Rozdział 1 - EUROPEJSKI NAKAZ DOCHODZENIOWY - Dyrektywa 2014/41/UE w sprawie europejskiego nakazu dochodzeniowego w sprawach karnych

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2014.130.1

Akt obowiązujący

Wersja od: 16 stycznia 2024 r.

ROZDZIAŁ  I

EUROPEJSKI NAKAZ DOCHODZENIOWY

Artykuł  1

Europejski nakaz dochodzeniowy i obowiązek jego wykonania

1. Europejski nakaz dochodzeniowy (END) to orzeczenie sądowe wydane lub zatwierdzone przez organ wymiaru sprawiedliwości jednego państwa członkowskiego (zwanego dalej "państwem wydającym") w celu wezwania innego państwa członkowskiego (zwanego dalej "państwem wykonującym") do przeprowadzenia jednej lub kilku określonych czynności dochodzeniowych w celu uzyskania materiału dowodowego zgodnie z niniejszą dyrektywą.

END można także wydać w celu uzyskania materiału dowodowego, którym właściwe organy państwa wykonującego już dysponują.

2. Państwa członkowskie wykonują END, stosując zasadę wzajemnego uznawania i przestrzegając przepisów niniejszej dyrektywy.

3. O wydanie END wnosić może podejrzany lub oskarżony lub prawnik działający w imieniu takiej osoby w ramach mającego zastosowanie prawa do obrony wynikającego z przepisów krajowych oraz zgodnie z krajową procedurą karną.

4. Niniejsza dyrektywa nie ma wpływu na obowiązek poszanowania praw podstawowych i podstawowych zasad prawnych zapisanych w art. 6 TUE, w tym prawa do obrony osób objętych postępowaniem karnym, ani nie wpływa na obowiązki ciążące w tym względzie na organach wymiaru sprawiedliwości.

Artykuł  2

Definicje

Na użytek niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje:

a) "państwo wydające" oznacza państwo członkowskie, w którym wydawany jest END;

b) "państwo wykonujące" oznacza państwo członkowskie wykonujące END, w którym ma zostać przeprowadzona dana czynność dochodzeniowa;

c) "organ wydający" oznacza:

(i) sędziego, sąd, sędziego śledczego lub prokuratora właściwego w danej sprawie; lub

(ii) każdy inny właściwy organ określony przez państwo wydające i w danym przypadku wypełniający swoją funkcję organu dochodzeniowego w postępowaniu karnym, który jest w danej sprawie właściwy, by nakazać gromadzenie materiału dowodowego zgodnie z prawem krajowym. Dodatkowo zanim END zostanie przekazany organowi wykonującemu END, jest on zatwierdzany, po przeanalizowaniu jego zgodności z warunkami wydawania END zgodnie z niniejszą dyrektywą, w szczególności z warunkami określonymi w art. 6 ust. 1, przez sędziego, sąd, sędziego śledczego lub prokuratora w państwie wydającym. Jeżeli END został zatwierdzony przez organ wymiaru sprawiedliwości, organ ten może także być uznany za organ wydający do celów przekazania END;

d) "organ wykonujący" oznacza organ właściwy do uznania END i zapewnienia jego wykonania zgodnie z niniejszą dyrektywą oraz z procedurami mającymi zastosowanie w podobnych sprawach krajowych. Procedury takie mogą wymagać zatwierdzenia przez sąd w państwie wykonującym, jeśli przewiduje to prawo krajowe.

Artykuł  3

Zakres stosowania END

END podlega każda czynność dochodzeniowa poza utworzeniem wspólnego zespołu dochodzeniowo-śledczego oraz gromadzeniem materiału dowodowego w ramach takiego zespołu dochodzeniowo-śledczego, przewidzianego w art. 13 Konwencji o pomocy w sprawach karnych między państwami członkowskimi Unii Europejskiej ¹⁵  (zwanej dalej "konwencją") oraz w decyzji ramowej Rady 2002/465/WSiSW ¹⁶ , z wyjątkiem przypadków, gdy czynności te podejmowane są w celu zastosowania art. 13 ust. 8 konwencji oraz art. 1 ust. 8 decyzji ramowej 2002/465/WSiSW.

Artykuł  4

Rodzaje postępowań, w których można wydać END

END można wydać:

a) w odniesieniu do postępowania karnego, które wszczął organ wymiaru sprawiedliwości lub które może zostać wszczęte przed organem wymiaru sprawiedliwości w sprawie o przestępstwo na mocy prawa państwa wydającego;

b) w postępowaniu wszczętym przez organy administracji w związku z czynami zagrożonymi karą na mocy prawa krajowego państwa wydającego, gdyż stanowią naruszenie przepisów prawa, oraz gdy decyzja może skutkować wszczęciem postępowania przed sądem właściwym w szczególności w sprawach karnych;

c) w postępowaniu wszczętym przez organy wymiaru sprawiedliwości w związku z czynami, które są zagrożone karą na mocy prawa krajowego państwa wydającego, gdyż stanowią naruszenie przepisów prawa, w przypadku gdy wydana decyzja może skutkować wszczęciem postępowania przed sądem właściwym w szczególności w sprawach karnych; oraz

d) w związku z postępowaniami, o których mowa w lit. a), b) oraz c), odnoszącymi się do czynów zabronionych lub naruszeń prawa, za które osoba prawna może zostać pociągnięta do odpowiedzialności lub ukarana w państwie wydającym.

Artykuł  5

Treść i forma END

1. Organ wydający wypełnia formularz END określony w załączniku A, podpisuje go i poświadcza prawdziwość i poprawność zawartych w nim informacji.

END zawiera w szczególności następujące informacje:

a) dane organu wydającego oraz, w stosownych przypadkach, organu zatwierdzającego;

b) przedmiot i podstawy wydania END;

c) dostępne niezbędne informacje o osobie(-ach), której(-ych) dotyczy END;

d) opis przestępstwa, które jest przedmiotem dochodzenia lub postępowania i mające zastosowanie przepisy prawa karnego państwa wydającego;

e) opis żądanej(-ych) czynności dochodzeniowej(-ych) i materiał dowodowy, który należy uzyskać.

2. Każde państwo członkowskie określa, którego(-ych) z urzędowych języków instytucji Unii oprócz jego własnego (-ych) języka(-ów) urzędowego(-ych) można użyć do wypełnienia lub tłumaczenia END, gdy to państwo członkowskie jest państwem wykonującym.

3. Właściwy organ państwa wydającego dokonuje tłumaczenia END określonego w załączniku A na język urzędowy państwa wykonującego lub na inny język wskazany przez państwo wykonujące zgodnie z ust. 2.

Artykuł  5a  ¹⁷

Środki komunikacji

1. Z wyjątkiem komunikacji przewidzianej w art. 9 ust. 6, art. 11 ust. 4, art. 12 ust. 5 i 6 i art. 16 ust. 2 akapit pierwszy komunikacja urzędowa przewidziana w niniejszej dyrektywie między organem wydającym a organem wykonującym odbywa się zgodnie z art. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2844 ¹⁸ .

2. W przypadku gdy państwo członkowskie wyznaczyło organ centralny lub organy centralne, ust. 1 stosuje się również do komunikacji urzędowej z organem centralnym lub organami centralnymi innego państwa członkowskiego.

¹⁵ Konwencja ustanowiona przez Radę zgodnie z art. 34 Traktatu o Unii Europejskiej o pomocy prawnej w sprawach karnych pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej (Dz.U. C 197 z 12.7.2000, s. 3).

¹⁶ Decyzja ramowa Rady 2002/465/WSiSW z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych (Dz.U. L 162 z 20.6.2002, s. 1).

¹⁷ Art. 5a dodany przez art. 11 pkt 1 dyrektywy nr 2023/2843 z dnia 13 grudnia 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.2843) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 16 stycznia 2024 r.

¹⁸ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2844 z dnia z dnia 13 grudnia 2023 r. w sprawie cyfryzacji współpracy sądowej i dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych i handlowych o charakterze transgranicznym oraz współpracy wymiarów sprawiedliwości i dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych o charakterze transgranicznym oraz zmieniające niektóre akty w tych dziedzinach (Dz.U. L, 2023/ 2844, 27.12.2023, ELI: http://data.europa.eu/reg/2023/2844/oj).