Internetowa baza tekstów prawnych OpenLEX

I.

ZALECENIA POLITYCZNE

1.

Uznaje znaczenie komunikatu Komisji zatytułowanego "Zwiększanie wpływu unijnej polityki rozwoju - Program działań na rzecz zmian", który zawiera propozycje poprawy skuteczności polityki współpracy na rzecz rozwoju w następnej dekadzie, przy jednoczesnym kontynuowaniu wysiłków UE na rzecz zlikwidowania ubóstwa w kontekście dążenia do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju i milenijnych celów rozwoju (MCR).

2.

Podziela polityczną wolę Komisji, aby utrzymać pozycję lidera w walce z ubóstwem na świecie, szczególnie poprzez przyczynianie się do osiągnięcia milenijnych celów rozwoju mimo kryzysu gospodarczego, społecznego i finansowego.

3.

Podziela stanowisko Komisji, że chociaż UE wniosła istotny wkład w realizację milenijnych celów rozwoju, ich pełne osiągnięcie pozostaje odległe, co zmusza do przemyślenia przyszłości polityki rozwojowej UE pod kątem skutecznej walki z ubóstwem, skupienia działań na krajach partnerskich, na które mogą one mieć największy wpływ, i konkretyzacji współpracy na rzecz rozwoju w postaci wsparcia praw człowieka, demokracji i innych kluczowych elementów dobrego sprawowania rządów w kontekście zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu.

4.

Ponawia życzenie, aby przy przeglądzie unijnej polityki rozwojowej i europejskiego konsensusu podkreślono pozycję, rolę i wartość dodaną władz lokalnych i regionalnych w tych dziedzinach i strategiach, jak stwierdzono w opiniach CdR 312/2008⁽¹⁾, CdR 116/2010⁽²⁾ i CdR 408/2010⁽³⁾. W tym kontekście i mając na celu wspieranie wymiany i stworzenie forum do wyrażania poglądów politycznych podmiotów lokalnych i regionalnych w dziedzinie współpracy na rzecz rozwoju, KR zobowiązuje się do utrzymywania ścisłej współpracy z Komisją Europejską w celu promowania wykorzystania narzędzi, takich jak Atlas Współpracy Zdecentralizowanej czy portal internetowy, oraz do współpracy w organizowaniu Konferencji w sprawie współpracy zdecentralizowanej.

5.

Przyjmuje z zadowoleniem fakt, że Komisja podkreśla podejście oparte na współpracy zainteresowanych stron. Wyraża jednak ubolewanie, iż nie nawiązano do europejskich władz lokalnych i regionalnych jako głównych podmiotów zaangażowanych w rozwój, lecz ograniczono się jedynie do wymienienia ich w połączeniu z innymi podmiotami.

6.

Podkreśla potrzebę uwzględnienia, w sposób bardziej zindywidualizowany i zróżnicowany, roli władz lokalnych i regionalnych w europejskiej polityce rozwojowej, zarówno ze względu na ich doświadczenia polityczne w takich dziedzinach jak decentralizacja władzy, rozwój instytucjonalny i lokalne sprawowanie rządów, jak i z uwagi na wartość dodaną, jaką mogą one przynieść państwom trzecim w tych obszarach lub w sektorach strategicznych, np. rolnictwa, rybołówstwa i akwakultury, mających znaczenie przy podejmowaniu inicjatyw, które UE chce wspierać w odniesieniu do bezpieczeństwa żywnościowego. Należy również zwrócić uwagę na szczególny przypadek regionów najbardziej oddalonych, które jako aktywne obszary przygraniczne i reprezentacja UE na świecie mogą zwiększyć skuteczność europejskiej polityki rozwojowej, o czym wspomina się w opinii CdR 408/2010.

7.

Zgadza się z Komisją co do potrzeby wybrania odpowiedniego połączenia strategii politycznych, narzędzi i zasobów, aby osiągnąć skuteczność w walce z ubóstwem. Należy zachęcać do opracowania wspólnych kryteriów i wytycznych, które umożliwią określenie, jak należy mierzyć efekty i wpływ polityki rozwojowej. UE powinna wnieść wkład w prace na przykład Komitetu Pomocy Rozwojowej (DAC) OECD i innych podmiotów międzynarodowych.

8.

Zgadza się z Komisją, że dobre rządy, we wszystkich swoich wymiarach, mają zasadnicze znaczenie dla zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. Tym samym rozwój instytucji krajów partnerskich oraz zwiększenie ich skuteczności, demokracji, poszanowania praw człowieka i rządów prawa jest jednym z głównych zadań każdej strategii rozwojowej.

9.

Podkreśla, że dla wypracowania instytucji demokratycznych wykazujących się poszanowaniem dla rządów prawa i praw człowieka, charakteryzujących się lepszym zarządzaniem i bliższych interesom obywateli, kluczowe znaczenie mają - jak pokazało doświadczenie - procesy decentralizacji, w których znaczącą rolę powinny odgrywać władze lokalne i regionalne.

10.

Podziela zdanie Komisji, że istnieje możliwość, aby UE współpracowała w większym stopniu zarówno ze społeczeństwem obywatelskim, jak i z władzami lokalnymi i regionalnymi, ale podkreśla, że musi ona poprawić swoje stosunki z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego oraz władzami regionalnymi i lokalnymi poprzez regularny i zorganizowany dialog. Wyraża ubolewanie, że w dokumencie nie podkreślono kluczowej roli przypadającej władzom lokalnym i regionalnym jako podmiotom demokratycznym i przedstawicielskim. Mogłyby one na przykład stworzyć klastry oparte na doskonałości z władzami lokalnymi i regionalnymi w krajach rozwijających się. W związku z tym Komitet wzywa Komisję do stworzenia specjalnego instrumentu finansowego wspierającego tworzenie takich klastrów. Zachęca także Komisję do określenia celów dotyczących udzielania wsparcia na szczeblu lokalnym w ramach konkretnych programów, tak by efektem strategii krajowych było szersze spektrum inicjatyw służących decentralizacji. W związku z tym Komitet z zadowoleniem przyjmuje propozycję, by przewidzieć większy udział decentralizacji, zgodnie ze środkami i celami dotyczącymi spójności społecznej i praw człowieka.

11.

Podziela stanowisko Komisji co do promowania zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu poprzez skupienie się na takich sektorach jak ochrona socjalna, ochrona zdrowia i edukacja, gwarantujących włączenie społeczne, lub rolnictwo i czyste źródła energii, gwarantujące zrównoważony rozwój. Ubolewa jednak, że w dokumencie nie nawiązuje się do potrzeby poprawy redystrybucji wyników postępu w celu zapewnienia sprawiedliwego podziału zysków.

12.

Podkreśla, że władze lokalne i regionalne odgrywają niezastąpioną rolę w dążeniu do zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu i że ich udział ma kluczowe znaczenie dla umożliwienia tego rozwoju. Podkreśla znaczenie stosunków między europejskimi władzami lokalnymi i ich odpowiednikami w krajach korzystających z pomocy, jeśli chodzi o wdrażanie zasady odpowiedzialności określonej w deklaracji paryskiej.

13.

Zgadza się, że należy zapewnić pomoc w stawieniu czoła problemowi deficytu konkurencyjności w ramach umów o partnerstwie gospodarczym lub innych umów o wolnym handlu, ale podkreśla konieczność przestrzegania podstawowych zasad umów handlowych UE w odniesieniu do zasad dotyczących pochodzenia produktów z krajów partnerskich ze względu na szkody, jakie pewne odstępstwa od tych zasad mogą spowodować w prawidłowym funkcjonowaniu rynku wewnętrznego.

14.

Zauważa, że Komisja powinna wyraźnie określić, na czym polegają "nowe sposoby angażowania sektora prywatnego", gdyż współpraca europejska ma niewielkie doświadczenie w tej dziedzinie w porównaniu z innymi wielostronnymi darczyńcami, takimi jak Bank Światowy, a istniejące oceny na temat współfinansowania projektów z sektorem prywatnym wykazały, że trudno jest określić jasne wskaźniki rozwoju w odniesieniu do istotnej części finansowanych interwencji.

15.

Zgadza się z Komisją co do potrzeby wspierania sektora rolnictwa w tworzeniu podstaw zrównoważonego wzrostu gospodarczego, ale dodaje, że rozwój rolnictwa i bezpieczeństwo żywnościowe stanowią podstawowe wymiary procesu rozwoju, jak zauważono w punkcie 39 opinii Komitetu Regionów CdR 408/2010.

16.

Podziela zdanie Komisji, że UE powinna wspierać praktyki zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju, traktując priorytetowo praktyki stosowane w środowiskach lokalnych i skupiając się na drobnych rolnikach, warunkach życia społeczności wiejskich, tworzeniu grup producentów, łańcuchów dostaw i kanałów sprzedaży, jak również działać na rzecz wzmocnienia zasad dotyczących żywności i zarządzania bezpieczeństwem żywnościowym oraz zmniejszenia wahań cen żywności w skali międzynarodowej. Niemniej jednak stwierdza, że w tym przypadku należy wziąć pod uwagę zdolności i doświadczenia regionów europejskich w budowaniu podstawowej infrastruktury w zakresie dystrybucji produktów spożywczych, badań wydajności gleby, zarządzania uprawami zgodnie z miejscowymi warunkami, ochrony wrażliwych ekosystemów lokalnych i opracowywania planów zaopatrzenia ludności.

17.

Podziela opinię, że UE powinna zapewnić technologię i wiedzę oraz finansowanie na rzecz rozwoju sektora energetycznego, a w szczególności wspierać intensywniejsze wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, wykorzystując doświadczenia europejskie w konkretnych warunkach panujących w krajach partnerskich w odniesieniu do korzystania z tego rodzaju źródeł energii.

18.

Podkreśla potrzebę podpisania międzynarodowego porozumienia między burmistrzami i regionami, by w kontekście wspólnych programów i z pomocą odpowiedniego, specjalnego instrumentu finansowego zapewnić energię wszystkim obywatelom, o czym wspomniano już w punkcie 37 opinii Komitetu Regionów CdR 408/2010.

19.

Podziela stanowisko Komisji, że UE powinna w dalszym ciągu uznawać szczególne znaczenie wspierania rozwoju krajów sąsiednich i Afryki Subsaharyjskiej, i w związku z tym wzywa do uwzględnienia potencjału Eurośródziemnomorskiego Zgromadzenia Samorządów Lokalnych i Regionalnych (ARLEM) i corocznej Konferencji Władz Lokalnych i Regionalnych Partnerstwa Wschodniego (CORLEAP) jako forum dialogu i spotkania między władzami lokalnymi i regionalnymi państw członkowskich i krajów partnerskich.

20.

Podziela stanowisko Komisji w sprawie kryteriów przydziału pomocy UE na rzecz rozwoju, ale zwraca również uwagę, że należy uwzględnić bliskość historyczną i kulturową, a także tradycję współpracy.

21.

Przypomina jednak, że 70% światowej populacji, która znajduje się poniżej progu ubóstwa, żyje w krajach o średnim dochodzie. W związku z tym podkreśla potrzebę zachowania ostrożności i stopniowego wdrażania nowej polityki koncentracji pomocy oraz ustanowienia przejrzystych i obiektywnych kryteriów podejmowania decyzji.

22.

Podziela stanowisko Komisji, że wspólne planowanie pomocy przez UE i państwa członkowskie ograniczyłoby fragmentaryzację i poprawiło skuteczność tej pomocy, ale podkreśla konieczność ściślejszej koordynacji wykraczającej poza wspólne planowanie, mając na uwadze, że koordynacja pomocy jest jedną z zasad określonych w agendzie paryskiej, stanowi część Europejskiego konsensusu w sprawie rozwoju i jedną z zasad normatywnych prawa pierwotnego (art. 210 TFUE).

23.

Z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja odwołuje się do potrzeby przyspieszenia podziału zadań między europejskimi darczyńcami w celu zwiększenia koordynacji i komplementarności. Stwierdza jednak ponownie, podobnie jak w opinii CdR 408/2010, że należy uwzględnić podział zadań zarówno pomiędzy darczyńcami krajowymi, jak i między nimi a darczyńcami na szczeblu niższym niż krajowy (lokalnym i regionalnym). Ci ostatni pełnią już ważną funkcję w różnych unijnych systemach współpracy. W związku z tym Komitet wzywa Komisję do utworzenia punktów wsparcia władz lokalnych i regionalnych w ramach Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych i DG DEVCO, zarówno w UE, jak i w krajach partnerskich. Uważa również za konieczne ustanowienie specjalnej linii finansowej do dyspozycji władz lokalnych i regionalnych UE.

24.

Uważa, że należy szukać komplementarności i unikać powielania działań, tak aby przyczynić się do wzbogacenia i skuteczności polityki współpracy na rzecz rozwoju. W tym celu należy dokonać postępów w zakresie podziału zadań pomiędzy podmiotami, uwzględniając ich wiedzę i doświadczenie oraz wagę działań władz lokalnych i regionalnych.

25.

Z zadowoleniem przyjmuje uznanie i poparcie Komisji dla instrumentu wsparcia budżetowego, który przyczynia się do dostosowania do krajów partnerskich zgodnie z oświadczeniem zawartym w deklaracji paryskiej. Wzywa jednak do uwzględnienia w dialogu starannej oceny warunków wsparcia budżetowego, w tym także możliwości decentralizacji części tego wsparcia. W tym kontekście przypomina, że wśród zaleceń wynikających z promowanego przez Komisję dialogu zorganizowanego uwzględniono wskaźniki odnoszące się do zarządzania lokalnego w kontekście uwarunkowań dotyczących partnerstwa określonych przez darczyńców z rządami krajowymi.

26.

Podziela stanowisko Komisji co do potrzeby ochrony spójności polityki rozwojowej oraz dalszej oceny wpływu polityki na cele rozwojowe.

27.

Podziela opinię Komisji w sprawie konieczności zapewnienia płynnego przejścia od pomocy humanitarnej i reakcji na sytuacje kryzysowe do długoterminowej współpracy na rzecz rozwoju.

28.

Popiera starania Komisji o zatwierdzenie przez Radę Programu działań na rzecz zmian, który zapewniłby Unii Europejskiej skuteczniejszą politykę współpracy na rzecz rozwoju o większej sile oddziaływania. Należy wspierać potrzebne zmiany w krajach partnerskich w celu przyspieszenia procesu zmniejszania ubóstwa i osiągania milenijnych celów rozwoju, z uwzględnieniem udziału władz lokalnych i regionalnych.

Bruksela, 16 lutego 2012 r.

	Przewodnicząca
	Komitetu Regionów
	Mercedes BRESSO

KOMITET REGIONÓW
- Podziela polityczną wolę Komisji, aby utrzymać pozycję lidera w walce z ubóstwem na świecie, szczególnie poprzez przyczynianie się do osiągnięcia milenijnych celów rozwoju mimo kryzysu gospodarczego, społecznego i finansowego.
- Podziela stanowisko Komisji, że chociaż UE wniosła istotny wkład w realizację milenijnych celów rozwoju, ich pełne osiągnięcie pozostaje odległe, co zmusza do przemyślenia przyszłości polityki rozwojowej UE.
- Ponawia życzenie, aby przy przeglądzie unijnej polityki rozwojowej i europejskiego konsensusu podkreślono pozycję, rolę i wartość dodaną władz lokalnych i regionalnych w tych dziedzinach i strategiach. KR zobowiązuje się do utrzymywania ścisłej współpracy z Komisją Europejską w celu promowania wykorzystania narzędzi, takich jak Atlas Współpracy Zdecentralizowanej czy portal internetowy, oraz do współpracy w organizowaniu Konferencji w sprawie współpracy zdecentralizowanej.
- Podkreśla potrzebę uwzględnienia, w sposób bardziej zindywidualizowany i zróżnicowany, roli władz lokalnych i regionalnych w europejskiej polityce rozwojowej, zarówno ze względu na ich doświadczenia polityczne w takich dziedzinach jak decentralizacja władzy, rozwój instytucjonalny i lokalne sprawowanie rządów, jak i z uwagi na wartość dodaną, jaką mogą one przynieść państwom trzecim w tych obszarach lub w sektorach strategicznych, np. rolnictwa, rybołówstwa i akwakultury, mających znaczenie przy podejmowaniu inicjatyw, które UE chce wspierać w odniesieniu do bezpieczeństwa żywnościowego.
- Podziela stanowisko Komisji, że UE powinna w dalszym ciągu uznawać szczególne znaczenie wspierania rozwoju krajów sąsiednich i Afryki Subsaharyjskiej, i w związku z tym wzywa do uwzględnienia potencjału ARLEM-u i CORLEAP-u.
Sprawozdawca	Jesús Gamallo ALLER (ES/PPE), dyrektor generalny ds. stosunków zewnętrznych i stosunków z Unią Europejską w rządzie regionu Galicja
Dokument źródłowy	Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów "Zwiększanie wpływu unijnej polityki rozwoju - Program działań na rzecz zmian"
	COM(2011) 637 final

Opinia "Zwiększanie wpływu unijnej polityki rozwoju - program działań na rzecz zmian".

Dz.U.UE.C.2012.113.52