Opinia w sprawie komunikatu Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie przyszłych uregulowań europejskiej polityki audiowizualnej.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.C.2004.318.27

Akt nienormatywny

Wersja od: 22 grudnia 2004 r.

Opinia Komitetu Regionów w sprawie komunikatu Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie przyszłych uregulowań europejskiej polityki audiowizualnej

(2004/C 318/09)

(Dz.U.UE C z dnia 22 grudnia 2004 r.)

KOMITET REGIONÓW,

uwzględniając komunikat Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie przyszłych uregulowań europejskiej polityki audiowizualnej (COM (2003) 784 final),

uwzględniając decyzję Komisji Europejskiej z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie zasięgania opinii Komitetu na ten temat, zgodnie z art. 265 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską,

uwzględniając decyzję swojego Przewodniczącego z dnia 5 kwietnia 2004 r. o zleceniu Komisji ds. Kultury i Edukacji przygotowania opinii na ten temat,

uwzględniając swoją opinię w sprawie niektórych aspektów prawnych dotyczących dzieł filmowych i innych utworów audiowizualnych (CdR 387/2001 fin)⁽¹⁾

uwzględniając swoją opinię w sprawie czwartego raportu Komisji dotyczącego stosowania dyrektywy 89/553/EWG? "Telewizja bez Granic" (CdR 90/2003 fin)⁽²⁾;

uwzględniając swoją opinię w sprawie komunikatu dotyczącego barier w powszechnym dostępie społeczeństwa informacyjnego do nowych usług i aplikacji za pośrednictwem otwartych platform telewizji cyfrowej i telefonii komórkowej trzeciej generacji oraz komunikatu dotyczącego przejścia z transmisji analogowej do transmisji cyfrowej: (od zmiany (switchover) na transmisję cyfrową do wyłączenia (switchoff) transmisji analogowej) (CdR 308/2003 fin);

uwzględniając projekt swojej opinii (CdR 67/2004 Rev.1), przyjęty przez Komisję ds. Kultury i Edukacji Komitetu Regionów dnia 5 kwietnia 2004 r. (sprawozdawcą był Dieter Schiffmann, deputowany Parlamentu regionu Nadrenii-Palatynatu (DE-PSE));

przyjął jednomyślnie poniższą opinię podczas 55 sesji plenarnej, która odbyła się w dniach 16-17 czerwca 2004 r (posiedzenie z dn. 17 czerwca):

1. Stanowisko Komitetu Regionów

Komitet Regionów

1.1 uznaje kluczową rolę mediów audiowizualnych w procesie rozwoju europejskiego społeczeństwa pluralistycznego, w zachowaniu tożsamości społeczności regionalnych i lokalnych oraz rozwoju demokratycznie zagwarantowanych praw obywatelskich;

1.2 podkreśla cel, jakim jest odpowiednie dostosowanie ram prawnych do mediów audiowizualnych w sposób, który pozwoliłby i sprzyjał ich pozytywnemu rozwojowi w sensie szczególnej roli, jaką media takie mają wypełniać;

1.3 dostrzega potrzebę uwzględnienia również innych ważnych celów będących przedmiotem powszechnego zainteresowania, związanych z uregulowaniem sektora audiowizualnego, takich jak konkurencja, ochrona konsumenta i prawo telekomunikacyjne, oraz wyraża zadowolenie wobec faktu, że Komisja skorzystała z tej okazji, aby przygotować komunikat w sprawie dalszego rozwoju polityki europejskiej w zakresie regulacji odnośnie całego sektora audiowizualnego;

1.4 uważa za celowe, zwłaszcza mając na względzie bliskie rozszerzenia UE, sformułowanie ram prawnych w zakresie polityki audiowizualnej oraz opracowanie terminarza jej rozwoju, tak, by możliwie wcześnie zapewnić krajom przystępującym jak największe bezpieczeństwo prawne;

1.5 dostrzega duże możliwości i potencjał do dalszego rozwoju sektora audiowizualnego, jakie dają obecnie wdrażane lub opracowywane nowe technologie (na przykład telewizory o płaskim ekranie) oraz podkreśla potrzebę uwzględnienia tego aspektu w przyszłej strukturze prawnej;

1.6 zasadniczo popiera i akcentuje założenia i przesłanki, jakimi kieruje się Komisja w kształtowaniu ram prawnych dla sektora audiowizualnego;

1.7 zasadniczo podziela pozytywną ocenę dyrektywy "Telewizja bez granic" jako aktu prawnego, który dał stabilne i pewne ramy prawne dla świadczenia usług telewizyjnych na obszarze Wspólnoty i w zasadzie zapewnił wolny przepływ usług teletransmisyjnych w państwach Wspólnoty oraz zwraca uwagę na własną opinię na ten temat (CdR 90/2003 fin);

1.8 podkreśla znaczenie zasady kraju pochodzenia jako podstawowej zasady funkcjonowania jednolitego rynku w sektorze audiowizualnym, równocześnie jednak podziela obawy wyrażone w trakcie konsultacji, a mianowicie, że biorąc pod uwagę różnorodność prawa w poszczególnych krajach, nadawcy mogą podejmować działalność w Państw Członkowskich o najbardziej liberalnym ustawodawstwie;

1.9 podziela stanowisko Komisji, że być może niezbędna będzie gruntowna rewizja dyrektywy "Telewizji bez granic" w celu uwzględnienia wprowadzonych zmian;

1.10 mając na względzie przeobrażenia i zmiany, jakie zaszły w międzyczasie na rynku audiowizualnym, z zadowoleniem odniósłby się do inicjatywy Komisji, zmierzającej do szybkiej i całościowej rewizji dyrektywy "Telewizja bez granic" celem uzyskania spójnych europejskich ram prawnych dla sektora audiowizualnego, gdzie przepisy byłyby odpowiednio zróżnicowane i dostosowane do usług podlegających dyrektywie "Telewizja bez granic" i usług dla społeczeństwa informacyjnego;

1.11 uważa, że inne kwestie związane ze stosowaniem dyrektywy "Telewizja bez granic" powinny być rozwiązywane nie w drodze komunikatów odnośnie jej interpretacji, ale poprzez szybką rewizję tejże dyrektywy celem osiągnięcia niezbędnego bezpieczeństwa prawnego;

1.12 podkreśla istotne znaczenie ochrony zasad konkurencji w polityce audiowizualnej;

1.13 podkreśla odpowiedzialność za utrzymanie i dalszy rozwój pluralizmu w sektorze mediów w Europie, Państwach Członkowskich UE i europejskich regionach;

1.14 podkreśla potrzebę stworzenia ram prawnych w zakresie usług dla społeczeństwa informacyjnego, takich jak handel elektroniczny i dostęp do nowego typu usług, jak również, biorąc pod uwagę wymagane zróżnicowanie przepisów, z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja nie ma zamiaru zakwestionować podziału między usługami dla społeczeństwa informacyjnego a usługami podlegającymi dyrektywie "Telewizja bez granic";

1.15 kładzie nacisk na potrzebę przejścia z transmisji analogowej na cyfrową w sposób przyjazny dla konsumenta i zwraca uwagę na wydaną opinię w tej sprawie (CdR 308/2003 fin);

1.16 podkreśla ogromne znaczenie prawa do informacji jako osobistego prawa obywateli Europy i z zadowoleniem odnotowuje, że w ramach konsultacji Komisja odnosi się do kwestii prawa do informacji o wydarzeniach, mających duże znaczenie dla społeczeństwa oraz twierdzi, że zagadnienie to wymaga dalszej uwagi;

1.17 podkreśla kluczową rolę wsparcia udzielanego regionalnej kinematografii i żywi głębokie przekonanie, że regionalna i lokalna twórczość audiowizualna staje się coraz ważniejsza i, wraz z twórczością narodową, stanowi przeciwwagę dla produkcji pozaeuropejskich;

1.18 kładzie nacisk na potrzebę podjęcia działań na rzecz wspierania utworów europejskich i uważa, że promowanie obecności dzieł niezależnych producentów w programach przyczynia się w dużym stopniu do zróżnicowania europejskich mediów audiowizualnych oraz pozwala na zachowanie różnorodności dziedzictwa regionalnego i lokalnego Europy; uważa jednak, że obecnie stosowany system kwotowy nie jest wystarczający dla realizacji tego celu;

1.19 podkreśla potrzebę stworzenia zrównoważonych zasad jakościowych i ilościowych dotyczących reklamy;

1.20 przychylnie przyjmuje gotowość Komisji do rewizji zalecenia w sprawie ochrony nieletnich i godności ludzkiej;

1.21 uważa, że prawo do odpowiedzi jest kluczowym elementem ochrony praw człowieka i wolności słowa oraz przychyla się do planu rozszerzenia tego prawa na wszystkie media;

1.22 przychyla się do zamiarów Komisji uaktualnienia zalecenia w sprawie ochrony nieletnich i godności ludzkiej, skupiając się na edukacji medialnej (media literacy), prawie do odpowiedzi i środkach przeciwko dyskryminacji lub podżeganiu do nienawiści we wszystkich mediach on-line;

1.23 dostrzega potrzebę istnienia modeli współregulacyjnych i samoregulacyjnych w poszczególnych Państwach Członkowskich, które dawałyby możliwość wyrażania tożsamości i odrębności narodowe i regionalne; równocześnie jednak popiera zamiar Komisji opracowania modeli współregulacyjnych w sektorze mediów w celu zbadania ich funkcjonowania i zgodności z europejskimi ramami prawnymi;

1.24 akcentuje konieczność dalszej ochrony przez Wspólnotę, w sposób całościowy, europejskiego modelu audiowizualnego także na poziomie międzynarodowym, zwłaszcza w ramach negocjacji z WTO;

2. Zalecenia Komitetu Regionów

Komitet Regionów

2.1 zaleca jak najszybszą rewizję dyrektywy "Telewizja bez granic" w celu zapewnienia niezbędnego bezpieczeństwa prawnego, zwłaszcza dla nowych Państw Członkowskich, jak również dostosowanie dyrektywy do zmian wynikających z rozwoju technicznego;

2.2 zaleca, aby podczas rewizji dyrektywy "Telewizja bez granic" oraz innych postanowień regulujących funkcjonowanie sektora audiowizualnego uwzględnić i wyraźnie zaznaczyć kluczową rolę mediów i twórczości audiowizualnej w procesie rozwoju i umacniania tożsamości regionalnych i lokalnych. Zatem zahamowana musi być również silna koncentracja w tej gałęzi przemysłu i/lub skompensowana na płaszczyźnie narodowej i międzynarodowej;

2.3 zaleca, aby w świetle coraz bardziej zaznaczającej się konwergencji mediów, ramy prawne powinny być określone w zależności od treści produkcji, bez względu na wykorzystaną platformę techniczną;

2.4 opowiada się za utrzymaniem obecnych zasad jakościowych w zakresie reklamy, zwłaszcza w odniesieniu do ochrony dzieci i nieletnich oraz rozgraniczeniem treści reklamowych od redakcyjnych;

2.5 zalecałaby jednakże, biorąc pod uwagę coraz większą możliwość wyboru i kontroli przez użytkowników, dokonanie analizy zasad ilościowych dotyczacych reklamy, celem ich uelastycznienia, w szczególności w perspektywie rozszerzenia UE, pokazując w ten sposób, że UE pragnie znieść biurokratyczne bariery;

2.6 zaleca, aby zasady dotyczące reklamy odnosiły się także do nowych form reklamy, takich jak poliekran, reklama wirtualna i interaktywna; zaleca również doprecyzowanie przepisów prawnych w zakresie wykorzystania tych form reklamy poprzez wprowadzenie postanowień gwarantujących jasny rozdział pomiędzy treściami edytorskimi a reklamowymi;

2.7 z zadowoleniem odnosi się do faktu, że inne dziedziny uregulowań, takie jak polityka konkurencji, ochrona praw autorskich czy ochrona konsumenta, są również analizowane w ramach polityki audiowizualnej oraz dyrektywy "Telewizja bez granic" a także zaleca, aby w przyszłym ustawodawstwie owe powiązania były obecne w coraz większym stopniu;

2.8 podkreśla, że zwłaszcza w przypadku nowych dziesięciu Państw Członkowskich UE, należy podjąć działania mające na celu zapewnienie konsekwentnego stosowania przepisów w zakresie ochrony nieletnich i praw człowieka w całym sektorze audiowizualnym;

2.9 zaleca zatem, aby w propozycji przedstawionej w komunikacie w sprawie aktualizacji zalecenia w sprawie ochrony nieletnich i godności ludzkiej, zostały zintensyfikowane działania na rzecz wprowadzenia efektywnych narzędzi samoregulacji i współregulacji, w tym większe wykorzystanie wymiany dobrych praktyk i współpracy sieciowej, zwłaszcza w środowisku cyfrowym i on-line;

2.10 zaleca, aby propozycja zgłoszona w komunikacie przywiązywała należytą uwagę do promowania edukacji medialnej (media literacy), ponieważ jak słusznie zauważa Komisja, "w obecnych czasach kluczową umiejętnością jest wiedza, gdzie szukać informacji i zdolność ich interpretowania"; zaleca również, aby wskazana propozycja promowania edukacji medialnej odnosiła się do wszystkich języków Unii Europejskiej, zapewniając każdemu z nich minimalny poziom obecności medialnej i treści informacyjnych;

2.11 popiera ochronę prawa do informacji, włączając w to informacje odnośnie wydarzeń, które podlegają prawom wyłączności i wydarzeń mających duże znaczenie dla społeczeństwa; Komitet Regionów podtrzymuje swój pogląd, że zasady dotyczące transmitowania większych wydarzeń publicznych w telewizji ogólnodostępnej powinny być elastyczne, mając na uwadze odrębności językowe poszczególnych krajów oraz że należy rozważyć sporządzenie europejskiej listy większych wydarzeń publicznych; Komitet Regionów zaleca również ustanowienie, na szczeblu europejskim, prawa do nadawania krótkich relacji telewizyjnych odnośnie informacji będących przedmiotem powszechnego zainteresowania;

2.12 zaleca aby, mając na uwadze prawidłowy rozwój europejskiego rynku w zakresie treści audiowizualnych, przywiązywać należytą wagę do promowania europejskiej kinematografii i filmów telewizyjnych nie, jak to ma obecnie miejsce, w oparciu o zasadę kwotową, określoną w art. 4 i 5 dyrektywy "Telewizja bez granic", ale raczej poprzez udzielanie wsparcia produkcji i dystrybucji w ramach programów pomocowych; podkreśla przy tym swoje stanowisko, że podczas dokonywania oceny takich dzieł szczególną uwagę należy zwrócić na zachowanie europejskiej kultury oraz na wpływ na politykę i gospodarkę regionalną; w tym celu należy stworzyć specjalny program wspierania produkcji i dystrybucji dzieł o charakterze regionalnym i/lub wykorzystujących różne języki europejskie;

2.13 powtarza zalecenie aby, biorąc pod uwagę inwestycje niezbędne dla celów przejścia do cyfrowego procesu produkcji i rozpowszechniania informacji oraz fakt, że lokalne i regionalne stacje telewizyjne same produkują większość materiałów, pobudzać lub zezwalać na istnienie możliwości wspierania regionalnych lub lokalnych usług telewizyjnych w celu zapewnienia różnorodności kulturowej i regionalnej w momencie zmiany transmisji telewizyjnych na formę cyfrową; w tym celu proponuje się, aby priorytetowe znaczenie miało wspieranie inwestycji w zakresie digitalizacji regionalnych usług audiowizualnych;

2.14 opowiada się za tym, aby ulepszenie dyrektywy "Telewizja bez granic" umożliwiło radiofonii i telewizji publicznej spełnienie powierzonej im roli zgodnie z przepisami obowiązującymi w Państwach Członkowskich; popiera również udzielanie wsparcia operatorom publicznym transmitującym programy regionalne.

Bruksela, 17 czerwca 2004 r.

	Przewodniczący
	Komitetu Regionów
	Peter STRAUB

______

⁽¹⁾ Dz.U. C 192 z 12.08.2002, str. 15.

⁽²⁾ Dz.U. C 256 z 24.10.2003, str. 79.