Reasumpcja uchwały nr 41/2010 (Uzasadnienie uchwały Nr 61/2011).
Prok.2011.1.19
Akt nieocenianyUCHWAŁA Nr 61/2011
KRAJOWEJ RADY PROKURATURY
z dnia 19 stycznia 2011 roku
dotycząca reasumpcji uchwały nr 41/2010 (Uzasadnienie uchwały Nr 61/2011)
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE
Krajowej Rady Prokuratury
z dnia 19 stycznia 2011 r.
Na posiedzeniu plenarnym w dniu 17 listopada 2010 r. Krajowa Rada Prokuratury, zwana dalej ..Radą", uchwaliła, iż na mocy art. 16a ust. 3 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z 2008 r. Nr 7, poz. 39 z póżn. zm.; dalej w skrócie: ustawa o prokuraturze) przysługuje jej wyłączna kompetencja do występowania do Prokuratora Generalnego z wnioskiem o przeniesienie prokuratora na inne miejsce
służbowe (uchwała Nr 41/2010). Uchwała ta nie zawiera uzasadnienia.
O zajęcie stanowiska w tej kwestii zwrócił się do Przewodniczącego Rady Zastępca Prokuratora Generalnego pismem z dnia 26 października 2010 r. (nr PG IX K 022/44/10). podnosząc, iż użyty w art. 16a ust. 3 ustawy o prokuraturze zwrot "odpowiedniego stosowania", do wspomnianego przeniesienia, przepisu art. 11 ust. 1 tej ustawy nie jest jednoznaczny. Zdaniem organu postulującego uprawnione jest twierdzenie, że gdy mamy do czynienia z "odpowiednim" stosowaniem przepisów prawa, zawsze dochodzi do zbudowania nowej normy prawnej, której kształt zależy od stosującego prawo. Nie wiąże się to jednak - jak dalej wywiedziono w tymże piśmie - z dowolnością, gdyż podmiot stosujący prawo musi uwzględniać racjonalność normy prawnej, której konstrukcja winna być oparta na zasadach logiki, doświadczenia życiowego i pozostawać w spójności z systemem prawa, w którym norma ta będzie funkcjonować. Dostrzeżono tam nadto, że powołanie na stanowisko prokuratora w trybie art. 11 ust. 1 ustawy o prokuraturze wiąże się z decyzją nadania tego statusu osobie, która będąc asesorem zostaje powołana do pełnienia urzędu prokuratora, bądź osobie awansowanej na stanowisko prokuratora jednostki wyższego rzędu, co następuje w określonym w ustawie trybie postępowania. Przywołano przy tym art. 75 § 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98. poz. 1070 z późn. zm.), który przewiduje samodzielną decyzję Ministra Sprawiedliwości w sprawie przeniesienia sędziego na inne miejsce służbowe.
Do wymienionego pisma załączono opinię prawną Dyrektora Biura Prokuratora Generalnego z dnia 22 października 2010 r. (nr PG VII G 44/35/10), zgodnie z którą odpowiednie stosowanie przepisu art. 1 1 ust. 1 ustawy o prokuraturze w procedurze przeniesienia prokuratora na inne miejsce służbowe obejmuje jedynie kompetencję decyzyjną Prokuratora Generalnego, ponieważ nic da się ustalić treści nor my prawnej, jaka mogłaby być zrekonstruowana w odniesieniu do kompetencji Rady.
W postępowaniach przed Radą w sprawie przeniesienia prokuratorów na inne miejsce służbowe, prowadzonych po 17 listopada 2010 r. na podstawie art. 16a ust. 3 w zw. z art. 11 ust. 1 ustawy o prokuraturze, pojawiły się istotne wątpliwości co do trafności przyjętej interpretacji tego unormowania. Wynikają one ze specyficznego charakteru oraz przedmiotu regulacji pierwszego z tych przepisów.
Zasadniczy problem tkwi w tym, że art. 16a ust. 3 ustawy o prokuraturze nie kreuje samodzielnie żadnej normy. Jego rola wyczerpuje się w "zapożyczeniu" z unormowania procedury w sprawie powołania na stanowiska prokuratorskie w powszechnych i wojskowych jednostkach organizacyjnych prokuratury, na użytek postępowania w sprawie przeniesienia prokuratora na inne miejsce służbowe, jednego przepisu, mianowicie art. 11 ust. 1 ustawy o prokuraturze. Tymczasem ten ostatni przepis ustanawia tylko, co do zasady, normy kompetencyjne odniesione do decyzji kończącej właściwe dlań postępowanie, czyli do aktu powołania prokuratora na dane stanowisko. Są to dwie tego typu normy. Według pierwszej z nich decyzję tę podejmuje
Prokurator Generalny. Druga norma uzależnia to od wyrażonej we wskazanej formie, to jest w formie wniosku, inicjatywy Rady. Tryb postępowania prowadzącego do podjęcia takiej decyzji, poprzedzającego wystąpienie albo odmowę wystąpienia Rady do Prokuratora Generalnego ze stosownym wnioskiem, regulują natomiast przepisy art. 11 ust. 2 i 2a oraz art. 14b ustawy o prokuraturze, do których art. 16a ust. 3 tej ustawy już nie odsyła. W efekcie ani w art. 16a ust. 3. ani w jakimkolwiek innym przepisie ustawy o prokuraturze nie sposób doszukać się norm reglamentujących analogiczny, wstępny etap postępowania w sprawie przeniesienia prokuratora na inne miejsce służbowe. Nie wiadomo zatem, jaka czynność inicjuje to postępowanie oraz jaki podmiot powinien ją wykonać, zwłaszcza wtedy, gdy przeniesienie odbywa się, w myśl art. 16a ust. 1 ustawy o prokuraturze, za zgodą prokuratora. Podobnie rzecz się ma z udokumentowaniem podstaw przeniesienia danej osoby do oznaczonej jednostki organizacyjnej prokuratury, i to bez względu na to. czy ubiegałby się o to zainteresowany prokurator czy też do przeniesienia dochodziłoby bez zgody prokuratora. z przyczyn wyszczególnionych w art. 16a ust. 2 pkt 1-2 ustawy o prokuraturze. Brakuje wreszcie normy zobowiązującej bądź upoważniającej kogokolwiek do przedłożenia sprawy Radzie.
Ów ściśle określony, ograniczony do art. 11 ust. 1, zakres odesłania nie pozwala na wypełnienie powyższego braku regulacji metodą stosowania per analogiam przepisów o postępowaniu w sprawie powołania na stanowisko prokuratora. Możliwość taką wyklucza zresztą wprost art. 14b ust. 1 ustawy o prokuraturze, wyłączając spod przepisów normujących postępowanie w takich sprawach sytuacje, w których obsadzenie wolnego stanowiska prokuratorskiego następuje w drodze przeniesienia służbowego prokuratora równorzędnej prokuratury. Niczego nie zmienia tutaj okoliczność, iż art. 24 ustawy o prokuraturze przewiduje otwarty katalog kompetencji Rady, jako że nie jest to przepis proceduralny.
W tym kontekście kompetencja Rady do występowania do Prokuratora Generalnego z wnioskiem o przeniesienie prokuratora na inne miejsce służbowe okazuje się wątpliwa, jako uprawnienie pozbawione możliwości wykonania w sposób przewidziany w ustawie.
Spostrzeżenie to przesądza o zakresie zastosowania art. 11 ust. 1 ustawy o prokuraturze w do przeniesień, o których mowa w art. 16a ust. 1 i 2 tej ustawy.
Zważyć trzeba, iż w literaturze prawniczej i orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntował się pogląd, że ilekroć ustawa nakazuje odpowiednio stosować przepis prawny lub przepisy prawne należące do innej instytucji prawnej, oznacza to konieczność uwzględnienia różnic między instytucjami, do których należy przepis odsyłający i przepis odesłania. W rezultacie odpowiednie stosowanie danego przepisu może polegać na jego zastosowaniu wprost, zastosowaniu z odpowiednimi modyfikacjami albo na odmowie zastosowania ze względu na określone różnice. Wybór jednego z tych wariantów zależy zaś od wyników wykładni systemowej i funkcjonalnej (zob. np. L. Morawski. Wykładnia w orzecznictwie sądów. Toruń 2002. s. 299-302).
W analizowanym wypadku można wprawdzie, w oparciu o art. 16a ust. 3 w zw. z art. 11 ust. 1 ustawy o prokuraturze, zrekonstruować hipotetyczną normę kompetencyjną, wyposażającą Radę, tak jak to czyni przepis odesłania, w wyłączne uprawnienie do występowania do Prokuratora Generalnego z wnioskiem o przeniesienie prokuratora na inne miejsce służbowe. Byłaby to jednak norma niewykonalna już w świetle rezultatów wykładni systemowej. O tym zaś, ze tej treści norma w postępowaniu w takich sprawach nic ma racji bytu, przesądza jednoznaczna intencja ustawodawcy, która znajduje wyraz w wyłączeniu tych spraw- z zakresu regulacji art. 11 ust. 2 i 2a oraz art. I4b ustawy o prokuraturze. Intencję tę potwierdza brak odrębnego określenia trybu postępowania wiodącego do podjęcia przez Prokuratora Generalnego decyzji przenoszącej prokuratora, na właściwej podstawie prawnej, na inne miejsce służbowe w równorzędnej, powszechnej lub wojskowej, jednostce organizacyjnej prokuratury.
W konsekwencji przychodzi ocenić, że odpowiednie stosowanie art. 1 1 ust. 1 ustawy o prokuraturze, nakazane przez art. 16a ust. 3 tej ustawy, nie może polegać na zastosowaniu tego przepisu w części dotyczącej kompetencji Rady.
Z przytoczonych powodów Rada. dokonując w dniu 19 stycznia 2011 r. reasumpcji uchwały Nr 41/2010, stanęła na stanowisku, że sprawy związane z przeniesieniem prokuratorów na inne miejsce służbowe, o jakim mowa w art. I6a ust. 3 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o prokuraturze, należą do kompetencji Prokuratora Generalnego.
Godzi się jednocześnie zastrzec, że stanowisko to nic stoi w sprzeczności z ogólną kompetencją Rady, wynikającą z art. 24 pkt 1 ustawy o prokuraturze, do wyrażenia opinii w każdej sprawie, w tym indywidualnej, jeżeli wymaga tego wzgląd na niezależność prokuratorów.