Przebieg prac legislacyjnych nad poselskim projektem ustawy o państwowych egzaminach prawniczych.

Akty korporacyjne

Radc.2011.5.20

Akt nieoceniany

Wersja od: 20 maja 2011 r.

STANOWISKO Nr 41/VIII/ 2011

KRAJOWEJ RADY RADCÓW PRAWNYCH

z dnia 20 maja 2011 r.

w sprawie przebiegu prac legislacyjnych nad poselskim projektem ustawy o państwowych egzaminach prawniczych.

Na podstawie art. 60 pkt 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U, z 2010 r. Nr 10, poz. 65, z 2009 r. Nr 216, poz. 1676 oraz z 2010 r. Nr 47, poz. 278, Nr 200, poz. 1326 i Nr 217, poz. 1429) oraz § 2 ust. 2 Regulaminu działalności samorządu radców prawnych i jego organów stanowiącego załącznik do uchwały Nr 34/VII/2008 Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 26 września 2008 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu działalności samorządu radców prawnych i jego organów, uchwala się, co następuje:

§ 1. Krajowa Rada Radców Prawnych konsekwentnie stwierdza, że wykonywanie podstawowych czynności z zakresu pomocy prawnej wymaga uregulowania ustawowego. Samorząd radców prawnych aktywnie i konstruktywnie uczestniczył i będzie uczestniczyć w procesie uchwalenia takich przepisów ustawowych.

§ 2. Inicjowane przez rząd poczynając od 2008 roku a w 2010 roku przez posłów Platformy Obywatelskiej projekty ustawy o państwowych egzaminach prawniczych tylko w takim zakresie, w jakim zgodne są z porządkiem konstytucyjnym, w tym w szczególności stanowiłyby wykonanie orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego - z kwietnia i listopada 2006 roku - wydanych wskutek wniosków wniesionych przez Naczelną Radę Adwokacką i Krajową Radę Radców Prawnych były przez samorząd opiniowane pozytywnie. Propozycje niezgodne z porządkiem konstytucyjnym powinny być odrzucane. Stanowisko w tym zakresie Krajowa Rada Radców Prawnych zajęła już w uchwale z dnia 17 września 2010 roku, która została przekazana parlamentarzystom i zachowuje w pełni swoją aktualność.

§ 3. W opinii Krajowej Rady Radców Prawnych wynik dotychczasowych prac legislacyjnych prowadzonych w stosunku do poselskiego projektu ustawy o państwowych egzaminach prawniczych (druk sejmowy Nr 3351 z dnia 21.05.2010 r.) przez Podkomisję Nadzwyczajną powołaną przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka, pozwalał rokować, iż ustawa przybierze kształt wolny od zarzutów niekonstytucyjności.

§ 4. Biorąc powyższe pod uwagę Krajowa Rada Radców Prawnych z ubolewaniem stwierdza, że złożone podczas ostatniego posiedzenia Podkomisji Nadzwyczajnej w dniu 11 maja 2011 roku, przez posłów Roberta Węgrzyna i Roberta Kropiwnickiego, poprawki do dotychczasowego "dorobku" Podkomisji - w przypadku ich przyjęcia mogą nadać projektowi ustawy o państwowych egzaminach prawniczych ponownie kształt niezgodny z obowiązującym porządkiem konstytucyjnym.

§ 5. W opinii Krajowej Rady Radców Prawnych negatywnie z punktu widzenia ładu konstytucyjnego ocenić należy w szczególności te spośród w/w poprawek, które sprowadzają się do:

1) odejścia od rozwiązania - zawartego już w wyjściowym projekcie poselskim - iż do wykonywania czynności z zakresu pomocy prawnej upoważniać będzie zdanie państwowego egzaminu prawniczego I stopnia;

2) rozszerzenia katalogu podstawowych czynności z zakresu pomocy prawnej o występowanie przed sądami rejonowymi (czego nie przewidywał już projekt w wersji dotychczas ustalonej przez Podkomisję);

3) wprowadzenia do projektu zmian kodeksu postępowania cywilnego poprzez zaliczenie do grona profesjonalnych pełnomocników procesowych osób legitymujących się jedynie ukończeniem wyższych studiów prawniczych, - co rodzi podstawowe wątpliwości nie tylko natury merytorycznej, ale także pozostaje w sprzeczności z obowiązującym porządkiem prawnym prowadzenia prac legislacyjnych w przypadku, jeśli prace takie mogą skutkować zmianami fundamentalnych przepisów kodeksowych, nad którymi pracuje oddzielnie powołana Podkomisja Nadzwyczajna ds. zmian prawa cywilnego i postępowania cywilnego.

§ 6. Krajowa Rada Radców Prawnych zwraca również uwagę na fakt, że:

1) do uczestnictwa w procesie legislacyjnym dotyczącym kluczowych spraw dla samorządów prawniczych zawodów zaufania publicznego - mających swoje umocowania konstytucyjne i ustawowe - zaprasza się i dopuszcza osoby i instytucje, których status z tego punktu widzenia nie jest jednoznacznie uregulowany w obowiązującym porządku prawnym, pomijając natomiast instytucję wysłuchania publicznego;

2) wszelkie propozycje dopuszczenia do roli pełnomocników procesowych osób bezpośrednio po ukończeniu wyższych studiów prawniczych, skutkować będą naruszeniem ustrojowych gwarancji obywateli do rzetelnego procesu, tworząc nierównowagę stron reprezentowanych w procesie przez pełnomocników o nierównych kwalifikacjach.

§ 7. Wobec zagrożeń dla porządku prawnego i wymiaru sprawiedliwości, co byłoby skutkiem uchwalenia ustawy o państwowych egzaminach prawniczych z poprawkami proponowanymi ostatnio przez niektórych posłów Platformy Obywatelskiej, Krajowa Rada Radców Prawnych zobowiązuje i upoważnia Prezydium KRRP do organizowania i współuczestnictwa w organizowaniu z innymi środowiskami prawniczymi form protestu przeciwko takim rozwiązaniom i informowania opinii publicznej o tych zagrożeniach.

§ 8. W przypadku uchwalenia ustawy o państwowych egzaminach prawniczych w wersji proponowanej w poprawkach, Krajowa Rada Radców Prawnych zobowiązuje Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych do zwrócenia się do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o niepodpisywanie tej ustawy i skierowanie jej do Trybunału Konstytucyjnego, przedkładając wówczas Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej zgromadzone w procesie legislacyjnym opinie o niekonstytucyjności uchwalonej ustawy.