Publikacja informacji dotyczącej zatwierdzenia zmiany standardowej w specyfikacji produktu objętego nazwą pochodzenia w sektorze winorośli i wina, o której to zmianie mowa w art. 17 ust. 2 i 3 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/33

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2023.339.20

Akt nienormatywny

Wersja od: 26 września 2023 r.

Publikacja informacji dotyczącej zatwierdzenia zmiany standardowej w specyfikacji produktu objętego nazwą pochodzenia w sektorze winorośli i wina, o której to zmianie mowa w art. 17 ust. 2 i 3 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/33

(2023/C 339/11)

Niniejsza informacja zostaje opublikowana zgodnie z art. 17 ust. 5, rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/33 ¹ .

INFORMACJA DOTYCZĄCA ZATWIERDZENIA ZMIANY STANDARDOWEJ

"Còteaux de Saumur"

PDO-FR-A0179-AM02

Data przekazania informacji: 27 czerwca 2023

OPIS I UZASADNIENIE ZATWIERDZONEJ ZMIANY

1. Oficjalny kod geograficzny

Zaktualizowano gminy obszaru geograficznego oraz obszaru bezpośredniego sąsiedztwa według oficjalnego kodu geograficznego.

Nie ma to wpływu na wielkość wyznaczonego obszaru geograficznego.

Zmieniono pkt 6 i 9 jednolitego dokumentu.

2. Odstęp między krzewami winorośli

Minimalny odstęp między roślinami zmniejsza się z 1 m do 0,90 m.

Celem przedmiotowej zmiany jest zwiększenie gęstości nasadzeń winorośli bez zmiany odstępów między rzędami.

Dodano również przepis szczególny dotyczący winorośli na zboczach o nachyleniu powyżej 10 %; w przypadku tych krzewów minimalny odstęp między krzewami wynosi 0,80 m.

Uzupełnienie to ma na celu uwzględnienie szczególnego przypadku winorośli uprawianych na zboczach o wyraźnym nachyleniu, co powoduje szczególne wymagania podczas sadzenia (sadzenie równolegle do zbocza, a nie prostopadle do niego).

Zmieniono pkt 5 jednolitego dokumentu.

3. Cięcie

Zasady cięcia zharmonizowano na poziomie chronionych nazw z obszaru Anjou Saumur w Dolinie Loary (fr. Val de Loire).

Celem tej harmonizacji jest poszerzenie wiedzy podmiotów gospodarczych i uproszczenie kontroli. Przedmiotowa zmiana wprowadza możliwość dostosowania się plantatorów winorośli do przymrozków, które występują coraz później.

Zmieniono pkt 5 jednolitego dokumentu.

4. Związek z obszarem geograficznym

Punkt ten zmieniono poprzez odniesienie do roku 2021 - zamiast do 2018 - i zaktualizowanie liczby gmin zmienionej w następstwie połączeń kilku gmin.

Zmieniono pkt 8 jednolitego dokumentu.

5. Środki przejściowe

Ze specyfikacji produktu usunięto środki przejściowe, które wygasły.

Zmiany te nie wymagają zmiany jednolitego dokumentu.

6. Etykietowanie

Doprecyzowano ramy regulacyjne dotyczące określeń fakultatywnych.

Zmieniono pkt 9 jednolitego dokumentu.

7. Zmiany redakcyjne

W specyfikacji produktu wprowadzono szereg zmian redakcyjnych.

Zmiany te nie wymagają zmiany jednolitego dokumentu.

8. Odniesienie do organu kontrolnego

Brzmienie odniesienia do organu kontrolnego zmieniono w celu ujednolicenia brzmienia z innymi specyfikacjami nazw pochodzenia. Przedmiotowa zmiana ma charakter wyłącznie redakcyjny.

Zmiana ta nie wymaga zmiany jednolitego dokumentu.

JEDNOLITY DOKUMENT

1. Nazwa produktu

Coteaux de Saumur

2. Rodzaj oznaczenia geograficznego

ChNP - chroniona nazwa pochodzenia

3. Kategorie produktów sektora wina

1. Wino

4. Opis wina lub win

KRÓTKI OPIS

Są to białe wina niemusujące produkowane z przejrzałych winogron posiadające poniższe główne analityczne cechy charakterystyczne. Naturalna objętościowa zawartość alkoholu w tych winach wynosi co najmniej 15 %. Zawartość cukrów fermentacyjnych (glukozy i fruktozy) w winach po fermentacji wynosi co najmniej 34 gramy na litr. Minimalna rzeczywista zawartość alkoholu (w % objętości) wynosi 10, z wyjątkiem win o naturalnej objętościowej zawartości alkoholu poniżej 18 %, dla których wynosi ona 11.

Kryteria analityczne są zgodne z obowiązującymi unijnymi przepisami.

Wina charakteryzują się wykwintnością łączącą często subtelne aromaty białych kwiatów lub świeżych bądź kandyzowanych owoców. Przywołują na myśl łagodność krajobrazu w Dolinie Loary. Ich smak, wyróżniający się odpowiednią równowagą między nutami świeżości i słodyczy, wyczuwalny mimo pewnej delikatności, łączy w sobie elegancki i złożony charakter. Ta zrównoważona struktura gwarantuje, że wino doskonale nadaje się do starzenia, który to proces pozwala często uzyskać nuty wosku pszczelego i miodu.

Ogólne analityczne cechy charakterystyczne
Maksymalna całkowita zawartość alkoholu (w % objętości)
Minimalna rzeczywista zawartość alkoholu (w % objętości)
Minimalna kwasowość ogólna
Maksymalna kwasowość lotna (w miliekwiwalentach na litr)	25
Maksymalna całkowita zawartość dwutlenku siarki (w miligramach na litr)

5. Praktyki winiarskie

a) Podstawowe praktyki enologiczne

1. Szczególne praktyki enologiczne

Zabrania się przeprowadzania jakichkolwiek czynności mających na celu wzbogacenie.

Zabrania się stosowania kawałków drewna.

Wina dojrzewają co najmniej do dnia 15 lutego roku następującego po roku zbiorów.

Poza wymienionymi powyżej zakazami w praktykach enologicznych towarzyszących produkcji wina należy przestrzegać wymogów obowiązujących na poziomie wspólnotowym oraz zawartych w kodeksie rolnictwa i rybołówstwa morskiego.

2. Gęstość

Praktyka uprawy

Minimalna gęstość obsady w winnicy wynosi 4 000 roślin na hektar. Odstęp między rzędami winorośli nie może wynosić więcej niż 2,50 metra, zaś odstęp między roślinami w tym samym rzędzie nie może wynosić mniej niż 0,90 metra.

Zbiory z działek, na których odstęp między roślinami w tym samym rzędzie wynosi mniej niż 0,90 metra, ale nie mniej niż 0,80 metra, i które są położone na zboczu o nachyleniu powyżej 10 %, kwalifikują się do objęcia kontrolowaną nazwą pochodzenia.

Zbiory z działek, na których gęstość obsady winorośli wynosi mniej niż 4 000 roślin na hektar, ale nie mniej niż 3 300 roślin na hektar, kwalifikują się do objęcia kontrolowaną nazwą pochodzenia, z zastrzeżeniem zgodności z przepisami dotyczącymi zasad odnoszących się do palikowania i wysokości ulistnienia określonymi w specyfikacji produktu. Odstęp między rzędami winorośli na tych obsadzonych winoroślą działkach nie może wynosić więcej niż 3 metry, zaś odległość między roślinami w tym samym rzędzie nie może wynosić mniej niż 1 metr.

3. Cięcie i palikowanie winorośli

Praktyka uprawy

Winorośl przycina się, stosując albo cięcie długie albo cięcie krótkie, z maksymalnie 12 oczkami na krzew. W stadium rozwoju fenologicznego odpowiadającego 11 lub 12 liściom liczba gałązek owocujących w roku na roślinę nie przekracza 10.

Wysokość ulistnienia poddanego palikowaniu odpowiada co najmniej 0,6-krotności odstępu między rzędami, przy czym wysokość ulistnienia poddanego palikowaniu mierzy się między dolną granicą ulistnienia ustaloną na co najmniej 0,40 metra nad powierzchnią ziemi a górną granicą cięcia wierzchołków pędów winorośli (fr. rognage) ustaloną na co najmniej 0,20 metra nad górnym drutem konstrukcji.

W przypadku działek, na których gęstość obsady winorośli wynosi mniej niż 4 000 roślin/ha, ale nie mniej niż 3 300 roślin/ha, obowiązują ponadto następujące zasady dotyczące palikowania: minimalna wysokość słupków do palikowania nad powierzchnią ziemi wynosi 1,90 metra; konstrukcja składa się z 4 poziomów drutów; minimalna wysokość górnego drutu wynosi 1,85 metra nad powierzchnią ziemi.

4. Nawadnianie

Praktyka uprawy

Nawadnianie jest zabronione.

Wina produkuje się z przejrzałych winogron. Winogrona zbiera się ręcznie metodą zbiorów sukcesywnych.

b) Maksymalne zbiory

40 hektolitrów z hektara

6. Wyznaczony obszar geograficzny

Wszystkie etapy produkcji odbywają się na wyznaczonym obszarze geograficznym, który obejmuje terytorium następujących gmin, zgodnie z oficjalnym kodem geograficznym z 2021 r.:

- w departamencie Deux-Sèvres: Saint-Martin-de-Mâcon, Tourtenay;

- w departamencie Maine-et-Loire: Bellevigne-les-Châteaux, Cizay-la-Madeleine, Le Coudray-Macouard, Courchamps, Distré, Doué-en-Anjou (wyłącznie terytoria gmin delegowanych Meigné i Les Verchers-sur-Layon), Épieds, Fontev- raud-l'Abbaye, Montsoreau, Parnay, Le Puy-Notre-Dame, Saumur, Souzay-Champigny, Turquant, Les Ulmes, Varrains, Vaudelnay;

- w departamencie Vienne: Berrie, Curçay-sur-Dive, Glénouze, Pouançay, Ranton, Saint-Léger-de-Montbrillais, Saix, Ternay, Les Trois-Moutiers.

Dokumenty kartograficzne przedstawiające obszar geograficzny są dostępne do wglądu na stronie internetowej Krajowego Instytutu ds. Pochodzenia i Jakości (Institut national de l'origine et de la qualité)".

7. Odmiana(-y) winorośli

chenin B

8. Opis związku lub związków

1. Informacje na temat obszaru geograficznego

a) - Opis czynników naturalnych mających wpływ na związek z obszarem

Obszar geograficzny odpowiada wapiennym wzgórzom, na których wytwarza się produkty objęte kontrolowaną nazwą pochodzenia "Saumur". W 2021 r. obszar obejmował terytorium 17 gmin należących do departamentu Maine-et-Loire, 2 gminy należące do departamentu Deux-Sèvres i 9 gmin należących do departamentu Vienne. Z południa na północ obszar, którego północną granicę stanowi Loara, przecina dolina rzeki Thouet i jej dopływu - Dive. Ta sieć rzeczna uformowała krajobraz, tworząc ciąg wzgórz o różnych ekspozycjach, których wysokość waha się od 40 do 110 metrów.

Krajobraz został ukształtowany przez uprawę winorośli, która skolonizowała obszary o korzystnej ekspozycji, pozwalając jednak na utrzymanie na szczytach pagórków lasów, w których występują różne gatunki drzew, lecz dominują dęby i kasztanowce. W centralnej części działek, na których uprawia się winorośle, znajduje się komin wentylacyjny ogromnych wyrobisk, z których wydobywano kamienie do budowy domów i które wykorzystywano następnie jako tereny do uprawy grzybów. Krajobraz ten wyróżnia się harmonią między winnicami a budowlami architektonicznymi, wzajemnym oddziaływaniem między miejscowościami, w których wytwarza się wino, oraz winnicami przylegającymi do posiadłości mieszczańskich o fasadach zdobionych rzeźbami, które zachwycają swoją białą barwą i są swoistym symbolem "Andegawenii białej", które to elementy przyczyniły się do utworzenia w tym miejscu regionalnego parku przyrody i wpisania tego regionu na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Gleby na działkach specjalnie wyznaczonych do zbioru winogron rozwinęły się na różnych formacjach turonu: są to rędziny i wapienne gleby brunatne o zróżnicowanej grubości, pokryte lokalnie, na wierzchołkach wzgórz, piaskami i iłami powstałymi na nowszych formacjach, takich jak senon lub eocen. Gleby te charakteryzują się dobrymi właściwościami termicznymi i umiarkowanymi zasobami wodnymi oraz nie wykazują żadnych oznak zalegania wody.

W regionie Saumur panuje klimat oceaniczny. Położone na zachód od regionu winiarskiego masywy Mauges łagodzą wpływ klimatu oceanicznego poprzez działanie fenu. Średnie roczne opady wynoszą 600 milimetrów i są charakterystyczne dla obszaru chronionego przed wilgotnymi wiatrami, zaś na wzgórzach Mauges przekraczają 800 milimetrów. Powyższa różnica w ilości opadów jest jeszcze bardziej widoczna w trakcie cyklu wegetacyjnego winorośli, zwłaszcza od czerwca do okresu zbiorów. Loara i jej dopływy również odgrywają kluczową rolę, ponieważ sprzyjają występowaniu porannych mgieł w okresie zbiorów. Położony na południu obszaru geograficznego "Seuil du Poitou" nadaje obszarowi pewne cechy klimatu południowego, które przekładają się na obecność roślinności nietypowej dla brzegów Loary (dęby ostrolistne, drzewa oliwne, migdałowce itp.). Średnie roczne temperatury są stosunkowo wysokie (około 12 °C). b) - Opis czynnika ludzkiego mającego wpływ na związek z obszarem

Uprawa winorośli w Saumur, która istniała już w IX wieku, rozwinęła się głównie w XVI wieku wraz z przybyciem na te tereny holenderskich kupców, którzy, wykorzystując potencjał tych win do przewozu drogą morską, sprawili, że właściwości odmiany winorośli chenin B doceniono także poza granicami regionu. Od tego czasu różne rodzaje przedmiotowych win otrzymywano poprzez zróżnicowanie sposobów prowadzenia winorośli: krzewy, z których produkowano wina "zamorskie", były przycinane na krótką łozę, w przeciwieństwie do krzewów przeznaczonych do produkcji win "dla Paryża". Wydaje się, że przedmiotowa odmiana winorośli pochodzi właśnie z tej winnicy. Potencjał tej odpornej odmiany różni się znacznie w zależności od rodzaju gleby, na której jest uprawiana.

Producenci wina bardzo szybko zrozumieli również, że winogrona tej odmiany należy zbierać po osiągnięciu przez nie zaawansowanego stopnia dojrzałości, stosując określone techniki. W 1845 r. hrabia Odart stwierdza w swoim "Traité des cépages" (Traktat o odmianach winorośli): "Konieczne jest również dodanie warunku, że zbiory należy przeprowadzać dopiero wówczas, gdy winogrona będą przejrzałe, co następuje w okolicach dnia Wszystkich Świętych, kiedy zmiękczona przez deszcze skórka odchodzi". Przejrzałość jest zatem nieodłącznym warunkiem przeprowadzania zbiorów. W 1816 r. Jullien w "Topographie de tous les vignobles connus" (Topografia wszystkich znanych winnic) uściśla, że: "W dobrych winnicach klasy crus zbiory przeprowadza się kilkukrotnie; wina z pierwszych dwóch zbiorów, podczas których zbiera się wyłącznie najbardziej dojrzałe winogrona, wysyła się za granicę; wina, które produkuje się z winogron zebranych podczas trzecich zbiorów, konsumowane są w kraju (...)".

Chociaż nazwa "Coteaux de Saumur" sięga średniowiecza, początkowo określała obszar geograficzny obejmujący gminy graniczące z Loarą, od Saumur (po połączeniu z gminą Dampierre) do Montsoreau. Obszar został poszerzony o gminy położone na prawym brzegu rzeki Thouet dopiero w późniejszym okresie.

W 1865 r. P.-A. Millet de la Turtaudière w swoim opracowaniu zatytułowanym "Indicateur de Maine-et-Loire" (Informacje na temat Maine-et-Loire) stwierdził: "Winogrona, z których produkuje się wina białe z Coteaux de Saumur, zbiera się w szczególności w gminach Dampierre, Souzay, Parnay, Turquant i Montsoreau. Ponieważ jednak wina tego samego koloru z Chacé, Varrains, Brézé i Saint Cyr posiadają równie doskonałe właściwości, powinny one znaleźć się w tej samej kategorii". Definicja ta jest zapowiedzią powiększenia obszaru geograficznego, którego dokonano w dekrecie dotyczącym uznania kontrolowanej nazwy pochodzenia "Coteaux de Saumur".

2. Informacje na temat jakości i cech charakterystycznych produktu

Wina "Coteaux de Saumur" charakteryzują się wykwintnością łączącą często subtelne aromaty białych kwiatów lub świeżych bądź kandyzowanych owoców. Przywołują na myśl łagodność krajobrazu w Dolinie Loary. Ich smak, wyróżniający się odpowiednią równowagą między nutami świeżości i słodyczy, wyczuwalny mimo pewnej delikatności, łączy w sobie elegancki i złożony charakter. Ta zrównoważona struktura gwarantuje, że wino doskonale nadaje się do starzenia, który to proces pozwala często uzyskać nuty wosku pszczelego i miodu.

3. Związki przyczynowe

Połączenie stosunkowo ciepłego i suchego klimatu oraz wapiennych, kredowych gleb umożliwiających dobre odwadnianie, które sprzyjają regularnemu, ale nie nadmiernemu zaopatrzeniu w wodę, pozwoliło lokalnej odmianie winorośli chenin B zadomowić się na wzgórzach o najlepszej ekspozycji. Topografia ta, stanowiąca istotny czynnik w produkcji wina objętego kontrolowaną nazwą pochodzenia "Coteaux de Saumur", zapewnia dobrą wentylację winogron, a tym samym sprzyja koncentracji cukru i rozwojowi szlachetnej pleśni. Loara i jej dopływy również odgrywają kluczową rolę, ponieważ sprzyjają występowaniu w okresie zbiorów porannych mgieł, które są niezbędne dla rozwoju botrytis cinerea.

Producenci wina szybko zrozumieli zalety kontroli odmiany winorośli chenin B. W 1876 r. J. Guyot w swoim opracowaniu "Viticulture de la France" (Uprawa winorośli we Francji) opisał tę odmianę winorośli uprawianą w Saumur w następujący sposób: "Nie można tutaj ignorować wpływu przycinania na jakość wina; należy jednak od razu zauważyć, że jakość winorośli nie wynika wyłącznie z przycinania, lecz również z gleby i miejsca uprawy (...)".

Zgodnie ze stosowanymi praktykami wśród wyznaczonych działek rolnych uwzględnia się zatem wyłącznie działki położone na wzgórzach. Położenie to wymaga optymalnego zarządzania winoroślą, kontroli jej dynamiki i potencjału produkcyjnego, a także stosowania praktyki niskich plonów związanych z odpowiednim przycinaniem. Zgodnie z tradycją winogrona zbiera się ręcznie metodą zbiorów sukcesywnych, po osiągnięciu przez nie stanu przejrzałości uzyskiwanego wskutek działania szlachetnej pleśni lub poprzez naturalną koncentrację cukru.

O renomie win z regionu Saumur świadczy wiele tekstów pisanych. W 1529 r. Bourdigné określa tę winnicę mianem arcydzieła Noego. Przywołuje w szczególności przywiązanie Bretończyków i Normandczyków do tych produktów. Z kolei w 1618 r. Jean Hiret nie waha się sklasyfikować ich wśród "najlepszych francuskich win białych". Podczas gdy poeci są urzeczeni winami z Saumur, Kapetyngowie (zwłaszcza Ludwik Święty) i dynastia Plantagenetów są ich doskonałymi patronami. Dzięki wpływom królestwa Henryka II i Eleonory Akwitańskiej wina te docierają do najzamożniejszych odbiorców. W 1816 r. Jullien w "Topographie de tous les vignobles connus" (Topografia wszystkich znanych winnic) klasyfikuje wina z Saumur w pierwszej kategorii i stwierdza: "Na dobrze wyeksponowanych wzgórzach na terytorium Saumur produkuje się cieliste wina białe o dużej zawartości alkoholu, które dobrze znoszą przewóz drogą morską; charakteryzują się one subtelnością i dobrym smakiem". Dodaje również: "Produkty wysyłane do Maine i Normandii transportuje się częściowo rzeką Mayenne; w przypadku wysyłki do Paryża i Orleanu transportuje się je w górę rzeki Loary; natomiast w przypadku wysyłki za granicę produkty transportuje się najpierw w dół tej rzeki do Nantes, a następnie docierają one do celu drogą morską".

Region winiarski Saumur, którego rozwój wiąże się z prowadzonym na tym terenie handlem rzecznym, jest ukierunkowany na produkcję oryginalnych win gatunkowych. Wspomniane dążenie do uzyskania wysokiej jakości win znajduje odzwierciedlenie w wielu tekstach pisanych, w tym już w "Traité des cépages" (Traktat o odmianach winorośli) hrabiego Odarta z 1845 r. oraz w "Ampélographie Française" (Ampelografia francuska) Victora Rendu z 1857 r., w których wspomina się o późnych zbiorach winorośli odmiany chenin B przeprowadzanych metodą zbiorów sukcesywnych, przypisując tym samym renomę dobrym winom białym znad Loary. W 2010 r. wino "Coteaux de Saumur" cieszy się w dalszym ciągu dużą renomą. Jest to rzadki i drogi produkt wprowadzany do obrotu głównie w ramach sprzedaży bezpośredniej niewielkiemu gronu świadomych konsumentów będących pasjonatami wina.

9. Dodatkowe wymogi zasadnicze (pakowanie, etykietowanie i inne wymogi)

Obszar bezpośredniego sąsiedztwa

Ramy prawne:

przepisy UE

Rodzaj wymogów dodatkowych:

odstępstwo dotyczące produkcji na wyznaczonym obszarze geograficznym

Opis wymogu

Obszar bezpośredniego sąsiedztwa, określony na zasadzie odstępstwa w odniesieniu do fermentacji, produkcji i dojrzewania wina, stanowi obszar następujących gmin w departamencie Maine-et-Loire, zgodnie z oficjalnym kodem geograficznym z 2021 r.: Artannes-sur-Thouet, Brossay, Doué-en-Anjou (wyłącznie terytoria gmin delegowanych Doué-la- Fontaine, Forges et Montfort), Montreuil-Bellay, Rou-Marson, Saint-Just-sur-Dive.

Etykietowanie

Ramy prawne:

przepisy krajowe

Rodzaj wymogów dodatkowych:

przepisy dodatkowe dotyczące etykietowania

Opis wymogu

- Określenia fakultatywne, których stosowanie - zgodnie z przepisami wspólnotowymi - mogą regulować państwa członkowskie, umieszcza się na etykietach czcionką o wymiarach (wysokość i szerokość) nieprzekraczających dwu- krotności wymiarów czcionki, którą zapisano kontrolowaną nazwę pochodzenia.

- Kontrolowaną nazwę pochodzenia można uzupełnić, dodając do niej nazwę geograficzną "Val de Loire", zgodnie z zasadami stosowania tej nazwy geograficznej określonymi w specyfikacji produktu. Czcionka, którą zapisana jest nazwa geograficzna "Val de Loire", nie może być większa (wysokość i szerokość) niż dwie trzecie wielkości czcionki, którą zapisano kontrolowaną nazwę pochodzenia.

- Na etykiecie wina objętego kontrolowaną nazwą pochodzenia można umieścić nazwę mniejszej jednostki geograficznej, pod warunkiem że:

- jest to lokalizacja wpisana do ksiąg wieczystych;

- została ona podana w deklaracji zbiorów.

Nazwa lokalizacji wpisanej do ksiąg wieczystych jest zapisana czcionką o wymiarach nieprzekraczających (pod względem wysokości i szerokości) połowy wymiarów czcionki, którą zapisano kontrolowaną nazwę pochodzenia.

Link do specyfikacji produktu

https://info.agriculture.gouv.fr/gedei/site/bo-agri/document_administratif-30c423b6-eb30-4c57-a08a-7d3b5d562c20

¹ Dz.U. L 9 z 11.1.2019, s. 2.