Chorwacja-Unia Europejska. Umowa w sprawie udziału Republiki Chorwacji w operacji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu udział w powstrzymywaniu, zapobieganiu i zwalczaniu aktów piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii (operacja "Atalanta"). Bruksela.2009.07.27.

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2009.202.84

Akt utracił moc

Wersja od: 27 lipca 2009 r.

UMOWA

między Unią Europejską a Republiką Chorwacji w sprawie udziału Republiki Chorwacji w operacji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu udział w powstrzymywaniu, zapobieganiu i zwalczaniu aktów piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii (operacja "Atalanta")

UNIA EUROPEJSKA (UE),

z jednej strony, oraz

REPUBLIKA CHORWACJI,

z drugiej strony,

zwane dalej "Stronami",

UWZGLĘDNIAJĄC:

- przyjęcie przez Radę Unii Europejskiej wspólnego działania 2008/851/WPZiB w sprawie operacji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu udział w powstrzymywaniu, zapobieganiu i zwalczaniu aktów piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii⁽¹⁾ (operacja "Atalanta"),

- zaproszenie Republiki Chorwacji przez UE do udziału w operacji dowodzonej przez UE,

- pomyślne zakończenie procesu formowania sił oraz zalecenie dowódcy operacji UE i Komitetu Wojskowego UE dotyczące zgody na udział sił Republiki Chorwacji w operacji dowodzonej przez UE,

- decyzję Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa ATALANTA/2/2009 z dnia 21 kwietnia 2009 r. w sprawie przyjęcia wkładów państw trzecich w operację wojskową Unii Europejskiej mającą na celu udział w powstrzymywaniu, zapobieganiu i zwalczaniu aktów piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii (Atalanta)⁽²⁾ i decyzję Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa ATALANTA/3/2009 z dnia 21 kwietnia 2009 r. w sprawie ustanowienia komitetu uczestników operacji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu zapobieganie aktom piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii, odstraszanie od nich oraz ich zwalczanie (Atalanta)⁽³⁾, obie zmienione decyzją Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa ATALANTA/5/2009 z dnia 10 czerwca 2009 r.⁽⁴⁾,

- decyzję Republiki Chorwacji z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wzięciu udziału w operacji "Atalanta",

UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE:

Artykuł  1

Udział w operacji

1. Republika Chorwacji włącza się do wspólnego działania 2008/851/WPZiB w sprawie operacji wojskowej Unii Europejskiej mającej na celu udział w powstrzymywaniu, zapobieganiu i zwalczaniu aktów piractwa i rozboju u wybrzeży Somalii (operacja "Atalanta") oraz do wszelkich wspólnych działań lub decyzji, na mocy których Rada Unii Europejskiej postanowi rozszerzyć prowadzoną przez UE wojskową operację zarządzania kryzysowego, zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy i wszelkimi wymaganymi ustaleniami wykonawczymi.

2. Wkład Republiki Chorwacji do operacji "Atalanta" nie narusza autonomii podejmowania decyzji przez Unię Europejską.

3. Republika Chorwacji zapewnia, aby jej siły i personel uczestniczący w prowadzonej przez UE operacji wojskowej zarządzania kryzysowego wykonywały swoją misję zgodnie z:

– wspólnym działaniem 2008/851/WPZiB i ewentualnymi późniejszymi zmianami,

– planem operacji,

– wszelkimi środkami wykonawczymi.

4. Siły i personel oddelegowane przez Republikę Chorwacji do udziału w operacji wykonują swoje obowiązki i postępują, mając na uwadze wyłącznie interes wojskowej operacji zarządzania kryzysowego prowadzonej przez UE.

5. Republika Chorwacji informuje w odpowiednim czasie dowódcę operacji UE o wszelkich zmianach związanych z udziałem tego państwa w operacji.

Artykuł  2

Status sił

1. Status sił i personelu oddelegowanych przez Republikę Chorwacji do udziału w operacji "Atalanta" jest określony umową dotyczącą statusu sił zawartą przez Unię Europejską z Somalią, Dżibuti lub innym państwem regionu, z którym taka umowa będzie musiała zostać zawarta do celów operacji, lub jednostronnym oświadczeniem w sprawie statusu sił wydanym przez Kenię lub inne państwo regionu, które wyda takie oświadczenie do celów operacji.

2. Status sił i personelu oddelegowanych do dowództwa operacji lub grup dowodzenia usytuowanych poza obszarem wspólnych działań podlega ustaleniom między państwem przyjmującym dowództwo operacji i odpowiednie grupy dowodzenia a Republiką Chorwacji.

3. Bez uszczerbku dla umowy dotyczącej statusu sił, o której mowa w ust. 1, Republika Chorwacji sprawuje jurysdykcję nad swoimi siłami i personelem uczestniczącym w wojskowej operacji zarządzania kryzysowego prowadzonej przez UE.

4. Republika Chorwacji jest odpowiedzialna za wszelkie roszczenia członków jej sił oraz personelu, lub roszczenia ich dotyczące, związane z udziałem w operacji "Atalanta". Republika Chorwacji jest odpowiedzialna za podjęcie działań, w szczególności o charakterze prawnym lub dyscyplinarnym, przeciwko członkom swoich sił oraz personelu, zgodnie ze swoimi przepisami ustawowymi i wykonawczymi.

5. Republika Chorwacji zobowiązuje się do wydania oświadczenia dotyczącego zrzeczenia się roszczeń w stosunku do któregokolwiek z państw biorących udział w operacji "Atalanta" oraz do uczynienia tego w momencie podpisywania niniejszej Umowy.

6. Państwa członkowskie Unii Europejskiej zobowiązują się do wydania oświadczenia dotyczącego zrzeczenia się roszczeń odnoszących się do udziału Republiki Chorwacji w operacji "Atalanta" oraz do uczynienia tego w momencie podpisywania niniejszej Umowy.

Artykuł  3

Warunki przekazywania osób ujętych i przetrzymywanych w celu przeprowadzenia postępowania karnego

Jeśli Republika Chorwacji sprawuje jurysdykcję wobec osób, które popełniły lub są podejrzane o popełnienie aktów piractwa lub rozboju na somalijskich wodach terytorialnych, przekazywanie Republice Chorwacji przez siły morskie dowodzone przez Unię Europejską (EUNAVFOR) osób ujętych w celu przeprowadzenia postępowania karnego i przetrzymywanych przez EUNAVFOR oraz zajętego mienia znajdującego się w posiadaniu EUNAVFOR-u jest przeprowadzane zgodnie z warunkami określonymi w załączniku, stanowiącym integralną część niniejszej Umowy.

Artykuł  4

Informacje niejawne

Postanowienia Umowy między Unią Europejską a Republiką Chorwacji w sprawie procedur bezpieczeństwa przy wymianie informacji niejawnych⁽⁵⁾ mają zastosowanie do operacji "Atalanta".

Artykuł  5

Struktura dowodzenia

1. Wszyscy członkowie sił i personel uczestniczący w wojskowej operacji zarządzania kryzysowego prowadzonej przez UE podlegają w pełni swoim organom krajowym.

2. Organy krajowe przekazują dowodzenie operacyjne i taktyczne lub kontrolę operacyjną i taktyczną nad swoimi siłami i personelem dowódcy operacji UE. Dowódca operacji UE jest upoważniony do delegowania swoich uprawnień.

3. Republika Chorwacji ma takie same prawa i obowiązki w kwestii bieżącego zarządzania operacją jak państwa członkowskie Unii Europejskiej, które w niej uczestniczą.

4. Dowódca operacji UE może w każdej chwili, po przeprowadzeniu konsultacji z Republiką Chorwacji, wnioskować o wycofanie wkładu Republiki Chorwacji.

5. W celu reprezentowania swojego krajowego kontyngentu w wojskowej operacji zarządzania kryzysowego prowadzonej przez UE Republika Chorwacji mianuje starszego przedstawiciela wojskowego (SMR). SMR konsultuje się z dowódcą sił UE we wszystkich sprawach mających wpływ na operację oraz jest odpowiedzialny za bieżącą dyscyplinę kontyngentu.

Artykuł  6

Aspekty finansowe

1. Republika Chorwacji przyjmuje na siebie wszelkie koszty związane ze swoim udziałem w operacji, chyba że koszty te podlegają wspólnemu finansowaniu przewidzianemu w instrumentach prawnych, o których mowa w art. 1 ust. 1 niniejszej Umowy, jak również w decyzji Rady 2008/975/WPZiB z dnia 18 grudnia 2008 r. ustanawiającej mechanizm zarządzania finansowaniem wspólnych kosztów operacji Unii Europejskiej mających wpływ na kwestie wojskowe lub obronne (Athena)⁽⁶⁾.

2. Operacja "Atalanta" udziela chorwackiemu kontyngentowi wsparcia logistycznego w zamian za zwrot kosztów na warunkach przewidzianych w ustaleniach wykonawczych, o których mowa w art. 7. Obsługę administracyjną związaną z tym wydatkami powierza się Athenie.

3. W przypadku śmierci, uszkodzenia ciała, strat lub szkód poniesionych przez osoby fizyczne lub prawne z państwa lub państw, w których prowadzona jest operacja, Republika Chorwacji, w przypadku ustalenia jej odpowiedzialności, wypłaca odszkodowanie na warunkach przewidzianych w umowie dotyczącej statusu sił - jeśli taka umowa istnieje - o której mowa w art. 2 ust. 1 niniejszej Umowy.

Artykuł  7

Ustalenia wykonawcze do Umowy

Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej/Wysoki Przedstawiciel ds. Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa lub dowódca operacji UE i odpowiednie organy Republiki Chorwacji dokonują między sobą wszelkich niezbędnych ustaleń technicznych i administracyjnych służących wykonaniu niniejszej Umowy.

Artykuł  8

Niewywiązywanie się ze zobowiązań

Jeżeli jedna ze stron nie wywiązuje się ze swoich zobowiązań określonych w poprzednich artykułach, druga strona ma prawo do rozwiązania niniejszej Umowy z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia.

Artykuł  9

Rozstrzyganie sporów

Spory dotyczące wykładni lub stosowania niniejszej Umowy są rozstrzygane między stronami na drodze dyplomatycznej.

Artykuł  10

Wejście w życie

1. Niniejsza Umowa wchodzi w życie pierwszego dnia pierwszego miesiąca następującego po wzajemnej notyfikacji sobie przez strony zakończenia wewnętrznych procedur niezbędnych do tego celu.

2. Niniejsza Umowa jest tymczasowo stosowana od dnia jej podpisania.

3. Niniejsza Umowa pozostaje w mocy przez okres, w jakim Republika Chorwacji wnosi wkład w operację.

Sporządzono w Brukseli dnia 27 lipca 2009 r. w dwóch egzemplarzach w języku angielskim.

W imieniu Unii Europejskiej

W imieniu Republiki Chorwacji

______

⁽¹⁾ Dz.U. L 301 z 12.11.2008, s. 33.

⁽²⁾ Dz.U. L 109 z 30.4.2009, s. 52.

⁽³⁾ Dz.U. L 119 z 14.5.2009, s. 40.

⁽⁴⁾ Dz.U. L 148 z 11.6.2009, s. 34.

⁽⁵⁾ Dz.U. L 116 z 29.4.2006, s. 74.

⁽⁶⁾ Dz.U. L 345 z 23.12.2008, s. 96.

ZAŁĄCZNIK

przepisy dotyczące warunków i trybu przekazywania Republice Chorwacji przez siły morskie dowodzone przez Unię Europejską (EUNAVFOR) osób podejrzanych o popełnienie aktów piractwa lub rozboju na wodach terytorialnych Somalii i przetrzymywanych przez EUNAVFOR oraz zajętego mienia znajdującego się w posiadaniu EUNAVFOR-u, a także ich traktowania po takim przekazaniu

1. Definicje

Do celów niniejszej Umowy:

a) "piractwo" oznacza piractwo definiowane zgodnie z art. 101 UNCLOS;

b) "rozbój" oznacza czyny zdefiniowane w lit. a) popełnione na wodach terytorialnych państwa nadbrzeżnego w obszarze objętym operacją;

c) "przekazana osoba" oznacza każdą osobę podejrzaną o zamiar popełnienia, o popełnianie lub popełnienie aktów piractwa lub rozboju przekazaną Republice Chorwacji przez EUNAVFOR na mocy niniejszej Umowy.

2. Zasady ogólne

a) Republika Chorwacji może zgodzić się, na wniosek EUNAVFOR-u, na przekazanie jej osób przetrzymywanych przez EUNAVFOR w związku z aktami piractwa lub rozboju oraz związanego z tym mienia zajętego przez EUNAVFOR i przekazać takie osoby i mienie swoim właściwym organom w celu przeprowadzenia dochodzenia i osądzenia.

b) EUNAVFOR, działając na mocy niniejszej Umowy, przekazuje osoby jedynie właściwym organom ścigania Republiki Chorwacji.

c) Republika Chorwacji potwierdza, że osoby przekazane na mocy tych przepisów są traktowane zarówno przed przekazaniem, jak i po nim w sposób humanitarny i zgodnie ze zobowiązaniami w zakresie międzynarodowych praw człowieka, w tym z zakazem tortur i okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania lub karania, zakazem samowolnych zatrzymań oraz zgodnie z wymogami sprawiedliwego procesu.

3. Traktowanie, ściganie i sądzenie przekazanych osób

a) Każda przekazana osoba jest traktowana w sposób humanitarny i nie jest poddawana torturom ani okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu, otrzymuje odpowiednie zakwaterowanie i wyżywienie, dostęp do opieki medycznej oraz ma możliwość przestrzegania praktyk religijnych.

b) Każda przekazana osoba jest w krótkim terminie doprowadzana przed sąd lub inny organ uprawniony ustawowo do sprawowania władzy sądowej, który bezzwłocznie podejmuje decyzję o tym, czy osoba ta została zatrzymana zgodnie z prawem, a jeżeli zatrzymanie jest bezprawne - zarządza jej zwolnienie.

c) Każda przekazana osoba ma prawo do osądzenia w rozsądnym terminie lub do zwolnienia.

d) Przy rozstrzyganiu o zasadności skierowanego przeciwko niej oskarżenia każda przekazana osoba ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia jej sprawy przez właściwy, niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony ustawą.

e) Każdą przekazaną osobę oskarżoną o popełnienie przestępstwa uważa się za niewinną do czasu udowodnienia jej winy zgodnie z ustawą.

f) Przy rozstrzyganiu o zasadności skierowanego przeciwko niej oskarżenia każda przekazana osoba ma prawo, na zasadach pełnej równości, co najmniej do następujących gwarancji:

1) otrzymania niezwłocznie szczegółowej informacji w języku dla niej zrozumiałym o istocie i przyczynie skierowanego przeciwko niej oskarżenia;

2) posiadania odpowiedniego czasu i możliwości w celu przygotowania obrony i porozumienia się z ustanowionym przez siebie obrońcą;

3) osądzenia bez nieuzasadnionej zwłoki;

4) obecności na rozprawie, bronienia się osobiście lub przez ustanowionego przez siebie obrońcę; otrzymania informacji, jeżeli nie posiada obrońcy, o istnieniu powyższego prawa; oraz posiadania wyznaczonego dla niej obrońcy w każdym przypadku, kiedy interes wymiaru sprawiedliwości tego wymaga, bez ponoszenia kosztów obrony w przypadkach, kiedy oskarżony nie posiada wystarczających środków na ich pokrycie;

5) zapoznania się z wszystkimi dowodami przeciwko niej, w tym ze złożonymi pod przysięgą oświadczeniami świadków, którzy dokonali zatrzymania, oraz zapewnienia obecności i przesłuchania świadków obrony na tych samych warunkach, co świadków oskarżenia;

6) korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza, jeżeli nie rozumie języka używanego w sądzie lub nie mówi nim;

7) nieprzymuszania do zeznawania przeciwko sobie lub do przyznania się do winy.

g) Każda przekazana osoba skazana za przestępstwo ma prawo do odwołania się do sądu wyższej instancji w celu ponownego rozpatrzenia orzeczenia o winie i karze zgodnie z prawem Republiki Chorwacji.

h) Republika Chorwacji nie przekazuje żadnej przekazanej osoby innemu państwu do celów prowadzenia dochodzenia lub osądzenia bez uprzedniej pisemnej zgody EUNAVFOR-u.

4. Kara śmierci

Wobec żadnej przekazanej osoby nie wymierza się ani na żadnej takiej osobie nie wykonuje się kary śmierci; żadna taka osoba nie podlega karze śmierci.

5. Dokumentacja i powiadomienia

a) Wszelkie przekazania odbywają się na podstawie odpowiedniego dokumentu podpisanego przez przedstawiciela EUNAVFOR-u i przedstawiciela właściwych organów ścigania Republiki Chorwacji.

b) EUNAVFOR dostarcza Republice Chorwacji dokumentację dotyczącą zatrzymania każdej przekazanej osoby. Dokumentacja ta obejmuje, o ile to możliwe, informacje o stanie zdrowia przekazanej osoby podczas przetrzymywania, momencie przekazania jej organom Republiki Chorwacji, przyczynie zatrzymania, czasie i miejscu dokonania zatrzymania oraz wszelkich decyzjach podjętych w związku z jej zatrzymaniem.

c) Republika Chorwacji jest odpowiedzialna za prowadzenie dokładnej ewidencji dotyczącej każdej przekazanej osoby, która obejmuje między innymi dokumentację wszelkiego zajętego mienia, stanu zdrowia osoby, miejsca jej przetrzymywania, wszelkich postawionych jej zarzutów i wszelkich istotnych decyzji podjętych podczas ścigania i sądzenia.

d) Dokumentacja ta jest udostępniana przedstawicielom UE i EUNAVFOR na pisemny wniosek skierowany do Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Chorwacji.

e) Ponadto Republika Chorwacji powiadamia EUNAVFOR o miejscu przetrzymywania wszelkich osób przekazanych na mocy niniejszej Umowy, pogorszeniu ich stanu zdrowia lub o wszelkich zarzutach niewłaściwego traktowania. Przedstawiciele UE i EUNAVFOR-u mają dostęp do osób przekazanych na mocy niniejszej Umowy, dopóki przebywają one w areszcie, i mogą je przesłuchiwać.

f) Krajowe i międzynarodowe organizacje humanitarne mogą - na złożony przez siebie wniosek - odwiedzać osoby przekazane na mocy niniejszej Umowy.

g) W celu zagwarantowania, by EUNAVFOR był w stanie zapewnić Republice Chorwacji terminową pomoc w zakresie stawiania się świadków z EUNAVFOR-u i dostarczania stosownych dowodów, Republika Chorwacji powiadamia EUNAVFOR o zamiarze wszczęcia postępowania karnego przeciwko wszelkim przekazanym osobom oraz o harmonogramie przedstawiania dowodów i wysłuchiwania zeznań.

6. Pomoc EUNAVFOR-u

a) EUNAVFOR, w miarę posiadanych środków i możliwości, zapewnia Republice Chorwacji wszelką pomoc w celu prowadzenia dochodzeń w sprawie przekazanych osób i ich osądzenia.

b) W szczególności EUNAVFOR:

1) przekazuje dokumentację dotyczącą zatrzymania sporządzoną zgodnie z pkt 5 lit. b) niniejszych przepisów;

2) przetwarza wszelkie dowody zgodnie z wymogami właściwych organów Republiki Chorwacji zgodnie z ustaleniami wykonawczymi określonymi w pkt 8 poniżej;

3) dokłada starań, aby przedstawić zeznania świadków lub złożone pod przysięgą oświadczenia członków personelu EUNAVFOR-u, którzy uczestniczyli we wszelkich incydentach związanych z przekazaniem osób na mocy niniejszych przepisów;

4) przekazuje wszelkie stosowne zajęte mienie będące w posiadaniu EUNAVFOR-u.

7. Związek z innymi prawami przekazanych osób

Żadne postanowienia niniejszych przepisów nie stanowią odstępstwa ani nie powinny być rozumiane jako odstępstwo od jakichkolwiek praw przysługujących przekazanej osobie na mocy mającego zastosowanie prawa krajowego lub międzynarodowego.

8. Ustalenia wykonawcze

a) Do celów stosowania niniejszych przepisów kwestie operacyjne, administracyjne i techniczne mogą być przedmiotem ustaleń wykonawczych zatwierdzanych przez właściwe organy Republiki Chorwacji, z jednej strony, oraz właściwe organy UE i właściwe organy państw wysyłających kontyngent krajowy do EUNAVFOR-u, z drugiej strony.

b) Ustalenia wykonawcze mogą obejmować między innymi:

1) wskazanie właściwych organów ścigania Republiki Chorwacji, którym EUNAVFOR może przekazywać osoby;

2) areszt, w którym będą przebywać przekazane osoby;

3) sposób postępowania z dokumentami, w tym dokumentami związanymi ze zbieraniem dowodów, które są przekazywane właściwym organom ścigania Republiki Chorwacji przy przekazywaniu osoby;

4) punkty kontaktowe do celów powiadomień;

5) formularze wykorzystywane do przekazywania.