Wdrażanie modelu Otwartej Nauki.

Akty korporacyjne

KRASP.2018.6.7

Akt nieoceniany

Wersja od: 7 czerwca 2018 r.

UCHWAŁA

PREZYDIUM KRASP

z dnia 7 czerwca 2018 r.

w sprawie wdrażania modelu Otwartej Nauki

Otwarta Nauka, w tym otwarty dostęp do publikacji naukowych i innych form dokumentujących wyniki badań naukowych, jako jeden z priorytetów Unii Europejskiej ma stać się do roku 2020 powszechnie obowiązującym modelem funkcjonowania systemu nauki w krajach Unii. Zdecydowane poparcie dla tego modelu i jego wdrożenia sformułowało m.in. European University Association, skupiające krajowe konferencje rektorów i ponad 700 uniwersytetów europejskich. Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich od wielu lat, także we współdziałaniu z Polską Akademią Nauk, wspiera działania na rzecz wdrożenia zasad Otwartej Nauki w naszym kraju.

W celu realizacji idei Otwartej Nauki w kilku krajach członkowskich Unii podjęto ostatnio zdecydowane działania prowadzące do zasadniczej transformacji relacji z komercyjnymi dostawcami zasobów publikacji i danych naukowych, w tym z głównymi wydawnictwami międzynarodowymi.

Prezydium Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, uznając, że transformacja taka jest niezbędna dla zapewnienia konkurencyjnego miejsca Polski w międzynarodowym systemie nauki, zwraca się do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego o podjęcie działań zmierzających do:

- odstąpienia od dotychczas powszechnie stosowanych formuł oddzielnego zawierania umów z wydawnictwami komercyjnymi na dostęp do zasobów publikacyjnych i dodatkowego opłacania kosztów publikowania w modelu otwartego dostępu (tzw. złotym modelu),

przyjęcia jako podstawy konstrukcji przyszłych umów z wydawnictwami komercyjnymi reguły łączącej wprowadzenie zasady otwartego dostępu do publikacji polskich autorów, traktowanych jako wartość dodana wnoszona przez stronę polską, z prawami do dostępu do zasobów publikacyjnych danego wydawnictwa w zbilansowanym kosztowo modelu określanym jako "publikuj i czyta/' (publish and read),

- zdecydowanego wprowadzenia standardów Otwartej Nauki jako podstawowego modelu funkcjonowania systemu nauki w Polsce, w tym zasady uwzględniania w procesie oceny działalności naukowej osób i instytucji osiągnięć udostępnionych w modelu otwartym, tak aby polskie instytucje nauki i zespoły badawcze miały zapewniony równorzędny status w ubieganiu się o fundusze europejskie i inne międzynarodowe,

- przystąpienia do budowy w Polsce nowego modelu publikowania naukowego i udostępniania wyników badań naukowych oraz ich dokumentacji, w tym uruchomienia wprowadzającej wysokie standardy jakościowe polskiej naukowej cyfrowej platformy wydawniczej jako alternatywnej formy wobec wydawnictw komercyjnych.

W działaniach prowadzących do realizacji tych postulatów celowe byłoby wykorzystanie dotychczasowych doświadczeń związanych z rozwojem Wirtualnej Biblioteki Nauki oraz innymi inicjatywami na rzecz wdrażania modelu Otwartej Nauki.