Decyzja 2021/121 w sprawie stanowiska, jakie ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej w odpowiedzi na pismo Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego skierowane do państw w odniesieniu do poprawki 28 sekcja D rozdział 9 do załącznika 9 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym
Dz.U.UE.L.2021.37.6
Akt nienormatywnyDECYZJA RADY (UE) 2021/121
z dnia 28 stycznia 2021 r.
w sprawie stanowiska, jakie ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej w odpowiedzi na pismo Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego skierowane do państw w odniesieniu do poprawki 28 sekcja D rozdział 9 do załącznika 9 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 16 ust. 2 i art. 87 ust. 2 lit. a) w związku z art. 218 ust. 9,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
(1) Konwencja o międzynarodowym lotnictwie cywilnym (zwana dalej "konwencją chicagowską"), która ma na celu regulację międzynarodowego transportu lotniczego, weszła w życie w dniu 4 kwietnia 1947 r. Na jej mocy ustanowiono Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO).
(2) Państwa członkowskie Unii stanowią umawiające się państwa konwencji chicagowskiej i są członkami ICAO, natomiast Unia posiada status obserwatora w niektórych organach ICAO.
(3) Zgodnie z art. 54 konwencji chicagowskiej Rada ICAO przyjmuje międzynarodowe normy i zalecane metody postępowania.
(4) W dniu 21 grudnia 2017 r. Rada Bezpieczeństwa ONZ (zwana dalej "RB ONZ") wymaga w swojej rezolucji 2396(2017), aby państwa członkowskie ONZ rozwijały zdolność gromadzenia, przetwarzania i analizowania - na potrzeby norm i zalecanych metod postępowania ICAO - danych dotyczących przelotu pasażera (danych PNR), a także zapewniały, aby dane te były dostępne dla wszystkich właściwych organów krajowych i przez nie wykorzystywane, przy pełnym poszanowaniu praw człowieka i podstawowych wolności, na potrzeby zapobiegania przestępstwom terrorystycznym i związanym z nimi podróżom, ich wykrywania i prowadzenia postępowań przygotowawczych w ich sprawie.
(5) W rezolucji RB ONZ nr 2396 (2017) wzywa się także ICAO do współpracy z umawiającymi się państwami w celu ustanowienia norm gromadzenia, wykorzystywania, przetwarzania i ochrony danych PNR.
(6) Normy i zalecane metody postępowania dotyczące danych PNR określono w załączniku 9 rozdział 9 sekcja D do konwencji chicagowskiej. Uzupełnieniem tych norm i zalecanych metod postępowania są dodatkowe wytyczne, w szczególności dokument ICAO nr 9944 ustanawiający wytyczne w sprawie danych PNR.
(7) W dniu 23 czerwca 2020 r. Rada ICAO przyjęła poprawkę 28 do załącznika 9 rozdziału 9 sekcji D do konwencji chicagowskiej określającą nowy zbiór norm i zalecanych metod postępowania dla umawiających się państw w celu rozwijania ich zdolności gromadzenia, wykorzystywania, przetwarzania i ochrony danych PNR w odniesieniu do lotów na ich terytorium i z niego (zwaną dalej "poprawką 28"), popartych odpowiednimi ramami prawnymi i administracyjnymi.
(8) Zgodnie z art. 90 konwencji chicagowskiej poprawka 28 wchodzi w życie w trzy miesiące po upływie terminu na złożenie sprzeciwu, chyba że większość umawiających się państw złożyła taki sprzeciw.
(9) Zgodnie z art. 38 konwencji chicagowskiej każde umawiające się państwo, które uważa za niemożliwe w praktyce zastosowanie się pod każdym względem do wspomnianych międzynarodowych norm lub zasad postępowania albo całkowite dostosowanie wprowadzonych przez siebie przepisów lub metod postępowania do międzynarodowych norm i zasad postępowania w przypadku ich zmian, albo które uważa za konieczne wprowadzenie przepisów lub metod postępowania różniących się pod jakimkolwiek względem od przepisów i metod postępowania ustalonych zgodnie z normami międzynarodowymi, powinno niezwłocznie podać do wiadomości ICAO różnice zachodzące między jego własną praktyką a praktyką ustaloną w normach międzynarodowych. Zawiadomienie o takich różnicach ma wpływ na skutki prawne norm przyjętych przez ICAO. Stanowisko Unii w tej kwestii należy zatem ustalić zgodnie z art. 218 ust. 9 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
(10) Umawiające się państwa powiadomiono o poprawce 28 pismem skierowanym do państw nr EC 6/3-20/71. Zgodnie z tym pismem wszelkie różnice w stosunku do poprawki 28 i zgodność z nią należy zgłosić do dnia 30 stycznia 2021 r.
(11) Unia przyjęła wspólne przepisy dotyczące danych PNR w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/681 1 , której zakres pokrywa się w dużym stopniu z normami i zalecanymi metodami postępowania zawartymi w poprawce 28. Dyrektywa (UE) 2016/681 obejmuje w szczególności kompleksowy zbiór przepisów chroniących podstawowe prawa do prywatności i ochrony danych osobowych w kontekście przekazywania państwom członkowskim danych PNR przez przewoźników lotniczych i przetwarzania takich danych do celów zapobiegania przestępstwom terrorystycznym i poważnej przestępczości, ich wykrywania, prowadzenia postępowań przygotowawczych w ich sprawie oraz ich ścigania.
(12) Unia przyjęła również akty ustawodawcze dotyczące ochrony danych osobowych, mianowicie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 2 oraz dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/680 3 , mające zastosowanie do przetwarzania danych PNR przez przewoźników lotniczych i inne podmioty prywatne oraz organy właściwe w zakresie zapobiegania przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania i ścigania czynów zabronionych i wykonywania kar, w tym do celów ochrony przed zagrożeniami dla bezpieczeństwa publicznego i zapobiegania takim zagrożeniom.
(13) Ponadto w stosunkach między Unią a państwami trzecimi obowiązują obecnie dwie umowy międzynarodowe dotyczące przetwarzania i przekazywania danych PNR - z Australią 4 i Stanami Zjednoczonymi 5 . W dniu 26 lipca 2017 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał opinię 1/15 na temat planowanej umowy między Kanadą a Unią Europejską o przekazywaniu i przetwarzaniu danych PNR, podpisanej w dniu 25 czerwca 2014 r. 6 (zwaną dalej "opinią 1/15").
(14) Kwestie dotyczące PNR zawarte w załączniku 9 rozdział 9 sekcja D do konwencji chicagowskiej, zmienionym poprawką 28, odnoszą się do dziedziny, w której Unia ma wyłączną kompetencję zgodnie z art. 3 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, ponieważ poprawka 28 może mieć wpływ na wspólne zasady dotyczące ochrony i przetwarzania danych PNR.
(15) W związku z tym stanowisko Unii w tej kwestii, na potrzeby opracowania poprawki 28, zostało przyjęte zgodnie z decyzją Rady (UE) 2019/2107 7 . Stanowisko to odzwierciedla wymogi prawa Unii w odniesieniu do ochrony danych osobowych i przekazywania danych PNR państwom trzecim, ustanowione rozporządzeniem (UE) 2016/679, dyrektywami (UE) 2016/680 i (UE) 2016/681, a także wymogi wynikające z Karty praw podstawowych Unii Europejskiej zgodnie z wykładnią Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zawartą w szczególności w opinii 1/15.
(16) Normy i zalecane metody postępowania zawarte w poprawce 28 są w dużej mierze zgodne ze stanowiskiem Unii ustanowionym w decyzji (UE) 2019/2107 i ustanawiają ambitne zabezpieczenia w zakresie ochrony danych, w szczególności w zakresie praw osób, których dane dotyczą, nadzoru sprawowanego przez niezależny organ, danych wrażliwych, automatycznego przetwarzania danych PNR oraz niedyskryminacji, celów przetwarzania danych PNR oraz warunków ich zatrzymywania, wykorzystywania, ujawniania i dalszego przekazywania.
(17) W związku z tym, biorąc pod uwagę, że poprawka 28 umożliwiłaby poczynienie znacznych postępów na szczeblu międzynarodowym w zakresie norm ochrony danych PNR, państwa członkowskie Unii nie zgłosiły sprzeciwu na podstawie art. 90 konwencji chicagowskiej.
(18) Wymogi wynikające z prawa Unii w odniesieniu do przekazywania i przetwarzania danych PNR są jednak bardziej rygorystyczne niż normy i zalecane metody postępowania zawarte w poprawce 28.
(19) Norma 9.34 lit. a), określona w poprawce 28, zobowiązuje umawiające się państwa do tego, by nie utrudniały ani nie uniemożliwiały przekazywania danych PNR innemu umawiającemu się państwu, które przestrzega norm i zalecanych metod postępowania. Na mocy normy 9.34 lit. b), określonej w poprawce 28, umawiające się państwa zachowują możliwość utrzymania lub wprowadzenia wyższego poziomu ochrony zgodnie ze swoimi krajowymi ramami prawnymi i administracyjnymi oraz zawarcia dodatkowych uzgodnień z innymi umawiającymi się państwami w celu ustanowienia bardziej szczegółowych przepisów dotyczących przekazywania danych PNR. Jednak obecne brzmienie normy 9.34 nie jest, z punktu widzenia Unii i jej państw członkowskich, wystarczająco jasne pod względem prawnym, aby zapewnić, że państwa członkowskie nie stracą możliwości nakładania tych dokładniejszych wymogów.
(20) W tych okolicznościach, aby zapewnić zgodność z prawem Unii oraz z normami i zalecanymi metodami postępowania, państwa członkowskie powinny, w odpowiedzi na pismo skierowane do państw EC 6/3-20/71 oficjalnie zgłosić różnicę w rozumieniu art. 38 konwencji chicagowskiej. Różnica ta powinna być ograniczona do normy 9.34 w załączniku 9 rozdział 9 sekcja D do konwencji chicagowskiej zmienionej poprawką 28.
(21) Należy zatem ustalić stanowisko, jakie ma być zajęte w imieniu Unii.
(22) Stanowisko Unii powinno zostać wyrażone przez państwa członkowskie.
(23) Irlandia jest związana dyrektywą (UE) 2016/681, a zatem uczestniczy w przyjęciu niniejszej decyzji.
(24) Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu nr 22 w sprawie stanowiska Danii, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszej decyzji i nie jest nią związana ani jej nie stosuje,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
| W imieniu Rady | |
| A.P. ZACARIAS | |
| Przewodniczący |