Decyzja 2020/1827 w sprawie środków pomocy SA.39990 - (2016/C) (ex 2016/NN) (ex 2014/FC) (ex 2014/CP) - wdrożonych przez Belgię na rzecz Ducatt NV
Dz.U.UE.L.2020.406.62
Akt indywidualnyDECYZJA KOMISJI (UE) 2020/1827
z dnia 26 maja 2020 r.
w sprawie środków pomocy SA.39990 - (2016/C) (ex 2016/NN) (ex 2014/FC) (ex 2014/CP) - wdrożonych przez Belgię na rzecz Ducatt NV
(Jedynie teksty w językach niderlandzkim i francuskim są autentyczne)
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(Dz.U.UE L z dnia 3 grudnia 2020 r.)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 108 ust. 2 akapit pierwszy,
uwzględniając Porozumienie o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w szczególności jego art. 62 ust. 1 lit. a),
po wezwaniu zainteresowanych stron do przedstawienia uwag zgodnie z przywołanymi artykułami 1 i uwzględniając otrzymane odpowiedzi,
a także mając na uwadze, co następuje:
1. PROCEDURA
(1) W dniu 28 listopada 2014 r. do Komisji wpłynęła formalna skarga złożona przez niemieckiego producenta szkła GMB Glasmanufaktur Brandenburg GmbH ("GMB") i jego spółkę dominującą Interfloat Corporation ("grupa Interfloat") z siedzibą w Liechtensteinie (zwane razem "skarżącym"). Skarżący utrzymywał, że jego bezpośredni konkurent Ducatt NV ("Ducatt") otrzymał pomoc państwa niezgodną z prawem i z rynkiem wewnętrznym ze strony Regionu Flamandzkiego w Belgii.
(2) Pismem z dnia 19 maja 2016 r. Komisja poinformowała Belgię o swojej decyzji o wszczęciu postępowania określonego w art. 108 ust. 2 akapit pierwszy Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej ("TFUE") w odniesieniu do domniemanej pomocy państwa udzielonej na rzecz Ducatt ("decyzja o wszczęciu postępowania").
(3) Decyzja o wszczęciu postępowania została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 2 . Komisja wezwała zainteresowane strony do przedstawienia uwag na temat środków opisanych w decyzji o wszczęciu postępowania.
(4) Władze belgijskie przedstawiły swoje uwagi dotyczące decyzji o wszczęciu postępowania w dniu 20 czerwca 2016 r. 3 i 19 lipca 2016 r.
(5) Komisja otrzymała uwagi od skarżącego w dniach 17 czerwca 2016 r. 18 sierpnia 2016 r., 13 września 2016 r. i 6 października 2016 r. Komisja przekazała te uwagi władzom belgijskim, które odpowiedziały na nie pismem z dnia 23 stycznia 2017 r.
(6) W dniu 30 stycznia 2017 r. Komisja zwróciła się do Belgii o udzielenie dodatkowych informacji, których władze belgijskie udzieliły w dniu 27 marca 2017 r.
(7) W dniu 14 czerwca 2017 r. władze belgijskie poinformowały Komisję o upadłości Ducatt w dniu 20 maja 2017 r., a następnie Komisja odbyła spotkanie z przedstawicielami Belgii w dniu 23 czerwca 2017 r.
(8) W dniu 5 lipca 2017 r. Komisja spotkała się ze skarżącym i jego przedstawicielami prawnymi.
(9) W dniu 10 lipca 2017 r. władze belgijskie przedstawiły Komisji dodatkowe informacje, których Komisja zażądała na spotkaniu w dniu 23 czerwca 2017 r.
(10) W dniach 20 listopada 2017 r., 22 czerwca 2018 r. i 31 stycznia 2020 r. Komisja zwróciła się do Belgii o udzielenie dalszych informacji. Władze belgijskie udzieliły odpowiedzi w dniach 15 grudnia 2017 r., 27 sierpnia 2018 r., 4 marca i 12 maja 2020 r.
(11) W dniach 18 lipca 2017 r., 25 lipca 2017 r., 7 i 9 marca 2018 r., 16 maja 2018 r. i 28 stycznia 2019 r. Komisja zwróciła się również o udzielenie dalszych informacji przez syndyków masy upadłości Ducatt. Syndycy odpowiedzieli w dniach 22 lipca 2017 r., 6 marca 2018 r., 9 marca 2018 r., 30 marca 2018 r., 30 maja 2018 r. i 29 stycznia 2019 r.
(12) Komisja prowadziła również następującą korespondencję ze skarżącym: w dniach 3 kwietnia 2018 r., 2 kwietnia 2019 r. i 26 stycznia 2020 r. otrzymała pisma od skarżącego, na które odpowiedziała odpowiednio w dniach 24 kwietnia 2018 r., 6 maja 2019 r. i 10 lutego 2020 r. Komisja przeprowadziła również dwie rozmowy telefoniczne ze skarżącym w dniach 26 lipca 2018 r. i 27 marca 2019 r.
(13) W dniu 26 marca 2020 r. Komisja otrzymała od skarżącego pismo zawierające formalne wezwanie do działania na podstawie art. 265 akapit drugi TFUE.
2. KONTEKST
2.1. Beneficjent
(14) Przedsiębiorstwo Ducatt powstało w ramach wydzielenia z przedsiębiorstwa Emgo NV ("Emgo") będącego spółką joint venture, której 50 % udziałów należy do Philipsa a 50 % - do Osram, założonej w 1966 r. jako przedsiębiorstwo produkujące lampy bańkowe i szklane rury do produkcji lamp fluorescencyjnych. Przedsiębiorstwo Ducatt zostało założone w listopadzie 2010 r. przez (ówczesnego) dyrektora ds. innowacji Emgo (przez Vercundus BVBA) oraz (ówczesnego) dyrektora ds. finansów i rachunkowości Emgo (przez ArsiCO BVBA).
(15) W związku ze zmianami w przepisach Unii Europejskiej, w których wyniku zakazano sprzedaży lamp bańkowych począwszy od dnia 1 września 2009 r., działalność Emgo w zakresie produkcji baniek żarówki podzielono przez zamianę udziałów i połączono z przedsiębiorstwem Ducatt w styczniu 2011 r. w celu zachowania miejsc pracy i wiedzy specjalistycznej w sektorze produkcji szkła. Kierownictwo Ducatt zamierzało wejść na rynek szkła do produkcji paneli fotowoltaicznych i w tym celu od 2011 r. dokonało znacznych inwestycji w niezbędny sprzęt.
(16) Oprócz dwóch przedsiębiorstw założycielskich, Vercundus BVBA i ArsiCO BVBA, współwłaścicielami przedsiębiorstwa Ducatt są lub były w różnym stopniu następujące podmioty prawne: Limburgse Reconversie Maatschappij ("LRM"), Participatie Maatschappij Vlaanderen ("PMV"), Capricorn Cleantech Fund ("CCF"), Quest for Growth ("QFG"), Belfius, VF Capital ("VFC"), VMF i Aro. Ponadto część akcji spółki przez pewien okres należała do osoby fizycznej, a mianowicie do [...] 4 .
2.2. Skarga
(17) Skarżący jest producentem szkła wykorzystywanego w panelach fotowoltaicznych oraz bezpośrednim konkurentem domniemanego beneficjenta pomocy - spółki Ducatt. Skarżący twierdzi, że spółka Ducatt otrzymała pomoc państwa niezgodną z prawem i z rynkiem wewnętrznym w kwocie 70 mln EUR, przyznaną przez bank państwowy Bel- fius oraz LRM i PMV, czyli dwie spółki inwestycyjne należące do Regionu Flamandzkiego.
(18) Według skarżącego domniemana pomoc miała formę pożyczek i podwyższeń kapitału, które to środki stosowano na warunkach nierynkowych od roku 2011, w którym przedsiębiorstwo Ducatt zostało założone. Środki te wykorzystano do założenia przedsiębiorstwa i rozpoczęcia produkcji, a później na pokrycie jego strat.
3. OPIS ŚRODKÓW POMOCY I TREŚĆ DECYZJI O WSZCZĘCIU POSTĘPOWANIA
(19) Komisja wszczęła formalne postępowanie wyjaśniające, aby zbadać, czy następujące środki na rzecz spółki Ducatt stanowiły pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, a jeżeli tak - czy były zgodne z rynkiem wewnętrznym.
3.1. Podwyższenia kapitału
(20) W decyzji o wszczęciu postępowania wyrażono wątpliwości w kwestii, czy następujących podwyższeń kapitału zadeklarowanych przez LRM i PMV w wysokości [.] EUR dokonano na warunkach rynkowych:
a) [.] EUR w ramach podwyższenia kapitału w dniu 28 lutego 2014 r. przez LRM ([.] EUR) i PMV ([.] EUR);
b) [.] EUR w ramach podwyższenia kapitału w dniu 4 lipca 2014 r. przez LRM ([.] EUR) i PMV ([.] EUR);
c) [...] EUR w ramach pożyczek, które następnie przekształcono w kapitał własny:
(i) pożyczki na kwotę [...] EUR (oprocentowanie [...] %) udzielone w dniu 21 grudnia 2012 r. przez LRM ([...] EUR) i PMV ([.] EUR), które przekształcono w kapitał własny z odsetkami w dniu 5 grudnia 2013 r. ("pożyczka 4");
(ii) pożyczki na kwotę [.] EUR (oprocentowanie [.] %) udzielone w dniu 27 września 2013 r. przez LRM ([.] EUR) i PMV ([.] EUR), które przekształcono w kapitał własny w dniu 13 grudnia 2013 r. ("pożyczka 5");
(iii) pożyczki na kwotę [.] EUR (oprocentowanie [.] %) udzielone w dniu 28 listopada 2013 r. przez LRM, które przekształcono w kapitał własny w dniu 28 lutego 2014 r. ("pożyczka 6");
(iv) pożyczki na kwotę [.] EUR (oprocentowanie [.] %) udzielone w dniu 16 grudnia 2013 r. przez LRM ([.] EUR) i PMV ([.] EUR), które przekształcono w kapitał własny w dniu 28 lutego 2014 r. ("pożyczka 7");
(v) [.] EUR w ramach kredytu pomostowego w kwocie [.] EUR udzielonego w połowie września 2015 r. przez LRM (część "pożyczki 13");-
d) [.] EUR w związku z warrantami wykonanymi na kwotę:
(i) [.] EUR w dniu 30 września 2014 r. przez LRM ([.] EUR) i PMV ([.] EUR);
(ii) [.] EUR w dniu 27 października 2014 r. przez LRM ([.] EUR) i PMV ([.] EUR);
(iii) [.] EUR w dniu 28 listopada 2014 r. przez LRM;
(iv) [.] EUR w dniu 28 stycznia 2015 r. przez LRM.
3.2. Pożyczki
(21) W decyzji o wszczęciu postępowania wyrażono wątpliwości w kwestii, czy - oprócz pożyczek przekształconych w kapitał własny, jak wskazano w motywie 20 powyżej - następujących pożyczek udzielonych przez LRM i PMV w wysokości [.] EUR udzielono na warunkach rynkowych:
a) kredyt pomostowy w kwocie [.] EUR udzielony w dniach 10 i 19 lutego 2014 r. przez LRM i spłacony w dniu 28 lutego 2014 r. ("pożyczka 8" i "pożyczka 9");
b) pożyczka w kwocie [.] EUR udzielona w dniu 16 maja 2014 r. przez LRM ([.] EUR) i PMV ([.] EUR) ("pożyczka 10");
c) pożyczka w kwocie ([.] EUR) udzielona w dniu 29 kwietnia 2015 r. przez LRM ("pożyczka 11");
d) kredyt pomostowy w kwocie [.] EUR udzielony w okresie lipiec-sierpień 2015 r. przez LRM ("pożyczka 12");
e) kredyt pomostowy w kwocie [.] EUR udzielony w połowie września 2015 r. przez LRM (część "pożyczki 13").
3.3. Rekapitalizacja w listopadzie 2015 r.
(22) W decyzji o wszczęciu postępowania wyrażono również wątpliwości w kwestii, czy podwyższenie kapitału i restrukturyzację pożyczek udzielonych przez akcjonariuszy w listopadzie 2015 r. przeprowadzono na warunkach rynkowych. Dotyczy to z jednej strony podwyższenia kapitału zadeklarowanego przez LRM w gotówce w kwocie [.] EUR (oprócz [.] EUR z przekształcenia pożyczki 13) oraz z drugiej strony przejęcia niespłaconych części pożyczki 10 od pozostałych stron przez LRM, a także odpisania części kwot głównych i odsetek w przypadku pożyczek 10, 11 i 12 przez LRM.
4. UPADŁOŚĆ BENEFICJENTA
(23) W dniu 11 maja 2017 r. do wiadomości publicznej podano niewypłacalność przedsiębiorstwa Solarworld - głównego klienta spółki Ducatt, który odpowiadał za około 30 % przychodów spółki Ducatt.
(24) Następnie w dniu 20 maja 2017 r. zarząd Ducatt podjął decyzję o wszczęciu postępowania upadłościowego Ducatt. Upadłość Ducatt ogłoszono w dniu 20 maja 2017 r. w drodze postanowienia o ogłoszeniu upadłości wydanego przez Sąd Gospodarczy w Hasselt w dniu 23 maja 2017 r., w którym to postanowieniu wyznaczono ponadto trzech syndyków masy upadłości.
4.1. Zaprzestanie działalności gospodarczej i zbycie składników aktywów beneficjenta
(25) W lipcu 2017 r. ostatecznie zaprzestano jakiejkolwiek działalności gospodarczej Ducatt po rozwiązaniu umów wszystkich pracowników spółki i wstrzymaniu produkcji 5 .
(26) Ponieważ nie wpłynęła żadna oferta sprzedaży działalności gospodarczej Ducatt na zasadzie kontynuacji działalności, w sierpniu 2017 r. syndycy masy upadłości sprzedali aktywa niezwiązane z produkcją (meble, komputery, części zamienne, sprzęt związany z transportem, zapasy, materiały opakowaniowe, maszyny do czyszczenia itp.) wielu różnym kupującym na aukcji internetowej.
(27) Główne aktywa związane z produkcją spółka Ducatt dzierżawiła od stron trzecich, które odzyskały te aktywa produkcyjne w wyniku upadłości spółki Ducatt. W szczególności pomieszczenia i część maszyn (hala produkcyjna z piecem szklarskim, obiekty biurowe i logistyczne) odzyskało przedsiębiorstwo leasingowe LRM Lease NV, natomiast linie do obróbki szkła (wychodzącego z pieca szklarskiego) odzyskały przedsiębiorstwa leasingowe ING Equipment Lease, KBC Lease i ES Finance.
(28) Według informacji przedstawionych przez Belgię pomieszczenia produkcyjne i biura obecnie są puste, natomiast część pomieszczeń logistycznych jest wynajmowana jako przestrzeń magazynowa różnym przedsiębiorstwom zajmującym się logistyką. Planuje się zburzenie hali produkcyjnej i biur, restrukturyzację zajmowanych przez nie gruntów oraz utrzymanie pomieszczeń obecnie wynajmowanych przedsiębiorstwom zajmującym się logistyką. Piec szklarski usunięto z hali produkcyjnej i rozebrano na części, przy czym części kamienne sprzedano na aukcji internetowej oferentom, którzy złożyli najwyższą ofertę, a pozostałe komponenty pieca zostały zezłomowane po nieudanych próbach ich sprzedaży na aukcji internetowej.
4.2. Stan aktywów i zobowiązań beneficjenta oraz ich upłynnienie
(29) Belgia wykazała, że zobowiązania Ducatt w stanie upadłości wynoszą około 33,8 mln EUR, z czego zobowiązania Ducatt na rzecz wierzycieli uprzywilejowanych (głównie członków personelu, zakładu ubezpieczeń społecznych, banków i przedsiębiorstw leasingowych) stanowiły 14,3 mln EUR, natomiast aktywa Ducatt w stanie upadłości wynosiły około 3,6 mln EUR.
(30) Ponadto gdyby Komisja uznała, że Belgia udzieliła spółce Ducatt pomocy państwa niezgodnej z prawem i z rynkiem wewnętrznym, i nakazała zwrot takiej pomocy państwa, roszczenie Belgii o odzyskanie pomocy państwa w ramach postępowania upadłościowego nie miałoby statusu roszczenia preferencyjnego na mocy przepisów belgijskiego prawa dotyczącego niewypłacalności. Ponieważ na ten moment aktywa nie wystarczają na spłatę roszczeń wierzycieli preferencyjnych, w praktyce nie ma szans na nawet częściową spłatę roszczeń niepreferencyjnych.
(31) Likwidacja Ducatt jest nieunikniona, a jej opóźnienie wynika wyłącznie z pozostających w toku kilku procedur prawnych związanych z roszczeniami wierzycieli i niektórych pracowników spółki. Wynik tych procedur nie zmieni faktu, że kwota wierzytelności uprzywilejowanych przekracza kwotę aktywów Ducatt.
5. PODSUMOWANIE
(32) Komisja odnotowuje, że zgodnie z art. 107 i 108 TFUE uprawnienia Komisji mają na celu uniknięcie udzielania pomocy niezgodnej z rynkiem wewnętrznym. Jeżeli chodzi o odzyskanie pomocy, z utrwalonego orzecznictwa Trybunału wynika również, że uprawnienie Komisji do nakazania państwom członkowskim odzyskania pomocy uznanej przez Komisję za niezgodną z rynkiem wewnętrznym służy przywróceniu stanu sprzed udzielenia pomocy państwa niezgodnej z rynkiem wewnętrznym 6 .
(33) Innymi słowy, jednym z celów kontroli pomocy państwa jest zapobieganie udzielaniu pomocy państwa niezgodnej z prawem lub z rynkiem wewnętrznym. Drugim celem jest zapewnienie przywrócenia sytuacji, jaka miała miejsce przed zakłóceniem konkurencji spowodowanym udzieleniem pomocy państwa niezgodnej z rynkiem wewnętrznym.
(34) W przedmiotowej sprawnie nie można już udzielić żadnej pomocy na rzecz Ducatt. Decyzja uznająca środki już przyznane za pomoc państwa niezgodną z rynkiem wewnętrznym i nakazująca ich zwrot w żadnym przypadku nie skutkowałaby odzyskaniem środków (gdyż jest to wyraźnie niemożliwe) i nie miałaby żadnego wpływu na zaspokojenie roszczeń pozostałych wierzycieli.
(35) W szczególności Komisja zauważa, że nastąpiło całkowite zaprzestanie działalności gospodarczej spółki Ducatt w wyniku (i) rozwiązania wszystkich umów z pracownikami spółki Ducatt, z których większość jest obecnie zatrudniona przez innych pracodawców; (ii) rozebrania obiektów produkcyjnych Ducatt i sprzedaży wszystkich aktywów spółki Ducatt niezwiązanych z produkcją wielu różnym kupującym.
(36) Ponadto Komisja odnotowuje, że główny składnik aktywów produkcyjnych Ducatt, piec szklarski odzyskany przez LRM Lease, został rozebrany na części, a zatem nie może już stanowić przedmiotu oferty dla jakiegokolwiek podmiotu gospodarczego, natomiast pomieszczenia odzyskane przez LRM Lease nie są wykorzystywane do celów związanych z działalnością gospodarczą Ducatt. Komisja odnotowuje również, że linie do obróbki szkła stanowią własność podmiotów prywatnych niezależnych od Ducatt i Regionu Flamandzkiego, których strategia biznesowa polega na leasingu aktywów i nie zakłada prowadzenia jakiejkolwiek działalności produkcyjnej porównywalnej z działalnością Ducatt. Z powyższych względów Komisja uznaje, że można wykluczyć wszelką możliwość kontynuacji działalności gospodarczej Ducatt przez inne przedsiębiorstwo.
(37) Komisja zauważa ponadto, że nakaz odzyskania środków nie wywarłby żadnego wpływu na wypłatę roszczeń z tytułu pomocy państwa ani żadnego innego roszczenia. Na mocy belgijskiego prawa upadłościowego roszczenie z tytułu odzyskania pomocy państwa w przypadku niekorzystnej decyzji Komisji nakazującej odzyskanie środków zostałoby zarejestrowane jako wierzytelność nieuprzywilejowana w harmonogramie zobowiązań spółki Ducatt. Wierzytelności uprzywilejowane wierzycieli Ducatt w ramach postępowania upadłościowego znacznie przekraczają kwotę aktywów spółki Ducatt w stanie upadłości. Dlatego też, nawet jeżeli Komisja ustaliłaby, że spółka Ducatt otrzymała pomoc państwa niezgodną z prawem i z rynkiem wewnętrznym, odzyskanie środków na podstawie takiej decyzji byłoby niemożliwe i w żaden sposób nie miałoby wpływu na wynik spłaty roszczeń wierzycieli nieuprzywi- lejowanych spółki Ducatt.
(38) Spółka Ducatt nadal istnieje, choć nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej, wyłącznie z powodu toczących się procedur prawnych związanych z roszczeniami ze strony wierzycieli i byłych pracowników. Z chwilą zakończenia tych procedur nastąpi nieunikniona likwidacja spółki Ducatt i jej usunięcie z rejestru przedsiębiorców.
(39) W takich okolicznościach decyzja Komisji w sprawie uznania przedmiotowych środków za pomoc niezgodną z rynkiem wewnętrznym w praktyce nie miałaby żadnych skutków, a formalne postępowanie wyjaśniające wszczęte na podstawie art. 108 ust. 2 akapit pierwszy TFUE w odniesieniu do tych środków straciło uzasadnienie,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
| W imieniu Komisji | |
| Margrethe VESTAGER | |
| Wiceprzewodnicząca wykonawcza |