Konkluzje w sprawie europejskiego wskaźnika kompetencji językowych.
Dz.U.UE.C.2006.172.1
Akt nienormatywny(2006/C 172/01)
(Dz.U.UE C z dnia 25 lipca 2006 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
mając na uwadze:
– cel strategiczny postawiony Unii Europejskiej podczas posiedzenia Rady Europejskiej w Lizbonie w dniach 23-24 marca 2000 r. i potwierdzony podczas posiedzenia Rady Europejskiej w Sztokholmie w dniach 23-24 marca 2001 r., by UE "stała się najbardziej konkurencyjną i dynamiczną gospodarką na świecie opartą na wiedzy, zdolną do utrzymania trwałego wzrostu gospodarczego, z większą liczbą lepszych miejsc pracy oraz o większej spójności społecznej";
– upoważnienie Rady ds. Edukacji przez Radę Europejską podczas posiedzenia w Lizbonie do podjęcia ogólnej refleksji nad konkretnymi przyszłymi celami systemów edukacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem wspólnych trosk i priorytetów, a zarazem z poszanowaniem różnorodności tych systemów w poszczególnych krajach(1);
– rezolucję Rady z dnia 14 lutego 2002 r. w sprawie wspierania różnorodności językowej i nauki języków obcych(2), w której podkreślono między innymi, że:
– znajomość języków obcych jest jedną z podstawowych umiejętności, które powinien posiąść każdy obywatel w celu skutecznego udziału w europejskim społeczeństwie wiedzy, a zatem sprzyja zarówno integracji, jak i spójności społecznej oraz że
– wszystkie języki Europy z punktu widzenia kultury są sobie równe pod względem wartości i pozycji i są integralną częścią europejskiej kultury i cywilizacji,
i w której zachęcono państwa członkowskie do ustanowienia systemów potwierdzania kompetencji w zakresie znajomości języków obcych na podstawie europejskiego systemu opisu kształcenia językowego, opracowanego przez Radę Europy;
– konkluzje z posiedzenia Rady Europejskiej w Barcelonie w dniach 15-16 marca 2002 r.(3), w których:
– zatwierdzono szczegółowy program dalszych prac służących realizacji celów systemów edukacji i szkoleń(4),
– wezwano do dalszych działań na rzecz podnoszenia poziomu podstawowych umiejętności, w szczególności przez zapewnienie nauczania co najmniej dwóch języków obcych od bardzo młodego wieku, i
– wezwano do stworzenia w 2003 r. wskaźnika kompetencji językowych;
– konkluzje Rady z maja 2005 r. dotyczące nowych wskaźników w dziedzinie edukacji i szkoleń(5);
– komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady zatytułowany "Europejski wskaźnik kompetencji językowych"(6);
– projekt zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie kluczowych kompetencji w uczeniu się przez całe życie(7), określającego umiejętność komunikacji w języku obcym jako kluczową;
– komunikat Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów zatytułowany "Nowa strategia ramowa w sprawie wielojęzyczności"(8),
POTWIERDZA, że
– umiejętność posługiwania się językami obcymi nie tylko sprzyja wzajemnemu zrozumieniu między narodami, lecz także jest podstawowym warunkiem mobilności siły roboczej i przyczynia się do wzrostu konkurencyjności gospodarki Unii Europejskiej;
– okresowe monitorowanie wyników i postępów przez użycie wskaźników i kryteriów odniesienia stanowi zasadniczą część procesu lizbońskiego i pozwala wskazać wzory, które mogą posłużyć jako strategiczne wytyczne w zakresie zarówno krótko-, jak i długoterminowych środków wchodzących w skład programu prac "Edukacja i szkolenia 2010";
UZNAJE, że
– potrzebne są środki zaradcze wobec obecnego braku rzetelnych danych porównawczych o wynikach nauczania i uczenia się języków obcych;
– środki takie muszą opierać się na uzyskiwaniu danych przy użyciu obiektywnych testów umiejętności językowych, opracowanych i przeprowadzanych w sposób zapewniający rzetelność, dokładność i wiarygodność tych danych;
– dane takie mogą ułatwić określanie i rozpowszechnianie wzorów w dziedzinie polityki nauczania języków i metod nauczania języków poprzez intensyfikację wymiany informacji i doświadczeń;
– państwa członkowskie potrzebują jaśniejszego obrazu ustaleń praktycznych i finansowych, które będą musiały poczynić w celu wdrożenia europejskiego wskaźnika kompetencji językowych;
PODKREŚLA, że
– wskaźnik powinien zostać opracowany z pełnym poszanowaniem odpowiedzialności państw członkowskich za organizację własnych systemów edukacji i w sposób nienakładający nieuzasadnionych obciążeń administracyjnych lub finansowych na zainteresowane organizacje i instytucje;
– metoda gromadzenia danych powinna uwzględniać wcześniejsze prace w tej dziedzinie na szczeblu międzynarodowym, szczeblu Unii i państw członkowskich, i powinna ona zostać opracowana i wprowadzona w sposób racjonalny pod względem kosztów;
– europejski wskaźnik kompetencji językowych (EILC) powinien zostać wprowadzony jak najszybciej według następujących kryteriów:
– należy gromadzić dane na temat kompetencji w zakresie języków nauczanych jako pierwszy i drugi język obcy:
– z wykorzystaniem jednakowego zestawu testów przeprowadzanych na reprezentatywnej próbie uczniów w każdym państwie członkowskim;
– dla reprezentatywnej próby uczniów kończących edukację i szkolenia na poziomie 2 według międzynarodowej standardowej klasyfikacji edukacji (ISCED);
– jeżeli drugi język obcy nie jest nauczany przed ukończeniem kształcenia na poziomie 2 wg ISCED, państwa członkowskie mogą w pierwszym etapie gromadzenia danych zdecydować, że będą gromadzić dane dotyczące znajomości drugiego języka obcego wśród uczniów kształcących się na poziomie 3 wg ISCED;
– dla tych języków, dla których istnieje odpowiednia reprezentatywna próba uczniów w danym państwie członkowskim;
– ocena testów powinna opierać się na skalach stosowanych w ramach europejskiego systemu opisu kształcenia językowego(9);
– jako że poszanowanie różnorodności językowej jest kluczową wartością Unii Europejskiej, wskaźnik powinien zostać opracowany na podstawie danych dotyczących znajomości wszystkich urzędowych języków Unii Europejskiej nauczanych w Unii jako język obcy; ze względów praktycznych jednak w pierwszym etapie gromadzenia danych należałoby przygotować testy z tych urzędowych języków Unii Europejskiej, które są najpowszechniej nauczane w państwach członkowskich, ponieważ zapewnia to możliwość przeprowadzenia testów na wystarczająco licznej próbie uczniów;
– państwa członkowskie same określają, których z tych języków urzędowych mają dotyczyć testy;
– wskaźnik powinien oceniać kompetencje w zakresie czterech sprawności produktywnych i receptywnych; ze względów praktycznych jednak w pierwszym etapie gromadzenia danych należałoby przygotować testy dotyczące trzech sprawności językowych, które najłatwiej ocenić (tj. rozumienia tekstów mówionych, rozumienia tekstów pisanych oraz pisania);
– należy udostępnić metodykę przeprowadzania testów tym państwom członkowskim, które pragną ją wykorzystać do opracowania własnych testów sprawdzających znajomość innych języków;
– należy również gromadzić odpowiednie dane kontekstowe ułatwiające ocenę czynników mających wpływ na wyniki;
ZACHĘCA Komisję do:
– utworzenia, przy najbliższej okazji, komitetu konsultacyjnego ("komitetu konsultacyjnego ds. EILC") złożonego z przedstawicieli wszystkich państw członkowskich i jednego przedstawiciela Rady Europy; komitet będzie miał za zadanie doradzać Komisji w kwestiach technicznych, takich jak:
– specyfikacja przetargu na opracowanie narzędzi do testowania;
– ocena pracy wykonawcy;
– właściwe ustalenia, standardy i protokoły techniczne stosowane przez państwa członkowskie przy gromadzeniu danych, uwzględniając przy tym potrzebę uniknięcia nakładania na państwa członkowskie nieuzasadnionych obciążeń administracyjnych lub finansowych;
– powierzenia temu komitetowi, w celu wsparcia państw członkowskich w określaniu skutków organizacyjnych i skutków w zakresie zasobów, wstępnego zadania przygotowania harmonogramu prac oraz bardziej szczegółowego opisu tworzenia i przeprowadzenia testów, w tym:
– wielkości próby;
– preferowanej metody testowania oraz
– preferowanych ustaleń dotyczących przeprowadzania testów, z uwzględnieniem możliwości przeprowadzania testów w formie elektronicznej;
– minimalnej wielkości próby, na podstawie której należy określić, czy państwom członkowskim dostępny będzie test z danego języka;
– przedstawienia Radzie przed końcem 2006 r. pisemnego sprawozdania na temat postępów prac, a także w stosownych przypadkach, na temat wszelkich pozostałych kwestii;
WZYWA państwa członkowskie:
– do podjęcia wszelkich działań koniecznych do poczynienia postępów w tworzeniu EILC.
______
(1) Dok. SN 100/1/00 REV 1, pkt 27.
(2) Dz.U. C 50 z 23.2.2002, str. 1.
(3) SN 100/1/02 REV 1.
(4) przyjęty przez Radę ds. Edukacji w dniu 14 lutego 2002 r. (Dz.U. C 142 z 14.6.2002, str. 1).
(5) Dz.U. C 141 z 10.6.2005, str. 7.
(6) Dok. 11704/05 - COM(2005) 356 wersja ostateczna.
(7) Dok. 13425/05 - COM(2005) 548 wersja ostateczna.
(8) Dok. 14908/05 - COM(2005) 596 wersja ostateczna.
(9) "Common European Framework of Reference for Languages: Learning, teaching, assessment" (Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocena), opracowany przez Radę Europy.