīva, Bernhards Skuja, parał się również aktywnie połowem i przetwórstwem minogów w latach dwudziestych i trzydziestych XX w. W drugiej połowie lat dwudziestych Skuja skonstruował budynek przeznaczony do czynności związanych z gotowaniem minogów. Budynek, który nadal istnieje, stanowił początek przemysłowego przetwarzania minogów na wybrzeżu Vidzeme.
Po II wojnie światowej połowy i przetwarzanie minogów na obszarze Salacgrīva zostały przejęte przez zbiorowe gospodarstwo Brīvais vilnis. Artykuł autorstwa E. Dumbrājsa w magazynie Zvaigzne (nr 21, 1956 r.) opisuje połów mino- gów na rzece Salaca i wytwarzanie gotowanych minogów w galarecie. Przepis kulinarny zawarty w tym artykule zachował się do dziś.
Renomę produktu poświadcza również film dokumentalny wytwórni Riga Film Studio z 1974 r. "Mēs un jūra" ("Morze i my") (scenariusz: Daina Avotiņa, Jānis Peters), w którym padają te ważne słowa: "Minogi to czyste złoto rzeki Salaca!"
Należy zauważyć, że od siedmiu lat w drugą sobotę października świętowany jest doroczny "Dzień minoga z Salacgrīva". W tym dniu "Salacgrīvas nēģi" gotuje się lub przyrządza z nich zupę, a gotowane minogi w galarecie są kupowane i sprzedawane. Zwiedzający, których są tysiące, zapoznają się z połowami minogów i wytwarzanymi z nich produktami. Wracają bogatsi o wspomnienia rybaków z Salacgrīva i kucharzy specjalizujących się w potrawach z minogów, którymi dzielą się z rodziną i przyjaciółmi.
Szlaki turystyczne na terenie sołectwa i miasta Salacgrīva oferują okazję do odkrycia tej wyjątkowej, wielowiekowej techniki połowowej oraz do smakowania produktów uzyskiwanych w wyniku jej stosowania. Technika połowu mino- gów, w której wykorzystuje się jazy, pozwala turystom obserwować połów i w nim uczestniczyć. Odwiedzający osobną wystawę Zutiņš murdā ("Minogi w więcierzu") w Muzeum Salacgrīva mogą również dowiedzieć się więcej o historii połowów i przetwórstwa "Salacgrīvas nēģi" oraz o renomie tego produktu, jaką cieszy się on obecnie. Jednym z eksponatów muzeum jest narzędzie konstrukcyjne, za pomocą którego zwiedzający mogą skonstruować z drewnianych elementów jaz do połowu minogów. Odwiedzający mogą również obejrzeć film pt. "No eglēm līdz nēģiem" ("Od sosny do minoga"), aby zapoznać się z połowami minogów prowadzonymi na rzece Salaca.
Znakomita renoma "Salacgrīvas nēģi" jest szczególnie ceniona przez inicjatora międzynarodowego ruchu Slow Food na Łotwie, Mārtiņša Rītiņša. W swoim programie telewizyjnym Tuč, tuč Rītiņš wyemitowanym 28 października 2018 r. słynny kucharz przedstawił milionom widzów tradycyjny sposób połowu "Salacgrīvas nēģi" i zaprezentował wielowiekowe techniki stosowane przy ich przetwarzaniu.
Odesłanie do publikacji specyfikacji produktu
https://www.pvd.gov.lv/lv/lauksaimniecibas-un-partikas-produktu-norazu-registracija