Decyzja 2005/140/WE w sprawie programu pomocy dla niektórych przedsiębiorstw przemysłu węglowego z Autonomicznej Wspólnoty Kastylii i Leónu przydzielonego przez Hiszpanię na lata 2001 i 2002

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2005.48.30

Akt indywidualny
Wersja od: 19 lutego 2005 r.

DECYZJA KOMISJI
z dnia 30 marca 2004 r.
w sprawie programu pomocy dla niektórych przedsiębiorstw przemysłu węglowego z Autonomicznej Wspólnoty Kastylii i Leónu przydzielonego przez Hiszpanię na lata 2001 i 2002

(notyfikowana jako dokument nr K(2004) 927)

(Jedynie tekst w języku hiszpańskim jest autentyczny)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(2005/140/WE)

(Dz.U.UE L z dnia 19 lutego 2005 r.)

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 88 ust. 1 akapit pierwszy,

po umożliwieniu zainteresowanym stronom przedstawienia uwag zgodnie z artykułami(1), o których mowa powyżej, oraz uwzględniając te uwagi,

a także mając na uwadze, co następuje:

1. Procedura

(1) Pismem z dnia 19 czerwca 2000 r., zarejestrowanym przez Komisję pod nr N/776/2000, Hiszpania zgłosiła Komisji projekt środków pomocwoych dla kopalń w Autonomicznej Wspólnocie Kastylii i Leónu, który zawierał pewne programy pomocy dla przemysłu węglowego, przewidziane w decyzji Komisji 3632/93/EWWiS z dnia 28 grudnia 1993 r. ustanawiającej wspólnotowe zasady pomocy państwa dla przemysłu węglowego(2).

(2) Dnia 19 czerwca 2000 r. Hiszpania poinformowała Komisję, że zgłoszona pomoc, której zamierza udzielić Autonomiczna Wspólnota Kastylii i Leónu, zostanie skoordynowana z pomocą przyznaną przez rząd Hiszpanii.

(3) Po upływie trzech miesięcy, w czasie których Komisja nie ustosunkowała się do powyższej kwestii, pismem z dnia 25 września 2000 r. Hiszpania zgłosiła Komisji zamiar zastosowania tych środków przez właściwe władze, jeśli, zgodnie z przepisami art. 9 ust. 4 decyzji 3632/93/EWWiS, nie zostanie podjęta żadna decyzja w terminie 15 dni roboczych od daty zgłoszenia.

(4) Pismem z dnia 17 lipca 2002 r. Komisja zwróciła się do Hiszpanii z prośbą o dostarczenie informacji na temat pomocy przydzielonej dla przemysłu węglowego w latach 2000, 2001 i 2002 przez Radę Kastylii i Leónu, z uwzględnieniem przedsiębiorstw beneficjentów, kwot pomocy i jej przedmiotu, a także jej klasyfikacji według kategorii określonych w decyzji 3632/93/EWWiS. Hiszpania miała także sprecyzować zależność istniejącą między pomocą, o której mowa, a ogólnymi celami i kryteriami określonymi w art. 2, a także planami przekazanymi Komisji przez Hiszpanię zgodnie z art. 8 decyzji 3632/93/EWWiS.

(5) Pismem z dnia 5 września 2002 r. Hiszpania poinformowała Komisję o pomocy przydzielonej przedsiębiorstwom węglowym z Autonomicznej Wspólnoty Kastylii i Leónu w latach 2000, 2001 i 2002. Hiszpania powiadomiła Komisję zgodnie z zasadami proceduralnymi określonymi w rozporządzeniu Rady (WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiającym szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE(3). W zawiadomieniu tym Hiszpania odwoływała się do decyzji nr 3632/93/EWWiS, pomimo że zarówno wymieniona decyzja, jak i Traktat EWWiS wygasły dnia 23 lipca 2002 r.

(6) Pismem z dnia 19 lutego 2003 r. Komisja poinformowała Hiszpanię o swojej decyzji o wszczęciu procedury, przewidzianej w art. 88 ust. 2 Traktatu WE, w sprawie środków pomocowych na badania i rozwój, ochronę środowiska, szkolenie i bezpieczeństwo. Komisja wszczęła również procedurę w sprawie środków pomocowych przeznaczonych do pokrycia kosztów wyjątkowych, lecz środki te nie są objęte niniejszą decyzją.

(7) Decyzja Komisji o wszczęciu procedury została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich(4). Komisja wezwała zainteresowane strony do przedstawienia uwag w zakresie przedmiotowej pomocy.

(8) Zainteresowane strony nie zgłosiły żadnych uwag. Hiszpania przekazała dodatkowe informacje w dniach 21 marca 2003 r., 9 kwietnia 2003 r. oraz 12 grudnia 2003 r.

2. Szczegółowy opis pomocy

2.1. Rodzaje pomocy

(9) Wyróżnia się następujące rodzaje pomocy:

a) pomoc na badania i rozwój (R &D), przewidziana w art. 6 decyzji 3632/93/EWWiS;

b) pomoc na ochronę środowiska, przewidziana w art. 7 decyzji 3632/93/EWWiS;

c) pomoc na szkolenie górników;

d) pomoc na bezpieczeństwo górnicze.

2.2. Podstawa prawna

(10) Podstawę prawną pomocy, o której mowa, stanowią: zarządzenia Regionalnej Rady ds. Przemysłu, Handlu i Turystyki, regulujące przydzielanie stosownych środków pomocowych w przemyśle górniczym, z dnia 20 października 2000 r. (pomoc na rok 2000), z dnia 19 grudnia 2000 r. (pomoc na rok 2001) i z dnia 19 grudnia 2001 r. (pomoc na rok 2002).

2.3. Beneficjenci

(11) Z pomocy, o której mowa, mogą korzystać wszystkie przedsiębiorstwa górnicze (duże przedsiębiorstwa i MŚP) oraz związki przedsiębiorstw węglowych ze Wspólnoty Kastylii i Leónu, określone w decyzji 3632/93/EWWiS, celem promocji i rozwoju wykorzystywania węgla. Około pięćdziesiąt przedsiębiorstw lub podmiotów może korzystać z tej pomocy.

(12) Autonomiczna Wspólnota Kastylii i Leónu może korzystać z pomocy określonej w art. 87 ust. 3 lit. a) i tym samym została zakwalifikowana do regionów mogących ubiegać się o wskazaną pomoc na lata 2000-2006.

2.4. Budżet

(13) Przewidziano następujące kwoty celem sfinansowania zgłoszonej pomocy:

- 2001: 9.015.181,56 EUR (1.500.000.000 ESP),

- 2002: 9.015.181,56 EUR (1.500.000.000 ESP),

Razem: 18.030.363,12 EUR (3.000.000.000 ESP).

2.5. Czas trwania programu

(14) Program pomocy został zakończony dnia 23 lipca 2002 r.

2.6. Cel pomocy

(15) Pomocy udzielono na pokrycie kosztów środków określonych w motywach od 15 do 18, a przede wszystkim na badania i rozwój (R&D), których celem jest:

- promowanie wykonywania projektów w zakresie badań i rozwoju technologicznego w przedsiębiorstwach, które nigdy dotąd nie prowadziły takiego rodzaju działań, oraz ich kontynuowanie w przedsiębiorstwach, które je dotąd wykonywały,

- poprawa warunków bezpieczeństwa i higieny pracy w kopalniach,

- optymalizacja eksploatacji rezerw i zasobów górniczych poprzez ulepszenie metod eksploatacji i wynikających z tego korzyści,

- promowanie innowacji technologicznych zmierzających do poprawienia wpływu eksploatacji górniczej na środowisko,

- wsparcie postępu technologicznego zmierzającego do zwiększenia wartości dodanej produktu, w celu ułatwienia jego wprowadzenia na nowe rynki lub zwiększenia zdolności produkcyjnej,

- wspomaganie technologii mającej zastosowanie do sprzętu i projektów przeznaczonych do eksploatacji, obróbki oraz wykorzystywania materiałów mineralnych.

Dotyczy to projektów priorytetowych, objętych niniejszym programem pomocy, zmierzających do zrealizowania niektórych z następujących celów:

- zmniejszenie ryzyka wypadków, katastrof, eksplozji, pożarów itd. oraz wyeliminowanie przyczyn częstych i poważnych wypadków,

- analiza efektywności technicznej przed podjęciem działań związanych z przemysłowymi badaniami górniczymi.

(16) Pomoc na ochronę środowiska obejmuje:

- zmniejszenie zniszczeń w środowisku, powstałych w wyniku działań górniczych i metalurgicznych,

- poprawę stanu środowiska w strefach zniszczonych w wyniku dawnej działalności górniczej,

- odzyskiwanie substancji mineralnych lub metalicznych z hałd i zwałowisk.

Projekty, które realizują niektóre z poniższych celów, są priorytetowe i kwalifikują się do programu pomocy:

- dostosowanie jakości emisji i zanieczyszczeń wprowadzanych przez przedsiębiorstwa górnicze do atmosfery i cieków wodnych do obowiązkowych przepisów mających zastosowanie w ochronie środowiska, o ile zakłady, o których mowa, funkcjonowały przynajmniej dwa lata przed wejściem w życie tych przepisów,

- podniesienie poziomu ochrony środowiska do poziomu zdecydowanie wyższego od tego, który jest przewidziany przez normy obowiązkowe dla przedsiębiorstw górniczych,

- stworzenie środków korygujących dla środowiska już zdegradowanego,

- rozwój badań i projektów technologicznych przyczyniających się do zmniejszenia zniszczeń w środowisku, spowodowanych działalnością górniczą oraz metalurgiczną.

(17) Pomoc na szkolenie górników obejmuje projekty i działania szkoleniowe, których zasadniczym celem jest zapewnienie pracownikom sektora odpowiednich kwalifikacji technicznych, tak aby zmniejszyć wskaźnik wypadków w kopalniach.

(18) Pomoc przeznaczona na bezpieczeństwo w kopalniach obejmuje projekty inwestycyjne, których celem jest zwiększenie bezpieczeństwa w zakładach górniczych ponad minimalny poziom wymagany obowiązującymi przepisami.

2.7. Forma pomocy

(19) Pomocy udzielono w formie bezzwrotnej dotacji.

2.8. Koszty kwalifikowane

(20) Pomoc określona w motywach od 20 do 23, a zwłaszcza pomoc na badania i rozwój (R&D), obejmuje następujące koszty kwalifikowane:

a) koszty personelu (naukowców, techników oraz pozostałego personelu pomocniczego przydzielonego wyłącznie do badania naukowego). Koszty te są dofinansowywane w zależności od rzeczywistego czasu poświęconego na dofinansowywane działania w zakresie badań i rozwoju;

b) koszty sprzętu, materiałów, terenów i lokali, w których stale (oprócz przypadków ich odstąpienia na zasadach handlowych) przeprowadzane są jedynie działania badawcze; do pomocy kwalifikują się koszty nabycia majątku rzeczowego w postaci nieruchomości, nowych lub z pierwszej ręki, usytuowanych w regionie Kastylii i Leónu; aktywa te oraz sprzęt, a także urządzenia i pomocnicze wyposażenie niezbędne dla ich prawidłowego funkcjonowania, muszą być stale (oprócz przypadków ich odpłatnego odstąpienia) wykorzystywane jedynie w celu przeprowadzania działań związanych z badaniami i rozwojem;

c) koszty usług doradczych oraz usług z nimi związanych, wykorzystywanych wyłącznie dla działań badawczych (w tym badań naukowych, wiedzy technicznej, patentów itd.) pozyskiwanych z zewnątrz; wszystkie te koszty kwalifikują się do pomocy, o ile można wykazać ich bezpośredni i konieczny związek z działaniami związanymi z badaniami i rozwojem;

d) dodatkowe koszty ogólne bezpośrednio związane z działaniami badawczymi; wszystkie te koszty kwalifikują się do pomocy, o ile można wykazać ich bezpośredni i konieczny związek z działaniami związanymi z badaniami i rozwojem;

e) pozostałe koszty operacyjne (np. koszt sprzętów, użytych materiałów i podobnych produktów) związane bezpośrednio z działaniami badawczymi; wszystkie te koszty kwalifikują się do pomocy, o ile można wykazać ich bezpośredni i konieczny związek z działaniami związanymi z badaniami i rozwojem.

(21) Pomoc na ochronę środowiska obejmuje dodatkowe koszty związane z inwestycjami w tereny, budynki, urządzenia i dobra inwestycyjne, konieczne do realizacji celów w zakresie ochrony środowiska.

(22) Pomoc na szkolenie górników obejmuje koszty kadry szkoleniowej, koszty podróży szkolonych osób, koszty zużycia i amortyzacji narzędzi i wyposażenia, proporcjonalnie do ich wykorzystywania wyłącznie w ramach projektu szkoleniowego, o którym mowa, oraz pozostałe koszty personelu do sumy ogólnej kwoty kosztów kwalifikowanych do pomocy, określonych powyżej.

(23) Pomoc na bezpieczeństwo górnicze obejmuje:

a) nabycie sprzętu przeznaczonego do zwiększenia bezpieczeństwa w zakładach górniczych;

b) koszty poniesione w celu zwiększenia bezpieczeństwa zakładów górniczych i pracowników w nich pracujących;

c) badania dotyczące zwiększenia bezpieczeństwa w zakładach górniczych.

2.9. Intensywność pomocy

(24) Intensywność pomocy, zwłaszcza na badania i rozwój (R&D), omówiona jest w motywach od 24 do 27. Oznacza ona następującą kwotę pomocy brutto na badania i rozwój:

- na badania przemysłowe zakwalifikowano do pomocy aż 60 % inwestycji i kosztów; jeżeli wnioskodawca jest małym lub średnim przedsiębiorstwem (MŚP), kwota pomocy może osiągnąć 70 % kwalifikowanych kosztów projektu,

- na analizę efektywności technicznej przed podjęciem górniczych badań przemysłowych, dopuszczalna kwota stanowić będzie 75 % kwalifikowanych kosztów projektu.

(25) W kwestii projektów dotyczących ochrony środowiska maksymalna intensywność pomocy, rozumiana jako ekwiwalent dotacji netto, może osiągnąć maksymalny odsetek dozwolony dla realizowanej inwestycji, jaki został ustalony w planie pomocy regionalnej, zatwierdzonym przez Komisję Europejską na lata 2000-2006, zgodnie z przepisami załącznika II zarządzenia. W przypadku MŚP kwoty dotacji mogą wzrosnąć o następujący odsetek:

- 15 % brutto kosztów kwalifikowanych - na pomoc inwestycyjną przyczyniającą się do przystosowania przedsiębiorstw do nowych norm obowiązujących w zakresie ochrony środowiska,

- 20 % brutto kosztów kwalifikowanych - na pomoc inwestycyjną umożliwiającą uzyskanie poziomu ochrony środowiska powyżej wymagań wynikających z obowiązujących norm,

- 20 % brutto kosztów kwalifikowanych - na pomoc inwestycyjną zwiększającą poziom ochrony środowiska w przedsiębiorstwach działających w sektorach, w których nie istnieją obowiązkowe normy.

(26) Maksymalna kwota brutto pomocy na szkolenie górników wynosi 80 % kosztów kwalifikowanych.

(27) Maksymalna kwota brutto pomocy na projekty, których celem jest zwiększenie bezpieczeństwa górniczego, może osiągnąć 100 % kosztów kwalifikowanych.

2.10. Kumulacja pomocy

(28) Każda pomoc przewidziana w niniejszym programie kumulowana będzie z każdą inną pomocą o innym przeznaczeniu, pod warunkiem że przestrzegane będą pułapy ustalone w propozycji programu pomocy. Wysokość pomocy przydzielonej w ramach programu, pobranej oddzielnie lub razem z innymi zachętami, dotacjami lub pomocą ze strony innych organów administracyjnych, czy też innych podmiotów publicznych lub prywatnych, krajowych lub międzynarodowych, nie może w żaden sposób przekraczać kosztu inwestycji, wydatku lub działania podejmowanego przez beneficjenta.

(29) Kumulacja pomocy opisana jest w motywach od 29 do 32. Pomoc na projekty w zakresie badań i rozwoju (R&D) kumulowana będzie z każdą inną pomocą publiczną, której przedmiot i cel są takie same. W przypadku kumulacji pomocy całkowite finansowanie publiczne nie może przekroczyć pułapu 75 % kosztów kwalifikowanych.

(30) Pomoc na projekty dotyczące ochrony środowiska będzie kumulowana z każdą inną pomocą publiczną, której przedmiot i cel są takie same, pod warunkiem że całkowita suma nie będzie przekraczała granic określonych w ust. 6.1. lit. b) Zasad kumulacji określonych w Zarządzeniu.

Pomoc, rozumiana jako ekwiwalent dotacji netto, może osiągnąć odsetek maksymalny dla realizowanej inwestycji, określony w planie pomocy regionalnej, zatwierdzonym przez Komisję Europejską na lata 2000-2006, tzn.:

- 35 % dla Burgos i Valladolid;

- 37 % dla Palencia i Segovia;

- 40 % dla pozostałych prowincji,

- odsetek ten może wzrosnąć maksymalnie o 15 % brutto, jeżeli dane przedsiębiorstwo jest małym lub średnim przedsiębiorstwem (MŚP).

W przypadku MŚP wysokość dotacji wskazana powyżej może wzrosnąć zgodnie z poniższym odsetkiem:

- 15 % brutto kosztów kwalifikowanych - na pomoc inwestycyjną przyczyniającą się do przystosowania przedsiębiorstw do nowych norm obowiązujących w zakresie ochrony środowiska,

- 20 % brutto kosztów kwalifikowanych - na pomoc inwestycyjną umożliwiającą uzyskanie poziomu ochrony środowiska powyżej wymagań wynikających z obowiązujących norm,

- 20 % brutto kosztów kwalifikowanych - na pomoc inwestycyjną zwiększającą poziom ochrony środowiska w przedsiębiorstwach działających w sektorach, w których nie istnieją obowiązkowe normy.

(31) Pomoc na projekty w zakresie szkolenia górników będzie kumulowana z każdą inną pomocą publiczną, której przedmiot i cel są takie same, pod warunkiem że całkowita suma nie będzie przekraczała granic określonych w ust. 6.1. lit. c) Zasad kumulacji określonych w hiszpańskim Zarządzeniu ministerialnym, tzn. 100 % kosztów kwalifikowanych.

(32) W kwestii pomocy na bezpieczeństwo górnicze:

Pomoc na projekty w zakresie bezpieczeństwa górniczego może być kumulowana z każdą inną pomocą publiczną, której przedmiot i cel są takie same, pod warunkiem że całkowita suma pomocy nie będzie przekraczała granic określonych w ust. 6.1 lit. b) Zasad kumulacji określonych w hiszpańskim Zarządzeniu ministerialnym, tzn. 100 % kosztów kwalifikowanych.

3. Uwagi Hiszpanii

(33) Hiszpania przedstawiła Komisji Europejskiej dodatkowe informacje i argumenty dotyczące programu pomocy, zawierające zwłaszcza poniższe elementy.

(34) Zgłoszenie programu pomocy na lata 2001 i 2002 odbyło się w sposób właściwy i kompletny. Komisja otrzymała wszystkie konieczne informacje. W takiej sytuacji wszczęcie procedury, zdaniem Hiszpanii, nie jest konieczne. Przydzielona pomoc powinna zostać uznana za pomoc istniejącą. Hiszpania zwraca się zatem z prośbą o zakończenie procedury i oczekuje decyzji pozytywnej. Hiszpania uważa fakt zwlekania przez Komisję do dnia 17 lipca 2002 r. w celu sformułowania uwag dotyczących zgłoszenia za sprzeczny z zasadami dobrej administracji oraz pewności prawnej.

(35) Autonomiczna Wspólnota Kastylii i Leónu nigdy nie zamierzała wprowadzić programu niezgodnego ze wspólnym rynkiem. Działanie Autonomicznej Wspólnoty było całkowicie przejrzyste i podjęte w dobrej wierze. Z uwagi na brak reakcji na zgłoszenie ze strony Komisji Autonomiczna Wspólnota Kastylii i Leónu mogła logicznie wywnioskować, że program jest zgodny ze wspólnym rynkiem, a zatem można go wprowadzić.

(36) Zdaniem Hiszpanii środki te nie dostarczają żadnych korzyści samym przedsiębiorstwom górniczym, ponieważ przeznaczone są na pokrycie kosztów wyjątkowych, związanych z procesem restrukturyzacji. Pomoc na badania i rozwój, ochronę środowiska, szkolenie i bezpieczeństwo górnicze jest zgodna z programami pomocy państwa w tych kwestiach. W kwestii pomocy na badania i rozwój Hiszpania potwierdziła, że definicja badań przemysłowych zgodna jest z definicją zawartą w załączniku I ram wspólnotowych w zakresie pomocy państwa na badania i rozwój.

(37) W kwestii pomocy na środowisko Hiszpania przedstawiła Komisji dodatkowe informacje na temat różnych kategorii pomocy, norm krajowych i wspólnotowych, których należy przestrzegać, a także na temat kopalń węgla korzystających z pomocy oraz specyfikacji kosztów związanych z odnową i adaptacją obiektów przemysłowych, dotkniętych zanieczyszczeniem. Hiszpania opisała w sposób szczegółowy środki stanowiące pomoc oraz potwierdziła, że pomoc stanowiąca 15 % kosztów kwalifikowanych, w celu spełniania wymagań nowych norm, ściśle ograniczała się do celów środowiskowych. Przy obliczaniu kwoty pomocy netto uwzględnia się zyski notowane jako wynik inwestycji. Natomiast przy obliczaniu kosztów kwalifikowanych uwzględnia się największą potencjalną wartość obszarów rekultywowanych.

(38) W kwestii pomocy na szkolenie, zdaniem Hiszpanii, kwoty dotacji były zbyt niskie, aby mogły zakłócić konkurencję. Jeżeli chodzi o bezpieczeństwo w kopalniach, Hiszpania podkreśla fakt, że poziom bezpieczeństwa w nich obecny jest w dalszym ciągu niewystarczający oraz że z tego powodu niezbędne jest przydzielenie pomocy w tej dziedzinie. Koszty związane z tą kwestią są wyjątkowe i powinny zostać pokryte.

(39) Niektóre kwoty pomocy, wypłacone różnym przedsiębiorstwom węglowym, zostały skorygowane przez Hiszpanię, z racji błędów, które pojawiły się we wcześniej przedstawionych kwotach.

4. Ocena programu pomocy

(41) Ocena Komisji ogranicza się do środków związanych z badaniami i rozwojem, ochroną środowiska, szkoleniem i bezpieczeństwem. Środki pomocy przeznaczone do pokrycia kosztów wyjątkowych, stanowiące również przedmiot decyzji z dnia 19 lutego 2003 r. w sprawie wszczęcia niniejszej procedury sprawdzającej, będą stanowiły przedmiot odrębnej decyzji. Chociaż niniejsza decyzja stanowi ocenę programu pomocy, Komisja uwzględni również przypadki wyjątkowe, z tej racji, że pomoc została już wypłacona przez Hiszpanię.

4.1. Zastosowanie rozporządzenia Rady (WE) nr 1407/2002

(41) Biorąc pod uwagę fakt, że zarówno Traktat o EWWiS, jak i decyzja 3632/93/EWWiS wygasły dnia 23 lipca 2003 r., zgodność zgłoszonych środków powinna zostać oceniona na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 1407/2002 z dnia 23 lipca 2002 r. w sprawie pomocy państwa dla przemysłu węglowego(5). Artykuł 14 ust. 2 tego rozporządzenia nie ma zastosowania w niniejszej kwestii.

(42) We wszystkich przypadkach przejście z ram legislacyjnych Traktatu EWWiS na Traktat WE nie stwarza sytuacji konfliktowych podczas analizy pomocy przydzielonej przez Autonomiczną Wspólnotę Kastylii i Leónu. Stosowne przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 1407/2002 i decyzji 3632/1993/EWWiS są w zasadzie identyczne, a analiza dokonana w oparciu o ramy legislacyjne Traktatu EWWiS nie doprowadziłaby do innych wyników.

4.2. Zastosowanie art. 87 ust. 1

(43) Celem określenia, czy środki programowe stanowią pomoc zgodnie z art. 87 ust. 1 Traktatu, należy ustalić, czy sprzyjają one konkretnym przedsiębiorstwom, czy pomoc została wydana przez Państwa Członkowskie z funduszy publicznych, czy środki, o których mowa, zakłócają konkurencję lub grożą jej zakłóceniem oraz czy mogą zakłócić wymianę handlową między Państwami Członkowskim.

(44) Pierwszy przepis art. 87 ust. 1 dotyczy możliwości sprzyjania konkretnym beneficjentom. Należy koniecznie określić najpierw, czy przedsiębiorstwa korzystające z pomocy otrzymują dodatkową korzyść ekonomiczną, a następnie, czy korzyść ta jest przeznaczona na szczególny typ przedsiębiorstw. Pomoc zapewnia beneficjentom oczywiste korzyści ekonomiczne, ponieważ stanowi bezpośrednią dotację, pokrywającą koszty bieżące, jakie przedsiębiorstwa musiały ponieść. Ponadto środki, o których mowa, przeznaczone są wyłącznie dla przedsiębiorstw górniczych z Autonomicznej Wspólnoty Kastylii i Leónu, w wyniku czego bardziej sprzyjają pewnym przedsiębiorstwom niż ich konkurentom. Inaczej mówiąc, środki te mają charakter selektywny.

(45) Drugi przepis art. 87 odnosi się do pomocy przydzielonej przez państwa lub pochodzącej z zasobów państwowych. W tym szczególnym przypadku stwierdza się istnienie funduszy publicznych, ponieważ środki finansowane są w rzeczywistości z budżetu publicznego danych władz regionu.

(46) Zgodnie z trzecim i czwartym przepisem art. 87 ust. 1 Traktatu pomoc nie może zakłócać ani grozić zakłóceniem konkurencji, ani też zakłócać lub powodować ryzyka zakłócenia wymiany handlowej między Państwami Członkowskimi. W tym przypadku środki mogą zakłócać konkurencję, ponieważ wzmacniają pozycję finansową oraz zakres działania przedsiębiorstw korzystających z pomocy względem ich konkurentów, nieotrzymujących takich samych korzyści. Chociaż wspólnotowy rynek węgla jest bardzo wąski, a wyżej wymienione przedsiębiorstwa nie zajmują się wywozem, krajowa produkcja korzysta z faktu, że przedsiębiorstwa posiadające siedzibę w innych Państwach Członkowskich mają mniej możliwości, aby wywozić swoje towary na rynek hiszpański. Ponadto środki te zakłócają konkurencję i wpływają na handel między Państwami Członkowskimi, o ile zwiększone są o inne środki zatwierdzone przez rząd hiszpański.

(47) Uwzględniając powyższe, przepisy art. 87 ust. 1 Traktatu mają zastosowanie do środków, o których mowa, a które będą mogły zostać uznane za zgodne ze wspólnym rynkiem jedynie wtedy, gdy spełnią wymagania jednego z odstępstw przewidzianych w Traktacie.

(48) Wyjątki przewidziane w Traktacie dla tych trzech kategorii pomocy zostały zestawione w ramy wyszczególnione w art. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 1407/2002:

- ramy wspólnotowe w zakresie pomocy państwa na badania i rozwój (komunikat 96/C 45/06 z dnia 17 lutego 1996 r.(6), zmieniony komunikatem 98/C 48/02 z dnia 15 lutego 1998 r.(7) i komunikatem 2002/C 111/03 z dnia 8 maja 2002 r.(8)),

- ramy wspólnotowe w zakresie pomocy państwa na ochronę środowiska (komunikat 2001/C 37/03 z dnia 3 lutego 2001 r.(9)),

- rozporządzenie Komisji (WE) nr 68/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy szkoleniowej(10).

4.3. Zgłoszenie pomocy

(49) W kwestii zgłoszenia pomocy, którą Państwa Członkowskie zamierzają przyznać przemysłowi węglowemu zgodnie z art. 8 decyzji 3632/93/EWWiS, Hiszpania dnia 31 marca 1998 r. zgłosiła Komisji swój plan modernizacji, racjonalizacji, restrukturyzacji i redukcji produkcji na lata 1998-2002, wywodzący się z planu na lata 1998-2005, w zakresie przemysłu węglowego i alternatywnego rozwoju regionów górniczych. W swej decyzji 98/637/EWWiS z dnia 3 czerwca 1998 r.(11) Komisja wydała pozytywną opinię na temat tego planu, w którym rząd Hiszpanii zamierza udzielić różnego rodzaju wsparcia finansowego celem pokrycia, w ramach powyższych, planów pomocy przewidzianej w art. 3, 4 i 5 decyzji 3632/93/EWWiS.

(50) Zgodnie z art. 9 ust. 10 rozporządzenia (WE) nr 1407/2002, odpowiadającym art. 9 ust. 1 decyzji 3632/93/EWWiS, Państwa Członkowskie zgłaszają każdą pomoc finansową, jaką zamierzają udzielić przemysłowi węglowemu w ciągu następnego roku. Pismem z dnia 19 czerwca 2000 r. Hiszpania zgłosiła do Komisji środki pomocowe. Komisja nie przedstawiła żadnych uwag odnośnie do tego zgłoszenia w terminie określonym w art. 9 ust. 4 decyzji 3632/93/EWWiS, dlatego pomoc na rok 2000 uznano za zatwierdzoną. Ponadto zostało to zawarte we wnioskach decyzji z dnia 19 lutego 2003 r., poprzez którą Komisja wszczęła formalną procedurę sprawdzającą. Jednakże, jak stwierdzono również w decyzji z dnia 19 lutego 2003 r., w przypadku pomocy na lata 2001 i 2002 Hiszpania nie dotrzymała swoich zobowiązań w zakresie uprzedniego zgłoszenia. W wyniku tego pomoc, którą region Kastylii i Leónu udzielił na lata 2001 i 2002, a która nie figuruje w hiszpańskim zgłoszeniu z dnia 5 września 2002 r., musi zostać uznana za niezgłoszoną.

4.4. Ocena pomocy na badania i rozwój (R&D)

(51) Komisja zbadała środki pomocowe w świetle ram wspólnotowtch w zakresie pomocy państwa na badania i rozwój. W okresie objętym pomocą ramy te zawarte są w następujących komunikatach Komisji: 96/C 45/06 z dnia 17 lutego 1996 r., 98/C 48/02 z dnia 13 lutego 1998 r. i 20002/C111/03 z dnia 8 maja 2002 r.

(52) Przydzielono następującą pomoc:

(w EUR)
ProjektRokPrzedsiębiorstwoWysokość pomocy
186/012001Carbones de Arlanza SA14.514,44
136/022002Alto Bierzo SA133.829,29

Pomoc na R&D przydzielona przez Radę Kastylii i Leónu została poddana otwartej procedurze przetargowej. Celem tej pomocy jest wspieranie rozwoju produkcji przemysłu węglowego w jak najlepszych warunkach bezpieczeństwa, przy czym nie powinna ona wpływać na warunki wymiany ani być sprzeczna ze wspólnym interesem.

(53) Finansowane projekty mają na celu zdobycie nowej wiedzy, przydatnej dla rozwoju nowych procesów wydobycia, a także znaczące ulepszenie procesów już istniejących. Projekty te zostały wybrane ze względu na swój potencjał ulepszenia technicznego lub naukowego, postrzegania oraz organizacji procesu wydobycia lub jakiejkolwiek innej odnośnej technologii. Ich celem jest również dostosowanie danego procesu lub technologii w celu zwiększenia ich skuteczności. Poprzez środek ten nie dąży się do finansowania doświadczeń praktycznych. Projekty te odegrają kluczową rolę w poszukiwaniu nowych rozwiązań. Zamiarem władz Hiszpanii było pomyślne przeprowadzenie lub przyspieszenie zmian, stanowiących znaczący wkład w cele rządowe (czyli posiadania bardziej efektywnego i konkurencyjnego przemysłu górniczego), które nie mogły zostać osiągnięte ani wprowadzone na szeroką skalę bez rządowego wsparcia finansowego. Uwzględniając te rozważania, Komisja jest zdania, że działania, o których mowa, odpowiadają definicji badań przemysłowych zawartej w załączniku I ram wspólnotowych w zakresie pomocy na badania i rozwój. Wyniki końcowe tych działań badawczych zostaną wykorzystane w celu rozwoju projektów dotyczących nowych lub zmodyfikowanych procesów wydobycia.

(54) Koszty kwalifikowane zgodne są z kosztami określonymi z załączniku II ram wspólnotowych. Intensywnosć pomocy jest niska i w obu przypadkach pomoc jest przydzielana MŚP. Intensywność nie przekracza granic określonych w ust. 5 ram. Zgodnie z ust. 6 ram wspólnotowych, pomoc powinna stanowić zachętę dla przedsiębiorstw górniczych do przeprowadzania działań dodatkowych w zakresie R&D oraz zachęcać do tego typu działań przedsiębiorstwa, które ich nigdy dotąd nie prowadziły. Ponieważ beneficjentami są MŚP, Komisja uważa, zgodnie z pkt 6.4 ram wspólnotowych, że pomoc ta stanowi konieczny środek zachęcający.

(55) Uwzględniając powyższe, Komisja doszła do wniosku, że program pomocy na badania i rozwój zgodny jest ze wspomnianymi wcześniej ramami.

4.5. Ocena pomocy na ochronę środowiska

(56) Komisja poddaje ocenie ten typ środków pomocowych zgodnie z wytycznymi Wspólnoty w zakresie pomocy państwa na rzecz środowiska.

(57) Po sprawdzeniu informacji dostarczonej przez Hiszpanię Komisja uważa, że celem programu pomocy jest, między innymi, wspieranie MŚP w dostosowywaniu się do nowych obowiązkowych zasad wspólnotowych przez okres trzech lat od ich przyjęcia, wspieranie inwestycji w przypadku braku obowiązkowych zasad wspólnotowych, a także wspieranie inwestycji przeznaczonych do dostosowania się do zasad krajowych, bardziej rygorystycznych niż obowiązujące normy wspólnotowe. Program umożliwia udzielenie pomocy do wysokości 15 % brutto kosztów kwalifikowanych, co jest zgodne z ramami. Komisja uważa, że inwestycje, o których mowa, są zgodne z sekcją E.1.6 ram. W kwestii zanieczyszczenia wód inwestycje te są niezbędne w celu kontroli obiegu wód pochodzących z opuszczonych kopalń. Celem tych inwestycji jest, między innymi, kontrola poziomu gruntowych wód podziemnych, zapobieganie powodziom oraz przyczynianie się do bezpiecznego obiegu wody kopalnianej. Wody te muszą spełniać normy jakości wyznaczone w prawodawstwie Hiszpanii. Komisja uważa, że w definicji kosztów dopuszczalnych przy finansowaniu inwestycji przewidziano, że korzyści uzyskane w wyniku inwestycji muszą zostać uwzględnione przy obliczaniu kwoty netto pomocy, co odpowiada pkt 37 ram wspólnotowych. Zgodnie z pkt 38 ram, o których mowa, w kosztach kwalifikowanych brana jest pod uwagę potencjalna wartość dodatkowa obszarów rekultywowanych. W kwestii rekonstrukcji kopalń, koszty kwalifikowane ograniczone są do kosztów związanych z eksploatacją górniczą, w tym z personelem, materiałami i amortyzacją urządzeń koniecznych, a także z unikaniem emisji gazów oraz substancji płynnych w skutek eksploatacji podziemnej oraz z unikaniem dostępu do niebezpiecznych kopalń, aby nie dopuścić do zanieczyszczenia ciągów wody oraz aby przyczynić się do rekultywacji hałd i zwałowisk. W tym względzie program pomocy jest zgodny z pkt 36 ram wspólnotowych.

(58) Region Kastylii i Leónu przydzielił następującą pomoc:

(w EUR)
ProjektRokPrzedsiębiorstwoWysokość pomocy
17/012001M.S.P.580.027,42
477/012001Mina la Sierra5.395,65
607.1/012001Carbones San Isidro y María8.106,12
17/022002M.S.P.136.450,88

Pomoc ta dotyczy rekultywacji środowiska w górnictwie odkrywkowym oraz, w przypadku projektu 607.1/01, inwestycji w stację transformatorową i linię elektryczną.

(59) Po przeanalizowaniu informacji dostarczonych przez Hiszpanię Komisja uważa, że działania przeprowadzone przez przedsiębiorstwa, a przyczyniające się do naprawy szkód spowodowanych w środowisku poprzez rekultywację zanieczyszczonych obszarów przemysłowych, mogą zostać włączone w zakres stosowania ram wspólnotowych. Koszty związane z odnową środowiska są kosztami historycznymi. W rzeczywistości zaniechanie działań związanych z wydobyciem spowoduje przybór wód z kopalń. Ze względu na strukturę gruntu i różnych prądów kopalnia, z której pochodzą te wody zagrażające środowisku, a które muszą być utrzymywane pod kontrolą, często nie jest łatwa do ustalenia. Wskutek tego wskazanie jednostki odpowiedzialnej za zanieczyszczenie jest niemożliwe. Ponadto kopalnie często zmieniają właścicieli lub już nie istnieją. Komisja uważa, że odpowiedzialnością finansową powinno się obciążyć przedsiębiorstwa górnicze eksploatujące aktualnie kopalnie. W takim przypadku program pomocy, którego celem jest pokrycie kosztów rekonstrukcji kopalń, jest zgodny z wytycznymi.

(60) Region Kastylii i Leónu przydzielił następującą pomoc:

(w EUR)
ProjektRokPrzedsiębiorstwoWysokość pomocy
137/012001Alto Bierzo, SA93.825,20
237/012001Antracitas de Arlanza9.916,70
607.2/012001Carbones San Isidro y María8.119,04
1147/012001Coto Minero del Sil60.101,21
2117.1/012001Unión Minera del Norte55.934,56
2117.2/012001Unión Minera del Norte136.506,80
27/022002Hullera Vasco Leonesa292.504,00
137/022002Alto Bierzo, SA15.879,22
1147.1/022002Coto Minero del Sil68.582,02
1147.2/022002Coto Minero del Sil47.856,86

Pomoc ta odnosi się do prac związanych z rekonstrukcją i bezpieczeństwem hałd, z ochroną koryt rzecznych, a także z rekonstrukcją terenów sąsiadujących z dawnymi kopalniami. W kwestii tych konkretnych przypadków Komisja uważa ponadto, że degradacja środowiska miała miejsce wiele lat temu, że dawniej nie istniały żadne normy w zakresie rekultywacji, a więc nie jest łatwo ustalić jednostki odpowiedzialne. W wyniku tego Komisja jest zdania, że wymienione uprzednio przedsiębiorstwa, eksploatujące aktualnie kopalnie, nie są zobowiązane do ponoszenia tych kosztów. Zgodnie z pkt 38 ram intensywność pomocy nie przekracza 100 % kosztów kwalifikowanych oraz obejmuje mniej niż 15 % całkowitego kosztu prac. Koszty kwalifikowane równają się kosztom prac pomniejszonym o dodatkową wartość gruntową terenu.

(61) Region Kastylii i Leónu przydzielił następującą pomoc:

(w EUR)
ProjektRokPrzedsiębiorstwoWysokość pomocy
2111.1/012001Unión Minera del Norte109.569,31
2111.2/012001Unión Minera del Norte230.183,55
2111.3/012001Unión Minera del Norte121.656,87
2111.4/012001Unión Minera del Norte303.840,71
2111.5/012001Unión Minera del Norte306.940,49
891/022002Campomanes Hermanos89.232,00
2111.1/022002Unión Minera del Norte35.526,45
2111.2/022002Unión Minera del Norte75.452,05
2111.4/022002Unión Minera del Norte118.602,83
2111.5/022002Unión Minera del Norte205.304,23
2111.6/022002Unión Minera del Norte248.210,85
2111.7/022002Unión Minera del Norte626.746,00
211.1/022002Viloria Hermanos SA87.880,00
211.2/022002Viloria Hermanos SA87.880,00

Chociaż pomoc ta została zgłoszona przez Hiszpanię jako środki przeznaczone do pokrycia kosztów wyjątkowych, wynikających z restrukturyzacji (art. 7 rozporządzenia (WE) nr 1407/2002), jest ona przeznaczona w głównej mierze na ochronę środowiska, ponieważ jej celem jest rekultywacja gruntu na obszarach górniczych oraz rozbiórka instalacji stacjonarnych w celu zmniejszenia wpływu opuszczonych kopalń węgla na środowisko. W okresie, gdy prace te były realizowane, nie istniały żadne normy dotyczące rekultywacji obszarów, o których mowa.

(62) Biorąc pod uwagę specyfikę działalności górniczej, Komisja uważa, że dzisiejsze zanieczyszczenie, spowodowane szkodliwym działaniem gazów i wód pochodzących z kopalń lub zwałowisk zewnętrznych (hałd), w znacznej części stanowi spadek po przeszłości. W większości przypadków chodzi więc o naprawienie szkód po dawnej działalności górniczej. Pomoc musi zostać uznana za koszt historyczny i niemożliwe jest precyzyjne ustalenie jednostki odpowiedzialnej za zanieczyszczenie. W wyniku tego pomoc przeznaczona jest na rekultywację środowiska regionów górniczych. Szkody środowiskowe, powstałe w gruncie i wodach powierzchniowych lub gruntowych, objęte są zakresem stosowania ram wspólnotowych. Intensywność tego wsparcia nie przekracza 100 % kosztów kwalifikowanych oraz obejmuje mniej niż 15 % całkowitego kosztu prac. Koszty kwalifikowane, tzn. koszt prac pomniejszony o dodatkową wartość gruntową terenu, są również zgodne z ramami wspólnotowymi.

(63) Z powyższych względów oraz po przeanalizowaniu informacji przedstawionych przez Hiszpanię, Komisja doszła do wniosku, że program pomocy na ochronę środowiska jest zgodny z wcześniej wymienionymi ramami wspólnotowymi.

4.6. Ocena pomocy na szkolenie górników

(64) Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1407/2002 w sprawie pomocy państwa dla przemysłu węglowego, w szczególności z jego art. 3 ust. 1 oraz motywem 21, pomoc na szkolenie może zostać przydzielona w zależności od warunków i kryteriów ustalonych przez Komisję dla tych kategorii pomocy. W wyniku tego Komisja dokonała oceny zgodności tych środków pomocowych z przepisami rozporządzenia Komisji (WE) nr 68/2001 w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy szkoleniowej. Hiszpania musiała dokonać zgłoszenia tych środków, ponieważ warunki, przewidziane w tym rozporządzeniu, w kwestii wyłączenia z obowiązku uprzedniego zgłoszenia, nie mają zastosowania do pomocy państwa dla przemysłu węglowego.

(65) W przypadku następującej pomocy:

(w EUR)
ProjektRokPrzedsiębiorstwoWysokość pomocy
183/012001Carbones de Arlanza SA6.436,84
453/012001Mina Adelina SA4.376,33
473/012001Mina la Sierra SA6.565,49
1353/012001Minas de Valdeloso SL7.867,25

po dokonaniu oceny informacji dostarczonych przez Hiszpanię oraz biorąc pod uwagę zapewnienia Hiszpanii co do przestrzegania, podczas stosowania programu, maksymalnej intensywności pomocy, określonej w art. 4, Komisja uważa, że środki pomocowe przeznaczone na szkolenie górników przydzielone przez Wspólnotę Kastylii i Leónu, nie zakłócą konkurencji oraz mogą zostać dopuszczone zgodnie z wymienionym rozporządzeniem. Z tego tytułu program pomocy zgodny jest z rozporządzeniem, o którym mowa.

4.7. Ocena pomocy na bezpieczeństwo górnicze

(66) Po dokonaniu analizy pomocy oraz informacji dostarczonych przez Hiszpanię Komisja uważa, że pomoc powinna zostać poddana ocenie w odniesieniu do rozporządzenia (WE) nr 1407/2002 w sprawie pomocy państwa dla przemysłu węglowego.

(67) Region Kastylii i Leónu przydzielił następującą pomoc:

(w EUR)
ProjektRokPrzedsibiorstwoWysokość pomocy
182/012001Carbones de Arlanza SA39.630,74
452/012001Mina Adelina SA23.991,44
472/012001Mina La Sierra SA12.020,24
502/012001Minex, SA120.202,42
602.1/01-LE2001Carb. San Isidoro y María30.050,61
602.3/01 PA2001Carb. San Isidoro y María13.044,13
1352/012001Minas de Valdeloso SL35.520,76
452/022002Mina Adelina SA16.224,00
502/022002Minex SA64.835,64
1142/022002Coto Minero del Sil383.920,19

Pomoc ta dotyczy kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwa w celu poprawienia warunków bezpieczeństwa i higieny. Wydatki te nie są związane z bieżącą produkcją, a przeznaczone są na inwestycje w sprzęt i wyrobiska górnicze. W tym względzie Komisja uważa, że wysokość przydzielonej pomocy nie przekracza kosztu prac związanych z bezpieczeństwem i tym samym, że środki te zgodne są z art. 7 wymienionego rozporządzenia oraz z przepisami pkt. 1 lit. g) jego Załącznika w kwestii definicji kosztów, do których odnosi się art. 7. Komisja doszła zatem do wniosku, że pomoc na bezpieczeństwo górnicze jest zgodna z niniejszym rozporządzeniem.

5. Podsumowanie

Komisja stwierdza, że Hiszpania nielegalnie wdrożyła pomoc na badania i rozwój, ochronę środowiska, szkolenie i bezpieczeństwo górnicze, przeznaczoną dla przedsiębiorstw górniczych wydobywających węgiel z Autonomicznej Wspólnoty Kastylii i Leónu na lata 2001 i 2002 i tym samym naruszyła przepisy art. 88 ust. 3 Traktatu. Jednakże, po przeanalizowaniu środków i informacji przedstawionych przez Hiszpanię, Komisja

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

Program pomocy na badania i rozwój, ochronę środowiska, szkolenie i bezpieczeństwo górnicze wdrożony przez Hiszpanię na rzecz przedsiębiorstw górniczych wydobywających węgiel w Autonomicznej Wspólnocie Kastylii i Leónu w latach 2001 i 2002 na podstawie rozporządzeń Regionalnej Rady ds. Przemysłu, Handlu i Turystyki z dnia 19 grudnia 2000 r. i z dnia 19 grudnia 2001 r. regulujących przyznawanie środków pomocowych dla górnictwa jest zgodny ze wspólnym rynkiem w rozumieniu art. 87 ust. 3 Traktatu.

Artykuł  2

Niniejsza decyzja skierowana jest do Królestwa Hiszpanii.

Sporządzono w Brukseli, dnia 30 marca 2004 r.

W imieniu Komisji
Loyola DE PALACIO
Wiceprzewodnicząca

______

(1) Dz.U. C 105 z 1.5.2003, str. 2.

(2) Dz.U. L 329 z 30.12.1993, str. 12.

(3) Dz.U. L 83 z 27.3.1999, str. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione Aktem Przystąpienia z 2003 r. Patrz w tym celu: komunikat Komisji w sprawie niektórych aspektów rozpatrywania spraw związanych z konkurencją, wynikających z wygaśnięcia Traktatu EWWiS (Dz.U. C 152 z 26.6.2002, str. 5).

(4) Dz.U. C 105 z 1.5.2003, str. 2.

(5) Dz.U. L 205 z 2.8.2002, str. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione Aktem Przystąpienia z 2003 r. Patrz również: pkt 47 komunikatu Komisji w sprawie niektórych aspektów rozpatrywania spraw związanych z konkurencją, wynikających z wygaśnięcia Traktatu EWWiS (Dz.U. C 152 z 26.6.2002, str. 5).

(6) Dz.U. C 45 z 17.2.1996, str. 5.

(7) Dz.U. C 48 z 13.2.1998, str. 2.

(8) Dz.U. C 111 z 8.5.2002, str. 3.

(9) Dz.U. C 37 z 3.2.2001, str. 3.

(10) Dz.U. L 10 z 13.1.2001, str. 20. Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 363/2004 (Dz.U. L 63 z 28.2.2004, str. 20).

(11) Dz.U. L 303 z 13.11.1998, str. 57.

© Unia Europejska, http://eur-lex.europa.eu/
Za autentyczne uważa się wyłącznie dokumenty Unii Europejskiej opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.