Część 1 - POSTANOWIENIA OGÓLNE - Porozumienie w ramach Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza, dotyczące ochrony I zrównoważonego wykorzystania morskiej różnorodności biologicznej na obszarach znajdujących się poza jurysdykcją krajową

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2024.1831

Akt oczekujący

Wersja od: 19 lipca 2024 r.

CZĘŚĆ  I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł  1

Stosowanie terminów

Do celów niniejszego porozumienia:

1. "narzędzie zarządzania obszarowego" oznacza narzędzie, w tym chroniony obszar morski, dla określonego geograficznie obszaru, za pośrednictwem którego zarządza się co najmniej jednym sektorem lub działaniem w celu osiągnięcia, zgodnie z niniejszym porozumieniem, określonych celów ochrony i zrównoważonego wykorzystywania zasobów.

2. "obszary znajdujące się poza jurysdykcją krajową" oznaczają morze pełne oraz Obszar.

3. "biotechnologia" oznacza każde rozwiązanie technologiczne, w którym wykorzystuje się systemy biologiczne, żywe organizmy lub ich pochodne do wytworzenia lub modyfikowania produktów lub procesów dla określonego zastosowania.

4. "pobieranie in situ" oznacza, w odniesieniu do morskich zasobów genetycznych, pozyskiwanie lub pobieranie próbek morskich zasobów genetycznych na obszarach znajdujących się poza jurysdykcją krajową.

5. "konwencja" oznacza Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza z dnia 10 grudnia 1982 r.

6. "skumulowane oddziaływanie" oznacza połączone i narastające oddziaływanie wynikające z różnych działalności, w tym ze znanych przeszłych i obecnych oraz racjonalnie przewidywalnych przyszłych rodzajów działalności, lub z powtarzania podobnych działalności w czasie, a także konsekwencje zmiany klimatu, zakwaszania oceanów i powiązanych oddziaływań.

7. "ocena oddziaływania na środowisko" oznacza proces mający na celu wskazanie i oszacowanie - na potrzeby podjęcia decyzji - potencjalnego oddziaływania danego rodzaju działalności.

8. "morskie zasoby genetyczne" oznaczają dowolny - posiadający faktyczną lub potencjalną wartość - materiał pobrany z roślin i zwierząt morskich, materiał pobrany z morskiego środowiska mikrobiologicznego lub innego, zawierający funkcjonalne jednostki dziedziczności.

9. "chroniony obszar morski" oznacza geograficznie określony obszar morski, który jest wyznaczony i zarządzany w celu osiągnięcia określonych długoterminowych celów ochrony różnorodności biologicznej i którego zrównoważone wykorzystywanie może być dopuszczalne w stosownych przypadkach pod warunkiem, że jest ono zgodne z celami ochrony.

10. "technologia morska" obejmują między innymi dostarczane w przyjaznym dla użytkownika formacie informacje i dane dotyczące nauk o morzu oraz powiązanych operacji morskich i usług dotyczących obszarów morskich; podręczniki, wytyczne, kryteria, standardy i materiały referencyjne; sprzęt służący do pobierania próbek i stosowania określonej metodyki; urządzenia i sprzęt służące do prowadzenia obserwacji in situ i w laboratorium, wykonywania analiz i eksperymentów; komputer i oprogramowanie komputerowe, w tym modele i techniki modelowania; powiązaną biotechnologię; oraz wiedzę specjalistyczną, wiedzę, umiejętności, know-how techniczny, naukowy i prawny, oraz metody analityczne związane z ochroną i zrównoważonym wykorzystywaniem morskiej różnorodności biologicznej.

11. "Strona" oznacza państwo lub regionalną organizację integracji gospodarczej, które wyraziły zgodę na związanie niniejszym porozumieniem i które niniejsze porozumienie obowiązuje;

12. "regionalna organizacja integracji gospodarczej" oznacza organizację utworzoną przez suwerenne państwa danego regionu, które przekazały jej kompetencje w sprawach objętych niniejszym porozumieniem i odpowiednio upoważniły ją, zgodnie z ich wewnętrznymi procedurami, do podpisania, ratyfikowania, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia do niniejszego porozumienia.

13. "zrównoważone wykorzystywanie" oznacza wykorzystywanie elementów różnorodności biologicznej w taki sposób i z taką intensywnością, żeby nie prowadziło ono do jej zmniejszenia w perspektywie długoterminowej i tym samym pozwoliło utrzymać jej potencjał w stanie odpowiadającym potrzebom i aspiracjom obecnych oraz przyszłych pokoleń.

14. "wykorzystanie morskich zasobów genetycznych" oznacza prowadzenie prac badawczo-rozwojowych nad genetycznym lub biochemicznym składem morskich zasobów genetycznych, także przez zastosowanie biotechnologii, zgodnie z jej definicją zawartą w punkcie 3 powyżej.

Artykuł  2

Cel ogólny

Celem niniejszego porozumienia jest zapewnienie ochrony i zrównoważonego wykorzystywania morskiej różnorodności biologicznej na obszarach znajdujących się poza jurysdykcją krajową, obecnie i w perspektywie długoterminowej dzięki skutecznemu wdrażaniu odpowiednich postanowień konwencji oraz dalszej współpracy i koordynacji międzynarodowej.

Artykuł  3

Zakres stosowania

Niniejsze porozumienie ma zastosowanie do obszarów znajdujących się poza jurysdykcją krajową.

Artykuł  4

Wyłączenia

Niniejsze porozumienie nie ma zastosowania do okrętów wojennych, samolotów wojskowych ani okrętów wojennych floty pomocniczej. Niniejsze porozumienie - z wyjątkiem części II - nie ma zastosowania do innych statków lub statków powietrznych będących własnością Strony lub eksploatowanych przez Stronę i używanych w danym czasie wyłącznie w rządowej służbie niehandlowej.- Stosując jednak odpowiednie środki niezakłócające eksploatacji lub zdolności eksploatacyjnych takich statków lub statków powietrznych będących jej własnością lub przez nią eksploatowanych, każda Strona zapewnia, aby działania takich statków lub statków powietrznych były możliwie jak najbardziej zgodne - na ile jest to racjonalne i praktyczne - z niniejszym porozumieniem.

Artykuł  5

Związek między niniejszym porozumieniem a konwencją oraz odpowiednimi instrumentami i ramami prawnymi oraz właściwymi organami światowymi, regionalnymi, subregionalnymi i sektorowymi

1. Niniejsze porozumienie interpretuje się i stosuje w kontekście konwencji i w sposób z nią zgodny. Żadne postanowienie niniejszego porozumienia nie narusza praw, jurysdykcji i obowiązków państw wynikających z konwencji, w tym w odniesieniu do wyłącznej strefy ekonomicznej i szelfu kontynentalnego w odległości do 200 mil morskich i dalej.

2. Niniejsze porozumienie interpretuje się i stosuje w sposób niepodważający odpowiednich instrumentów i ram prawnych ani właściwych organów światowych, regionalnych, subregionalnych i sektorowych oraz promujący spójność i koordynację z tymi instrumentami, ramami i organami.

3. Niniejsze porozumienie nie ma wpływu na status prawny państw niebędących Stronami konwencji ani stronami jakichkolwiek innych powiązanych porozumień dotyczących tych instrumentów.

Artykuł  6

Brak uszczerbku

Niniejsze porozumienie, w tym wszelkie decyzje lub zalecenia Konferencji Stron lub któregokolwiek z jej organów pomocniczych, oraz wszelkie czynności, środki lub działania podjęte na jego podstawie, pozostają bez uszczerbku dla roszczeń do suwerenności, suwerennych praw lub jurysdykcji, w tym w odniesieniu do wszelkich sporów z nimi związanych, i nie mogą stanowić podstawy do dochodzenia tych roszczeń ani do oddalania ich.

Artykuł  7

Ogólne zasady i podejścia

Aby osiągnąć cele niniejszego porozumienia, Strony kierują się następującymi zasadami i podejściami:

a) zasadą "zanieczyszczający płaci";

b) zasadą wspólnego dziedzictwa ludzkości, która została określona w konwencji;

c) wolnością morskich badań naukowych wraz z innymi wolnościami morza pełnego;

d) zasadą sprawiedliwości oraz uczciwego i sprawiedliwego podziału korzyści;

e) zasadą ostrożności lub podejściem ostrożnościowym;

f) podejściem ekosystemowym;

g) zintegrowanym podejściem do zarządzania oceanami;

h) podejściem przyczyniającym się do budowy odporności ekosystemu, w tym na negatywne skutki zmiany klimatu i zakwaszania oceanów, a także utrzymującym i przywracającym integralność ekosystemu, w tym usług obiegu węgla, które są podstawą roli oceanu w systemie klimatycznym;

i) wykorzystaniem najlepszych dostępnych danych i informacji naukowych;

j) wykorzystaniem, w miarę dostępności, stosownej wiedzy tradycyjnej ludów tubylczych i społeczności lokalnych;

k) poszanowaniem, rozpowszechnianiem i uwzględnianiem odpowiednich zobowiązań Stron, zależnie od przypadku, w odniesieniu do praw ludów tubylczych lub, w razie potrzeby, społeczności lokalnych w przypadku podejmowania działań mających na celu ochronę i zrównoważone wykorzystywanie morskiej różnorodności biologicznej na obszarach znajdujących się poza jurysdykcją krajową;

l) nieprzenoszeniem, bezpośrednio lub pośrednio, szkód lub zagrożeń z jednego obszaru na inny oraz nieprzek- ształcaniem jednego rodzaju zanieczyszczenia w inny w przypadku wprowadzania środków mających na celu zapobieganie zanieczyszczeniu środowiska morskiego oraz jego ograniczanie i kontrolowanie;

m) pełnym uwzględnieniem szczególnej sytuacji małych rozwijających się państw wyspiarskich i krajów najsłabiej rozwiniętych;

n) uwzględnieniem szczególnych interesów i potrzeb rozwijających się państw śródlądowych.

Artykuł  8

Współpraca międzynarodowa

1. W ramach niniejszego porozumienia Strony współpracują na rzecz ochrony i zrównoważonego wykorzystywania morskiej różnorodności biologicznej na obszarach znajdujących się poza jurysdykcją krajową, w tym w drodze wzmacniania i zacieśniania współpracy z odpowiednimi instrumentami i ramami prawnymi oraz właściwymi organami światowymi, regionalnymi, subregionalnymi i sektorowymi na rzecz osiągnięcia celów niniejszego porozumienia.

2. Strony dążą do propagowania, w stosownych przypadkach, celów niniejszego porozumienia, gdy uczestniczą w podejmowaniu decyzji na podstawie innych odpowiednich instrumentów i ram prawnych lub w podejmowaniu decyzji przez organy światowe, regionalne, subregionalne lub sektorowe.

3. W ramach wspierania celów niniejszego porozumienia strony propagują współpracę międzynarodową w dziedzinie morskich badań naukowych oraz w dziedzinie rozwoju i transferu technologii morskich zgodnie z konwencją.