Terminowa i prawidłowa realizacja obowiązków wynikających z art. 49 ust. 3 oraz art. 88 pkt 1 ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych (Dz. U. Nr 77, poz. 649, z późn. zm.).

Akty korporacyjne

Rewid.2014.8.26

Akt nieoceniany
Wersja od: 26 sierpnia 2014 r.

KOMUNIKAT Nr 40/2014
KRAJOWEJ RADY BIEGŁYCH REWIDENTÓW
z dnia 26 sierpnia 2014 r.
w sprawie terminowej i prawidłowej realizacji obowiązków wynikających z art. 49 ust. 3 oraz art. 88 pkt 1 ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych (Dz. U. Nr 77, poz. 649, z późn. zm.)

W związku z nieprawidłowościami związanymi z wypełnianiem i nieterminowym przekazywaniem przez podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych pisemnych sprawozdań z ich działalności (P11), o których mowa w art. 49 ust. 3 ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. Nr 77, poz. 649, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", a także nieprawidłowościami związanymi z realizacją przez podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych wymogów wynikających z przepisów art. 88 pkt 1 ustawy, Krajowa Rada Biegłych Rewidentów przekazuje wyjaśnienia pomocne przy realizacji ww. obowiązków (stanowiące - odpowiednio -załączniki nr 1 oraz 2 do niniejszego komunikatu).

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

Wyjaśnienia w sprawie terminowej i prawidłowej realizacji obowiązków wynikających z art. 49 ust. 3 ustawy (sprawozdanie P11)

Informacje ogólne:

Przypominamy, iż terminem granicznym na przekazywanie P11 (decyduje data stempla pocztowego lub - w przypadku złożenia P11 do biura podawczego Krajowej Izby Biegłych Rewidentów - data złożenia sprawozdania) jest ostatni dzień lutego roku następującym po roku, którego dotyczy P11. W przypadku chęci skreślenia podmiotu z listy podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, wraz z wnioskiem o skreślenie (wzór P9) podmiot uprawniony jest obowiązany dołączyć sprawozdanie P11 w terminie nie późniejszym niż 7 dni od dnia złożenia wniosku P9.

Zwracamy uwagę, iż na podstawie sprawozdania P11 Krajowa Izba Biegłych Rewidentów:

- decyduje o umieszczeniu danego podmiotu uprawnionego w planie kontroli:

a) wykonywanych przez kontrolerów (dotyczy podmiotów, w imieniu których wykonana została przynajmniej jedna czynność rewizji finansowej w roku, którego dotyczy sprawozdanie, na rzecz jednostki zainteresowania publicznego 1 <nie dotyczy podwykonawstwa>; kontrola nie rzadziej niż raz na 3 lata) lub

b) wykonywanych przez wizytatorów (dotyczy pozostałych podmiotów; kontrola nie rzadziej niż raz na 6 lat),

- dokonuje wpłaty na rachunek budżetu państwa 20% opłat z tytułu nadzoru należnych od podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych wykonujących czynności rewizji finansowej w jednostkach zainteresowania publicznego (dotyczy zarówno podmiotów zlecających, jak i będących podwykonawcą w sytuacji podwykonawstwa).

Z powyższych względów, celem dotrzymania przez Krajową Izbę Biegłych Rewidentów terminów wynikających z ww. ustawy, szczególnie istotne jest terminowe składanie przez podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych prawidłowo wypełnionych sprawozdań.

Sprawozdania P11 mogą być składane - poza wersją papierową - również w wersji elektronicznej - po załogowaniu się biegłego rewidenta reprezentującego dany podmiot uprawniony na stronie internetowej Krajowej Izby Biegłych Rewidentów www.kibr.org.pl -zakładka "Logowanie").

Wytyczne w zakresie właściwego wypełniania sprawozdania P11 2

CZĘŚĆ  I

Zwraca się uwagę, iż w części I sprawozdania P11 wpisuje się jedynie informacje o zakończonych czynnościach będących czynnościami rewizji finansowej 3 . Oznacza to, iż w P11 nie raportuje się np. o wykonaniu usług pokrewnych (np. kompilacja sprawozdania finansowego czy uzgodnione procedury), jak również o usługach niezakończonych (np. przeprowadzenie badania wstępnego sprawozdania finansowego).

Jednostka, w której były przeprowadzane czynności rewizji finansowej: nazwa (kolumna nr 2), siedziba (kolumna nr 3) oraz forma organizacyjno-prawna (kolumna nr 4).

W przedmiotowych polach należy wskazać pełną nazwę klienta, jego siedzibę (ograniczając się do miejscowości - z pominięciem nazwy ulicy czy kodu pocztowego) oraz formę organizacyjno-prawną (np. spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z o.o., spółka akcyjna, spółka cywilna, przedsiębiorstwo osoby fizycznej, przedsiębiorstwo państwowe, stowarzyszenie, spółdzielnia, fundacja, jednostka należąca do sektora finansów publicznych <np. w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, muzeów publicznych, etc>, fundusz inwestycyjny, inne <do tej kategorii zalicza się wykonywanie czynności rewizji finansowej w grupie kapitałowej>).

Przykład:

Lp.Jednostka, w której były przeprowadzane czynności rewizji finansowej
NazwaSiedzibaForma organizacyjno-prawna
1234
1.ABC sp. z o.o.Warszawaspółka z o.o.
2.DEF SA.Ostrołękaspółka akcyjna
3.DEF SA.Ostrołękainne, w tym grupa kapitałowa
4."ZIELONY DĄB" Jan KowalskiPsaryprzedsiębiorstwo osoby fizycznej
5.Zakład Gospodarki Ciepłowniczej sp. z o.o.Krakówspółka z o.o.
6.Stowarzyszenie Inicjatyw EkonomicznychPoznaństowarzyszenie

Kluczowy biegły rewident: imię i nazwisko (kolumna nr 5), numer w rejestrze (kolumna nr 6).

W przedmiotowych polach należy wskazać imię i nazwisko oraz numer w rejestrze biegłych rewidentów kluczowego biegłego rewidenta, który podpisał się pod sprawozdaniem z wykonania czynności rewizji finansowej. Zwraca się uwagę, iż zgodnie z treścią krajowych standardów rewizji finansowej dokumenty będące końcowymi rezultatami czynności rewizji finansowej, tzn. opinia wraz z raportem z badania sprawozdania finansowego, raport z przeglądu sprawozdania finansowego lub inne pisemne sprawozdania z wykonania usługi poświadczającej, może podpisać - poza obowiązkiem ich podpisania przez kluczowego biegłego rewidenta - także inna osoba reprezentująca podmiot uprawniony, w imieniu którego są one wydawane, przy czym w takiej sytuacji wymagane jest niebudzące wątpliwości wskazanie kluczowego biegłego rewidenta. Oznacza to, iż nie ma możliwości występowania kilku kluczowych biegłych rewidentów podpisujących taki dokument. Tym samym w kolumnach nr 5 i 6 wpisuje się jedną osobę - jedynie kluczowego biegłego rewidenta (z pominięciem innych osób, które mogły brać również udział w wykonywaniu danej czynności rewizji finansowej, np. asystent, aplikant czy inny biegły rewidenta).

Przykład:

Kluczowy biegły rewident
Imię i nazwiskoNumer w rejestrze
56
Filip Kowalski12345
Jan Nowak1357
Jan Nowak1357
Filip Kowalski12345
Filip Kowalski12345
Filip Kowalski12345

Rodzaj wydanej opinii i/lub raportu (kolumna nr 7).

W przedmiotowym polu należy wskazać rodzaj wydanego sprawozdania z wykonania czynności rewizji finansowej, tj.

- bez zastrzeżeń (dotyczy wszelkich czynności rewizji finansowej),

- z zastrzeżeniem(-ami) (dotyczy wszelkich czynności rewizji finansowej),

- negatywna(-y) (dotyczy wszelkich czynności rewizji finansowej),

- odmowa wyrażenia opinii (dotyczy wyłącznie badania sprawozdania finansowego),

- odmowa wyrażenia zapewnienia (dotyczy wyłącznie przeglądu sprawozdania finansowego),

- sprawozdanie z informacją o odstąpieniu od wyrażenia wniosku (dotyczy wyłącznie innych czynności poświadczających, czyli nie odnosi się do badania lub przeglądu sprawozdania finansowego),

- rozwiązanie umowy (dotyczy wszelkich czynności rewizji finansowej).

Przykład:

Rodzaj wydanej opinii i/lub raportu
7
bez zastrzeżeń
z zastrzeżeniem(-ami)
z zastrzeżeniem(-ami)
negatywna(-y)
odmowa wyrażenia opinii
rozwiązanie umowy

Data wydania opinii i/lub raportu (kolumna nr 8).

W przedmiotowym polu należy wskazać datę, z jaką kluczowy biegły rewident podpisał się pod sprawozdaniem z wykonania danej czynności rewizji finansowej. W przypadku rozwiązania umowy pole należy pozostawić puste.

Przykład:

Data wydania opinii i/lub raportu
8
03.02.2014
01.04.2014
01.04.2014
05.04.2014
08.08.2014

Nazwa i nr podmiotu uprawnionego, w imieniu którego wykonana została czynność rewizji finansowej w przypadku podwykonawstwa (kolumna nr 9).

Do podwykonawstwa należy zaliczać tylko te wykonane usługi, które odpowiadają ustawowej definicji czynności rewizji finansowej, do których zgodnie z art. 2 pkt 2 ustawy należą: badanie, przeglądy sprawozdań finansowych lub inne usługi poświadczające, o których mowa w odrębnych przepisach lub standardach rewizji finansowej. Czynności rewizji finansowej charakteryzują się m.in. tym, że ich rezultaty są określone ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2013, poz. 330, z późn. zm.), innymi ustawami lub standardami zawodowymi.

Nie jest więc podwykonawstwem taki udział w wykonywaniu czynności rewizji finansowej, w którym podmiot uprawniony przyjmujący zlecenie od innego podmiotu uprawnionego lub działający w imieniu tego pierwszego podmiotu biegły rewident nie podpisują dokumentów będących końcowymi rezultatami czynności rewizji finansowej, tzn. opinii wraz z raportem z badania sprawozdania finansowego, raportu z przeglądu sprawozdania finansowego lub innego pisemnego sprawozdania z wykonania usługi poświadczającej.

Jeżeli czynność rewizji finansowej została wykonana w podwykonawstwie, to zarówno podmiot, który podpisał umowę z klientem (podmiot zlecający), jak i podwykonawca, informują o tym fakcie w sprawozdaniu P11 (kolumny 2 do 8 będą w obu przypadkach -tj. zlecającego jak i podwykonawcy - identycznie wypełnione), natomiast pole w kolumnie nr 9 wypełnia jedynie podwykonawca - umieszczając w nim numer na liście i nazwę podmiotu uprawnionego będącego zlecającym daną czynność (pole to w przypadku zlecającego pozostawia się puste).

Przykład:

Nazwa i nr podmiotu uprawnionego, w imieniu którego wykonana została czynność rewizji finansowej w przypadku podwykonawstwa
9
DEBET-KREDYT sp. z o.o., nr 4500
DEBET-KREDYT sp. z o.o., nr 4500

Liczba przeprowadzonych czynności rewizji finansowej.

W przedmiotowych polach należy wskazać liczby poszczególnych przeprowadzonych czynności rewizji finansowej (z wyszczególnieniem tych wykonanych w podwykonawstwie). Suma przeprowadzonych czynności rewizji finansowej ogółem powinna być równa liczbie wierszy z tabeli w części I P1 1.

Przykład:

Liczba przeprowadzonych czynności rewizji finansowej:

- badanie sprawozdań finansowych- obligatoryjne:3- fakultatywne:0
- w tym jako podwykonawca:- obligatoryjne:1- fakultatywne:0
- przegląd sprawozdań finansowych:- obligatoryjne:0- fakultatywne:3
- w tym jako podwykonawca:- obligatoryjne:0- fakultatywne1
- inne usługi poświadczające- obligatoryjne:0- fakultatywne:0
- w tym jako podwykonawca- obligatoryjne0- fakultatywne0

CZĘŚĆ  II

Wykaz i rodzaj świadczonych usług, o których mowa w art. 48 ust. 2 ustawy.

W przedmiotowej części sprawozdania przy poszczególnych czynnościach (niebędących czynnościami rewizji finansowej) zaznacza się - poprzez wpisanie słowa "TAK" - jej wykonywanie, jeżeli podmiot wykonywał daną czynność co najmniej jeden dzień w roku, którego dotyczy sprawozdanie.

Przykład:

Lp.Rodzaj działalnościWpisać "TAK" w przypadku prowadzenia danej działalności w roku sprawozdawczym
1.Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych i podatkowychTAK
2.Doradztwo podatkowe
3.Prowadzenie postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego
4.Działalność wydawnicza lub szkoleniowa w zakresie rachunkowości, rewizji finansowej i podatków
5.Wykonywanie ekspertyz lub opinii ekonomiczno-finansowychTAK
6.Świadczenie usług atestacyjnych, doradztwa lub zarządzania, wymagających posiadania wiedzy z dziedziny rachunkowości lub rewizji finansowej
7.Świadczenie usług przewidzianych standardami rewizji finansowej, a także innych usług zastrzeżonych w odrębnych przepisach do wykonywania przez biegłych rewidentów

CZĘŚĆ  III

Wysokość rocznej opłaty z tytułu nadzoru, o której mowa w art. 52 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W przedmiotowej części sprawozdania wpisuje się wysokość przychodów z wykonywania czynności rewizji finansowej w roku, którego dotyczy sprawozdanie, jak również wysokość rocznej opłaty z tytułu nadzoru za ten rok.

Obie ww. kwoty powinny być równoważne z tymi, które podmiot uprawniony wskazuje w rocznym rozliczeniu opłaty rocznej z tytułu nadzoru za dany rok (odpowiednio będą to kwoty w pkt 1e i 2e rocznego rozliczenia opłaty z tytułu nadzoru).

Zwraca się uwagę, iż istnieje możliwość jednoczesnego braku wykazania wykonanych czynności rewizji finansowej w części I sprawozdania i konieczności wskazania na osiągnięcie przychodów z ich wykonywania (np. w sytuacji uzyskania przez podmiot uprawniony zaliczki w momencie podpisania umowy w roku poprzedzającym rok, za który składane jest sprawozdanie P11).

Zwraca się również uwagę, iż wysokość rocznej opłaty z tytułu nadzoru w każdym przypadku nie może wynosić mniej niż opłata minimalna (także w przypadku nieosiągnięcia przez podmiot uprawniony w roku, którego dotyczy sprawozdanie, żadnych przychodów z tytułu wykonywania czynności rewizji finansowej).

Przykład:

P11:

Wysokość (w zł)
Wysokość przychodów z tytułu wykonywania czynności rewizji finansowej w roku, którego dotyczy sprawozdanie

(w kwotach bez zaokrągleń):

80.000 zł
Wysokość rocznej opłaty z tytułu nadzoru (z zaokrągleniem do pełnych zł), nie mniej niż opłata minimalna1.050 zł

Rozliczenie roczne opłaty z tytułu nadzoru:

1. Przychody z tytułu wykonywania czynności rewizji finansowej w poszczególnych kwartałach roku, którego dotyczy rozliczenie (w kwotach bez zaokrągleń):
1a.Osiągnięte w I kwartale:10.000,00 zł
1b.Osiągnięte w II kwartale:30.000,00 zł
1c.Osiągnięte w III kwartale:10.000,00 zł
1d.Osiągnięte w IV kwartale:10.000,00 zł
1e.Osiągnięte w całym roku, którego dotyczy rozliczenie (suma kwot z pkt 1a do 1d):80.000,00 zł
2. Opłata obliczana od przychodów z wykonywania czynności rewizji finansowej w poszczególnych kwartałach roku, którego dotyczy rozliczenie, z zaokrągleniem do pełnych zł (ZAOKRĄGLENIE NIE DOTYCZY OPŁATY W WYSOKOŚCI MINIMALNEJ)
2a.Opłata w I kwartale:175 zł
2b.Opłata w II kwartale:525 zł
2c.Opłata w III kwartale:175 zł
2d.Opłata w IV kwartale:175 zł
2e.Opłata roczna (iloczyn kwoty wpkt 1e i stawki opłaty rocznej z tytułu nadzoru - z zaokrągleniem do pełnych złotych):1.050 zł

CZĘŚĆ  IV

Wysokość przychodów z tytułu wykonywania czynności rewizji finansowej w jednostkach zainteresowania publicznego.

W przedmiotowej części sprawozdania wpisywane są wszelkie przychody osiągnięte z tytułu wykonywania czynności rewizji finansowej w jednostkach zainteresowania publicznego - łącznie z osiągniętymi z tytułu podwykonawstwa (bez rozróżniania na przychody wynikające z umów podpisanych bezpośrednio z klientem oraz na przychody uzyskane z tytułu podwykonawstwa).

Przykład:

Wysokość (w zł)
Przychody z tytułu wykonywania czynności rewizji finansowej

w jednostkach zainteresowania publicznego

16.000 zł

CZĘŚĆ  V

Informacje o odbywanych przez kandydatów na biegłych rewidentów aplikacjach w podmiocie uprawnionym do badania sprawozdań finansowych.

W przedmiotowej części sprawozdania wpisywane są: imię i nazwisko aplikanta, data rozpoczęcia aplikacji, imię i nazwisko biegłego rewidenta kierującego aplikacją oraz - o ile ma zastosowanie - datę decyzji podmiotu uprawnionego o odbyciu aplikacji (w przypadku niezakończenia się aplikacji w danym roku, którego dotyczy sprawozdanie, pole pozostawia się puste).

Przykład:

Lp.Imię i nazwisko aplikantaData rozpoczęcia aplikacjiImię i nazwisko biegłego rewidenta kierującego aplikacjąData decyzji o odbyciu aplikacji
12345
1.Maksymilian Wróbel01.06.2013Filip Kowalski

CZĘŚĆ  VI

Informacje o odbywanych przez kandydatów na biegłych rewidentów praktykach w podmiocie uprawnionym do badania sprawozdań finansowych.

W przedmiotowej części sprawozdania wpisywane są: imię i nazwisko praktykanta, data rozpoczęcia praktyki, imię i nazwisko biegłego rewidenta kierującego praktyką oraz - o ile ma zastosowanie - datę decyzji jednostki o odbyciu praktyki (w przypadku niezakończenia się praktyki w danym roku, którego dotyczy sprawozdanie, pole pozostawia się puste).

Przykład:

Lp.Imię i nazwisko praktykantaData rozpoczęcia praktykiImię i nazwisko biegłego rewidenta kierującego praktykąData zatwierdzenia dziennika praktyki
12345
1.Maciej Gołąb30.09.2012Jan Nowak10.10.2013

Podpis osoby sporządzającej sprawozdanie.

W przedmiotowej części sprawozdania wymagane jest złożenie podpisu przez osobę, która sporządziła sprawozdanie P11 oraz podanie jej numeru telefonu do ewentualnego kontaktu.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

Wyjaśnienia w sprawie terminowej i prawidłowej realizacji obowiązków wynikających z art. 88 pkt 1 ustawy

Krajowa Rada Biegłych Rewidentów przypomina, że zgodnie z art. 88 pkt 1 ustawy podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych wykonujące czynności rewizji finansowej w jednostkach zainteresowania publicznego są zobowiązane do zamieszczania na swojej stronie internetowej, w ciągu 3 miesięcy od zakończenia roku obrotowego, sprawozdania zawierającego w szczególności:

a) informacje dotyczące formy organizacyjno-prawnej oraz struktury własnościowej,

b) w przypadku gdy podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych należy do sieci, opis danej sieci, jak również rozwiązania prawne i strukturalne w danej sieci,

c) opis struktury zarządzania podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych,

d) opis systemu wewnętrznej kontroli jakości podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych oraz oświadczenie zarządu na temat skuteczności jego funkcjonowania,

e) wskazanie, kiedy odbyła się ostatnia kontrola w zakresie systemu zapewnienia jakości, przeprowadzona przez Krajową Komisję Nadzoru,

f) wykaz jednostek zainteresowania publicznego, dla których podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych wykonywał czynności rewizji finansowej w poprzednim roku obrotowym,

g) oświadczenie o stosowanej przez podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych polityce w zakresie zapewnienia niezależności, zawierające również potwierdzenie, że została przeprowadzona wewnętrzna kontrola przestrzegania zasad niezależności,

h) oświadczenie o stosowanej przez podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych polityce w zakresie doskonalenia zawodowego biegłych rewidentów,

i) informacje o osiągniętych przychodach, z podziałem na poszczególne czynności rewizji finansowej i usługi, o których mowa w art. 48 ust. 2 ustawy,

j) informacje o zasadach wynagradzania kluczowych biegłych rewidentów oraz członków zarządu

- wraz ze wskazaniem biegłego rewidenta odpowiedzialnego w imieniu podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych za sporządzenie tego sprawozdania.

Zdaniem Krajowej Rady Biegłych Rewidentów oświadczenia, o których mowa w ww. pkt d, g i h powinny mieć charakter odrębnego stwierdzenia, podpisanego przez wszystkich członków zarządu.

Przykładowo, treść oświadczeń może być następująca:

Ad. pkt d: "Zarząd podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych oświadcza, że system wewnętrznej kontroli jakości został opracowany i wdrożony zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 21 ust. 3 pkt 3 lut. b ustawy.".

Ad. pkt g: "Zarząd podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych oświadcza, że stosowane procedury w zakresie zapewnienia niezależności zgodne są z zasadami, o których mowa w art. 56 ustawy. Ostatnia, wewnętrzna kontrola przestrzegania niezależności przeprowadzona została w [data przeprowadzonej wewnętrznej kontroli].".

Ad. pkt h: "Zarząd podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych oświadcza, że zapewnia możliwość wypełniania, przez biegłych rewidentów zatrudnionych w podmiocie, obowiązków w zakresie doskonalenia zawodowego biegłych rewidentów, wynikających z uchwał Krajowej Rady Biegłych Rewidentów.".

Krajowa Rada Biegłych Rewidentów zaleca również, aby informacja dotycząca zasad wynagradzania kluczowych biegłych rewidentów oraz członków zarządu, o których mowa w pkt j, obejmowała, obok opisu charakteru umowy, m.in. wszystkie składowe wynagrodzenia tych osób, wynikające z zawartych umów pomiędzy tymi osobami a podmiotem uprawnionym.

1 O których mowa w art. 2 pkt 4 ustawy.
2 Niniejszy komunikat odnosi się bezpośrednio do formularza P11, stanowiącego załącznik do uchwały Nr 2364/44/2014 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 25 czerwca 2014 r. w sprawie formy składania pisemnego sprawozdania przez podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych.
3 O których mowa w art. 2 pkt 2 ustawy.