Skierowanie wniosku do Ministra Zdrowia o podjęcie inicjatywy ustawodawczej zmierzającej do ustalenia odrębnych przepisów prawnych stanowiących ramy funkcjonowania uniwersyteckich podmiotów leczniczych.
KAAUM.2015.11.27
Akt nieocenianyUCHWAŁA Nr 66/2015
KONFERENCJI REKTORÓW AKADEMICKICH UCZELNI MEDYCZNYCH
27 listopada 2015 r.
w przedmiocie skierowania wniosku do Ministra Zdrowia o podjęcie inicjatywy ustawodawczej zmierzającej do ustalenia odrębnych przepisów prawnych stanowiących ramy funkcjonowania uniwersyteckich podmiotów leczniczych
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE
W ocenie Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych niezwykle ważny jest powrót do prac prowadzących do wdrożenia ustawy o uniwersyteckich podmiotach leczniczych, jako jednostek o szczególnym znaczeniu dla systemu ochrony zdrowia oraz kształcenia kadr niezbędnych dla prawidłowej realizacji świadczeń zdrowotnych, które z nieznanych dla KRAUM powodów zostały przerwane przez poprzedni rząd w 2014 roku.
Obecnie obowiązująca ustawa o działalności leczniczej z dnia 15 kwietnia 2011 roku (tekst jednolity Dz. U. z 8 kwietnia 2015 r. poz. 618 z późn. zm.) określa uczelnię medyczną - jako .publiczną uczelnię medyczną albo publiczną uczelnię prowadzącą działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych oraz Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego" Art 3 ust. 1 tej ustawy podaje, że działalność lecznicza polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych a w ust. 2, iż działalność lecznicza może polegać również na ..realizacji zadań dydaktycznych i badawczych w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i promocją zdrowia w tym wdrażaniu nowych technologii medycznych oraz metod leczenia" oraz w ust. 3. iż ..Podmiot wykonujący działalność leczniczą może uczestniczyć, a podmiot wykonujący działalność leczniczą w zakresie o którym mowa w ust. 2 pkt 2 uczestniczy w przygotowywaniu osób do wykonywania zawodu medycznego i kształcenia osób wykonujących zawód medyczny na zasadach określonych w odrębnych przepisach regulujących kształcenie tych osób". W ustawie tej nie zapisano ani definicji Uczelni Medycznej ani wymogów jakie musi spełniać aby nauczać zawodów medycznych, podobnie nie ma definicji szpitala klinicznego, bowiem nie określono warunków jakie musi spełniać podmiot leczniczy aby mógł być zakwalifikowany jako szpital kliniczny,
W ustawie tej nie wyłączono uniwersyteckich podmiotów leczniczych z obowiązku przekształcenia w spółki prawa handlowego w przypadku uzyskania ujemnego wyniku finansowego, nałożono jednak na te jednostki i podmioty tworzące szereg obligatoryjnych obowiązków związanych z kształceniem badaniami naukowymi oraz wdrażaniem nowych technologii.
Rozwiązania dotyczące gospodarki finansowej samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, wynikające z ustawy z dnia 15 kwietnia 2011r. o działalności leczniczej, w szczególności dotyczące przypadków wystąpienia ujemnego wyniku finansowego, są szczególne krzywdzące dla UPL. W przypadku niepokrycia ujemnego wyniku finansowego samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, podmiot tworzący jest zobligowany do podjęcia uchwały o zmianie formy organizacyjno-prawnej SPZOZ albo jego likwidacji. Podjęcie decyzji o przekształceniu samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej w spółkę prawa handlowego, przy niezmienionych zasadach finansowania świadczeń medycznych, niesie za sobą ogromne ryzyko w postaci upadłości podmiotu leczniczego, bowiem UPL przekształcony w spółkę prawa handlowego nie będzie mógł skorzystać z ochrony przed upadłością, z której obecnie, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze, może korzystać jako samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej.
Bez odpowiedzi są także pytania, z jakich środków uczelnie mają pokryć ujemny wynik finansowy UPL oraz gdzie będzie prowadzona dydaktyka kliniczna, w przypadku postawienia podmiotu leczniczego w stan upadłości. W obecnej sytuacji konieczne jest poszerzenie ustawowych form organizacyjno-prawnych, w jakich uczelnie medyczne mogą tworzyć i prowadzić podmioty lecznicze.
Od wielu lat poziom dotacji na sfinansowanie dydaktyki klinicznej, przekazywanej uczelniom przez Ministerstwo Zdrowia nie uległ zmianie, a koszty tej dydaktyki, tj. opłat, które uczelnie uiszczają podmiotom leczniczym za udostępnienie ich jednostek organizacyjnych na potrzeby realizacji zadań naukowo- dydaktycznych w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i promocją zdrowia, uległy znaczącemu zwiększeniu. W niektórych przypadkach, zwłaszcza podmiotów przekształconych w spółki prawa handlowego, opłaty za dydaktykę kliniczną wzrosły kilkakrotnie. W propozycjach złożonych przez KRAUM do Ministerstwa Zdrowia był również algorytm naliczania kosztów dydaktyki klinicznej opierający się na wyliczeniach przeprowadzonych w kilku uniwersyteckich podmiotach leczniczych, jednak w związku z zawieszeniem prac nad Ustawą i ten element pozostał nierozwiązany. Jest on szczególnie istotny bowiem w Rozdziale 4 Art. 89 pkt 5 Ustawy o działalności leczniczej określone jest iż udostępnienie podmiotu leczniczego do działalności dydaktycznej następuje wyłącznie na podstawie umowy cywilno-prawnej określającej zasady odpowiedzialności za zdarzenia niepożądane oraz konieczność pokrycia kosztów ponoszonych przez ten podmiot Powinny wobec tego zostać określone zasady naliczania kosztów jednakowe dla wszystkich podmiotów leczniczych oraz koszty ubezpieczenia związane z działalności studentów na terenie UPL klinicznego. Na ten fakt zwraca również uwagę ostatnia kontrola NIK dotycząca kosztów działalności dydaktycznej na terenie UPL
Biorą pod uwagę, że uniwersyteckie szpitale kliniczne pełnią funkcje ośrodków referencyjnych w regionach w których działają należy przywrócić definicję referencyjności podmiotów leczniczych. Przywrócenie referencyjności pozwoli na właściwe sklasyfikowanie i wycenę wykonywanych na ich bazie procedur medycznych. Zwłaszcza, że podmioty te stanowią często miejsce leczenia powikłań będących efektem działania na innych szczeblach opieki zdrowotnej oraz wykonywania skomplikowanych procedur medycznych.
Dotychczasowe finansowanie przez Narodowy Fundusz Zdrowia świadczeń wykonywanych w uniwersyteckich podmiotach leczniczych nie uwzględnia rzeczywistych kosztów leczenia pacjentów wysokospecjalistycznych lub pacjentów z powikłaniami skierowanymi przez inne podmioty lecznicze do UPL jako placówek najwyższego stopnia referencyjności. Ponadto w wielu przypadkach Narodowy Fundusz Zdrowia nie finansuje tzw. nadwykonań, a przecież UPL ponoszą koszty ich wykonania, co bezpośrednio wpływa na osiągany wynik finansowy. Problem ten jest szczególnie widoczny w regionach, w których większość podmiotów leczniczych podległych samorządowi przekształcona została w spółki prawa handlowego co skutkuje znacznie większym naporem chorych na UPL Związane jest to z prowadzeniem oszczędnościowej polityki finansowej przez prezesów spółek l brakiem uregulowań prawnych pozwalających na ograniczenie przyjęć przez uniwersyteckie podmioty lecznicze, które zmuszane są przez istniejące uwarunkowania do wykonywania nadwykonań ratujących życie, za które nie zamierza zapłacić NFZ.
Palącym tematem jest system zatrudniania nauczycieli akademickich w UPL, tak aby było ono zgodne zarówno z ustawą o działalności leczniczej jak i ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym.
Dlatego też, Rektorzy uczelni medycznych wielokrotnie deklarowali daleko idącą współpracę oraz pomoc przy tworzeniu nowych zasad działania uniwersyteckich podmiotów leczniczych, jesteśmy gotowi do powrotu do wspólnych uzgodnień, które nie pozwolą na doprowadzenie do sytuacji mogącej zagrozić działaniu UPL co w konsekwencji uniemożliwi kształcenie nowych kadr dla potrzeb systemu ochrony zdrowia w naszym kraju.