Art. 16. - Rejestry rachunków bankowych i elektroniczne systemy wyszukiwania danych - Dyrektywa 2024/1640 w sprawie mechanizmów, które państwa członkowskie powinny wprowadzić w celu zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniająca dyrektywę (UE) 2019/1937 oraz zmieniająca i uchylająca dyrektywę (UE) 2015/849Tekst mający znaczenie dla EOG

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2024.1640

Akt obowiązujący

Wersja od: 19 czerwca 2024 r.

Artykuł  16

Rejestry rachunków bankowych i elektroniczne systemy wyszukiwania danych

1. Państwa członkowskie wprowadzają scentralizowane automatyczne mechanizmy, takie jak centralne rejestry lub centralne elektroniczne systemy wyszukiwania danych, które umożliwiają terminową identyfikację dowolnej osoby fizycznej lub prawnej posiadającej lub kontrolującej rachunki płatnicze lub rachunki bankowe identyfikowane za pomocą numeru IBAN, w tym wirtualnego numeru IBAN, rachunki papierów wartościowych, rachunki kryptoaktywów, a także skrytki depozytowe w instytucji kredytowej lub instytucji finansowej na ich terytorium.

Państwa członkowskie powiadamiają Komisję o specyfice tych mechanizmów krajowych, jak również o kryteriach, na podstawie których informacje umieszcza się w tych mechanizmach krajowych.

2. Państwa członkowskie zapewniają, aby informacje przechowywane w scentralizowanych zautomatyzowanych mechanizmach były bezpośrednio dostępne w sposób natychmiastowy i niefiltrowany dla FIU, a także AMLA do celów wspólnych analiz zgodnie z art. 32 niniejszej dyrektywy i art. 40 rozporządzenia (UE) 2024/1620. Informacje te są również w sposób terminowy dostępne dla organów nadzorczych do celów wykonywania ich obowiązków na mocy niniejszej dyrektywy.

3. Następujące informacje muszą być dostępne oraz musi istnieć możliwość ich wyszukiwania za pomocą scentralizowanych zautomatyzowanych mechanizmów:

a) w przypadku klienta będącego posiadaczem rachunku i dowolnej osoby, która twierdzi, że działa w imieniu klienta będącego posiadaczem rachunku - imię i nazwisko lub nazwa, uzupełnione albo o pozostałe dane identyfikacyjne wymagane na podstawie art. 22 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2024/1624, albo o niepowtarzalny numer identyfikacyjny, a także, w stosownych przypadkach, daty, kiedy dana osoba twierdząca, że działa w imieniu klienta, rozpoczęła i przestała być uprawniona do działania w imieniu klienta;

b) w przypadku beneficjenta rzeczywistego klienta będącego posiadaczem rachunku - imię i nazwisko lub nazwa, uzupełnione albo o pozostałe dane identyfikacyjne wymagane na podstawie art. 22 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2024/1624, albo o niepowtarzalny numer identyfikacyjny, a także daty, kiedy dana osoba fizyczna została beneficjentem rzeczywistym posiadacza rachunku, oraz, w stosownych przypadkach, kiedy osoba ta przestała być beneficjentem rzeczywistym posiadacza rachunku;

c) w przypadku rachunku bankowego lub rachunku płatniczego - numer IBAN lub - jeżeli dany rachunek płatniczy nie jest identyfikowany za pomocą numeru IBAN - niepowtarzalny identyfikator rachunku, oraz, w stosownych przypadkach, datę otwarcia i zamknięcia rachunku;

d) w przypadku wirtualnych numerów IBAN wydanego przez instytucję kredytową lub instytucję finansową - wirtualny numer IBAN, niepowtarzalny identyfikator rachunku w odniesieniu do rachunku, na który płatności kierowane do wirtualnego numeru IBAN są automatycznie przekierowywane, oraz datę otwarcia i zamknięcia rachunku;

e) w przypadku rachunku papierów wartościowych - niepowtarzalny identyfikator rachunku oraz datę otwarcia i zamknięcia rachunku;

f) w przypadku rachunku kryptoaktywów - niepowtarzalny identyfikator rachunku oraz datę otwarcia i zamknięcia rachunku;

g) w przypadku skrytek depozytowych - imię i nazwisko lub nazwa najemcy, uzupełnione albo o pozostałe dane identyfikacyjne wymagane na podstawie art. 22 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2024/1624, albo o niepowtarzalny numer identyfikacyjny, oraz datę rozpoczęcia najmu oraz, w stosownych przypadkach, datę jego zakończenia.

W przypadku wirtualnego numeru IBAN posiadaczem rachunku klienta jest posiadacz rachunku, na który płatności kierowane do wirtualnego numeru IBAN są automatycznie przekierowywane.

Do celów akapitu pierwszego lit. a) i b) imię i nazwisko lub nazwa obejmują, w przypadku osób fizycznych, wszystkie imiona i nazwiska, a w przypadku osób prawnych, porozumień prawnych lub innych organizacji posiadających zdolność prawną - nazwę, pod którą są zarejestrowane.

4. Komisja może ustanowić, w drodze aktów wykonawczych, format przekazywania informacji do scentralizowanych automatycznych mechanizmów. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 72 ust. 2.

5. Państwa członkowskie mogą wymagać zapewnienia dostępności i możliwości wyszukiwania za pomocą scentralizowanych zautomatyzowanych mechanizmów innych informacji, które uznano za istotne dla FIU i AMLA do celów wspólnych analiz zgodnie z art. 32 niniejszej dyrektywy i art. 40 rozporządzenia (UE) 2024/1620 oraz dla organów nadzorczych do celów wykonywania ich obowiązków przewidzianych w niniejszej dyrektywie.

6. Scentralizowane automatyczne mechanizmy są zintegrowane za pośrednictwem systemu integracji rejestrów rachunków bankowych (zwanego dalej "BARIS"), który ma zostać opracowany i być obsługiwany przez Komisję. Komisja we współpracy z państwami członkowskimi zapewnia integrację do dnia 10 lipca 2029 r.

Komisja może określić, w drodze aktów wykonawczych, specyfikacje techniczne i procedury dotyczące połączenia scentralizowanych automatycznych mechanizmów państw członkowskich z BARIS. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 72 ust. 2.

7. Państwa członkowskie zapewniają, aby informacje, o których mowa w ust. 3, były dostępne za pośrednictwem BARIS. Państwa członkowskie podejmują odpowiednie środki w celu zapewnienia, aby za pośrednictwem krajowych scentralizowanych automatycznych mechanizmów oraz za pośrednictwem BARIS, o którym mowa w niniejszym ustępie, udostępniano jedynie informacje, o których mowa w ust. 3, które są aktualne i odpowiadają faktycznemu rachunkowi bankowemu i płatniczemu, w tym wirtualnemu numerowi IBAN, rachunkowi papierów wartościowych, rachunkowi kryptoaktywów i skrytce depozytowej. Dostępu do tych informacji udziela się zgodnie z przepisami o ochronie danych.

Innych informacji, które państwa członkowskie uznają za istotne dla FIU i innych właściwych organów na podstawie ust. 4, nie udostępnia się za pośrednictwem pojedynczego punktu dostępu integrującego scentralizowane automatyczne mechanizmy ani nie umożliwia się ich wyszukiwania za pośrednictwem BARIS.

8. Państwa członkowskie zapewniają, aby informacje o posiadaczach rachunków bankowych lub rachunków płatniczych, w tym wirtualnych numerów IBAN, rachunków papierów wartościowych, rachunków kryptoaktywów oraz skrytek depozytowych były udostępniane za pośrednictwem krajowych scentralizowanych automatycznych mechanizmów oraz za pośrednictwem BARIS przez okres 5 lat po zamknięciu rachunku.

Bez uszczerbku dla krajowych przepisów prawa karnego dotyczących dowodów, mających zastosowanie do trwających postępowań przygotowawczych i postępowań sądowych, państwa członkowskie mogą w szczególnych przypadkach zezwolić na przechowywanie takich informacji lub dokumentów przez dalszy okres nieprzekraczający 5 lat lub wymagać takiego przechowywania, w przypadku gdy państwa członkowskie stwierdziły, że takie dalsze przechowywanie jest konieczne i proporcjonalne do celów zapobiegania podejrzewanym przypadkom prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, wykrywania takich przypadków, prowadzenia postępowań przygotowawczych lub wnoszenia i popierania oskarżeń w ich sprawie.

9. FIU i, do celów wspólnych analiz zgodnie z art. 32 niniejszej dyrektywy i art. 40 rozporządzenie (UE) 2024/1620, AMLA zapewnia się natychmiastowy i niefiltrowany dostęp do informacji o rachunkach płatniczych i rachunkach bankowych identyfikowanych za pomocą numeru IBAN, w tym wirtualnego numeru IBAN, rachunkach papierów wartościowych, rachunkach kryptoaktywów i skrytkach depozytowych w innych państwach członkowskich, które to informacje są dostępne za pośrednictwem BARIS. Organom nadzorczym zapewnia się terminowy dostęp do BARIS. Państwa członkowskie współpracują między sobą oraz z Komisją w celu wdrożenia przepisów niniejszego ustępu.

Państwa członkowskie zapewniają, aby pracownicy krajowych FIU i organów nadzorczych, którzy mają dostęp do BARIS, przestrzegali wysokich standardów zawodowych w zakresie poufności i ochrony danych, działali w sposób wysoce etyczny i posiadali odpowiednie kwalifikacje.

Wymogi określone w akapicie drugim mają zastosowanie również do AMLA w kontekście wspólnych analiz oraz działania jako podmiot sprawujący nadzór.

10. Państwa członkowskie zapewniają wprowadzenie środków technicznych i organizacyjnych w celu zapewnienia bezpieczeństwa danych zgodnie z wysokimi standardami technologicznymi do celów wykonywania przez FIU i organy nadzorcze uprawnień do uzyskania dostępu do informacji dostępnych za pośrednictwem BARIS zgodnie z ust. 5 i 6 oraz do wyszukiwania takich informacji za pośrednictwem takiego pojedynczego punktu dostępu.

Wymogi określone w akapicie pierwszym mają zastosowanie również do AMLA w kontekście wspólnych analiz oraz działania jako podmiot sprawujący nadzór.