Przyjęcie projektu ustawy o zmianie ustawy o izbach lekarskich.
Lekarz.2019.1.25
Akt nieocenianyUCHWAŁA Nr 8/19/VIII
NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ
z dnia 25 stycznia 2019 r.
w sprawie przyjęcia projektu ustawy o zmianie ustawy o izbach lekarskich
ZAŁĄCZNIK
Ustawa z dnia .. ............ .... r. o zmianie ustawy o izbach lekarskich
Ustawa z dnia .. ............ .... r. o zmianie ustawy o izbach lekarskich
W ustawie z dnia 2 grudnia 2009 o izbach lekarskich (Dz. U. z 2018 r. poz. 168) wprowadza się następujące zmiany:
"11) kara orzeczona za granicą - rozstrzygnięcie organu państwa obcego uprawnionego do orzekania w zakresie odpowiedzialności zawodowej lekarzy, na mocy którego na terytorium tego państwa obcego lekarzowi, choćby tymczasowo, zakazano wykonywania zawodu albo ograniczono mu zakres jego wykonywania z powodu popełnienia czynu stanowiącego przewinienie zawodowe według prawa polskiego.";
"5) prowadzenie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy, w tym przyjmowania do wykonania w Rzeczypospolitej Polskiej kary orzeczonej za granicą;";
"1) rozpatruje sprawy z zakresu odpowiedzialności zawodowej lekarza, w tym wnioski o przyjęcie do wykonania kary orzeczonej za granicą,";
"1a) podejmuje czynności związane z przyjmowaniem do wykonania kary orzeczonej za granicą;";
"Rozdział 5a
Przyjęcie do wykonania kary orzeczonej za granicą
Art. 112a. Kara orzeczona za granicą wobec członka izby lekarskiej może być przyjęta do wykonania w Rzeczypospolitej Polskiej w trybie określonym w niniejszym rozdziale.
Art. 112b. Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej uzyskawszy wiarygodną informację, że organ państwa obcego wydał podlegające wykonaniu rozstrzygnięcie, na mocy którego członkowi izby lekarskiej, choćby tymczasowo, zakazano wykonywania zawodu albo ograniczono mu zakres jego wykonywania, występuje do tego organu państwa obcego o przekazanie uwierzytelnionego odpisu rozstrzygnięcia wraz z uzasadnieniem, jeżeli zostało sporządzone, oraz innych istotnych materiałów związanych z jego wydaniem.
Art. 112c. Jeżeli Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej uznaje, że faktyczną podstawą rozstrzygnięcia organu państwa obcego jest niedostateczne przygotowanie zawodowe lekarza, jego niezdolność do wykonywania zawodu lub ograniczenie w wykonywaniu ściśle określonych czynności medycznych ze względu na stan zdrowia, przekazuje sprawę właściwej okręgowej radzie lekarskiej.
Art. 112d. 1. Po otrzymaniu materiałów, o których mowa w art. 112b, Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej kieruje do sądu lekarskiego wniosek o przyjęcie kary orzeczonej za granicą do wykonania, jeżeli uznaje to za zasadne, ze względu na to, że wykonywanie zawodu przez lekarza ukaranego za granicą zagraża bezpieczeństwu pacjentów oraz mając na uwadze termin wykonania kary orzeczonej za granicą.
2. O podjętej decyzji Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej informuje prezesa właściwej okręgowej rady lekarskiej.
Art. 112e. 1. Wniosek Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej o przyjęcie kary orzeczonej za granicą do wykonania jest rozpoznawany przez Okręgowy Sąd Lekarski Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie w składzie trzyosobowym.
2. W przypadku, gdy wniosek dotyczy lekarza będącego członkiem organów Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie wymienionych w art. 21 pkt 2-5 i zastępców Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej tej Izby, Naczelny Sąd Lekarski na wniosek Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej wyznacza do jego rozpoznania inny okręgowy sąd lekarski.
3. Sąd rozpoznaje wniosek na posiedzeniu, w którym uczestniczy Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej.
4. Lekarz ukarany za granicą, którego dotyczy wniosek, ma prawo wziąć udział w posiedzeniu, jeżeli się stawi.
5. Lekarz ukarany za granicą może ustanowić jednego obrońcę spośród lekarzy, adwokatów lub radców prawnych.
6. Jeżeli sąd lekarski uzna za niezbędne ustanowienie obrońcy ze względu na okoliczności utrudniające obronę, ustanawia lekarzowi ukaranemu za granicą obrońcę z urzędu spośród lekarzy.
7. Obrońca ma prawo wziąć udział w posiedzeniu, o którym mowa w ust. 3, jeżeli się stawi.
8. Termin posiedzenia sądu lekarskiego powinien być tak wyznaczony, aby od doręczenia zawiadomienia o nim lekarzowi ukaranemu za granicą, którego dotyczy wniosek, upłynęło co najmniej 7 dni. Zawiadomienie wysyła się na adres do korespondencji umieszczony w Centralnym Rejestrze Lekarzy.
9. Okręgowy sąd lekarski rozpoznaje wniosek niezwłocznie, nie później niż w ciągu 60 dni od jego otrzymania.
Art. 112f. 1. Jeżeli dane zawarte we wniosku są niewystarczające, sąd lekarski może zwrócić się do Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej o ich uzupełnienie, określając zakres uzupełnienia.
2. Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej powinien uzupełnić dane w ciągu 7 dni. Jeżeli czas uzupełniania danych jest dłuższy, termin zakończenia postępowania przez sąd przedłuża się o taki okres.
Art. 112g. Przyjęcie kary orzeczonej za granicą do wykonania jest niedopuszczalne, jeżeli:
1) czyn, za który została orzeczona kara za granicą, nie stanowi przewinienia zawodowego w rozumieniu art. 53 ustawy;
2) kara orzeczona za granicą nie jest prawomocna albo nie podlega wykonaniu;
3) co do tego samego czynu tej samej osoby postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy zostało prawomocnie zakończone albo wcześniej wszczęte toczy się.
Art. 112h. 1. Gdy zachodzi okoliczność wymieniona w art. 112g, sąd lekarski wydaje postanowienie stwierdzające niedopuszczalność przyjęcia kary orzeczonej za granicą do wykonania.
2. Przyjmując do wykonania karę orzeczoną za granicą, sąd lekarski wydaje postanowienie, w którym określa kwalifikację prawną czynu według prawa polskiego oraz karę podlegającą wykonaniu.
3. Podstawą określenia kary podlegającej wykonaniu jest kara orzeczona za granicą, kara określona w art. 83 ust. 1 pkt 4 - 7 ustawy oraz okres rzeczywistego wykonania kary orzeczonej za granicą.
4. Postanowienie sądu lekarskiego, o którym mowa w ust. 2 powinno określać także koszty przeprowadzonych czynności, które ponosi lekarz, którego postanowienie dotyczy, chyba że sąd lekarski postanowi inaczej.
5. Postanowienie, o którym mowa w ust. 2, jest natychmiast wykonalne.
6. Postanowienie, o którym mowa w ust. 1 i 2, wraz z uzasadnieniem doręcza się niezwłocznie lekarzowi ukaranemu za granicą, którego dotyczy postanowienie, i Naczelnemu Rzecznikowi Odpowiedzialności Zawodowej.
Art. 112i. 1. Naczelnemu Rzecznikowi Odpowiedzialności Zawodowej przysługuje zażalenie na postanowienie stwierdzające niedopuszczalność przyjęcia kary orzeczonej za granicą do wykonania, a lekarzowi, którego dotyczy postanowienie, i Naczelnemu Rzecznikowi Odpowiedzialności Zawodowej - na postanowienie o przyjęciu do wykonania kary orzeczonej za granicą.
2. Zażalenie wnosi się do Naczelnego Sądu Lekarskiego za pośrednictwem okręgowego sądu lekarskiego, który wydał zaskarżone postanowienie, w terminie 14 dni od dnia doręczenia postanowienia.
3. Naczelny Sąd Lekarski rozpoznaje zażalenie w składzie pięcioosobowym.
4. Do postępowania przed Naczelnym Sądem Lekarskim stosuje się odpowiednio art. 112e ust. 3 - 9.
5. Naczelny Sąd Lekarski utrzymuje w mocy, zmienia albo uchyla postanowienie okręgowego sądu lekarskiego.
6. Naczelny Sąd Lekarski nie może wydać postanowienia o przyjęciu do wykonania kary orzeczonej za granicą, jeśli okręgowy sąd lekarski stwierdził niedopuszczalność przyjęcia kary orzeczonej za granicą do wykonania.
Art. 112j. 1. Postanowienie Naczelnego Sądu Lekarskiego kończące postępowanie jest prawomocne z dniem ogłoszenia.
2. Postanowienie wraz z uzasadnieniem doręcza się niezwłocznie ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, Prezesowi Naczelnej Rady Lekarskiej, lekarzowi ukaranemu za granicą, którego dotyczy postanowienie, i Naczelnemu Rzecznikowi Odpowiedzialności Zawodowej.
Art. 112k. 1. Od prawomocnego postanowienia Naczelnego Sądu Lekarskiego kończącego postępowanie ministrowi właściwemu do spraw zdrowia i Prezesowi Naczelnej Rady Lekarskiej przysługuje kasacja do Sądu Najwyższego w terminie jednego miesiąca od dnia doręczenia postanowienia.
2. Kasację wnosi się do Sądu Najwyższego za pośrednictwem Naczelnego Sądu Lekarskiego.
Art. 112l. Przepisy art. 110 stosuje się odpowiednio do kary orzeczonej za granicą przyjętej do wykonania w Rzeczypospolitej Polskiej."
"Rozdział 6a
Obowiązek informacyjny w trybie ostrzeżenia w systemie IMI"
"Art. 113a. 1. Okręgowe rady lekarskie informują, w trybie ostrzeżenia w systemie IMI, właściwe organy pozostałych państw członkowskich Unii Europejskiej o lekarzu lub lekarzu dentyście, wobec których:
1) rada lekarska podjęła uchwałę o:
a) zawieszeniu prawa wykonywania zawodu,
b) ograniczeniu w wykonywaniu zawodu,
2) sąd lekarski wydał orzeczenie albo postanowienie o:
a) zakazie pełnienia funkcji kierowniczych w jednostkach organizacyjnych ochrony zdrowia,
b) ograniczeniu zakresu czynności w wykonywaniu zawodu,
c) zawieszeniu prawa wykonywania zawodu,
d) pozbawieniu prawa wykonywania zawodu,
3) sąd powszechny orzekł zakaz wykonywania zawodu,
4) sąd powszechny albo prokurator tytułem środka zapobiegawczego zastosował zawieszenie w wykonywaniu zawodu
- w terminie 3 dni od dnia uprawomocnienia się albo wykonalności uchwały, orzeczenia albo postanowienia."
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Uzasadnienie
Uzasadnienie
Wymogi, które należy spełniać, aby uzyskać w Polsce uprawnienie do wykonywania zawodu lekarza określa ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Wymogi te są związane z posiadaniem odpowiednich kwalifikacji zawodowych, pełnej zdolności do czynności prawnych, odpowiedniego stanu zdrowia, wykazywaniem nienagannej postawy etycznej oraz odpowiednią znajomością języka polskiego.
Obowiązujące przepisy prawa określają także sytuacje, w których lekarz posiadający w Polsce prawo wykonywania zawodu może zostać czasowo bądź na stałe pozbawiony możliwości wykonywania zawodu albo ograniczony w jego wykonywaniu. Może to być konsekwencją popełnienia przez lekarza przestępstwa lub przewinienia zawodowego bądź wiązać się ze stwierdzonym niedostatecznym przygotowaniem zawodowym lub niezdolnością do wykonywania zawodu ze względu na stan zdrowia.
Pieczę nad należytym i sumiennym wykonywaniem zawodu lekarza sprawuje, w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony, samorząd zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów w trybie i zakresie określonym w ustawie z dnia 2 grudnia 2019r. o izbach lekarskich (dalej: ustawa), w szczególności poprzez przyznawanie prawa wykonywania zawodu, a także prowadzenie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy, w przedmiocie niezdolności do wykonywania zawodu lub w przedmiocie niedostatecznego przygotowania do wykonywania zawodu, których efektem może być zawieszenie albo pozbawianie prawa wykonywania zawodu bądź ograniczenie w wykonywaniu zawodu.
Zasady, zarówno materialne, jak i procesowe, odpowiedzialności zawodowej lekarzy ponoszonej w przypadku popełnienia tzw. przewinienia zawodowego, tj. naruszenia zasad etyki lekarskiej lub przepisów związanych z wykonywaniem zawodu lekarza, określa rozdział V ustawy oraz odpowiednio stosowane przepisy kodeksu postępowania karnego i kodeksu karnego.
Właściwa realizacja zadań samorządu zawodowego w zakresie odpowiedzialności zawodowej lekarzy pozostaje pod kontrolą Sądu Najwyższego (dalej: SN) rozpoznającego kasacje, które można wnosić od prawomocnych orzeczeń Naczelnego Sądu Lekarskiego (dalej: NSL). Jednym z podmiotów uprawnionych do wniesienia kasacji jest minister właściwy do spraw zdrowia.
Do niedawna odpowiedzialność zawodowa miała de facto charakter czysto krajowy - obejmowała jedynie czyny popełnione przez lekarzy na terytorium Polski, a orzeczenie co do odpowiedzialności zawodowej wywoływało skutki jedynie na gruncie krajowym.
Wobec coraz powszechniejszej mobilności zawodowej lekarzy konieczna jest zmiana takiego nastawienia, uwzględniająca aktualną sytuację, w której lekarze posiadają jednocześnie uprawnienia zawodowe w więcej niż jednym państwie i w sytuacji popełnienia w jednym państwie czynów skutkujących utratą lub ograniczeniem uprawnień zawodowych mogą w zasadzie bez przeszkód prawnych i faktycznych kontynuować wykonywanie zawodu w innym państwie, de facto unikając odpowiedzialności zawodowej. Taka sytuacja może także stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa pacjentów.
Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej (dalej: UE), w związku z systemem automatycznego uznawania kwalifikacji zawodowych (dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych) oraz ułatwionym dostępem do rynku pracy w innych państwach członkowskich UE, nastąpiła zwiększona migracja zawodowa polskich lekarzy. Wykonując zawód w innym państwie członkowskim UE, polscy lekarze podlegają regulacjom prawnym danego państwa, w tym odpowiedzialności zawodowej. Organy samorządu lekarskiego otrzymują od właściwych organów z innych państw członkowskich UE informacje o tym, że w stosunku do lekarzy wykonujących w danym państwie zawód, a posiadających uprawnienia zawodowe także w Polsce, prowadzone było postępowanie o charakterze dyscyplinarnym, w rezultacie którego nałożone zostały określone sankcje, w tym także sankcje skutkujące czasowym lub stałym pozbawieniem uprawnień do wykonywania zawodu w danym państwie.
Dostrzegając rosnącą mobilność zawodową lekarzy w ramach UE i mając na względzie zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pacjentów w dyrektywie 2005/36/WE wprowadzono obowiązek wzajemnego informowania się przez właściwe organy państw członkowskich UE o każdym przypadku zawieszenia lub pozbawienia uprawnienia do wykonywania zawodu lekarza albo ograniczenia lekarza w czynnościach zawodowych.
System ten funkcjonuje od 2016 r. jako tzw. mechanizm ostrzegania. Informacje są przekazywane za pośrednictwem Systemu Wymiany Informacji na Rynku Wewnętrznym, zwanego "systemem IMI". Organy samorządu lekarskiego mają dostęp do systemu IMI i są z jednej strony obowiązane przekazywać organom innych państw o ww. rozstrzygnięciach podejmowanych wobec lekarzy w Polsce (zakres i tryb przekazywania tych informacji określa art. 113a ustawy), a z drugiej strony same otrzymują takie informacje od organów innych państw.
Zobowiązanie do wymiany powyższych informacji ma umożliwić podejmowanie odpowiednich działań także w innym państwie, w którym lekarz jest również uprawniony do wykonywania zawodu lub o takie uprawnienie wystąpi.
Z tego względu konieczne jest zapewnienie samorządowi lekarskiemu, który uzyskuje informację o zakazie wykonywania zawodu lub ograniczeniu jego zakresu dotyczące lekarza będącego członkiem izby lekarskiej w Polsce, właściwego trybu do skutecznego podejmowania działań zmierzających do zapewnienia, że taki zakaz lub ograniczenie będzie także obejmować sytuację zawodową tego lekarza w Polsce.
Przeniesienie skutków ukarania lekarza za granicą nie powinno następować w sposób automatyczny. Każdy przypadek powinien być poddany właściwej ocenie przez odpowiednie organy izb lekarskich. Badanie takie powinno być prowadzone przede wszystkim pod kątem dobra i bezpieczeństwa pacjentów w Polsce, dla których kontynuowanie przez lekarza ukaranego za granicą praktyki zawodowej w Polsce bez ograniczeń mogłoby stanowić zagrożenie.
Projekt wychodzi z założenia, że powinno to się odbywać poprzez przyjęcie do wykonania w Polsce kary orzeczonej wobec lekarza za granicą, którego tryb należy uregulować w ustawie. Punktem odniesienia dla projektodawcy są regulacje kodeksu postępowania karnego dotyczące przejęcia do wykonania określonych orzeczeń sądu państwa obcego (rozdział 66 k.p.k.) z uwzględnieniem specyfiki związanej z wykonywaniem zawodu lekarza oraz sprawowania nad tym pieczy przez samorząd lekarski.
Projekt zakłada wprowadzenie do ustawy nowej instytucji prawnej w postaci przyjmowania do wykonania w Polsce kar orzeczonych za granicą wobec lekarza posiadającego także polskie prawo wykonywania zawodu. W tym celu w ustawie proponuje się dodać nowy rozdział 5a "Przyjęcie do wykonania kary orzeczonej za granicą", a także wprowadzić zmiany w niektórych innych przepisach ustawy (art. 4, 5, 30 i 45). Przy okazji proponuje się dokonać zmian w art. 113a ust. 1, których celem jest uzupełnienie wykazu orzeczeń objętych tzw. mechanizmem ostrzegania. Jednocześnie proponuje się ująć przepis art. 113a w odrębnym rozdziale 6a "Obowiązek informacyjny w trybie ostrzeżenia w systemie IMI", jako że aktualne jego ujęcie w rozdziale dotyczącym postępowania mediacyjnego jest błędne.
W art. 4 ust. 1 proponuje się wprowadzenie w pkt. 11 pojęcia "kara orzeczona za granicą", zgodnie z którym zagraniczne rozstrzygnięcie skutkujące dla lekarza zakazem albo ograniczeniem wykonywania zawodu jest traktowana jako "kara orzeczona za granicą" i co za tym idzie może podlegać procedurze przyjęcia do wykonania w Polsce, jeżeli zostało wydane z powodu popełnienia przez lekarza za granicą czynu stanowiącego przewinienie zawodowe także według prawa polskiego.
Terminy definiujące, co należy rozumieć pod pojęciem kary orzeczonej za granicą powinny mieć jak najbardziej ogólny charakter, w oderwaniu od znaczenia poszczególnych terminów według prawa polskiego, z uwagi na różnorodność rozwiązań prawnych i terminologii stosowanych w innych państwach w odniesieniu do rodzajów wydawanych tam orzeczeń, rodzajów instytucji uprawnionych do orzekania w zakresie uprawnień zawodowych lekarzy, w tym w zakresie ich odpowiedzialności zawodowej (nie zawsze są to podmioty określane jako sądy), stąd takie pojęcia, jak: "rozstrzygnięcie", "organ".
W art. 5 pkt 5 proponuje się uzupełnić wykaz ustawowych zadań samorządu lekarskiego poprzez wskazanie wprost, że jednym z nich, wiążącym się z prowadzeniem postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej, jest przyjmowania do wykonania w Polsce kary orzeczonej za granicą. Jest to zadanie będące formą sprawowania przez samorząd lekarski pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu.
Wprowadzenie w ustawie terminu "przyjmowanie", różniącego się od terminu "przejmowanie" stosowanego w k.p.k. rozumianego jako stosowanie kary w jednym państwie zamiast jej stosowania w innym państwie, wskazuje, że jest to decyzja polskiego samorządu lekarskiego, której celem jest wykonanie kary orzeczonej za granicą także w Polsce - niezależnie od wykonywania tej kary w państwie, w którym ją orzeczono.
W art. 30 ust. 2 pkt 1 proponuje się uzupełnić wykaz zadań okręgowych sądów lekarskich (OSL). W przypadku wykazu zadań NSL obecny przepis art. 44 ust. 2 pkt 2 będzie obejmować także rozpatrywanie zażaleń na postanowienia OSL w przedmiocie przyjmowania do wykonania w Polsce kary orzeczonej za granicą.
W art. 45 ust. 1 proponuje się dodać pkt 1a) określający, iż jednym z zadań Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej (NROZ) jest podejmowanie czynności związanych z przyjmowaniem do wykonania w Polsce kary orzeczonej za granicą.
W projekcie proponuje się, analogicznie do rozwiązania przyjętego w rozdziale 66. k.p.k., że inicjatywa w zakresie podejmowania działań zmierzających do przyjęcia do wykonania w Polsce kary orzeczonej za granicą powinna należeć do jednego, wskazanego organu izb lekarskich, a mianowicie do NROZ.
Przyznanie w tym zakresie kompetencji jednemu organowi jest podyktowane szczególnym charakterem tego rodzaju spraw, ich przewidywaną małą liczbą, potrzebą zachowania jednolitości oceny czy złożenie wniosku o przyjęcie kary do wykonania jest w danym przypadku zasadne i celowe, posiadania odpowiedniego personelu wyspecjalizowanego w tych sprawach, m.in. pod kątem współpracy międzynarodowej, znajomości języków obcych. W nowym rozdziale 5a "Przyjęcie do wykonania kary orzeczonej za granicą" proponuje się wprowadzić przepisy art. 112a - 112l.
Art. 112a jest przepisem odpowiadającym funkcjonalnie przepisowi art. 53 ustawy dotyczącemu podlegania przez lekarzy odpowiedzialności zawodowej. Proponowany przepis uzupełnia art. 5 pkt 5, stanowiąc, że możliwe jest przyjęcie kary orzeczonej za granicą do wykonania w Polsce w trybie określonym w rozdziale 5a, czyli w zależności od oceny konkretnej sprawy przez wyznaczone do tego organy samorządu lekarskiego.
Art. 112b określa zadania NROZ w sytuacji uzyskania wiarygodnej informacji, że za granicą w stosunku do członka izby lekarskiej wydano zakaz lub ograniczenie wykonywania zawodu. NROZ powinien w tej sytuacji podjąć czynności zmierzające do ustalenia, jakie były faktyczne przyczyny takiego rozstrzygnięcia za granicą. Zadaniem NROZ jest dokonanie oceny, czy czyn lekarza za granicą stanowi jednocześnie przewinienie zawodowe w rozumieniu prawa polskiego (tzw. podwójna przestępność czynu). W tym celu NROZ powinien w szczególności wystąpić do właściwego organu państwa obcego o przekazanie odpisu takiego rozstrzygnięcia wraz z uzasadnieniem, ewentualnie innych istotnych materiałów. NROZ może także gromadzić informacje na ten temat z innych dostępnych źródeł, np. z internetu, od stron zagranicznego postępowania.
Wiarygodna informacja, o której mowa powyżej, może mieć dowolną formę - mogą to być np. przekazy medialne, informacje od osób fizycznych lub instytucji, zawiadomienia od organów państwa obcego. W szczególności należy przyjmować, że taką wiarygodną informację stanowi zawiadomienie przekazane w postaci ostrzeżenia za pośrednictwem systemu IMI w ramach mechanizmu ostrzegania.
NROZ powinien więc podjąć określone czynności w sytuacji, gdy uważa, że uzyskał wiarygodną informację o nałożeniu za granicą zakazu lub ograniczenia wykonywania zawodu w stosunku do lekarza, który jest członkiem polskiej izby lekarskiej, tj. posiada w Polsce prawo wykonywania zawodu. NROZ podejmuje omawiane działania obowiązkowo w sytuacji, gdy taka informacja dociera za pośrednictwem systemu IMI.
Art. 112c przewiduje, że w sytuacji stwierdzenia przez NROZ na podstawie zgromadzonych informacji, że faktyczną podstawą rozstrzygnięcia obcego organu nie było popełnienie przez lekarza czynu stanowiącego przewinienie zawodowe według prawa polskiego, a okoliczności, o których mowa w art. 11 i 12 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, NROZ nie kieruje wniosku do sądu lekarskiego, lecz przekazuje sprawę właściwej okręgowej radzie lekarskiej w celu podjęcia postępowania w trybie ww. przepisów.
Art. 112d określa w ust. 1, czym kierować ma się NROZ podejmując decyzję o wystąpieniu do sądu lekarskiego z wnioskiem o przyjęcie kary orzeczonej za granicą do wykonania w Polsce.
Po pierwsze, NROZ musi ustalić, że rozstrzygnięcie organu państwa obcego można uznać za karę orzeczoną za granicą zgodnie z definicją z art. 4 ust. 1 pkt 11, tj. czy zostało wydane z powodu popełnienia przez lekarza za granicą czynu stanowiącego przewinienie zawodowe także według prawa polskiego. Przykładowo można wskazać sytuacje, z którymi organy izb lekarskich już się spotkały, gdy lekarz został pozbawiony prawa do wykonywania zawodu za granicą, dlatego że uznano, iż niedostatecznie włada miejscowym językiem, przez co nie jest zdolny odpowiednio porozumiewać się z pacjentami. W takiej sytuacji trudno byłoby uznać, że doszło do popełnienia przewinienia zawodowego w rozumieniu polskiego prawa.
Po drugie, NROZ powinien ocenić, czy mając na uwadze czyn popełniony za granicą dalsze wykonywanie przez tego lekarza zawodu w Polsce może zagrażać bezpieczeństwu pacjentów. W tym zakresie NROZ może brać pod uwagę, czy i w jakim zakresie lekarz faktycznie wykonuje obecnie zawód w Polsce.
Po trzecie, NROZ powinien wziąć pod uwagę termin wykonania kary orzeczonej za granicą - jeżeli kara ta wkrótce zostanie w pełni zrealizowana, występowanie z wnioskiem do sądu lekarskiego nie wydaje się zasadne.
W przypadkach, w których NROZ nie dostrzega zasadności występowania o przyjęcie kary do wykonania w Polsce, nie podejmuje dalszych działań.
Zgodnie z ust. 2 informację o podjętej decyzji NROZ przekazuje do wiadomości prezesa właściwej okręgowej rady lekarskiej. Celem takiego działania jest umożliwienie okręgowej izbie lekarskiej, której lekarz jest członkiem, wystąpienia do NROZ o rozważenie dokonania ponownej analizy sprawy przy uwzględnieniu dodatkowych informacji nt. sprawy i lekarza posiadanych przez okręgową izbę.
Art. 112e określa tryb postępowania po wniesieniu przez NROZ wniosku o przyjęcie kary orzeczonej za granicą do wykonania w Polsce.
Ustalenie, że co do zasady właściwy w takich sprawach jest jeden OSL jest spowodowane szczególną specyfiką takich spraw, które będą nieliczne. Pozwoli to członkom tego sądu odpowiednio się przygotować do takich postępowań (przedmiotem postępowania są wyłącznie kwestie prawne, analizie poddawane będą orzeczenia i uzasadnienia wydawane za granicą, mające swą specyfikę), a także powinno mieć wpływ na zachowanie jednolitej linii orzeczniczej.
Ustalenie, że sądem tym ma być OSL Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie podyktowane jest m.in. liczebnością składu tego sądu i wpłynie na szybkość postępowania, zgodnie z wyznaczonymi (instrukcyjnie) krótkimi terminami na rozpoznanie wniosku. Odstępstwo od tej zasady jest uzasadnione wyłączeniem członków OSL w Warszawie w sprawach tych lekarzy, którzy są członkami organów Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie, co mogłoby rzutować na ich bezstronność.
Sąd lekarski rozpoznaje wniosek NROZ na posiedzeniu i wydaje rozstrzygnięcie w formie postanowienia, od którego przysługuje zażalenie do NSL.
Prawo do obrony lekarza, którego sprawa przyjęcia do wykonania kary dotyczy, zostało zagwarantowane prawem ustanowienia jednego obrońcy, prawem zarówno lekarza, jak i jego obrońcy do udziału w posiedzeniu sądu lekarskiego, prawem sądu lekarskiego do wyznaczenia w uzasadnionych przypadkach obrońcy z urzędu, prawem zaskarżenia postanowienia o przyjęciu kary do wykonania w Polsce.
Udział lekarza i jego obrońcy w posiedzeniu sądu lekarskiego jest ich prawem, jeżeli się na tym posiedzeniu stawią. Lekarz musi być z odpowiednim wyprzedzeniem zawiadomiony o terminie i miejscu posiedzenia - zawiadomienie doręcza się na zgłoszony przez lekarza adres do korespondencji umieszczony w Centralnym Rejestrze Lekarzy, co pozwoli OSL na sprawne przekazywanie korespondencji.
Udział w posiedzeniu jest natomiast obowiązkowy dla NROZ, jako osoby inicjującej to postępowanie.
Art. 112f wskazuje możliwość zwrócenia się przez OSL do NROZ o uzupełnienie wniosku, jeżeli zawarte w nim dane nie są dla sądu wystarczające.
Uzupełnienie wniosku może polegać nie tylko na uzyskaniu dodatkowych, materiałów od organu obcego koniecznych do wydania rozstrzygnięcia, ale także np. na dostarczeniu danych o ewentualnych wcześniejszych ukaraniach lekarza w Polsce lub za granicą.
Art. 112g określa, w jakich sytuacjach nie jest dopuszczalne przyjęcie kary orzeczonej za granicą do wykonania w Polsce.
Ustaliwszy, że zachodzi jedna ze wskazanych w art. 112g okoliczności OSL wydaje postanowienie stwierdzające niedopuszczalność przyjęcia kary orzeczonej za granicą do wykonania w Polsce (art. 112h ust. 1).
Art. 112h w ust. 2 - 5 określa, co zawiera postanowienie OSL przyjmujące karę do wykonania w Polsce oraz czym kieruje się OSL określając rodzaj i wymiar kary podlegającej wykonaniu w Polsce oraz koszty postępowania.
Postanowienie o przyjęciu kary do wykonania w Polsce jest natychmiast wykonalne, co podyktowane jest charakterem sprawy i celem postępowania.
Art. 112i przewiduje możliwość wniesienia środka odwoławczego w postaci zażalenia od postanowienia OSL.
NROZ może wnieść zażalenie zarówno od postanowienia stwierdzającego niedopuszczalność przyjęcia kary do wykonania, jak i przyjmującego karę do wykonania. Natomiast lekarz, którego dotyczy postanowienie, może wnieść zażalenie na postanowienie przyjmujące karę do wykonania.
Sądem odwoławczym jest NSL.
Art. 112j określa, że postanowienie NSL kończące postępowanie jest prawomocne z dniem ogłoszenia, i wskazuje podmioty, którym to postanowienie wraz z uzasadnieniem należy doręczyć.
Art. 112k przewiduje możliwość wniesienia kasacji do SN od postanowienia NSL kończącego postępowanie.
Do wniesienia kasacji są uprawnione dwa podmioty: Minister Zdrowia i Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej.
Jest to rodzaj tzw. kasacji nadzwyczajnej w drodze analogii do art. 521 k.p.k. Ma to zapewnić korzystanie z tego środka tylko w uzasadnionych okolicznościami sprawy przypadkach, czemu sprzyja poddanie tych okoliczności ocenie przez niezależny podmiot niebędący stroną postępowania. Strony (lekarz, NROZ) mogą ewentualnie starać się przekonać któryś z uprawnionych podmiotów, że wniesienie kasacji jest uzasadnione.
Art. 112l stanowi, że do kary orzeczonej za granicą przyjętej do wykonania w Polsce odpowiednio stosuje się art. 110 ustawy dotyczący rejestru ukaranych lekarzy oraz zatarcia kary.