Opinia w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego jednolite zasady i jednolitą procedurę restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji kredytowych i niektórych firm inwestycyjnych w ramach jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz jednolitego bankowego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2014.67.58

Akt nienormatywny

Wersja od: 6 marca 2014 r.

Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego jednolite zasady i jednolitą procedurę restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji kredytowych i niektórych firm inwestycyjnych w ramach jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz jednolitego bankowego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010

COM(2013) 520 final - 2013/0253 (COD)

(2014/C 67/10)

Sprawozdawca: DANIEL MAREELS

(Dz.U.UE C z dnia 6 marca 2014 r.)

Rada, w dniu 3 września 2013 r., oraz Parlament Europejski, w dniu 10 września 2013 r., postanowiły, zgodnie z art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), zasięgnąć opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie

wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego jednolite zasady i jednolitą procedurę restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji kredytowych i niektórych firm inwestycyjnych w ramach jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz jednolitego bankowego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010

COM(2013) 520 final - 2013/0253 (COD).

Sekcja ds. Unii Gospodarczej i Walutowej oraz Spójności Gospodarczej i Społecznej, której powierzono przygotowanie prac Komitetu w tej sprawie, przyjęła swoją opinię 4 października 2013 r.

Na 493. sesji plenarnej w dniach 16-17 października 2013 r. (posiedzenie z 17 października) Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny stosunkiem głosów 157 do 1 - 7 osób wstrzymało się od głosu - przyjął następującą opinię:

1. Wnioski i zalecenia

1.1 EKES przyjmuje z zadowoleniem wnioski dotyczące ustanowienia jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz związanego z nim mechanizmu finansowania, które wraz z wnioskami w sprawie jednolitego mechanizmu nadzorczego, Europejskiego Mechanizmu Stabilności (EMS) oraz w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków, stanowią nowy istotny element w procesie tworzenia unii bankowej.

Dla krajów strefy euro oraz krajów, które dobrowolnie przyłączyły się do mechanizmu, ustanowiony jednolity mechanizm jest mechanizmem restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków umożliwiającym organom władz przeprowadzenie dogłębnej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków będących na progu upadłości, bez zagrożenia dla stabilności gospodarczej. Utworzony w konsekwencji

fundusz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji

pozwala uzyskać niezbędne środki własne, co umożliwia przeprowadzenie tego procesu bez konieczności finansowania go ze środków publicznych i obciążania podatników.

1.2 W odpowiedzi na kryzys założono przejście do silniejszej unii gospodarczej i walutowej opartej na zintegrowanych ramach dotyczących sektora finansowego, kwestii budżetowych i polityki gospodarczej. Zintegrowane ramy finansowe, czyli "unia bankowa", stanowią główny element działań w zakresie polityki mających na celu ponowne wprowadzenie Europy na ścieżkę ożywienia i wzrostu gospodarczego.

1.3 EKES uważa, że unia bankowa ma znaczenie priorytetowe i jest niezbędna z uwagi na wpływ, jaki może ona mieć na koniecznie potrzebny wzrost zaufania wśród obywateli i przedsiębiorstw, oraz z uwagi na odpowiednie finansowanie gospodarki. Unia zmniejsza obecne rozdrobnienie rynku wewnętrznego, a tym samym tworzy równe warunki działania w obrębie unii, umacniając europejski system bankowy i zmniejszając ryzyko wystąpienia efektu domina.

1.4 Zdaniem Komitetu niezbędne jest przeprowadzenie prac związanych z różnymi podstawowymi elementami składowymi (jednolitym mechanizmem nadzorczym, Europejskim Mechanizmem Stabilności, naprawą oraz restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją banków, jednolitym mechanizmem restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków) unii bankowej oraz logiczna i wewnętrznie spójna realizacja kolejnych wniosków. Komitet występuje jednocześnie z wnioskiem o poświęcenie należytej uwagi dostosowywanym aktualnie przepisom dotyczącym ochrony drobnych posiadaczy wkładów oszczędnościowych poprzez regulacje dotyczące zabezpieczenia depozytów.

1.5 Obecnych wniosków w sprawie jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków nie należy rozważać w oderwaniu od wcześniejszych wniosków dotyczących restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych (dyrektywa w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków) oraz porozumienia w tej sprawie osiągniętego w ostatnim czasie w Radzie, w którym zagadnienie to zostało już uwzględnione. W istocie dyrektywa w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków będzie stanowić zbiór przepisów dla procesu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków na całym rynku wewnętrznym i w rezultacie w dużym stopniu wesprze jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków. Komitet zaleca, aby w maksymalnym stopniu skoordynować ze sobą oba systemy w celu osiągnięcia pod tym względem równych warunków działania w możliwie jak najszerszym zakresie w całej UE. Jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków powinien być wspierany przez kompletne zharmonizowane ramy restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków i włączony do nich.

1.6 Komitet z zadowoleniem przyjmuje fakt, że jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków ma większy zakres niż dyrektywa w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków oraz że przewiduje się ustanowienie na szczeblu europejskim organu i funduszu (ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków). W ten sposób po przeprowadzeniu nadzoru nad bankami (w ramach jednolitego mechanizmu nadzorczego) na tym samym szczeblu organów przeprowadza się również proces ich restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, co umożliwia zastosowanie jednolitej i spójnej strategii. Podobnie Komitet z zadowoleniem przyjmuje plan wprowadzenia jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w zakresie finansowania na szczeblu UE.

1.7 Przewidziane w jednolitym mechanizmie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji procedury restrukturyzacyjne i likwidacyjne powinny być w każdym przypadku skuteczne i sprawne, a przewidziane instrumenty, w razie potrzeby, odpowiednio szybko wprowadzone zarówno w wymiarze krajowym, jak i transgranicznym, w szczególności w sytuacjach tego wymagających. Korzystając ze środków ustanowionych w dyrektywie w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków, należy czuwać nad kompletnością i skutecznością całego procesu oraz konsekwentnym stosowaniem przepisów. W sytuacjach, w których jest to możliwe, celem jest zapewnienie jednolitości. Należy także stosownie wyjaśnić wszelkie kwestie prawne oraz pozostałe nieścisłości.

1.8 W związku z kluczową rolą, jaką rada ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji odgrywa w kontekście jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, niezwykle istotne jest to, aby jej członkowie byli możliwie najbardziej niezależni oraz aby posiadali oni wiedzę fachową i doświadczenie, a ich decyzje były podejmowane w sposób demokratyczny. Członkowie rady powinni być dobierani z należytą starannością, a jej kompetencje należy określić w sposób jasny i przejrzysty.

1.9 Komitet z zadowoleniem przyjmuje przewidziany jednolity bankowy fundusz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, którego głównym zadaniem jest zapewnienie stabilności finansowej, a także skuteczności podejmowanych decyzji oraz zerwanie powiązań między władzami a sektorem bankowym. Komitet wzywa do szybkiego dostarczenia wyjaśnień dotyczących mającej zastosowanie podstawy prawnej oraz podjęcie w pierwszej kolejności czynności pozwalających pokonać trudności związane z ustanowieniem takiego funduszu (np. pokusa nadużycia), co pozwoli uniknąć niechcianych konsekwencji.

1.10 Niemniej jednak zdaniem Komitetu w przypadku konieczności przeprowadzenia interwencji na dalszym etapie procedury oraz możliwości przeznaczenia środków wyłącznie na określone cele (zagwarantowanie skuteczności środków związanych z restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją) istotne jest, że wspomniany fundusz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji obejmuje niezbędne i wystarczające środki finansowe dla podmiotów ich potrzebujących, umożliwiające im należyte wykonanie ich obowiązków. Określenie docelowego poziomu funduszu zasilanego wkładami z banków pozwala uwzględnić różne środki z rozmaitych obszarów służących restrukturyzacji sektora finansowego. W niniejszej opinii Komitet przedstawia również swoje stanowisko w kwestii dyrektywy w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków, określając kryteria dla wkładów bankowych ex ante, które powinny być poddawane przeglądowi w równych odstępach czasowych. Należy także uważać na potencjalne niebezpieczeństwo generowania podwójnych kosztów związane z występowaniem zarówno systemu krajowego, jak i unijnego.

2. Kontekst

2.1 Przedłożony przez Komisję Europejską wniosek dotyczący ustanowienia jednolitego mechanizmu oraz funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji ¹ jest częścią procesu transformacji unii gospodarczej i walutowej, w tym unii bankowej. Wniosek został opracowany w oparciu o art. 114 TFUE, umożliwiający zastosowanie środków mających na celu przywrócenie równowagi i sprawności funkcjonowania rynku wewnętrznego.

2.2 Unia bankowa, obejmująca zarówno kraje strefy euro, jak i kraje spoza tej strefy, które chcą przyłączyć się do tej unii dobrowolnie, zostanie w dalszej fazie uzupełniona w kilku etapach:

2.2.1 W pierwszej kolejności należy zakończyć prace związane z trwającymi procesami ustawodawczymi mającymi na celu ustanowienie jednolitego mechanizmu nadzorczego, w ramach którego wykorzystuje się kompetencje EBC pozwalające przeprowadzić nadzór nad bankami ze strefy euro.

2.2.2 Następnie, po stworzeniu mechanizmu nadzoru, ustanowiony zostaje Europejski Mechanizm Stabilności, przeprowadza się kontrolę bilansów bankowych i następuje proces identyfikacji "zastanych" aktywów, a banki mogą bezpośrednio odnowić kapitał ² .

2.2.3 W dalszej kolejności znajdują się wnioski Komisji dotyczące dyrektywy z dnia 6 czerwca 2012 r. ustanawiającej ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych. Wnioski te pozwoliły Radzie określić ogólne wytyczne, na których oparto bieżący wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków.

Wnioski te pozwalają zmierzać w stronę skutecznej polityki umożliwiającej zarządzanie upadłością banków i zapobieganie rozprzestrzenianiu się tego zjawiska na inne instytucje dzięki wyposażeniu odpowiednich organów w skuteczne instrumenty i kompetencje pozwalające proaktywnie przeciwdziałać kryzysowi bankowemu, zagwarantować stabilność finansową oraz ograniczyć do minimum ryzyko utraty środków finansowych przez podatników ³ .

2.2.4 Ostatni z wniosków dotyczy przedstawionego w dniu 10 lipca 2013 r. wniosku dotyczącego rozporządzenia w sprawie jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków z odpowiednim i skutecznym mechanizmem ochronnym.

2.3 Przypomina się również o wnioskach Komisji z 2010 r. dotyczących zharmonizowania systemów gwarantowania depozytów. System gwarantowania depozytów obejmuje posiadaczy niewielkich oszczędności i neutralizuje skutki upadłości banków dla pierwszych 100.000 EUR na depozytach.

2.4 Jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji mógłby funkcjonować w następujący sposób:

2.4.1 EBC, jako jednostka nadzorcza, sygnalizowałby, że bank doświadcza poważnych trudności finansowych i powinien zostać zrestrukturyzowany.

2.4.2 Europejska rada ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, złożona z przedstawicieli EBC, Komisji Europejskiej oraz właściwych organów krajowych, przygotowywałaby restrukturyzację banku.

2.4.3 Na podstawie zalecenia rady lub z własnej inicjatywy Komisja decydowałaby, czy bank zostanie zrestrukturyzowany i kiedy to nastąpi. Określałaby również ramy wykorzystania instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.

Te instrumenty restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, przedstawione w przepisach dotyczących restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych i przyjęte w jednolitym mechanizmie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków, obejmowałyby:

– sprzedaż przedsiębiorstwa;

– instytucje pośredniczące;

– podział aktywów;

– wkład określonego sektora (instrument umorzenia).

2.4.4 Krajowe organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji realizowałyby plan restrukturyzacji pod nadzorem rady. W przypadku braku realizacji własnych postanowień przez jeden z krajowych organów rada ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji mogłaby bezpośrednio zastosować środki zaradcze w stosunku do sektora bankowego.

2.5 Przewidziany jednolity bankowy fundusz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji podlega kontroli rady. Zadaniem funduszu powinno być zapewnienie pomocy finansowej w trakcie restrukturyzacji banku.

2.5.1 Fundusz jest wspólny dla wszystkich krajów objętych jednolitym mechanizmem restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków. Za jego finansowanie odpowiadają wszystkie instytucje finansowe państw członkowskich. Corocznie wnoszą wkład na zasadzie ex ante, niezależnie od środków restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.

2.5.2 Głównym zadaniem funduszu jest zapewnienie stabilności finansowej. Nie służy on zniwelowaniu strat lub zagwarantowaniu instytucjom kapitału restrukturyzacyjnego. Podobnie nie stanowi też funduszu pomocy. Nie jest także funduszem gwarantowania depozytów ani go nie zastępuje. Fundusz służy zagwarantowaniu skuteczności środków restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.

3. Uwagi ogólne

3.1 Jak kilkukrotnie wspomniano w 2012 r., zintegrowane ramy finansowe, czyli "unia bankowa", stanowią główny element działań w zakresie polityki mających na celu ponowne wprowadzenie Europy na ścieżkę ożywienia i wzrostu gospodarczego ⁴ . Powinny przyczyniać się do tego także pozostałe środki, takie jak usprawnione narzędzie koordynacji gospodarczej.

3.2 Wcześniej Komitet podkreślił już znaczenie unii bankowej i wskazał na brak możliwości utrzymania przez dłuższy czas strefy z jedną walutą na 17 rynkach finansowych i dłużnych, w szczególności skoro kryzys odsłonił różnice na szczeblu krajowym. Z tego powodu uznaje się unię bankową za niezbędną i mającą kluczowe znaczenie dla podziału ryzyka, zabezpieczenia posiadaczy depozytów (także poprzez "procedurę likwidacyjną"), przywrócenia zaufania oraz rozpoczęcia finansowania dla przedsiębiorstw we wszystkich państwach członkowskich ⁵ .

3.3 Podobnie EKES wezwał wcześniej Komisję do możliwie jak najszybszego przedstawienia ram czasowych oraz dalszych szczegółów dotyczących jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków. Dotyczy to także innych istotnych celów, takich jak przeciwdziałanie możliwym sytuacjom kryzysowym poprzez wspólny nadzór. Pozwoliłoby to zwiększyć wiarygodność unii bankowej i zagwarantować wspólną podstawę dla całego rynku wewnętrznego.

W międzyczasie stało się jasne, że jednolity mechanizm nadzorczy oraz pakiet CRD IV/CRR powinny wejść w życie w 2014 r., a dyrektywa w sprawie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji od 2015 r. Z tego względu Rada jest także zobowiązana do terminowego wprowadzenia całego pakietu.

3.4 Komitet stwierdził też z całą pewnością, że jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków również w późniejszej fazie może odegrać dodatkową rolę i w skoordynowany sposób pomagać w przeciwdziałaniu sytuacjom kryzysowym. Nadzór oraz restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja powinny iść ze sobą w parze. Nie oznacza to jednak, że państwo członkowskie musi ponieść konsekwencje decyzji europejskiej i zlikwidować bank oraz pokryć koszty spłaty depozytów ⁶ .

3.5 Opublikowany w połowie 2012 r. projekt dyrektywy w sprawie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych określa ramy przeciwdziałania kryzysowi bankowemu w państwach członkowskich, utrzymania stabilności finansowej oraz zmniejszenia presji na finanse publiczne.

3.6 Po wprowadzeniu w życie dyrektywa pozwoli określić w pewnym stopniu zharmonizowane przepisy krajowe dotyczące restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków oraz współpracy między organami ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w przypadku upadłości banków, w szczególności banków transgranicznych.

3.7 Jednolity mechanizm restrukturyzacji i likwidacji banków wykracza poza te ramy. Obejmuje także kraje strefy euro oraz kraje spoza tej strefy, które dobrowolnie przyłączają się do mechanizmu, w sytuacji gdy dyrektywa nie zagwarantuje podejmowania jednolitych decyzji dotyczących restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków ani wykorzystania finansowania uzyskanego na szczeblu UE.

3.8 Komitet z zadowoleniem przyjmuje to, że jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków przewiduje utworzenie europejskiego organu i funduszu, które stanowią odpowiednie i logiczne uzupełnienie mechanizmu jednolitego nadzoru oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych. Obie procedury, nadzoru oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, będą zatem przeprowadzane przez organy na tym samym szczeblu.

3.9 Dyrektywa w sprawie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych będzie stanowić zbiór przepisów dla procesu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków na całym rynku wewnętrznym i w rezultacie w dużym stopniu wesprze rozporządzenie. Uwzględniając konieczność opracowania rozporządzenia w oparciu o tę dyrektywę, należy zachować odpowiednią zgodność między obiema regulacjami oraz unikać rozbieżności.

3.10 Komitet uważa także za niezwykle istotne dla urzeczywistniania rynku wewnętrznego możliwie jak najszybsze wzajemne skoordynowanie dyrektywy w sprawie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz rozporządzenia w sprawie jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków. Należy dążyć do maksymalnej harmonizacji dyrektywy. W kontekście zapewnienia równych warunków działania określonych w możliwie najszerszym zakresie oraz konsekwentnego stosowania przepisów należy wprowadzić dyrektywę w sposób jednolity w różnych państwach członkowskich. Na dalszym etapie wprowadzania jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków należy również w maksymalnym stopniu uwzględnić efekty negocjacji dotyczące restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych.

3.11 W zakresie, w jakim wnioski związane z rozporządzeniem w sprawie jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków odpowiadają projektowi dyrektywy, można także przypomnieć o kwestiach poruszonych przez Komitet w tym kontekście. Są wśród nich kwestie wymagające dodatkowych wyjaśnień dotyczących niektórych nowych instrumentów, które nie zostały jeszcze sprawdzone podczas kryzysów systemowych ⁷ . Ponadto należy zwrócić uwagę na zgodność rozporządzenia z obowiązującymi przepisami w celu zagwarantowania przejrzystości prawnej.

4. Uwagi szczegółowe dotyczące mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków

4.1 Pożądane byłoby szybkie udoskonalenie ogólnych ram unii bankowej, co umożliwiłoby przezwyciężenie obecnego rozdrobnienia rynków finansowych i pomogłoby oddzielić finanse publiczne od sektora bankowego.

4.2 Komitet potwierdza, że należałoby możliwie jak najszybciej wprowadzić zharmonizowane ramy dotyczące naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków. Ramy te musiałyby obejmować rygorystyczne przepisy transgraniczne zapewniające integralność jednolitego rynku. Jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków jest ich niezbędnym uzupełnieniem. Bieżące teksty powinny zostać przyjęte w ten sam sposób.

4.3 Oprócz tego proces realizacji jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków powinien mieć oparcie w kompletnych zharmonizowanych ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków oraz być z nimi zintegrowany. Powinny one określać zakres restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków w całej UE.

4.4 Mechanizm ten powinien zapewniać nie tylko jednolite ramy restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków będących na progu upadłości w obrębie unii bankowej i przyczyniać się do zagwarantowania równych warunków działania na tym szczeblu, lecz także tworzyć możliwie jak najbardziej jednolity, skuteczny i sprawny instrument, który można, w przypadku zajścia takiej potrzeby, odpowiednio szybko wprowadzić, zarówno na szczeblu krajowym, jak i transgranicznym, w szczególności w wyjątkowych sytuacjach.

4.5 Kwestie szczególnej niezależności, wiedzy fachowej oraz demokratycznej kontroli mają szczególne znaczenie w odniesieniu do rady ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Rada powinna mieć mocną podstawę prawną i odpowiadać za swoje decyzje w zakresie wzajemnych obowiązków w celu zagwarantowania przejrzystości i demokratycznej kontroli oraz ochrony praw instytucji unijnych. Należy jasno określić kompetencje osób nadzorujących, a skład rady powinien odzwierciedlać odpowiednią równowagę między uczestnikami krajowymi a zainteresowanymi podmiotami europejskimi. Rada i jej członkowie powinni posiadać odpowiednią wiedzę fachową w określonych dziedzinach.

4.6 Jej utworzenie mogłoby być postrzegane jako decydujący krok w kierunku dalszej realizacji unii bankowej i jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków. Nie można jednak zapominać o szerszych ramach realizacji jednolitego mechanizmu nadzoru oraz dyrektywie w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków. Nie należy również wyprzedzać kolejnych etapów procedur realizacji w tym zakresie.

5. Uwagi szczegółowe dotyczące przepisów finansowych

5.1 Zadaniem jednolitego bankowego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinno być zapewnienie pomocy finansowej w trakcie restrukturyzacji banku. Komitet potwierdza swoje uznanie dla starań Komisji mających na celu ustanowienie europejskiego systemu przepisów finansowych, w tym także poprzez jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków. System ten zapewnia równość wszystkim instytucjom ze wszystkich państw członkowskich dzięki skutecznym przepisom finansowym dotyczącym restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków i jest korzystny dla każdego państwa członkowskiego oraz wewnętrznego rynku finansowego, gwarantując większą stabilność i równe warunki działania ⁸ . Na uwagę zasługuje także możliwość zabezpieczenia drobnych posiadaczy wkładów oszczędnościowych za pośrednictwem systemu gwarantowania depozytów.

5.2 Komitet z zadowoleniem przyjmuje fakt, że jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków znajduje oparcie w określonych przepisach finansowych. W przypadku konieczności finansowania restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w pierwszej kolejności w oparciu o instrument umorzenia (w celu umożliwienia zbilansowania pierwszych strat akcjonariuszom oraz innym wierzycielom) oraz inne instrumenty przewidziane w rozporządzeniu należy również wesprzeć mechanizm jednolitym funduszem, co ma na celu zerwanie obecnych powiązań rządów z sektorem bankowym.

5.3 Komitet wzywa do szybkiego przedstawienia wyjaśnień dotyczących mającej zastosowanie podstawy prawnej

funduszu, łącznie z wyjaśnieniem tego, czy konieczna jest zmiana Traktatów.

5.4 Po dokonaniu niezbędnych wyjaśnień należałoby podjąć działania związane z utworzeniem funduszu, jednak bez konieczności wyprzedzania nowych projektów i realizacji w zakresie jednolitego mechanizmu nadzoru oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych.

5.5 Wprowadzenie jednolitego systemu niesie ze sobą także istotne wyzwania i dlatego należy dopilnować, aby możliwie od samego początku przeciwdziałać niechcianym konsekwencjom lub ograniczać je, oraz z wyprzedzeniem rozwiązywać wszystkie problemy. Jednym z przykładów jest tu pokusa nadużycia.

5.6 Nawet jeżeli fundusz wymaga tego w końcowej fazie, w szczególności po zastosowaniu instrumentu umorzenia, a użycie środków zostało ograniczone do określonych celów, istotne jest, aby fundusz był odpowiednio obszerny oraz aby wszystkie instytucje finansowe były zobowiązane wnieść do niego wkład.

5.7 W procesie ustanawiania docelowego poziomu funduszu należy uwzględnić istniejące wzmocnione ramy ostrożnościowe, środki zapobiegawcze oraz rolę planów naprawy i restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w celu uniknięcia sytuacji kryzysowych, zwiększone bufory kapitałowe oraz nowe mechanizmy naprawcze, w tym instrument umorzenia, jak również środki mające na celu przeprowadzenie działań naprawczych w sektorze finansowym. Te środki i instrumenty zostały opracowane w celu zmniejszenia prawdopodobieństwa upadłości banków. Z tego powodu Komitet przypomina swoje stanowisko w kwestii jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków w związku z dyrektywą w sprawie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz w szczególności ze względu na konieczność przeprowadzania regularnej kontroli kryteriów dotyczących wkładów ex ante ⁹ .

5.8 Z tych samych powodów, aby uniknąć negatywnych skutków dla obywateli i przedsiębiorstw, należy także uważać na potencjalne niebezpieczeństwo generowania podwójnych kosztów dla banków, wynikające z powielających się struktur organów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji na szczeblu krajowym i europejskim.

Bruksela, 17 października 2013 r.

	Przewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
	Henri MALOSSE

¹ COM(2013) 520 final.

² Zob. Rada do Spraw Gospodarczych i Finansowych, 21 czerwca 2013 r., oraz Rada Europejska, 27 czerwca 2013 r.

³ Dz.U. C 44 z 15.2.2013, s. 68.

⁴ Był to szczególnie omówiony przypadek w komunikacie Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady pt. "Plan działania na rzecz unii bankowej", w komunikacie Komisji "Plan działania na rzecz pogłębionej i rzeczywistej unii gospodarczej i walutowej - Otwarcie debaty europejskiej" oraz w sprawozdaniu trzech przewodniczących i prezesa "W kierunku faktycznej unii gospodarczej i walutowej".

⁵ Dz.U. C 271 z 19.9.2013, s. 8.

⁶ Dz.U. C 11 z 15.1.2013, s. 34.

⁷ Dz.U. C 44 z 15.2.2013, s. 68.

⁸ Dz.U. C 44 z 15.2.2013, s. 68.

⁹ Dz.U. C 44 z 15.2.2013, s. 68.