Rozdział 7 - ZASPOKAJANIE ROSZCZEŃ WYNIKAJĄCYCH Z WSZELKICH WYPADKÓW SPOWODOWANYCH PRZEZ POJAZD OBJĘTY UBEZPIECZENIEM, O KTÓRYM MOWA W ART. 3 - Dyrektywa 2009/103/WE w sprawie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych i egzekwowania obowiązku ubezpieczania od takiej odpowiedzialności (wersja ujednolicona)

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2009.263.11

Akt obowiązujący

Wersja od: 22 grudnia 2021 r.

ROZDZIAŁ  7

ZASPOKAJANIE ROSZCZEŃ WYNIKAJĄCYCH Z WSZELKICH WYPADKÓW SPOWODOWANYCH PRZEZ POJAZD OBJĘTY UBEZPIECZENIEM, O KTÓRYM MOWA W ART. 3

Artykuł  19

Procedura zaspakajania roszczeń

Państwa członkowskie wprowadzają procedurę, o której mowa w art. 22, dla roszczeń wynikających z wszelkich wypadków spowodowanych przez pojazd objęty ubezpieczeniem, o którym mowa w art. 3.

Dla wypadków, w związku z którymi likwidacja szkody mogłaby odbywać się poprzez system krajowych biur ubezpieczeniowych, o których mowa w art. 2, państwa członkowskie ustanawiają taką samą procedurę jak tę, o której mowa w art. 22.

Dla celów stosowania tej procedury wszelkie odniesienia do zakładu ubezpieczeń będą rozumiane jako odniesienia do krajowych biur ubezpieczenia.

Artykuł  20

Przepisy szczególne dotyczące wypłaty odszkodowania poszkodowanym w następstwie wypadku w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie stałego miejsca zamieszkania

1. Celem art. 20-26 jest ustanowienie przepisów szczególnych mających zastosowanie wobec stron poszkodowanych, uprawnionych do odszkodowania w związku ze stratą lub szkodą powstałą w wyniku wypadku, który miał miejsce w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie stałego miejsca zamieszkania strony poszkodowanej, spowodowaną użytkowaniem pojazdów ubezpieczonych i mających stałe miejsce postoju w państwie członkowskim.

Bez uszczerbku dla przepisów ustawodawstwa państw trzecich, dotyczących odpowiedzialności cywilnej i międzynarodowego prawa prywatnego, niniejsze przepisy stosuje się również wobec stron poszkodowanych zamieszkałych w państwie członkowskim i uprawnionych do odszkodowania w związku ze stratą lub szkodą powstałą w wyniku wypadku, który miał miejsce w państwie trzecim, którego narodowe biuro ubezpieczeniowe przyłączyło się do systemu zielonej karty, w każdym przypadku, jeżeli wypadek taki został spowodowany użytkowaniem pojazdów ubezpieczonych i mających stałe miejsce postoju w państwie członkowskim.

2. Artykuły 21 i 24 stosuje się tylko w odniesieniu do wypadków spowodowanych ruchem pojazdu:

a) ubezpieczonego przez przedsiębiorstwo w państwie członkowskim innym niż państwo stałego miejsca zamieszkania strony poszkodowanej; oraz

b) mającego stałe miejsce postoju w państwie członkowskim innym niż państwo zamieszkania strony poszkodowanej.

Artykuł  21

Przedstawiciele wyznaczeni do rozpatrywania i zaspokajania roszczeń

1. Każde państwo członkowskie podejmuje wszelkie niezbędne środki, aby zagwarantować, że wszystkie zakłady ubezpieczeń ubezpieczające ryzyka zaliczone do klasy 10 pkt A załącznika do dyrektywy 73/239/EWG, innych niż odpowiedzialność przewoźnika, wyznaczają swoich przedstawicieli w każdym państwie członkowskim innym niż to, w którym uzyskały oficjalne zezwolenie.

Przedstawiciel odpowiada za rozpatrzenie i zaspokojenie roszczeń będących wynikiem wypadku w przypadkach, o których mowa w art. 20 ust. 1.

Przedstawiciel ma miejsce zamieszkania lub jest zarejestrowany w państwie członkowskim, w którym został wyznaczony.

2. Wybór przedstawicieli zależy wyłącznie od zakładu ubezpieczeń.

Państwa członkowskie nie mogą ograniczać tego wyboru.

3. Przedstawiciel może działać na rzecz jednego lub większej liczby zakładów ubezpieczeń.

4. Przedstawiciel w związku z takimi roszczeniami gromadzi wszelkie informacje niezbędne przy zaspokojeniu roszczeń i podejmuje środki niezbędne do wynegocjowania zaspokojenia roszczeń.

Wymóg wyznaczenia przedstawiciela nie wyklucza prawa strony poszkodowanej lub jej zakładu ubezpieczeń do wszczęcia procedury sądowej bezpośrednio przeciwko osobie, która spowodowała wypadek, lub przeciwko jej zakładowi ubezpieczeń.

5. Przedstawiciele muszą posiadać wystarczające uprawnienia do reprezentowania zakładu ubezpieczeń w stosunku do stron poszkodowanych w przypadkach, o których mowa w art. 20 ust. 1, oraz do pełnego zaspokojenia ich roszczeń.

Muszą oni być zdolni do badania spraw w oficjalnym języku(-kach) państwa członkowskiego stałego miejsca zamieszkania strony poszkodowanej.

6. Wyznaczenie przedstawicieli nie stanowi otwarcia oddziału w rozumieniu art. 1 lit. b) dyrektywy 92/49/EWG, a przedstawiciela nie uważa się za jednostkę organizacyjną w rozumieniu art. 2 lit. c) dyrektywy 88/357/EWG lub za jednostkę organizacyjną w rozumieniu rozporządzenia (WE) nr 44/2001.

Artykuł  22

Procedura odszkodowawcza

Państwa członkowskie wprowadzają obowiązek - poparty odpowiednimi, skutecznymi i systematycznymi sankcjami finansowymi lub równoważnymi sankcjami administracyjnymi - zgodnie z którym w okresie trzech miesięcy od daty przedstawienia roszczenia o odszkodowanie przez stronę poszkodowaną bezpośrednio zakładowi ubezpieczeń osoby, która spowodowała wypadek, lub jego przedstawicielowi:

a) zakład ubezpieczeń osoby, która spowodowała wypadek, lub jego przedstawiciel zobowiązany jest przedstawić uzasadnioną ofertę odszkodowania w przypadkach, gdy odpowiedzialność nie jest przedmiotem sporu, zaś szkody zostały wyliczone; lub

b) zakład ubezpieczeń, w stosunku do którego skierowane zostało roszczenie o odszkodowanie, lub jego przedstawiciel zobowiązany jest dostarczyć uzasadnioną odpowiedź na kwestie poruszone w roszczeniu w przypadkach, gdy odpowiedzialność jest kwestionowana, nie została wyraźnie określona lub szkody nie zostały w pełni wyliczone.

Państwa członkowskie przyjmują przepisy w celu zapewnienia, w przypadku nieprzedstawienia oferty w terminie trzech miesięcy, konieczności zapłaty odsetek od kwoty odszkodowania zaoferowanego przez zakład ubezpieczeń lub przyznanego przez sąd stronie poszkodowanej.

Artykuł  23

Centra informacyjne

1. W celu umożliwienia stronie poszkodowanej dochodzenia odszkodowania każde państwo członkowskie ustanawia lub zatwierdza centrum informacyjne, które jest odpowiedzialne za:

a) prowadzenie rejestru zawierającego następujące informacje:

(i) numery rejestracyjne pojazdów mechanicznych mających stałe miejsce postoju na terytorium danego państwa;

(ii) numery polis ubezpieczeniowych na użytkowanie tych pojazdów dla rodzajów ryzyk zaliczonych do klasy 10 pkt A załącznika do dyrektywy 73/239/EWG, innych niż odpowiedzialność przewoźników, a w przypadku upłynięcia okresu ważności polisy - również daty wygaśnięcia ubezpieczenia;

(iii) zakłady ubezpieczeń ubezpieczające użytkowanie pojazdów w zakresie rodzajów ryzyka zaliczonych do klasy 10 pkt A załącznika do dyrektywy 73/239/EWG, innych iż odpowiedzialność przewoźników, oraz przedstawicieli wyznaczonych przez te zakłady, zgodnie z art. 21 niniejszej dyrektywy, których nazwiska lub nazwy zgłasza się centrom informacji zgodnie z ust. 2 niniejszego artykułu;

(iv) wykaz pojazdów, które w każdym z państw członkowskich korzystają z odstępstwa od wymogu posiadania ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej zgodnie z art. 5 ust. 1 i 2;

(v) dotyczące pojazdów, o których mowa w ppkt (iv):

– nazwę władzy lub organu wyznaczonego jako odpowiedzialny zgodnie z art. 5 ust. 1 akapit trzeci za wypłacanie odszkodowań poszkodowanym stronom w przypadkach, gdy procedura przewidziana w art. 2 ust. 2 lit. a) nie ma zastosowania, jeżeli pojazd korzysta z odstępstwa przewidzianego w art. 5 ust. 1 akapit pierwszy,

– nazwę organu zajmującego się pojazdami w państwie członkowskim w którym pojazdy mają stałe miejsce postoju, jeżeli pojazdy korzystają z odstępstwa przewidzianego art. 5 ust. 2;

b) lub za koordynację zbierania i rozpowszechniania tych informacji; oraz

c) za wspieranie osób uprawnionych do uzyskania informacji określonych w lit. a) ppkt (i)-(v).

Informacje określone w lit. a) ppkt (i), (ii) oraz (iii) muszą być przechowywane przez okres siedmiu lat od upływu okresu rejestracji pojazdu lub upływu okresu, na jaki zawarta została umowa ubezpieczeniowa.

1a. 23  Państwa członkowskie zapewniają, aby zakłady ubezpieczeń lub inne podmioty były zobowiązane do dostarczania centrom informacyjnym informacji, o których mowa w ust. 1 lit. a) ppkt (i), (ii) i (iii), i informowały je o tym, że dana polisa ubezpieczeniowa straciła ważność lub że nie obejmuje już pojazdu o danym numerze rejestracyjnym.

2. Zakład ubezpieczeń określony w ust. 1 lit. a) pkt (iii) przekazuje centrom informacyjnym wszystkich państw członkowskich nazwiska lub nazwy i adresy przedstawicieli, których wyznaczył zgodnie z art. 21 w każdym z państw członkowskich.

3. Państwa członkowskie zapewniają, by strona poszkodowana uprawniona była przez okres siedmiu lat od wypadku do bezzwłocznego uzyskania od centrum informacyjnego państwa członkowskiego, w którym ma miejsce stałego zamieszkania, państwa członkowskiego, w którym pojazd ma stałe miejsce postoju lub państwa członkowskiego, w którym miał miejsce wypadek, do uzyskania następujących informacji:

a) nazwa i adres zakładu ubezpieczeń;

b) numer polisy ubezpieczeniowej; oraz

c) nazwa i adres przedstawiciela wyznaczonego przez zakład ubezpieczeń w państwie stałego miejsca zamieszkania strony poszkodowanej.

Centra współpracują ze sobą.

4. Centrum informacyjne dostarcza stronie poszkodowanej nazwisko i adres właściciela lub użytkownika pojazdu, jeżeli strona poszkodowana ma uzasadnione powody do uzyskania tych informacji. W celu realizacji niniejszego przepisu centrum informacyjne powinno się zwrócić w szczególności:

a) do zakładu ubezpieczeń; lub

b) do podmiotu prowadzącego rejestrację pojazdów.

Jeżeli pojazd korzysta z odstępstwa przewidzianego w art. 5 ust. 1 akapit pierwszy, centrum informacyjne informuje stronę poszkodowaną o nazwie urzędu lub organu wskazanego zgodnie z art. 5 ust. 1 akapit trzeci jako odpowiedzialnego za odszkodowanie dla stron poszkodowanych w przypadkach, gdy nie ma zastosowania procedura, o której mowa w art. 2 lit. a).

Jeżeli pojazd korzysta z odstępstwa przewidzianego w art. 5 ust. 2, centrum informacyjne informuje stronę poszkodowaną o nazwie organu odpowiadającego za pojazd w kraju, w którym ma on stałe miejsce postoju.

5. Państwa członkowskie zapewniają, aby bez uszczerbku dla ich obowiązków wynikających z ust. 1 i 4 centra informacyjne ustanowione lub uznane zgodnie udostępniły informacje określone w tych ustępach wszystkim osobom uczestniczącym w wypadku drogowym spowodowanym przez pojazd objęty ubezpieczeniem, o którym mowa w art. 3.

6. 24  Przetwarzanie danych osobowych wynikające z ust. 1-5 odbywa się zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2016/679.

Artykuł  24

Organy odszkodowawcze

1. Każde państwo członkowskie ustanawia lub zatwierdza organ odszkodowawczy odpowiedzialny za zapewnianie odszkodowań stronom poszkodowanym w przypadkach określonych w art. 20 ust. 1.

Strony poszkodowane mogą zgłaszać roszczenie do organu odszkodowawczego w ich państwie członkowskim zamieszkania:

a) jeżeli w okresie trzech miesięcy od dnia, w którym strona poszkodowana przedstawiła swoje roszczenie o odszkodowanie zakładowi ubezpieczeń pojazdu, którego użytkowanie było powodem wypadku lub jego przedstawicielowi, zakład ubezpieczeń lub jego przedstawiciel nie dostarczył uzasadnionej odpowiedzi na kwestie poruszone w roszczeniu; lub

b) jeżeli zakład ubezpieczeń nie wyznaczył swojego przedstawiciela w państwie członkowskim miejsca zamieszkania strony poszkodowanej zgodnie z art. 20 ust. 1. W tym przypadku strony poszkodowane mogą nie zgłaszać roszczenia organowi odszkodowawczemu, jeżeli przedstawiły roszczenie o odszkodowanie bezpośrednio zakładowi ubezpieczeń pojazdu, którego użytkowanie było powodem wypadku i jeżeli otrzymały uzasadnioną odpowiedź w okresie trzech miesięcy od daty zgłoszenia roszczenia.

Strony poszkodowane mogą nie przedstawić roszczenia organowi odszkodowawczemu, jeżeli podjęły działania prawne bezpośrednio przeciwko zakładowi ubezpieczeń.

Organ odszkodowawczy podejmuje działania w okresie dwóch miesięcy od daty zgłoszenia przez stronę poszkodowaną roszczenia o odszkodowanie, oraz kończy swoje działania, jeżeli zakład ubezpieczeń lub jego przedstawiciel udzieli następnie uzasadnionej odpowiedzi na roszczenie.

Organ odszkodowawczy bezzwłocznie informuje:

a) zakład ubezpieczeń pojazdu, którego użytkowanie było powodem wypadku, lub jego przedstawiciela;

b) organ odszkodowawczy w państwie członkowskim, w którym zarejestrowany jest zakład ubezpieczeń wystawiający polisę;

c) osobę, która spowodowała wypadek, jeżeli jest znana,

że otrzymał roszczenie o odszkodowanie od strony poszkodowanej i że odpowie na nie w okresie dwóch miesięcy od zgłoszenia tego roszczenia.

Niniejszy przepis nie ma wpływu na prawo państw członkowskich do uznania odszkodowania ze strony tego organu za pomocnicze lub niepomocnicze oraz na prawo do przyjęcia przepisów dotyczących roszczeń pomiędzy tym organem a osobą lub osobami, które spowodowały wypadek, i innymi zakładami ubezpieczeń lub organami zabezpieczenia społecznego, które mają obowiązek zapewnienia odszkodowania stronie poszkodowanej w związku z tym samym wypadkiem. Państwa członkowskie nie mogą jednak dopuścić, aby organ odszkodowawczy uzależniał wypłatę odszkodowania od jakichkolwiek warunków innych niż określone w niniejszej dyrektywie, w szczególności od ustalenia przez stronę poszkodowaną w jakikolwiek sposób, że osoba odpowiedzialna nie jest w stanie lub odmawia zapłacenia odszkodowania.

2. Organ odszkodowawczy, który wypłacił odszkodowanie stronie poszkodowanej w państwie członkowskim jej miejsca zamieszkania, uprawniony jest do domagania się zwrotu kwoty wypłaconej tytułem odszkodowania od organu odszkodowawczego w państwie członkowskim, w którym zarejestrowane jest przedsiębiorstwo ubezpieczeniowe, które wystawiło polisę.

Ten ostatni organ wstępuje w prawa strony poszkodowanej przeciwko osobie, która spowodowała wypadek, lub przeciwko zakładowi ubezpieczeń w zakresie, w jakim organ odszkodowawczy w państwie członkowskim miejsca zamieszkania strony poszkodowanej zapewnił odszkodowanie za poniesioną stratę lub szkodę.

Każde państwo członkowskie zobowiązane jest do uznania tego przejścia praw przewidzianego przepisami innego państwa członkowskiego.

3. Niniejszy artykuł wywołuje skutek:

a) po zawarciu między organami odszkodowawczymi ustanowionymi lub zatwierdzonymi przez państwa członkowskie porozumienia dotyczącego ich funkcji, obowiązków i procedur dokonywania zwrotów;

b) od daty ustalonej przez Komisję po upewnieniu się przez nią w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi, że takie porozumienie zostało zawarte.

Artykuł  25

Odszkodowanie

1. Jeżeli niemożliwa jest identyfikacja pojazdu lub jeżeli w okresie dwóch miesięcy od wypadku niemożliwa jest identyfikacja zakładu ubezpieczeń, strona poszkodowana może zwrócić się o odszkodowanie do organu odszkodowawczego w państwie członkowskim, w którym zamieszkuje. Odszkodowanie wypłacane jest zgodnie z przepisami art. 9 i 10. W tym przypadku organ odszkodowawczy nabywa następujące roszczenie, na warunkach ustanowionych w art. 24 ust. 2:

a) w przypadku gdy nie można zidentyfikować zakładu ubezpieczeń: wobec funduszu gwarancyjnego państwa członkowskiego, w którym pojazd ma stałe miejsce postoju;

b) w przypadku niezidentyfikowanego pojazdu: wobec funduszu gwarancyjnego państwa członkowskiego, w którym miał miejsce wypadek;

c) w przypadku pojazdów z państw trzecich: wobec funduszu gwarancyjnego państwa członkowskiego, w którym miał miejsce wypadek.

2. Niniejszy artykuł stosuje się do wypadków spowodowanych przez pojazdy z państw trzecich objętych art. 7 i 8.

Artykuł  25a  ²⁵  

Ochrona osób poszkodowanych w odniesieniu do szkód wynikających z wypadków drogowych w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie ich miejsca zamieszkania w razie niewypłacalności zakładu ubezpieczeń

1. Każde państwo członkowskie tworzy lub upoważnia organ mający za zadanie wypłatę odszkodowań osobom poszkodowanym zamieszkałym na jego terytorium w przypadkach, o których mowa w art. 20 ust. 1, co najmniej do wysokości kwot obowiązkowego ubezpieczenia w odniesieniu do szkód majątkowych lub szkód na osobie spowodowanych przez pojazd ubezpieczony przez zakład ubezpieczeń, od momentu gdy ten zakład ubezpieczeń:

a) został objęty postępowaniem upadłościowym; lub

b) został objęty postępowaniem likwidacyjnym zdefiniowanym w art. 268 ust. 1 lit. d) dyrektywy 2009/138/WE.

2. Każde państwo członkowskie podejmuje odpowiednie środki w celu zapewnienia, aby organ, o którym mowa w ust. 1, dysponował wystarczającymi środkami finansowymi na wypłatę odszkodowań osobom poszkodowanym zgodnie z zasadami określonymi w ust. 10 w przypadku, gdy wypłata odszkodowania jest należna w sytuacjach przewidzianych w ust. 1 lit. a) i b). Środki te mogą obejmować wymogi dotyczące wnoszenia wkładów finansowych, pod warunkiem że nakłada się je wyłącznie na zakłady ubezpieczeń, którym państwo członkowskie nakładające te wymogi udzieliło zezwolenia.

3. Bez uszczerbku dla jakichkolwiek obowiązków wynikających z art. 280 dyrektywy 2009/138/WE, każde państwo członkowskie zapewnia, aby w każdym przypadku wydania przez właściwy sąd lub inne właściwe władze nakazu lub decyzji o wszczęciu postępowania, o którym mowa w ust. 1 lit. a) lub b), w odniesieniu do zakładu ubezpieczeń, dla którego to państwo członkowskie jest państwem członkowskim siedziby, taki nakaz lub decyzja były podawane do wiadomości publicznej. Organ, o którym mowa w ust. 1, mający siedzibę w państwie członkowskim siedziby zakładu ubezpieczeń zapewnia, aby wszystkie organy, o których mowa w ust. 1, oraz wszystkie organy odszkodowawcze, o których mowa w art. 24, we wszystkich państwach członkowskich zostały niezwłocznie poinformowane o tym nakazie lub decyzji.

4. Osoba poszkodowana może ubiegać się o odszkodowanie bezpośrednio od organu, o którym mowa w ust. 1.

5. Po otrzymaniu roszczenia organ, o którym mowa w ust. 1, informuje równoważny organ w państwie członkowskim siedziby zakładu ubezpieczeń, organ odszkodowawczy, o którym mowa w art. 24 w państwie członkowskim miejsca zamieszkania osoby poszkodowanej oraz zakład ubezpieczeń objęty postępowaniem upadłościowym lub likwidacyjnym bądź jego zarządcę lub likwidatora, zdefiniowanych odpowiednio w art. 268 ust. 1 lit. e) i f) dyrektywy 2009/138/WE, że otrzymała roszczenie od osoby poszkodowanej.

6. Zakład ubezpieczeń objęty postępowaniem upadłościowym lub likwidacyjnym bądź jego zarządca lub likwidator informują organ, o którym mowa w ust. 1, o wypłacie przez ten zakład odszkodowania lub o odmowie przyjęcia odpowiedzialności względem roszczenia, które wpłynęło również do organu, o którym mowa w ust. 1.

7. Państwa członkowskie zapewniają, aby organ, o którym mowa w ust. 1, na podstawie między innymi informacji udzielonych na jego żądanie przez osobę poszkodowaną musiał złożyć osobie poszkodowanej uzasadnioną ofertę odszkodowania lub udzielić uzasadnionej odpowiedzi, o której mowa w akapicie drugim niniejszego ustępu, zgodnie z mającym zastosowanie prawem krajowym, w terminie trzech miesięcy od daty zgłoszenia organowi roszczenia o odszkodowanie przez osobę poszkodowaną.

Do celów akapitu pierwszego organ:

a) składa uzasadnioną ofertę odszkodowania, jeżeli stwierdzi, że jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania na podstawie ust. 1 lit. a) lub b), roszczenie nie zostało zakwestionowane, a szkoda została w części lub w całości ustalona;

b) udziela uzasadnionej odpowiedzi na żądania zawarte w roszczeniu, jeżeli stwierdzi, że nie jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania na podstawie ust. 1 lit. a) lub b), odpowiedzialność została zakwestionowana lub nie została wyraźnie stwierdzona bądź szkoda nie została w całości ustalona.

8. Jeżeli zgodnie z ust. 7 akapit drugi lit. a) odszkodowanie jest należne, organ, o którym mowa w ust. 1, wypłaca osobie poszkodowanej odszkodowanie bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu trzech miesięcy od przyjęcia przez osobę poszkodowaną uzasadnionej oferty odszkodowania, o której mowa w ust. 7 akapit drugi lit. a).

Jeżeli szkoda została ustalona jedynie w części, wymogi dotyczące wypłaty odszkodowania, określone w akapicie pierwszym stosuje się do tej ustalonej w części szkody od momentu przyjęcia odpowiadającej jej uzasadnionej oferty odszkodowania.

9. Państwa członkowskie zapewniają, aby organ, o którym mowa w ust. 1, posiadał wszystkie niezbędne uprawnienia i kompetencje umożliwiające jego terminową współpracę z innymi takimi organami w innych państwach członkowskich, z organami utworzonymi lub upoważnionymi na mocy art. 10a i organami ustanowionymi lub zatwierdzonymi na mocy art. 24 we wszystkich państwach członkowskich oraz z innymi zainteresowanymi stronami, w tym z zakładem ubezpieczeń objętym postępowaniem upadłościowym lub likwidacyjnym, jego przedstawicielem wyznaczonym do rozpatrywania i zaspokajania roszczeń bądź jego zarządcą lub likwidatorem, a także z właściwymi władzami krajowymi państw członkowskich na wszystkich etapach postępowań, o których mowa w niniejszym artykule. Współpraca taka obejmuje żądanie, otrzymywanie i dostarczanie informacji, w tym w stosownych przypadkach szczegółowych informacji o konkretnych roszczeniach.

10. Jeżeli osoba poszkodowana ma miejsce zamieszkania w innym państwie członkowskim niż państwo członkowskie siedziby zakładu ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 1, organ, o którym mowa w ust. 1, mający siedzibę w państwie członkowskim miejsca zamieszkania osoby poszkodowanej, który wypłacił odszkodowanie stronie poszkodowanej zgodnie z art. 8, jest uprawniony do domagania się całkowitego zwrotu wypłaconej tytułem odszkodowania kwoty od organu, o którym mowa w ust. 1, mającym siedzibę w państwie członkowskim siedziby zakładu ubezpieczeń.

Po otrzymaniu roszczenia o taki zwrot organ, o którym mowa w ust. 1, mający siedzibę w państwie członkowskim siedziby zakładu ubezpieczeń dokonuje wypłaty na rzecz organu, o którym mowa w ust. 1, mającym siedzibę w państwie członkowskim miejsca zamieszkania osoby poszkodowanej, który wypłacił odszkodowanie osobie poszkodowanej zgodnie z ust. 8, w rozsądnym terminie nieprzekraczającym sześciu miesięcy, chyba że organy te uzgodnią inaczej na piśmie.

Organ, który wypłacił odszkodowanie na podstawie akapitu pierwszego, wstępuje w prawa osoby poszkodowanej wobec osoby, która spowodowała wypadek, lub jej zakładu ubezpieczeń, z wyjątkiem praw osoby poszkodowanej wobec ubezpieczającego lub innej osoby ubezpieczonej, która spowodowała wypadek, w zakresie, w jakim odpowiedzialność ubezpieczającego lub osoby ubezpieczonej zostałaby pokryta przez niewypłacalny zakład ubezpieczeń zgodnie z mającym zastosowanie prawem krajowym. Każde państwo członkowskie zobowiązane jest uznać subrogację przewidzianą przepisami innego państwa członkowskiego.

11. Ust. 1-10 pozostają bez uszczerbku dla prawa państw członkowskich do:

a) uznawania odszkodowania wypłacanego przez organ, o którym mowa w ust. 1, za pomocnicze lub główne;

b) ustanowienia przepisów regulujących zaspokajanie roszczeń w związku z tym samym wypadkiem pomiędzy:

(i) organem, o którym mowa w ust. 1;

(ii) osobą lub osobami, które są odpowiedzialne za wypadek;

(iii) innymi zakładami ubezpieczeń lub organami zabezpieczenia społecznego zobowiązanymi do wypłaty odszkodowania osobie poszkodowanej.

12. Państwa członkowskie nie zezwalają organowi, o którym mowa w ust. 1, na uzależnienie wypłaty odszkodowania od spełnienia jakichkolwiek innych wymogów niż wymogi określone w niniejszej dyrektywie. W szczególności państwa członkowskie nie zezwalają organowi, o którym mowa w ust. 1, na uzależnienie wypłaty odszkodowania od spełnienia wymogu, zgodnie z którym osoba poszkodowana musi wykazać, że odpowiedzialna osoba prawna lub fizyczna jest niezdolna do wypłaty odszkodowania lub odmawia jego wypłaty.

13. Organy, o których mowa w ust. 1, lub podmioty, o których mowa w akapicie drugim niniejszego ustępu, dążą do zawarcia, do dnia 23 grudnia 2023 r., porozumienia w celu wdrożenia niniejszego artykułu dotyczącego ich funkcji i obowiązków oraz procedur zwrotu kwot wypłaconych na podstawie niniejszego artykułu.

W tym celu każde państwo członkowskie do dnia 23 czerwca 2023 r.:

a) tworzy lub upoważnia organ, o którym mowa w ust. 1 i uprawnia go do wynegocjowania i zawarcia takiego porozumienia; lub

b) wyznacza podmiot oraz uprawnia go do wynegocjowania i zawarcia takiego porozumienia, którego organ, o którym mowa w ust. 1 stanie się stroną po jego utworzeniu lub upoważnieniu.

O porozumieniu, o którym mowa w akapicie pierwszym, natychmiast powiadamia się Komisję.

Jeżeli porozumienie, o którym mowa w akapicie pierwszym, nie zostanie zawarte do dnia 23 grudnia 2023 r., Komisja jest uprawniona do przyjęcia zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 28b, aktów delegowanych określających zadania i obowiązki proceduralne organów, o których mowa w ust. 1, w odniesieniu do zwrotu wypłaconych kwot.

Artykuł  26 ²⁶

Organ centralny

Państwa członkowskie podejmują wszelkie odpowiednie środki w celu ułatwienia osobom poszkodowanym, ich ubezpieczycielom lub ich przedstawicielom prawnym terminowego dostępu do podstawowych danych niezbędnych do zaspokojenia roszczeń.

W odpowiednich przypadkach podstawowe dane muszą być dostępne w formie elektronicznej w centralnym archiwum w każdym państwie członkowskim oraz muszą być udostępniane zainteresowanym stronom na ich wyraźny wniosek.

Artykuł  26a  ²⁷  

Informacje dla osób poszkodowanych

Państwa członkowskie, które tworzą lub upoważnią różne organy odszkodowawcze na podstawie art. 10 ust. 1, art. 10a ust. 1, art. 24 ust. 1 i art. 25a ust. 1, zapewniają, aby osoby poszkodowane miały dostęp do podstawowych informacji o możliwych sposobach ubiegania się o odszkodowanie.

Artykuł  27

Sankcje

Państwa członkowskie określają sankcje za naruszenie przepisów prawa krajowego, które przyjmują, wykonując niniejszą dyrektywę, i podejmują niezbędne kroki dla zapewnienia ich stosowania. Sankcje te muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Państwa członkowskie informują Komisję o wszelkich zmianach przepisów wydanych na podstawie niniejszego artykułu najszybciej, jak to możliwe.

²³ Art. 23 ust. 1a dodany przez art. 1 pkt 17 lit. a dyrektywy nr 2021/2118 z dnia 24 listopada 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.430.1) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 22 grudnia 2021 r.

²⁴ Art. 23 ust. 6 zmieniony przez art. 1 pkt 17 lit. b dyrektywy nr 2021/2118 z dnia 24 listopada 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.430.1) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 22 grudnia 2021 r.

²⁵ Art. 25a dodany przez art. 1 pkt 18 dyrektywy nr 2021/2118 z dnia 24 listopada 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.430.1) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 22 grudnia 2021 r.

²⁶ Art. 26 zmieniony przez art. 1 pkt 19 dyrektywy nr 2021/2118 z dnia 24 listopada 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.430.1) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 22 grudnia 2021 r.

²⁷ Art. 26a dodany przez art. 1 pkt 20 dyrektywy nr 2021/2118 z dnia 24 listopada 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.430.1) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 22 grudnia 2021 r.