Pomoc państwa - Węgry - Pomoc państwa C 37/10 (ex NN 64/10) - Dokapitalizowanie FHB - Decyzja o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego - Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Dz.U.UE.C.2011.178.7
Akt nienormatywnyPomoc państwa C 37/10 (ex NN 64/10) - Dokapitalizowanie FHB
Decyzja o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego
Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2011/C 178/07)
(Dz.U.UE C z dnia 18 czerwca 2011 r.)
Pismem z dnia 24 stycznia 2011 r., zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła władze węgierskie o swojej decyzji w sprawie wszczęcia postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środka pomocy, w odniesieniu do którego Komisja wszczyna postępowanie, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma. Uwagi należy kierować do Kancelarii ds. Pomocy Państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej na następujący adres lub numer faksu:
European Commission
Directorate-General for Competition
State aid Greffe
Rue Joseph II/Jozef II-straat 70
1049 Bruxelles/Brussel
BELGIQUE/BELGIË
Faks +32 22961242
Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom węgierskim. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
STRESZCZENIE
I. PROCEDURA
(1) Dnia 31 marca 2009 r. władze węgierskie dokapitalizowały FHB. W odpowiedzi na pytania Komisji Węgry stwierdziły, że pomocy udzielono na podstawie węgierskiego programu gwarancji i dokapitalizowania, zatwierdzonego przez Komisję(1). W styczniu 2010 r. Węgry przedstawiły projekt planu restrukturyzacji FHB. Zaktualizowaną wersję planu przesłano we wrześniu 2010 r. W lutym 2010 r. FHB zwrócił kapitał wpłacony przez państwo. W dniu 28 października 2010 r. FHB uzgodnił ze skarbem państwa, że zapłaci odsetki od kapitału.
II. FAKTY
(2) FHB to węgierski bank założony w 1997 r. jako bank hipoteczny. W 2006 r. postanowiono rozszerzyć działalność banku i powiększyć sieć oddziałów, tak aby - poprzez wejście na rynek bankowości detalicznej - poszerzone zostały podstawy finansowe i operacyjne. W 2007 r. udział państwa w FHB został obniżony do 4 %. FHB prowadzi działalność przede wszystkim na rynku obligacji zabezpieczonych hipoteką i przy udziale w rynku wynoszącym 23 % (w 2009 r.) zajmuje drugie miejsce za OTP (74 %). Udział FHB w rynku detalicznych kredytów hipotecznych wynosi 4,7 %, a w rynku lokat detalicznych - 0,4 %. Na koniec 2008 r. suma bilansowa FHB wynosiła około 2,58 mld EUR(2). W 2008 r. FHB osiągnął zysk w wysokości około 25 mln EUR, a w 2009 r. - około 26,5 mln EUR.
(3) FHB otrzymał dwa rodzaje pomocy. Na podstawie zatwierdzonego przez Komisję(3) węgierskiego programu wspierania płynności przyznano mu pożyczkę w wysokości około 120 mld HUF (436 mln EUR).
(4) Bank otrzymał także zastrzyk kapitałowy w wysokości 30 mld HUF (około 100 mln EUR). Zgodnie z węgierskim programem gwarancji i dokapitalizowania roczna stopa odsetek od tego kapitału, należnych od banków stabilnych, wynosi około 10,5 %. W lutym 2010 r. FHB zwrócił otrzymany kapitał bez zapłaty jakichkolwiek odsetek. Roczna stopa odsetek wpłaconych ostatecznie w październiku 2010 r. wynosiła około 4 %.
(5) Zgodnie z programem gwarancji i dokapitalizowania, jeżeli dokapitalizowanie przekracza 2 % wartości aktywów banku ważonych ryzykiem, jak to było w przypadku FHB, należy poinformować Komisję o zamiarze zastosowania takiego środka pomocy. Jeżeli Komisja nie zatwierdzi oceny określającej kondycję banku jako trwale stabilną, stopa odsetek powinna być wyższa w związku z podwyższonym ryzykiem, a ponadto w ciągu sześciu miesięcy od daty dokapitalizowania należy przedstawić plan restrukturyzacji. Węgry nie poinformowały Komisji o zamiarze zastosowania tego środka pomocy.
(6) Zgodnie z planem restrukturyzacji obejmującym lata 2010-2014 FHB dąży do poprawy płynności, struktury źródeł finansowania, jakości portfela i rentowności, tak aby zapewnić długoterminową stabilność funkcjonowania. W tym celu FHB planuje skoncentrować się na [...](*). Jeśli chodzi o jakość swojego obecnego portfela kredytowego, FHB dąży do utrzymania jej na dotychczasowym poziomie poprzez wprowadzenie różnych programów wsparcia klientów. Ponadto FHB twierdzi, że w celu zmniejszenia ryzyka kredytowego wprowadził ścisłe normy działalności kredytowej i zrezygnował z udzielania kredytów denominowanych w CHF. Działalność kredytowa skoncentrowana jest na kredytach hipotecznych oraz [...]. Zgodnie z założeniami planu głównym sposobem zapewnienia rentowności będzie zróżnicowanie źródeł dochodów i zagwarantowanie opłacalności (w tym kilka inicjatyw służących obniżeniu kosztów).
(7) Bank zobowiązał się do niepodnoszenia realnej wysokości nagród i premii dla członków zarządu w porównaniu
z 2008 r. Bank nie wypłacił dywidendy w 2010 r. i zobowiązał się, że zaproponuje akcjonariuszom [...]
(8) W czerwcu 2010 r. FHB postanowił kupić Allianz Bank i podpisać dwudziestoletnią umowę o wyłączną współpracę strategiczną z Allianz Hungaria Insurance. W rezultacie zakupu Allianz Bank sieć oddziałów FHB ma się powiększyć do liczby ponad 70 oddziałów. Transakcja ta najwyraźniej nie została uwzględniona w prognozach finansowych FHB.
III. OCENA
(9) Komisja jest zdania, że zastrzyk kapitałowy został przyznany niezgodnie z programem gwarancji i dokapitalizowania, a zatem stanowi pomoc niezgodną z prawem. Zapłacone odsetki od kapitału były znacznie niższe, niż przewidziano w programie w odniesieniu do stabilnych banków. Dostarczony kapitał znacznie przekraczał pułap 2 % wartości aktywów ważonych ryzykiem, a Komisja nie została poinformowana o dokapitalizowaniu. Komisja ma poważne wątpliwości co do tego, czy w momencie przyznania wsparcia można było uznać sytuację banku za trwale stabilną. Komisja ma zatem wątpliwości co do zgodności pomocy otrzymanej przez FHB ze wspólnym rynkiem.
(10) Jeśli chodzi o plan restrukturyzacji przedstawiony przez stronę węgierską we wrześniu 2010 r., Komisja ma następujące wątpliwości co jego zgodności z unijnymi regułami pomocy państwa.
(11) W kwestii możliwości przywrócenia długoterminowej stabilności FHB za pomocą planu restrukturyzacji Komisja ma wątpliwości co do racjonalności pewnych założeń planu, a zatem zwraca się do władz węgierskich o przekazanie dalszych, uzasadniających je informacji, a także o uwzględnienie w prognozach finansowych zakupu banku Allianz. Ponadto Komisja ma wątpliwości co do zapewnienia długoterminowej stabilności banku ze względu na jego wysoką ekspozycję w zakresie hurtowych źródeł finansowania.
(12) Ponadto Komisja ma poważne wątpliwości co do tego, czy odsetki wpłacone skarbowi państwa z tytułu zastrzyku kapitałowego są wystarczające, aby zapewnić odpowiedni wkład własny banku w restrukturyzację. Bank zapłacił tylko około 4 %, natomiast w programie przewidziano około 10,5 % w przypadku banku stabilnego, zaś bank w trudnej sytuacji powinien zapłacić nawet więcej. Ponadto zakup Allianz Bank oraz umowa z Allianz Hungaria Insurance budzi wątpliwości co do utrzymania jak najniższych kosztów restrukturyzacji.
(13) Co więcej, zdaniem Komisji nie wykazano, że podjęte zostały wystarczające środki w celu ograniczenia zakłóceń konkurencji wywołanych przez pomoc udzieloną FHB, szczególnie w kontekście strategii ekspansji banku, dokonanych przez niego niedawnych przejęć oraz niedostatecznej wysokości odsetek zapłaconych za kapitał przekazany przez skarb państwa.
______
(1) Dz.U. C 147 z 27.6.2009, s. 2.
(2) Przyjmując, że 1 EUR = 266,7 HUF (kurs z dnia 31 grudnia 2008 r.).
(3) Dz.U. C 47 z 25.2.2010, s. 16.
(*) Informacje poufne.
TEKST PISMA