Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca (wersja przekształcona)"[COM 270 final - 2016/0133(COD)],"Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Agencji Unii Europejskiej ds. Azylu i uchylającego rozporządzenie (UE) nr 439/2010"[COM 271 final - 2016/0131(COD)],"Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia systemu Eurodac do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania [rozporządzenia (UE) nr 604/2013 w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca] na potrzeby identyfikowania nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców oraz w sprawie występowania o porównanie z danymi Eurodac przez organy ścigania państw członkowskich i Europol na potrzeby ochrony porządku publicznego (wersja przekształcona)"[COM 272 final - 2016/0132(COD)].
Dz.U.UE.C.2017.34.144
Akt nienormatywnyOpinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego "Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca (wersja przekształcona)"
"Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Agencji Unii Europejskiej ds. Azylu i uchylającego rozporządzenie (UE) nr 439/2010"
[COM(2016) 271 final - 2016/0131(COD)],
"Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia systemu Eurodac do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania [rozporządzenia (UE) nr 604/2013 w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca] na potrzeby identyfikowania nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców oraz w sprawie występowania o porównanie z danymi Eurodac przez organy ścigania państw członkowskich i Europol na potrzeby ochrony porządku publicznego (wersja przekształcona)"
[COM(2016) 272 final - 2016/0132(COD)]
(2017/C 034/24)
(Dz.U.UE C z dnia 2 lutego 2017 r.)
Sprawozdawca: José Antonio MORENO DÍAZ
Wniosek o konsultację: | Rada Unii Europejskiej, 15.6.2016 |
Podstawa prawna: | Art. 304 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej |
[COM(2016) 270 final - 2016/0133(COD)], [COM(2016) 271 final - 2016/0131(COD)], [COM(2016) 272 final - 2016/0132(COD)] | |
Sekcja odpowiedzialna: | Sekcja Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Obywatelstwa |
Data przyjęcia przez sekcję: | 27.9.2016 |
Data przyjęcia na sesji plenarnej: | 19.10.2016 |
Sesja plenarna nr: | 520 |
Wynik głosowania | 215/1/4 |
(za/przeciw/wstrzymało się): |
W obecnym rozporządzeniu (UE) nr 604/2013 najpowszechniejszym ogólnym kryterium określenia przekazania jest dokumentacja i miejsce wjazdu, przez co największa odpowiedzialność spoczywa na państwach członkowskich znajdujących się na zewnętrznej granicy UE. Dane z Eurodacu i wizowego systemu informacyjnego (VIS) są akceptowane jako dowód przez większość państw członkowskich, niemniej w niektórych wypadkach nie są uważane za wystarczające.
Wniosek przewiduje, że kryterium określenia państwa członkowskiego zostanie zastosowane tylko raz, a w art. 9 stwierdza się, że wnioskodawca powinien ubiegać się o ochronę w pierwszym państwie członkowskim, do którego wjechał, bez względu na to, czy dostał tam legalnie czy drogą nieuregulowaną. Hierarcha kryteriów ustanowiona w art. 10-17 utrzymuje podobne postanowienia:
W art. 3 wprowadza się analizę kryteriów dopuszczalności wniosku o ochronę międzynarodową przed ustaleniem odpowiedzialnego państwa członkowskiego, bez zbadania, czy osoba wnioskująca posiada rodzinę w innym państwie członkowskim, oraz bez uwzględnienia potrzeb małoletnich.
Kryteria dopuszczalności, które można ocenić z wyprzedzeniem, to: bezpieczny kraj trzeci, kraj pierwszego azylu, bezpieczny kraj pochodzenia oraz nieokreślone pojęcie prawne "zagrożenia dla bezpieczeństwa".
We wniosku wprowadza się zmiany dotyczące terminów (znaczne ich skrócenie) oraz usprawnia procesy readmisji.
Ustanawia się mechanizm korekcyjny w obliczu możliwych dysproporcji w liczbie wnioskodawców, za które odpowiedzialne będą poszczególne państwa członkowskie zgodnie z wymienionymi wcześniej kryteriami. W tym celu oblicza się, według PKB i liczby mieszkańców, referencyjną wartość dla wniosków i przesiedleń, jakie jest w stanie przyjąć na siebie każde państwo członkowskie. Jeśli poziom ten zostanie przekroczony o 150 %, automatycznie włącza się mechanizm korekcyjny i następuje przeniesienie osób ubiegających się o ochronę międzynarodową z tego państwa członkowskiego (beneficjenta) do innych państw członkowskich (krajów przydziału), które są mniej obciążone.
Wniosek Komisji ma na celu dostosowanie systemu Eurodac i zmierza do poprawy systemu stworzonego w 2000 r. z myślą o zbudowaniu i wykorzystaniu europejskiej bazy danych, w której rejestrowane są odciski palców osób ubiegających się o ochronę międzynarodową oraz różnych kategorii migrantów o nieuregulowanym statusie. Ostatecznym celem systemu jest ułatwienie stosowania rozporządzenia dublińskiego poprzez określenie, które państwo członkowskie było pierwszym krajem wjazdu do UE osoby ubiegającej się o ochronę międzynarodową. Przewidziano możliwość poszerzenia zakresu działania oraz uwzględnienia i przechowywania danych dotyczących osób pochodzących z państw trzecich, które nie ubiegają się o ochronę międzynarodową i przebywają w UE na nieuregulowanych zasadach.
Komisja proponuje zmianę mandatu EASO w celu ułatwienia funkcjonowania wspólnego europejskiego systemu azylowego i rozporządzenia dublińskiego.
Rozważa także przekształcenie Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu i poszerzenie jego mandatu z myślą o zwiększeniu jego funkcji i nadzorowaniu skutecznego stosowania wspólnego europejskiego systemu azylowego.
Postanowienia stoją w sprzeczności z "nadrzędnym interesem dziecka", mając na uwadze fakt, że bardzo często małoletni bez opieki z różnych powodów nie mają dostępu do procedury ubiegania się o ochronę międzynarodową. Nie gwarantują one również uwzględnienia indywidualnych potrzeb dzieci.
Zniesienie wygaśnięcia odpowiedzialności obejmującej 12 miesięcy od momentu nieuregulowanego przekroczenia granicy wydaje się stać w sprzeczności z jednym z priorytetów reformy, a mianowicie z zagwarantowaniem równomiernego rozłożenia odpowiedzialności i stworzenia sprawiedliwszego systemu. Wyeliminowanie tego postanowienia nie zapewni pożądanej równości w stosunku do państw członkowskich leżących u zewnętrznych granic UE.
Wszelkie rozważania na temat dostosowania rozporządzenia powinny uzasadniać konieczność i proporcjonalność przyjętych środków, z uwzględnieniem wrażliwości załączonych danych, zwłaszcza w odniesieniu do osób ubiegających się o ochronę międzynarodową oraz do poufnego charakteru procedury.
Komitet zgadza się z przedstawionymi propozycjami, mając na uwadze fakt, że od rozpoczęcia działalności EASO oczekiwania nie zostały spełnione. Uważa, że w nowym wniosku należy wzmocnić i rozwinąć rolę forum konsultacji z organizacjami, które istnieje już obecnie i którego zadania są w praktyce bardzo ograniczone. W przyszłości Agencja powinna dysponować informacjami pochodzącymi od tych organizacji oraz korzystać z prac, jakie prowadzą one w każdym z państw członkowskich w celu monitorowania właściwego wdrażania i funkcjonowania wspólnego europejskiego systemu azylowego.
Bruksela, dnia 19 października 2016 r.
Przewodniczący | |
Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego | |
Georges DASSIS |
© Unia Europejska, http://eur-lex.europa.eu/
Za autentyczne uważa się wyłącznie dokumenty Unii Europejskiej opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.