Pomoc państwa - Włochy - Pomoc państwa nr C 49/2006 (ex NN 65/2006) - Poste Italiane - BancoPosta - Wynagrodzenie wypłacane z tytułu dystrybucji pocztowych produktów oszczędnościowych - Zaproszenie do przedkładania uwag zgodnie z art. 88 ust. 2 Traktatu WE.
Dz.U.UE.C.2007.31.11
Akt nienormatywnyPomoc państwa nr C 49/2006 (ex NN 65/2006) - Poste Italiane - BancoPosta
Wynagrodzenie wypłacane z tytułu dystrybucji pocztowych produktów oszczędnościowych
Zaproszenie do przedkładania uwag zgodnie z art. 88 ust. 2 Traktatu WE
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2007/C 31/05)
(Dz.U.UE C z dnia 13 lutego 2007 r.)
Pismem z dnia 22 listopada 2006 r., zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Włochy o swojej decyzji w sprawie wszczęcia postępowania określonego w art. 88 ust. 2 Traktatu WE dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.
Komisja postanowiła nie zgłaszać zastrzeżeń do innego środka pomocy, opisanego w piśmie następującym po niniejszym streszczeniu.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środka pomocy, w odniesieniu do którego Komisja wszczyna postępowanie, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma. Uwagi należy kierować do Kancelarii ds. pomocy państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej na następujący adres lub numer faksu:
European Commission
Directorate-General for Competition
Directorate State Aid II
State Aid Greffe
B-1049 Bruksela
Faks: (32-2) 296 12 42
Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom włoskim. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio umotywowanym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
TEKST STRESZCZENIA
Zgodnie z art. 14 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999, wszelka bezprawnie przyznana pomoc może podlegać windykacji od jej beneficjenta.
1. ŚRODEK PODLEGAJĄCY OCENIE
Do środków podlegających ocenie zalicza się rzekome wyłączne prawo PI (Poste Italiane) do dystrybucji pocztowych produktów oszczędnościowych oraz odpowiednie wynagrodzenie wypłacane przez CDP (Cassa Depositi e Prestiti) na rzecz PI.
1.1. Oszczędności pocztowe
(1) Artykuł 1 ust. 1 dekretu Ministerstwa Gospodarki i Finansów z 6 października 2004 r.(1) (zwanego dalej "dekretem") dotyczącego dekretu ustawodawczego nr 269 z 30 września 2003 r. definiuje oszczędności pocztowe jako gromadzenie środków finansowych wsparte gwarancją państwa, dokonywane przez CDP za pośrednictwem PI. W tym celu wykorzystywane są książeczki oszczędnościowe (Libretti postali - LP) oraz bony oszczędnościowe (Buoni fruttiferi postali - BFP).
(2) Artykuł 1 ust. 2 wspomnianego dekretu stanowi, że oszczędności pocztowe, tj. gromadzenie środków finansowych przez CDP za pośrednictwem PI, stanowią usługę w ogólnym interesie gospodarczym (SGEI).
1.2. Wynagrodzenie wypłacane przez CDP z tytułu bonów BFP i książeczek LP
(3) CDP wypłaca PI coroczne wynagrodzenie z tytułu dystrybucji bonów BFT i książeczek LP. Od 2000 r. wysokość wynagrodzenia oparta jest na kolejnych konwencjach.
(4) W celu przygotowania nowej konwencji (na lata 2006-2008) firma [...](*) dokonała w styczniu 2006 r. analizy porównawczej (zwanej dalej "analizą") zmierzającej do określenia poziomu wynagrodzenia rynkowego CDP i PI z tytułu bonów BFP i książeczek LP. Włochy przekazały Komisji wyniki analizy w postaci załącznika do pisma z dnia 21 kwietnia 2006 r.
(5) Metodologia badania opiera się na sześciu następujących po sobie etapach:
i) wskazanie głównych cech charakterystycznych każdego produktu pocztowego,
ii) wskazanie porównywalnego instrumentu finansowego dla każdego produktu pocztowego,
iii) zdefiniowanie próbki referencyjnej,
iv) wskazanie składnika gospodarczego celem dokonania porównania,
v) badanie wysokości stawki wynagrodzenia oraz
vi) porównanie stawki wynagrodzenia ze stawką wypłacaną PI przez CDP.
1.3. Rzekome wyłączne prawo PI do dystrybucji pocztowych produktów oszczędnościowych
(6) Według Włoch w latach 1993-2003 prawną podstawą dystrybucji bonów BFP i książeczek LP przez PI była ustawa 197/83 oraz dekret ustawodawczy 284/99. CDP uzyskała zezwolenie na korzystanie z usług innych operatorów niż PI w celu gromadzenia środków finansowych niezbędnych do realizacji zamierzonych zadań(2).
(7) Od 2003 r., w którym doszło do przekształcenia CDP w publiczną spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (SpA), art. 5 ust. 7 dekretu ustawodawczego nr 269 z dnia 30 września 2003 r. potwierdza, że w celu finansowania odrębnego obszaru działalności CDP może korzystać z obu pocztowych produktów oszczędnościowych "oraz funduszy pochodzących z emisji banknotów, udzielania pożyczek i prowadzenia innych transakcji finansowych, które mogą być objęte gwarancją państwa".
(8) Art. 2 dekretu stanowi także o możliwości finansowania działalności CDP poprzez emisję innych pocztowych produktów oszczędnościowych, prowadzenie innych transakcji, zawieranie umów na finansowanie i emisję obligacji, w tym obligacji objętych gwarancją państwa(3).
2. OCENA KOMISJI
2.1. Brak wyłącznych praw dystrybucji pocztowych produktów oszczędnościowych
(9) Nie istnieje żadne wyłączne prawo dystrybucji.
2.2. Udział pomocy państwa w wynagrodzeniu wypłacanym z tytułu dystrybucji bonów BFP i książeczek LP
(10) W 2002 r., mając na uwadze orzeczenie w sprawie Ferring(4), Komisja zdecydowała, że pomoc udzielana PI przez władze włoskie w latach 1959-1999 nie stanowiła pomocy państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu, gdyż nie spowodowała nadmiernej rekompensaty dodatkowych kosztów wynikających z obowiązku wykonywania usług publicznych. Działalność PI w zakresie oszczędności pocztowych była objęta zakresem tej decyzji.
(11) Zostały spełnione trzy kryteria dotyczące: i) zasobów państwowych, ii) selektywności iii) wpływu na wymianę handlową między państwami członkowskimi i zakłócenia konkurencyjności.
(12) W kontekście kryterium korzyści metodologia analizy zmierzającej do określenia poziomu wynagrodzenia rynkowego CDP i PI z tytułu dystrybucji bonów BFP i książeczek LP jest odpowiednia i obowiązuje w okresie 2000-2006.
(13) Na mocy dekretu z 6 października 2004 r. gromadzenie oszczędności pocztowych stanowi usługę w ogólnym interesie gospodarczym(5).
(14) Należy przede wszystkim sprawdzić, czy rekompensata nie przekracza wysokości niezbędnej do pokrycia całości lub części kosztów poniesionych w związku z wywiązaniem się z obowiązku wykonywania usług publicznych, przy uwzględnieniu związanych z nimi przychodów i zasadnej korzyści, natomiast (w przypadku braku procedury udzielania zamówień publicznych) wymagany poziom rekompensaty należy określić na podstawie analizy kosztów, które poniosłoby przeciętne przedsiębiorstwo, dobrze zarządzane i odpowiednio wyposażone w środki wykonywania usług w danym sektorze, przy uwzględnieniu związanych z nimi dochodów i zasadnych zysków uzyskanych z wypełnienia zobowiązania.
2.2.1 Książeczki oszczędnościowe (Libretti postali)
(15) Coroczne wynagrodzenie wypłacane PI z tytułu książeczek LP w latach 2000-2005 nie stanowiło pomocy państwa.
2.2.2 Bony oszczędnościowe (Buoni fruttiferi postali)
Porównywalne produkty
(16) Metodologia stosowana do oceny zgodności wynagrodzenia wypłacanego PI z tytułu bonów BFT z poziomem wynagrodzenia rynkowego wymaga znalezienia produktów porównywalnych dla różnych bonów.
(17) Komisja pragnie wyrazić swoje wątpliwości dotyczące produktów porównywalnych, które mają zostać zastosowane przy ocenie zgodności wynagrodzenia za dystrybucję, wypłacanego PI z tytułu bonów BFP, z poziomem wynagrodzenia rynkowego.
(18) Ponadto terminowe bony BFP nie zostały ujęte w analizie, gdyż emisja tych obligacji nie zostałaby wzięta pod uwagę. Jednak w celu zbadania poziomu wynagrodzenia wypłacanego PI od 2000 r. Komisja uznaje za konieczne poszerzenie zakresu analizy i objęcie nią terminowych bonów BFP.
Wynagrodzenie wypłacane PI z tytułu sprzedaży bonów BFP
(19) Zdaniem Komisji stosowanie wskaźników wynagrodzenia opartych na średnich depozytach może nie być w pełni zasadne, gdyż Włochy nie wykazały, że główne koszty ponoszone przez PI w związku z zarządzaniem bonami BFP są związane z codzienną działalnością, obejmującą zarówno nabywanie, jak i refundację BFP. Główny czynnik generowania kosztów może być związany ze sprzedażą nowych bonów BFP. Potwierdza to fakt, że wynagrodzenie PI w dużej mierze zależy od rocznej wielkości sprzedaży.
(20) Średni współczynnik wynagrodzenia na 2006 r. jest wyższy niż maksymalne wynagrodzenie z tytułu sprzedaży bonów BFP określone w analizie. Sytuacja ta wynika z faktu, że PI otrzymuje także dodatkowe wynagrodzenie za zarządzanie papierowymi i zdematerializowanymi bonami BFP oraz za produkcję papierowych obligacji (patrz poniżej).
(21) Na obecnym etapie Komisja nie zna dokładnego składu i wartości różnego typu wynagrodzeń wypłacanych PI z tytułu bonów BFP od 2000 r.
(22) ABI (Associazione bancaria italiana) określiło wartości prowizji od sprzedaży obligacji korporacyjnych w oparciu o szereg czynników, takich jak ocena emitenta, struktura emisji, sieć sprzedaży oraz stopień złożoności instrumentu. Wspomniano także wynagrodzenia wypłacane bankom z tytułu sprzedaży obligacji bankowych w imieniu stron trzecich.
(23) Zmiany cen obligacji w dniu emisji obligacji pocztowych mogą stanowić wskaźnik uzupełniający.
(24) Współczynniki wynagrodzenia obliczone przez Komisję mieściłyby się raczej w górnym zakresie wynagrodzenia rynkowego określonego w analizie i na znacznie wyższym poziomie niż odpowiednie współczynniki oszacowane przez ABI. Z tego względu pojawia się ryzyko przedstawienia wynagrodzeń na poziomie wyższym od normalnego poziomu wynagrodzeń rynkowych.
(25) Komisja nie w pełni rozumie, dlaczego porównywalne produkty określone na drugim etapie analizy nie są uwzględniane na etapie piątym, na którym ustalana jest wysokość wynagrodzenia, tzn. dla bonów BFP na 18 miesięcy - obligacje państwowe (BOT i CTZ)(6), a dla zwykłych i indeksowanych bonów BFP - średnio- lub długoterminowe euroobligacje(7).
(26) Wreszcie, wydaje się, że dane przedstawione przez Włochy w piśmie z dnia 31 lipca 2006 r. obejmują bony BFP znajdujące się w posiadaniu Ministerstwa Gospodarki i Finansów (MGF), nie zaś bony, których wyłącznym posiadaczem jest CDP. Komisja wyraża wątpliwość, czy stawki wynagrodzenia związane z dystrybucją bonów BFP przez PI w imieniu CDP obejmują bony BFP znajdujące się w posiadaniu wyżej wspomnianego ministerstwa.
Wynagrodzenie wypłacane PI z tytułu zarządzania papierowymi bonami BFP oraz wkładu w koszty produkcji obligacji papierowych
(27) Z tytułu zarządzania zwykłymi i terminowymi papierowymi bonami BFP przyznawane jest dodatkowe wynagrodzenie. Ponadto dokonywany jest przelew ustalonej kwoty wynagrodzenia z tytułu produkcji obligacji papierowych na rzecz PI. Władze włoskie nie podały szczegółowego uzasadnienia wysokości takich kwot w kontekście porównania rynkowego. Analiza wykazuje, że nie można znaleźć żadnego porównywalnego wynagrodzenia rynkowego, gdyż włoski rynek bankowy nie stosuje obecnie obligacji papierowych.
(28) W związku z tym, na obecnym etapie Komisja napotkała poważne trudności podczas oceny, czy wynagrodzenie wypłacane przez CDP z tytułu produkcji i zarządzania papierowymi bonami BFP:
i) spełnia trzecie i czwarte kryterium Altmark od 2004 r. oraz
ii) było zgodne z poziomem wynagrodzenia rynkowego w latach 2000-2003.
2.3. Brak uzasadnienia prawnego pomocy państwa
(29) Udzielenie jakiejkolwiek pomocy byłoby niezgodne z prawem.
2.4. Zgodność pomocy wypłacanej przez CDP z tytułu bonów BFP
Artykuł 87 ust. 2 i 3
(30) W tym przypadku nie mają zastosowania żadne wyjątki określone w art. 87 ust. 2 i 3.
Art. 86 ust. 2
(31) W celu oceny zgodności z Traktatem rekompensaty za świadczenie usług publicznych przyznanej PI, Komisja stosuje przepisy obowiązujące w momencie przyznania pomocy państwa PI(8).
(32) Służby Komisji napotkały poważne trudności w ocenie zgodności wynagrodzeń wypłacanych przez CDP na rzecz PI z tytułu bonów BFP, jeśli wynagrodzenia te stanowiły pomoc państwa.
______
(1) Opublikowany w G.U. nr 241 z 13.10.2004 r.
(*) Tajemnica handlowa
(2) Art. 3 lit. d) ustawy 197/83 stanowi, że CDP może także finansować swoją działalność z funduszy pochodzących z emisji obligacji; art. 2 ust. 3 dekretu ustawodawczego 284/99 stanowi, że CDP może również finansować swoją działalność z funduszy pochodzących z produktów finansowych emitowanych przez banki i innych pośredników finansowych.
(3) Gwarancja państwa udzielana jest za zgodą Dyrektora Generalnego Skarbu Państwa.
(4) Sprawa C-53/00 Ferring S.A., Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości z dnia 22 listopada 2001 r.
(5) Zdaniem Komisji kolejne porozumienia w sprawie wynagrodzenia zawarte między CDP a PI nie są równoważne powierzeniu usług w ogólnym interesie gospodarczym.
(6) Ponadto analiza zakłada, że wynagrodzenie z tytułu bonów BFP na 18 miesięcy (od 0,35 % do 0,70 %) musi być wyższe niż z tytułu obligacji BOT i CTZ (0,30 % i 0,20 %), jednak nie wyjaśnia poziomu odpowiedniej różnicy.
(7) W przypadku średnio- i długoterminowych euroobligacji wydaje się, że około 50 % próbki użytej w analizie nie stosuje żadnego wynagrodzenia z tytułu gromadzenia środków finansowych. Prawdopodobnie czynnik ten nie został wzięty pod uwagę.
(8) Wspólnotowe ramy dotyczące pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych (Dz.U. C 297 z 29.11.2005, str. 4).
Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX
Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.
..................................................
TEKST PISMA