Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego środki ochrony, zarządzania i kontroli obowiązujące na obszarze objętym Konwencją o przyszłej wielostronnej współpracy w rybołówstwie na północno-wschodnim Atlantyku, zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1241 i rozporządzenie Rady (WE) nr 1224/2009 oraz uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 1899/85 i rozporządzenie (UE) nr 1236/2010" [COM(2023) 362 final - 2023/0206 (COD)]
Dz.U.UE.C.2023.871
Akt nienormatywnyOpinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego środki ochrony, zarządzania i kontroli obowiązujące na obszarze objętym Konwencją o przyszłej wielostronnej współpracy w rybołówstwie na północnowschodnim Atlantyku, zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1241 i rozporządzenie Rady (WE) nr 1224/2009 oraz uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 1899/85 i rozporządzenie (UE) nr 1236/2010"
(C/2023/871)
(Dz.U.UE C z dnia 8 grudnia 2023 r.)
Sprawozdawca: Francisco Javier GARAT PÉREZ
| Wniosek o konsultację | Parlament Europejski, 11.9.2023 Rada, 15.9.2023 |
| Podstawa prawna | Art. 43 ust. 2 i art. 304 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej |
| Sekcja odpowiedzialna | Sekcja Rolnictwa, Rozwoju Wsi i Środowiska Naturalnego |
| Data przyjęcia przez sekcję | 7.9.2023 |
| Data przyjęcia na sesji plenarnej | 20.9.2023 |
| Sesja plenarna nr | 581 |
| Wynik głosowania (za/przeciw/wstrzymało się) | 204/01/05 |
1. Wnioski i zalecenia
1.1. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) uważa, że transpozycja do prawa Unii środków ochrony i kontroli przyjętych przez Komisję ds. Rybołówstwa Północno-Wschodniego Atlantyku (NEAFC) jest konieczna do jednolitego i skutecznego wdrożenia tych środków w UE. Dlatego też popiera wniosek przedstawiony przez Komisję Europejską.
1.2. Podobnie jak we wcześniejszych opiniach 1 , EKES jest jednak zdania, że procedurze transpozycji nadal nie towarzyszy sprawny mechanizm, ponieważ wspomniane środki podlegają zmianom co roku, a unijne procedury biurokratyczne są bardzo powolne. Prowadzi to do ciągłej luki między normami przyjętymi przez NEAFC a prawodawstwem UE.
1.3. W każdym razie EKES podkreśla istotną rolę regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem (RFMO) w przyjmowaniu środków ochrony i kontroli stad ryb na morzu pełnym i zarządzania nimi oraz wzywa Komisję Europejską i państwa członkowskie, by - wraz z pozostałymi umawiającymi się stronami - jak najbardziej wzmocniły te organizacje, zapewniając im zasoby finansowe, ludzkie i naukowe niezbędne do właściwej realizacji celów.
2. Streszczenie wniosku ustawodawczego
2.1. Komisja ds. Rybołówstwa Północno-Wschodniego Atlantyku (NEAFC) jest regionalną organizacją ds. zarządzania rybołówstwem (RFMO) odpowiedzialną za zarządzanie zasobami rybnymi, które obejmuje Konwencja o przyszłej wielostronnej współpracy w rybołówstwie na północnowschodnim Atlantyku (konwencja NEAFC).
2.2. Komisja NEAFC przyjmuje środki ochrony, zarządzania i kontroli w celu zapewnienia długoterminowej ochrony i optymalnego wykorzystania zasobów rybnych leżących w jej kompetencji. Te środki są przyjmowane jako zalecenia wiążące dla umawiających się stron niezwłocznie po ich wejściu w życie, chyba że zostanie zgłoszony sprzeciw na podstawie art. 12 ust. 2 konwencji NEAFC.
2.3. Wszystkie umawiające się strony NEAFC są członkami Komisji NEAFC. Komisja NEAFC przyjmuje środki w drodze konsensusu lub większością kwalifikowaną głosów zgodnie z konwencją NEAFC. Przed każdym posiedzeniem Komisji NEAFC Komisja Europejska opracowuje w imieniu Unii wytyczne negocjacyjne na podstawie pięcioletniego stanowiska określonego w decyzji Rady i na podstawie opinii naukowych dostarczonych przez Międzynarodową Radę Badań Morza (ICES) oraz zgodnie ze wspólną polityką rybołówstwa. Te wytyczne są przedstawiane, omawiane i zatwierdzane w ramach grupy roboczej Rady, a podczas spotkań koordynacyjnych z państwami członkowskimi organizowanych w ramach dorocznych posiedzeń NEAFC są jeszcze bardziej dostosowywane tak, aby uwzględnić rozwój sytuacji w czasie rzeczywistym.
2.4. Podczas swoich dorocznych posiedzeń Komisja NEAFC w drodze decyzji przyjmuje nowe środki, o których Sekretariat NEAFC informuje po posiedzeniu umawiające się strony. Po otrzymaniu informacji Komisja Europejska powiadamia Radę o przyjęciu nowych środków oraz o planowanej dacie ich wejścia w życie. Na Unii spoczywa obowiązek zapewnienia zgodności z tymi środkami, stanowiącymi międzynarodowe zobowiązania NEAFC, gdy tylko wejdą one w życie.
2.5. W 2022 r. Unia miała 301 statków rybackich upoważnionych do prowadzenia działalności na obszarze podlegającym regulacji NEAFC. Ostatniego wdrożenia środków ochrony, zarządzania i kontroli przyjętych przez Komisję NEAFC dokonano rozporządzeniem (UE) nr 1236/2010 2 , które kilkakrotnie zmieniano. Od tego czasu Komisja NEAFC zmieniła niektóre środki, które już obowiązują, i przyjęła nowe środki, które nie zostały jeszcze wdrożone do prawa Unii. Mowa o środkach dotyczących systemu kontroli i egzekwowania przepisów NEAFC oraz o środkach przyjętych przez Komisję NEAFC w ramach:
- zalecenia 19:2014 dotyczącego środków zarządzania obszarowego mających na celu ochronę wrażliwych ekosystemów morskich na obszarze podlegającym regulacji NEAFC, zmienionego zaleceniem 06:2023,
- zaleceń 08:2023 i 09:2023 zmieniających wykaz regulowanych zasobów NEAFC objętych systemem kontroli i egzekwowania przepisów NEAFC,
- zalecenia 10:2023 dotyczącego zakazu odrzutów na obszarze podlegającym regulacji NEAFC,
- zalecenia 11:2023 dotyczącego kontroli czynności przeładunkowych na morzu; oraz
- zalecenia 12:2023 dotyczącego środków kontroli mających zastosowanie do komercyjnych statków badawczych.
2.6. Głównym celem wniosku Komisji Europejskiej jest zatem wdrożenie do prawa Unii środków ochrony, zarządzania i kontroli przyjętych przez Komisję NEAFC. Ponadto wniosek ma również ująć wszystkie środki NEAFC w jednym rozporządzeniu. Obecnie rozporządzenie (UE) nr 1236/2010 i w pewnym stopniu rozporządzenie Rady (WE)
nr 1224/2009 3 zawierają przepisy wdrażające środki kontroli NEAFC. Biorąc pod uwagę, że przepisy wdrażające środki ochrony i zarządzania NEAFC, które mają zastosowanie do obszaru podlegającego regulacji NEAFC, zostały określone w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 1899/85 4 i rozporządzeniu (UE) 2019/1241 5 , odpowiednie przepisy wspomnianych rozporządzeń należy zastąpić jednym aktem ustawodawczym.
2.7. Celem wniosku jest również wdrożenie niektórych środków wynikających z międzynarodowych zobowiązań Unii dotyczących kontroli połowów czterech gatunków pelagicznych na północnowschodnim Atlantyku: makreli, ostroboka, błękitka i śledzia atlantyckiego.
3. Uwagi ogólne
3.1. Komitet uważa, że transpozycja do prawa Unii środków ochrony i kontroli przyjętych przez Komisję ds. Rybołówstwa Północno-Wschodniego Atlantyku (NEAFC) jest konieczna do jednolitego i skutecznego wdrożenia tych środków w UE. Dlatego też popiera wniosek przedstawiony przez Komisję Europejską.
3.2. EKES jest jednak zdania, że procedurze transpozycji nadal nie towarzyszy sprawny mechanizm, ponieważ wspomniane środki podlegają zmianom co roku, a unijne procedury biurokratyczne są bardzo powolne. Prowadzi to do ciągłej luki między normami przyjętymi przez NEAFC a prawodawstwem UE.
3.3. W każdym razie Komitet podkreśla istotną rolę RFMO w przyjmowaniu środków ochrony i kontroli stad ryb na morzu pełnym i zarządzania nimi oraz wzywa Komisję Europejską i państwa członkowskie, by - wraz z pozostałymi umawiającymi się stronami - jak najbardziej wzmocniły te organizacje, zapewniając im zasoby finansowe, ludzkie i naukowe niezbędne do właściwej realizacji celów.
4. Uwagi szczegółowe
4.1. Jeśli chodzi o środki przewidziane w tytule III rozdział III, Komitet sądzi, że należy z nich wyłączyć floty przybrzeżne dokonujące połowów w odległości do 200 mil od specjalnych stref ekonomicznych państw członkowskich UE oraz że państwa członkowskie powinny być nadal odpowiedzialne za kontrolę prowadzonej przez nie działalności.
Bruksela, dnia 20 września 2023 r.