Konkluzje na temat zarządzania partycypacyjnego dziedzictwem kulturowym.

1.

konkluzje Rady z dnia 26 listopada 2012 r. na temat zarządzania kulturą 1 , w których podkreśla się znaczenie tego, by zarządzanie kulturą było bardziej otwarte, partycypacyjne, skuteczne i spójne i w których wzywa się państwa członkowskie do promowania partycypacyjnego podejścia do polityki kulturalnej;

2.

konkluzje Rady z dnia 21 maja 2014 r. w sprawie dziedzictwa kulturowego jako strategicznego zasobu zrównoważonej Europy 2 , w których uznaje się, że dziedzictwo kulturowe ma znaczenie dla polityki międzysektorowej i odgrywa szczególną rolę w osiąganiu celów strategii "Europa 2020" na rzecz inteligentnego i trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu; w konkluzjach tych wzywa się państwa członkowskie do promowania modeli długofalowej polityki w zakresie dziedzictwa kulturowego opartych na faktach oraz na dynamice społecznej i obywatelskiej;

3.

komunikat Komisji pt. "Ku zintegrowanemu podejściu do dziedzictwa kulturowego w Europie", w którym uznano, że dziedzictwo kulturowe to zasób dzielony i wspólne dobro i że w związku z tym dbanie o to dziedzictwo jest wspólnym obowiązkiem 3 ;

4.

rosnące uznanie na szczeblu międzynarodowym służącego dbaniu o zrównoważony rozwój podejścia skupionego na ludziach i opartego na kulturze oraz uznanie znaczenia przejrzystych, partycypacyjnych i opartych na wiedzy systemów zarządzania kulturą po to, by zaspokajać potrzeby wszystkich członków społeczeństwa 4 ;

5.

rosnące uznanie na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym społecznego wymiaru dziedzictwa kulturowego oraz znaczenie pobudzania synergii między różnymi podmiotami, by zachowywać, rozwijać i przekazywać dziedzictwo kulturowe przyszłym pokoleniom 5 ;

6.

przyjęcie lokalnie zakorzenionego i skupionego na ludziach podejścia do dziedzictwa kulturowego w kilku programach UE, w tym w programie badawczym "Horyzont 2020", oraz przyjęcie podejścia dotyczącego lokalnego rozwoju realizowanego przez lokalną społeczność wspieranego przez europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne. To podejście jest również uznane w inicjatywie w zakresie wspólnego planowania "Dziedzictwo kulturowe a zmiany globalne: nowe wyzwanie dla Europy";

7.

przyjęcie partycypacyjnych sposobów podejścia w działaniach UE na rzecz Europejskich Stolic Kultury i znaku dziedzictwa europejskiego 6 ; 2013 r.); forum Unesco "Kultura, kreatywność i zrównoważony rozwój. Badania, innowacje, możliwości" (Florencja, październik 2014 r.).

8.

stwarza możliwości sprzyjania uczestnictwu w demokracji, zrównoważoności i spójności społecznej oraz zmierzenia się ze społecznymi, politycznymi i demograficznymi wyzwaniami dnia dzisiejszego;

9.

sprzyja aktywnemu zaangażowaniu w ramach działań publicznych odpowiednich podmiotów - tj. publicznych władz i organów, podmiotów prywatnych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego, organizacji pozarządowych, sektora wolontariatu i zainteresowanych osób - w proces decyzyjny, planowanie, wdrażanie, monitorowanie i ocenę polityk i programów dotyczących dziedzictwa kulturowego, by zwiększyć odpowiedzialność za inwestycje zasobów publicznych i przejrzystość takich inwestycji oraz budować publiczne zaufanie do decyzji politycznych;

10.

przyczynia się do zwiększania świadomości na temat wartości dziedzictwa kulturowego jako dzielonego zasobu, tym samym zmniejszając ryzyko nadużycia i zwiększając korzyści społeczne i gospodarcze;

11.

wspiera współczesne prace z dziedziny kultury, artystyczne i kreatywne, które są ściśle związane z tożsamością i wartościami i często opierają się na tradycyjnym know-how i niematerialnym dziedzictwie ludzi, a zatem mogą stanowić kulturowe dziedzictwo następnych pokoleń;

12.

pomaga uruchamiać nowe możliwości będące skutkiem globalizacji, cyfryzacji i nowych technologii, które zmieniają sposób, w jaki dziedzictwo kulturowe tworzy się, udostępnia i wykorzystuje;

13.

rozwijały wielopoziomowe ramy zarządzania, w których uczestniczy wiele zainteresowanych podmiotów (w których to ramach dziedzictwo kulturowe uznaje się za zasób dzielony) poprzez wzmocnienie powiązań pomiędzy lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim poziomem zarządzania tym dziedzictwem, z należytym poszanowaniem zasady pomocniczości, dzięki czemu na wszystkich szczeblach przewiduje się korzyści dla ludzi;

14.

promowały zaangażowanie zainteresowanych stron poprzez zapewnienie im możliwości uczestnictwa we wszystkich etapach procesu decyzyjnego;

15.

promowały ramy zarządzania, w których uznaje się znaczenie współdziałania między materialnym, niematerialnym i cyfrowym dziedzictwem kulturowym i w których dostrzega się, szanuje i wzmacnia jego wartości społeczne, kulturowe, symboliczne, gospodarcze i środowiskowe;

16.

promowały ramy zarządzania, które ułatwiają wdrażanie polityk międzysektorowych, dzięki czemu dziedzictwo kulturowe może przyczyniać się do osiągania celów w różnych obszarach polityki, również w odniesieniu do inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu;

17.

pogłębiały synergie pomiędzy strategiami zrównoważonej turystyki a lokalnym sektorem kultury i lokalnym sektorem kreatywnym, również poprzez promowanie ram zarządzania, które aktywnie angażują lokalną społeczność, po to by sprzyjać wysokiej jakości ofercie zrównoważonej turystyki kulturalnej i przyczyniać się do rewitalizacji obszarów miejskich i wiejskich, jednocześnie zapewniając integralność i utrzymując wartość kulturową dziedzictwa oraz znajdując równowagę pomiędzy możliwościami gospodarczymi a dobrobytem obywateli;

18.

w należyty sposób korzystały podczas realizacji tych celów z finansowania UE i finansowania krajowego;

19.

współpracowały w odniesieniu do kwestii związanych z partycypacyjnym zarządzaniem dziedzictwem kulturowym, również w ramach planu prac w dziedzinie kultury na lata 2015-2018 8 , po to, by zidentyfikować i upowszechniać najlepsze praktyki i zwiększyć zdolność sektora dziedzictwa kulturowego do skutecznego zmierzenia się z tymi kwestiami;

20.

promowały przekazywanie tradycyjnych umiejętności i wiedzy z pokolenia na pokolenie oraz ich innowacyjne stosowanie i twórczą wymianę w dokonaniach naukowych i technologicznych;

21.

wykorzystywały środki cyfrowe, tak by zwiększyć dostęp wszystkich grup społecznych do dziedzictwa kulturowego i uczestniczenia w zarządzaniu nim;

22.

zanalizowały rolę wirtualnych społeczności w rozwoju i wdrażaniu polityk dziedzictwa kulturowego, we wspieraniu zarządzania dziedzictwem kulturowym, w rozwoju wiedzy i w finansowaniu (np. dzięki wiedzy społecznościowej (ang. crowd sourcing) i finansowaniu społecznościowemu (ang. crowd funding));

23.

poczyniły konkretne postępy w zarządzaniu Europeaną 9 , tak by zagwarantować jej długotrwałe działanie i jej rozwój jako projektu wypływającego z dziedzictwa kulturowego, a także uprościć jej związki z edukacją, turystyką kulturalną i innymi sektorami; promowały, w odpowiednich przypadkach, ponowne wykorzystanie cyfrowego dziedzictwa kulturowego, tak by zwiększyć różnorodność kulturową i stymulować wykorzystywanie wiedzy na temat dziedzictwa we współczesnych formach wyrazu artystycznego oraz wykorzystywanie jej przez sektor kultury i sektor kreatywny;

24.

promowały obywatelskie uczestnictwo w ramach modelu inteligentnego rozwoju miast europejskich, który aktywnie integruje dziedzictwo kulturowe po to, by przyczynić się do innowacyjności i rewitalizacji europejskich miast, łącząc je z pokrewnymi miejscami i terytoriami, promując ich atrakcyjność oraz przyciągając inwestycje, nową działalność gospodarczą i przedsiębiorstwa;

25.

działały zgodnie z komunikatem pt. "Ku zintegrowanemu podejściu do dziedzictwa kulturowego w Europie", by wspólnie pracować na rzecz rozwoju kompleksowej europejskiej strategii na rzecz dziedzictwa europejskiego;

26.

zacieśniły współpracę z organizacjami międzynarodowymi, takimi jak Rada Europy i Unesco, w odniesieniu do promowania partycypacyjnego podejścia do zarządzania dziedzictwem kulturowym;

27.

promowała oparte na dowodach badania dotyczące skutków partycypacyjnych sposobów podejścia w politykach dotyczących dziedzictwa kulturowego i zarządzaniu nim, tak by przyczynić się do rozwoju strategicznych podejść do dziedzictwa kulturowego;

28.

kontynuowała dialog z organizacjami i platformami społeczeństwa obywatelskiego w obszarach polityki dotyczących dziedzictwa kulturowego i rozważyła przedstawienie wniosku w sprawie Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego.

Konkluzje na temat zarządzania partycypacyjnego dziedzictwem kulturowym.

Dz.U.UE.C.2014.463.1

Konkluzje Rady na temat zarządzania partycypacyjnego dziedzictwem kulturowym