Krajowy program reform Malty na 2015 r. oraz opinia Rady na temat przedstawionego przez Maltę programu stabilności na 2015 r.
Dz.U.UE.C.2015.272.80
Akt indywidualnyZALECENIE RADY
z dnia 14 lipca 2015 r.
w sprawie krajowego programu reform Malty na 2015 r. oraz zawierające opinię Rady na temat przedstawionego przez Maltę programu stabilności na 2015 r.
(Dz.U.UE C z dnia 18 sierpnia 2015 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 121 ust. 2 i art. 148 ust. 4,
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych 1 , w szczególności jego art. 5 ust. 2,
uwzględniając zalecenie Komisji Europejskiej,
uwzględniając rezolucje Parlamentu Europejskiego,
uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej,
uwzględniając opinię Komitetu Zatrudnienia,
uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Finansowego,
uwzględniając opinię Komitetu Ochrony Socjalnej,
uwzględniając opinię Komitetu Polityki Gospodarczej,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) W dniu 26 marca 2010 r. Rada Europejska przyjęła wniosek Komisji dotyczący wprowadzenia nowej strategii na rzecz zatrudnienia i wzrostu gospodarczego, zatytułowanej "Europa 2020", opartej na ściślejszej koordynacji polityk gospodarczych. Strategia ta jest skupiona na najważniejszych obszarach wymagających podjęcia działań służących pobudzeniu europejskiego potencjału w dziedzinie trwałego wzrostu gospodarczego i konkurencyjności.
(2) W dniu 14 lipca 2015 r. na podstawie wniosków Komisji Rada przyjęła zalecenie w sprawie ogólnych wytycznych polityk gospodarczych państw członkowskich i Unii, a w dniu 21 października 2010 r. - decyzję dotyczącą wytycznych w sprawie polityki zatrudnienia państw członkowskich 2 . Dokumenty te stanowią razem "zintegrowane wytyczne", a państwa członkowskie zostały wezwane do ich uwzględnienia we własnych krajowych politykach gospodarczych i politykach zatrudnienia.
(3) W dniu 8 lipca 2014 r. Rada przyjęła zalecenie 3 w sprawie krajowego programu reform Malty na 2014 r. oraz wydała opinię na temat przedstawionego przez Maltę zaktualizowanego programu stabilności na 2014 r. W dniu 28 listopada 2014 r., zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 473/2013 4 , Komisja przedstawiła swoją opinię na temat projektu planu budżetowego Malty na 2015 r.
(4) W dniu 28 listopada 2014 r. Komisja przyjęła roczną analizę wzrostu gospodarczego, rozpoczynając tym samym europejski semestr na rzecz koordynacji polityki gospodarczej w 2015 r. W tym samym dniu na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1176/2011 5 Komisja przyjęła sprawozdanie przedkładane w ramach mechanizmu ostrzegania, w którym nie wskazano Malty jako jednego z państw członkowskich, w przypadku których przeprowadzona zostanie szczegółowa ocena sytuacji.
(5) W dniu 18 grudnia 2014 r. Rada Europejska zatwierdziła priorytety zakładające wspieranie inwestycji, zintensyfikowanie reform strukturalnych oraz przeprowadzenie odpowiedzialnej konsolidacji budżetowej sprzyjającej wzrostowi gospodarczemu.
(6) W dniu 26 lutego 2015 r. Komisja opublikowała swoje sprawozdanie krajowe za 2015 r. dotyczące Malty. W sprawozdaniu tym zawarto ocenę postępów Malty w realizacji zaleceń dla tego kraju, przyjętych w dniu 8 lipca
2014 r.
(7) W dniu 17 kwietnia 2015 r. Malta przedłożyła swój krajowy program reform na 2015 r., a w dniu 30 kwietnia 2015 r. - program stabilności na 2015 r. W celu uwzględnienia powiązań między tymi dwoma programami poddano je jednoczesnej ocenie.
(8) Malta jest obecnie objęta funkcją zapobiegawczą paktu stabilności i wzrostu po uchyleniu procedury nadmiernego deficytu w czerwcu 2015 r. 6 W programie stabilności na 2015 r. rząd planuje stopniową poprawę deficytu nominalnego do poziomu 1,6 % PKB w 2015 r. i dalszą poprawę do 0,2 % w 2018 r. Zgodnie z prognozą Komisji z wiosny 2015 r. można uznać, że nadmierny deficyt skorygowano w 2014 r. Zgodnie z programem stabilności rząd planuje osiągnąć średniookresowy cel budżetowy w postaci zrównoważonej sytuacji budżetowej w kategoriach strukturalnych w 2019 r., rok po okresie objętym programem. Zgodnie z programem stabilności przewiduje się, iż relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB będzie stopniowo zmniejszać się do 61,2 % w 2018 r. Scenariusz makroekonomiczny, na którym oparto wspomniane prognozy budżetowe, jest wykonalny. Wydaje się istnieć pewne ryzyko odchylenia od wymaganego poziomu korekty na poziomie 0,6 % PKB w stosunku do celu średniookresowego zarówno w 2015 r., jak i 2016 r. Przewiduje się, że w 2015 r. poprawa salda strukturalnego wyniesie 0,1 % PKB poniżej wymagań. Przewidywany na 2016 r. poziom korekty jest wprawdzie zgodny z wymogiem, istnieje jednak ryzyko pewnego odchylenia w latach 2015 i 2016 w ujęciu łącznym. Nie określono wystarczająco dokładnie środków koniecznych do realizacji planowanych deficytów docelowych począwszy od 2016 r. Dlatego też w 2015 i 2016 r. konieczne będzie podjęcie dalszych działań. Na podstawie własnej oceny programu stabilności oraz biorąc pod uwagę prognozę Komisji z wiosny 2015 r., Rada jest zdania, że oczekuje się, że Malta spełni w dużej mierze warunki paktu stabilności i wzrostu.
(9) Długoterminowa stabilność finansów publicznych Malty jest zagrożona w szczególności ze względu na prognozowany wzrost wydatków związanych ze starzeniem się społeczeństwa. W kwestii systemu emerytalnego uchwalone podniesienie ustawowego wieku emerytalnego następuje bardzo powoli i nie ma żadnego konkretnego powiązania między ustawowym wiekiem emerytalnym a średnim dalszym trwaniem życia. Na wyzwania wynikające z systemu emerytalnego Malta odpowiedziała środkami rynku pracy i wprowadzeniem trzyfilarowego systemu emerytalnego, w krajowym programie reform zapowiedziała też dalsze strategie polityczne, nadal jednak należy zapowiedzieć i wdrożyć środki ukierunkowane na znaczną poprawę stabilności i adekwatności systemu. Rozpoczęto wdrażanie strategii krajowych systemów opieki zdrowotnej z 2014 r., której celem jest maksymalne zwiększenie efektywności systemu opieki zdrowotnej przy jednoczesnym zachowaniu stabilności finansowej. Działania te należy monitorować.
(10) Malta wprowadziła środki mające pomóc społeczeństwu w zarządzaniu równowagą między życiem zawodowym a rodzinnym, polegające zwłaszcza na zachętach podatkowych, stałym zapewnianiu bezpłatnych placówek opieki nad dziećmi i wprowadzeniu elastycznych form organizacji czasu pracy. Jednocześnie duże zapotrzebowanie na nieformalną opiekę długoterminową oraz brak odpowiednich umiejętności mogą być przeszkodą dla kobiet w starszym wieku do szukania zatrudnienia na rynku pracy. W czerwcu 2014 r. opublikowano krajową strategię na rzecz umiejętności pisania i czytania oraz strategię na rzecz przeciwdziałania wczesnemu kończeniu nauki. W toku są także prace nad dostosowaniem wyników kształcenia do potrzeb rynku, choć na konkretne efekty trzeba jeszcze poczekać.
(11) Poczyniono wysiłki na rzecz stworzenia ram stosowania funduszy venture capital i ułatwienia dostępu do rynków kapitałowych, w szczególności poprzez dokonanie przeglądu programu dla nowo zakładanych przedsiębiorstw "Malta Enterprise" oraz zapowiedziany program dotyczący inwestycji zalążkowych. Trwają także prace nad utworzeniem banku rozwoju. Działania te należy monitorować.
(12) W dobrym kierunku skierowane są wysiłki Malty na rzecz zwalczania oszustw podatkowych i zachęcania do przestrzegania przepisów prawa podatkowego poprzez usprawnione ramy poboru dochodów. W trakcie prac konieczne jest podjęcie konkretnych środków w celu szybszego wprowadzenia płatności elektronicznych.
(13) Znacznie skrócono czas trwania postępowań o udzielanie zamówień publicznych dzięki wprowadzeniu obowiązkowych elektronicznych zamówień publicznych i wzmocnieniu odpowiednich działów administracji rządowej. Będzie on jeszcze krótszy dzięki wdrożeniu zapowiedzianych środków, w szczególności poprzez rekrutację dodatkowego personelu i wprowadzenie systemu identyfikacji. Znaczną rolę w gospodarce Malty odgrywają koszty transportu. Niedawno rozpoczęto reformę systemu transportu, jednak rząd nie przedstawił jeszcze kompleksowej strategii transportowej.
(14) Oprócz środków określonych w sprawozdaniu krajowym, środki mające na celu zreformowanie systemu sprawiedliwości wskazano też w krajowym programie reform. Malta osiągnęła w wyniku tego pewien postęp w zakresie realizacji zalecenia dla poszczególnych krajów z 2014 r. dotyczącego podniesienia efektywności systemu sądowego. Ponadto na ukończeniu jest projekt ustawy. Kiedy zostanie ona uchwalona i wdrożona, ma przyczynić się do dalszego zwiększenia efektywności systemu sądowego, w szczególności poprzez digitalizację postępowań sądowych i promowanie alternatywnych mechanizmów rozwiązywania sporów.
(15) W ramach europejskiego semestru Komisja przeprowadziła wszechstronną analizę polityki gospodarczej Malty i opublikowała ją w sprawozdaniu krajowym na 2015 r. Komisja oceniła również program stabilności i krajowy program reform, a także działania następcze podjęte w odpowiedzi na zalecenia skierowane do Malty w poprzednich latach. Wzięła pod uwagę nie tylko ich znaczenie dla stabilnej polityki budżetowej i społeczno-gospodarczej na Malcie, ale także ich zgodność z przepisami i wytycznymi UE, ze względu na konieczność wzmocnienia ogólnego zarządzania gospodarczego w Unii przez wnoszenie na szczeblu UE wkładu w przyszłe decyzje krajowe. Zalecenia w ramach europejskiego semestru znajdują odzwierciedlenie w zaleceniach zamieszczonych poniżej w pkt 1-4.
(16) W świetle powyższej oceny Rada przeanalizowała program stabilności, a jej opinia 7 znajduje odzwierciedlenie w szczególności w zaleceniu zamieszczonym poniżej w pkt 1.
(17) W ramach europejskiego semestru Komisja przeprowadziła również analizę polityki gospodarczej strefy euro jako całości. Na podstawie tej analizy Rada wydała osobne zalecenia skierowane do państw członkowskich, których walutą jest euro 8 . Jako jedno z państw członkowskich, których walutą jest euro, Malta powinna zapewnić pełne i terminowe wdrożenie również tych zaleceń,
NINIEJSZYM ZALECA Malcie podjęcie w latach 2015 i 2016 działań mających na celu: