Wytyczne działania samorządu radców prawnych na lata 2016-2020.

Akty korporacyjne

Radc.2016.11.4

Akt nieoceniany

Wersja od: 4 listopada 2016 r.

UCHWAŁA Nr 7/2016

XI KRAJOWEGO ZJAZDU RADCÓW PRAWNYCH

z dnia 4 listopada 2016 r.

w sprawie wytycznych działania samorządu radców prawnych na lata 2016-2020

Na podstawie art. 57 pkt 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 233 i 1579) uchwala się, co następuje:

Samorząd zawodowy radców prawnych, jako umocowany konstytucyjnie, ważny element szeroko pojętego systemu wymiaru sp rawiedliwości w Rzeczypospolitej Polskiej, od blisko trzydziestu pięciu lat z powodzeniem aktywnie uczestniczy w budowie i umacnianiu fundamentów demokratycznego państwa prawa. Celem działań samorządu jest w pierwszej kolejności tworzenie warunków nieskrępowanej realizacji misji zawodu radcy prawnego jako zawodu zaufania publicznego - rzetelnego, profesjonalnego, wolnego od uprzedzeń i zgodnego z zasadami praworządności i sprawiedliwości świadczenia pomocy prawnej. Poprzez stanowienie wysokich standardów etycznych i konsekwentne egzekwowanie ich przestrzegania, działania samorządu zmierzają do kształtowania niezależności radców prawnych oraz ich wierności złożonemu ślubowaniu. Niezależność radcy prawnego przyczynia się bowiem do budowy autorytetu organów państwowych i samorządowych.

Działania samorządu wymagają stałego dostosowywania do wyzwań, które niesie współczesność. Zjazd dostrzega konieczność skupienia aktywności samorządowej w kadencji 2016 - 2020 r. wokół niżej określonych priorytetów:

I.

 w zakresie statusu zawodowego radców prawnych

Strategicznym celem samorządu zawodowego radców prawnych jest podtrzymywanie wysokiego statusu zawodowego radców prawnych, niezależnie od formy i miejsca wykonywania zawodu. Koniecznym jest upowszechnianie w świadomości publicznej rozróżnienia rynku usług prawniczych, które mogą wykonywać tylko prawnicy posiadający specjalne uprawnienia zawodowe nabyte w drodze aplikacji i praktyki zawodowej, potwierdzające wysokie kwalifikacje i wiedzę prawniczą, a skutkujące odpowiednią jakości świadczonych usług, od usług prawniczych o niezłożonym, prostym charakterze, które mogą wykonywać osoby o mniejszych kwalifikacjach, legitymujące się jedynie tytułem magistra prawa.

Zważywszy na niedawne uchwalenie przez Nadzwyczajny Zjazd Krajowy nowego Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, Zjazd uznaje potrzebę prowadzenia przez organy samorządu akcji informującej społeczeństwo o tym, jakimi zasadami w wykonywaniu swojego zawodu kierują się radcowie prawni, oraz że hołdowanie takim zasadom odróżnia nas od prawników niezrzeszonych w samorządach prawniczych, który to czynnik wpływa korzystnie na świadczenie usług prawniczych w sposób należyty, na wysokim poziomie.

Zjazd uznaje konieczność szerokiej dyskusji środowiskowej nad ewentualnymi zmianami ustawodawstwa kształtującego status zawodowy radcy prawnego, skupionej w szczególności na dalszym poszerzaniu uprawnień zawodowych radców i na możliwości wykonywania zawodu w spółkach kapitałowych. Za pożądane dla stabilizacji zawodowej uznać należy starania samorządu o wprowadzenie ustawowej waloryzacji stawek opłat za czynności radców prawnych. Szczególnej aktywności samorządu wymaga wypracowanie kompleksowego modelu wynagradzania radców prawnych za pomoc prawną świadczoną z urzędu.

Samorząd aktywnie wspiera wszelkie działania służące gwarancjom bezwzględnego poszanowania tajemnicy zawodowej radców prawnych. Ochrona tajemnicy zawodowej radcy prawnego jest bowiem równoznaczna z ochroną praw podstawowych jego klienta, a zatem służy umacnianiu praworządności. Zaleca się organom samorządu stworzenie na szczeblu centralnym systemu monitorowania przejawów działań zmierzających do ograniczania bezwzględnego poszanowania tajemnicy zawodowej.

Jednocześnie Zjazd zwraca uwagę, iż ciągła uwaga organów samorządu, zwłaszcza szczebla krajowego, winna być skierowana na ochronę interesów zawodowych radców prawnych zatrudnianych w organach administracji publicznej.

II.

 w zakresie udziału samorządu w stanowieniu i kształtowaniu prawa

W ocenie Krajowego Zjazdu Radców Prawnych aktualne pozostają wcześniejsze wytyczne, wskazujące na potrzebę i konieczność wyważonego, ale stanowczego reagowania na budzące wątpliwości z punktu widzenia zasad demokratycznego państwa prawnego zmiany legislacyjne, w szczególności dotyczące: przepisów ustrojowych, statusu zawodowego radcy prawnego i konstytucyjnego prawa do zrzeszania się w samorządach zawodowych. Zadanie to winno być realizowane przez odpowiednie organy samorządu, w szczególności niezbędne jest dalsze aktywne opiniowanie zmian legislacyjnych przez Ośrodek Badań Studiów i Legislacji przy Krajowej Radzie Radców Prawnych. Pożądanym jest również publiczne prezentowanie stanowiska samorządu w tych sprawach, zwłaszcza w środkach masowego przekazu.

III.

 w zakresie nadzoru nad wykonywaniem zawodu

Nadzór nad wykonywaniem zawodu jest konstytucyjnym obowiązkiem samorządu radców prawnych. Zadanie to jest realizowane w szczególności za pomocą instrumentów, jakimi dysponują okręgowe i krajowy zespół wizytatorów oraz krajowe i okręgowe organy dyscyplinarne. Przeprowadzona w ostatnim czasie reforma postępowania dyscyplinarnego, spełniająca postulaty samorządu, pozwala na skuteczniejsze reagowanie na wszelkie przejawy naruszenia zasad wykonywania zawodu lub etyki radcy prawnego. Niezbędną jest stała dbałość o poprawę jakości procedur dyscyplinarnych, przeciwdziałanie przewlekłości postępowań. Rady okręgowych izb radców prawnych i Krajowa Rada Radców Prawnych powinny zapewniać rzecznikom dyscyplinarnym oraz sądom dyscyplinarnym właściwe warunki pracy oraz umożliwiać szkolenie w zakresie sprawowanych funkcji.

Zjazd zaleca dalszy rozwój systemu dostępu do zbiorów orzeczeń dyscyplinarnych w postaci elektronicznej. Zjazd zaleca także podjęcie analiz obecnego systemu wizytacji w celu wypracowania spójnego modelu działania samorządu w tym zakresie, obejmującego obowiązek poddania się radców prawnych, wizytacjom okresowym, z uwzględnieniem ewentualnej konieczności zmian ustawowych.

IV.

 w zakresie aplikacji

Zjazd konsekwentnie uznaje aplikację radcowską za preferowaną drogę dojścia do zawodu radcy prawnego. Zjazd zaleca bieżące analizowanie modelu szkolenia aplikacyjnego, zmierzające do jego modernizacji, odpowiadającej potrzebom profesjonalnego kształcenia i oczekiwaniom uczestników systemu. Zmiany w tym obszarze zadań samorządu powinny zmierzać w szczególności do:

1) poszerzenia praktyk aplikantów o praktyki odbywane w organach prokuratury i sądach administracyjnych;

2) rozszerzenia programu aplikacji o szkolenia z zakresu sprzedaży usług prawniczych, kreowania marki danego radcy prawnego w Internecie oraz sposobu wykorzystywania tzw. umiejętności miękkich w praktyce zawodowej;

3) szerszego stosowania nowoczesnych metod szkolenia, np. w formie eleamingu;

4) doskonalenia metod pracy i wykonywania funkcji patrona.

V.

 w zakresie doskonalenia zawodowego

Doskonalenie warsztatu zawodowego i umiejętności profesjonalnych oraz podnoszenie kwalifikacji przez radcę prawnego służy umacnianiu zaufania publicznego do zawodu radcy prawnego. Organizacja systemu doskonalenia zawodowego jest istotną funkcją samorządu radców prawnych. Doskonalenie zawodowe, w tym obejmujące nowoczesne zasady i metody prowadzenia kancelarii i wykonywania zawodu jest zadaniem własnym okręgowych izb radów prawnych, ale winno ono być wspomagane przez Krajową Radę Radców Prawnych, zwłaszcza w tematyce uniwersalnej dla wszystkich członków samorządu.

Zjazd pozytywie ocenia dotychczasowy system szkolenia zawodowego radców prawnych i zaleca jego kontynuowanie. Zjazd zaleca położenie nacisku na szkolenie w zakresie korzystania z instrumentów elektronicznych przy wykonywaniu zawodu oraz na szkolenie z zasad wykonywania zawodu i etyki radcy prawnego na tle doświadczeń sądownictwa dyscyplinarnego. W razie poszerzenia zakresu przedmiotowego wykonywania zawodu radcy prawnego, należy szkolenia z tego zakresu objąć szczególną pieczą Krajowej Rady Radców Prawnych.

VI.

 w zakresie organizacji samorządu

Zjazd stwierdza konieczność dalszych efektywnych działań, których celem winno być podnoszenie wewnętrznej i zewnętrznej transparentności działania struktur samorządowych. Zjazd zaleca dokonanie przeglądu skutków wprowadzonych zmian do przepisów samorządowych dotyczących organizacji i przeprowadzania wyborów samorządowych, z uwzględnieniem praktyk poszczególnych izb, celem przygotowania ewentualnych rozwiązań zmierzających do ujednolicenia tych praktyk oraz zwiększenia funkcjonalności dotychczasowych przepisów. Jednocześnie Zjazd wskazuje na potrzebę zainicjowania debaty wewnątrzsamorządowej nad potrzebą dalszej demokratyzacji struktur i procesów decyzyjnych w samorządzie. W tym zakresie należy podjąć dyskusję o sposobie wyboru członków

Krajowej Rady Radców Prawnych. Obecny sposób wyboru członków Krajowej Rady Radców Prawnych oparty jest na zasadach demokracji pośredniej - wyboru poprzez delegatów. Należy rozważać wprowadzenie zasady bezpośredniego wyboru wszystkich członków Krajowej Rady Radców Prawnych w izbach, które stanowiłyby okręgi wyborcze, z uwzględnieniem niezbędnych zmian ustawowych.

VII.

 w zakresie integracji środowiska

Krajowy Zjazd Radców Prawnych widzi konieczność zwiększenia integracji środowiska samorządu radcowskiego zarówno w relacjach pomiędzy:

1) poszczególnymi okręgowymi izbami radców prawnych;

2) Krajową Radą Radców Prawnych a wszystkimi radcami prawnymi.

Nie należy zapominać o integracji międzypokoleniowej, w szczególności w płaszczyźnie wymiany doświadczeń przede wszystkim pomiędzy radcami prawnymi o wieloletnim stażu zawodowym i radcami prawnymi - seniorami a młodymi członkami samorządu, wkraczającymi na rynek świadczenia usług prawniczych.

Istnieje pilna potrzeba wprowadzenia między izbowego, dostępnego ogółowi radców prawnych i aplikantów systemu wymiany informacji o organizowanych szkoleniach, publikacjach, planowanych zdarzeniach kulturalnych, sportowych i turystycznych, sprzyjającego integracji i wymiany doświadczeń całego środowiska radcowskiego. Zadaniem okręgowych izb radców prawnych winno być przygotowanie łatwo dostępnych platform wymiany doświadczeń między radcami prawnymi, opartych na zasadach solidarności środowiskowej, wolontariatu i koleżeństwa.

VIII.

 w zakresie promocji zawodu i jego obecności na forum społecznym

Krajowy Zjazd Radców Prawnych zaleca dalsze ustawiczne i konsekwentne przedsięwzięcia na rzecz promocji zawodu radcy prawnego, zwłaszcza zintensyfikowanie działań uświadamiających społeczeństwu zakres kompetencji radców prawnych.

W kontekście tego zadania Zjazd dostrzega potrzebę rozwoju działań na rzecz zwiększenia umiejętności radców prawnych w obszarze marketingu usług prawniczych, zarządzania kancelarią, zarządzania wiedzą, czasem i finansami kancelarii, zarządzania relacjami z klientami, postrzegania i rozpoznawalności kancelarii na rynku, form i sposobów sprzedaży usług.

Zjazd stwierdza konieczność podejmowania działań w zakresie:

1) budowania aplikacji mobilnych i platform interaktywnej komunikacji w celu zwiększenia możliwości docierania do klienta i kreowania wizerunku nowoczesnego i profesjonalnego radcy prawnego i jego kancelarii;

2) dalszego kształtowania świadomości społecznej o jakości usług świadczonych przez radców prawnych w drodze podejmowania ogólnokrajowych stałych akcji marketingowych we wszystkich mediach o zasięgu krajowym i regionalnym, a także stałej obecności w mediach społecznościowych;

3) budowania wizerunku samorządu i zawodu poprzez czynny udział w akcjach społecznych i charytatywnych oraz prowadzenia przez radców prawnych własnej działalności w tym zakresie skierowanej do szerokiego grona odbiorców.

IX.

 w zakresie polityki socjalnej

Zjazd zaleca prowadzenie szerokiej akcji informacyjnej wśród członków samorządu dotyczącej możliwości korzystania ze środków samorządowych przeznaczonych na wsparcie socjalne dla członków samorządu pozostających w trudnej sytuacji materialnej, w szczególności poprzez Fundusz Seniora Krajowej Rady Radców Prawnych oraz odrębne fundusze w izbach, a także Fundację Radców Prawnych "Subsidio Venire". Fundacja ta, mająca zasięg ogólnopolski wymaga wspierania jej działań i propagowania celów, dla których została powołana, a także pozyskiwania darowizn na różnorodne formy świadczonej przez nią pomocy. Jednocześnie Zjazd uznaje potrzebę rozpoczęcia prac koncepcyjnych nad utworzeniem Domu Seniora Prawnika, w tym w drodze podjęcia ewentualnej współpracy z innymi samorządami prawniczymi.

X.

 w zakresie współpracy zagranicznej

Zjazd stwierdza konieczność kontynuacji obecnych inicjatyw w działalności zagranicznej samorządu, zalecając w szczególności:

1) uczestnictwo w przedsięwzięciach zapewniających wpływ radców prawnych na wypracowywanie przez międzynarodowe i europejskie organizacje zawodowe stanowisk ważnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów sprawiedliwości z poszanowaniem niezależności i innych fundamentalnych wartości wszystkich uczestników tego systemu, gwarantujących rzeczywisty dostęp obywatejKrfo wymiaru sprawiedliwości, a także dla należytego ukształtowania przyszłości wymiaru sprawiedliwości i wykonywania zawodów prawniczych w dobie powszechnej cyfryzacji;

2) zapewnienie silnej pozycji polskiej delegacji w CCBE poprzez merytoryczne uczestnictwo jej członków w pracach tej organizacji, z założeniem regularnego udziału reprezentantów samorządu w pracach sesji plenarnych, komitetu stałego, komisji i grup roboczych, a także w konferencjach, seminariach i warsztatach organizowanych pod auspicjami CCBE;

3) utrzymywanie co najmniej dotychczasowej aktywności na forum takich organizacji międzynarodowych jak: Międzynarodowe Stowarzyszenie Prawników (IBA), Europejskie Stowarzyszenie Prawników (AEA-EAL), Federacja Adwokatur Europejskich (FBE), Stowarzyszenie Prawników Przedsiębiorstw (ECLA).

Krajowa Rada Radców Prawnych winna wspierać działania okręgowych izb radców prawnych zarówno w ramach międzynarodowych organizacji prawniczych (FBE, AEA- EAL), jak i w kontaktach dwu-i wielostronnych z samorządami prawników w innych krajach. W tym celu należy kontynuować organizowanie konkursów na najlepsze projekty zagraniczne.

Za ważny element aktywności zagranicznej samorządu Zjazd uznaje rozwijanie kontaktów z organizacjami prawników z krajów Partnerstwa Wschodniego w celu szerzenia wiedzy o fundamentalnych wartościach naszego zawodu i udzielania pomocy w rozwijaniu niezależnych samorządów zawodowych.