Pozbawione podstawy prawne działań Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego Adama Bodnara zmierzających do uniemożliwienia Prokuratorowi Krajowemu Dariuszowi Barskiemu sprawowania tej funkcji oraz nielegalnej próby powierzenia prokuratorowi Jackowi Bilewiczowi pełnienia obowiązków Prokuratora Krajowego.
Prok.2024.1.16
Akt nieocenianyUCHWAŁA
ZEBRANIA PROKURATORÓW PROKURATURY KRAJOWEJ
z dnia 16 stycznia 2024 r.
w sprawie pozbawionych podstaw prawnych działań Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego Adama Bodnara zmierzających do uniemożliwienia Prokuratorowi Krajowemu Dariuszowi Barskiemu sprawowania tej funkcji oraz nielegalnej próby powierzenia prokuratorowi Jackowi Bilewiczowi pełnienia obowiązków Prokuratora Krajowego
I. Podjęte przez Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego Adama Bodnara działania zmierzające do uniemożliwienia Prokuratorowi Krajowemu Dariuszowi Barskiemu sprawowania tej funkcji oraz nielegalnej próby powierzenia prokuratorowi Jackowi Bilewiczowi pełnienia obowiązków Prokuratora Krajowego nie wywołują skutków prawnych. Prokuratorem Krajowym, I Zastępcą Prokuratora Generalnego jest Dariusz Barski. Procedura powołania oraz odwołania Prokuratora Krajowego została precyzyjnie opisana w ustawie z dnia 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze. Stosownie do art. 14 § 1 przywołanej ustawy, Prokuratora Krajowego jako Pierwszego Zastępcę Prokuratora Generalnego oraz pozostałych zastępców Prokuratora Generalnego powołuje spośród prokuratorów Prokuratury Krajowej i odwołuje z pełnienia tych funkcji Prezes Rady Ministrów na wniosek Prokuratora Generalnego. Prokuratora Krajowego oraz pozostałych zastępców Prokuratora Generalnego powołuje się po uzyskaniu opinii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, a odwołuje za jego pisemną zgodą.
II. Przedstawiona przez Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego argumentacja o pozostawaniu w stanie spoczynku przez Prokuratora Krajowego Pana Dariusza Barskiego jest pozbawiona podstaw prawnych i stanowi jedynie nieudolną próbę uzasadnienia dla działania zmierzającego do obejścia ustawy. Przepisy art. 47 § 1 i 2 ustawy z dnia 26 stycznia 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o prokuraturze (Dz. U. z 2016 r., poz. 178), nie przewidują żadnych ram czasowych ich obowiązywania. Przepisy te obowiązywały w czasie, w którym Prokurator Krajowy Dariusz Barski złożył wniosek, stosownie do art. 47 § 1 w/w ustawy. Przepisy te obowiązują nadal, bowiem nie zostały uchylone, ani też nie doszło do stwierdzenia ich niezgodności z Konstytucją RP. Przepisy te nie mają charakteru periodycznego, nie ma w ich treści żadnej daty, w oparciu o którą możliwe byłoby przyjęcie czasowych ram ich obowiązywania. Prawodawca przewidział w tej ustawie przepisy, które mogły być stosowane w określonych ramach czasowych (np. art. 53 § 1), a skoro w art. 47 takiego zastrzeżenia nie wprowadzono, to nie może być ono sformułowane w ramach wykładni prawa. Powyższe zapatrywanie zostało uznane w argumentacji przedstawionej przez Naczelny Sąd Administracyjny w sprawach m.in. IOSK 2234/17, III OSK 4342/21.
III. Prokurator Jacek Bilewicz nie mógł zostać, i nie został, skutecznie powołany na "pełniącego obowiązki Prokuratora Krajowego", bowiem w dacie, w jakiej miało to nastąpić (12 stycznia 2024 r.) nie istniała, i nie istnieje nadal instytucja "pełniącego obowiązki Prokuratora Krajowego", a regulacje Prawa o prokuraturze nie przewidują żadnej podstawy do czasowego powierzania obowiązków Prokuratora Krajowego osobie, która nie została powołana na to stanowisko w trybie przewidzianym w art. 14 § 1 ustawy. Co najistotniejsze, w dniu 12 stycznia 2024 r. stanowisko Prokuratora Krajowego było i nadal pozostaje, obsadzone przez Pana Dariusza Barskiego.
IV. W dniu 15 stycznia 2024 r. Trybunał Konstytucyjny w sprawie o sygn. Ts 9/24 wydal postanowienie tymczasowe, w którym postanowił:
1) nakazać Prokuratorowi Generalnemu i wszystkim organom władzy publicznej powstrzymanie się od jakichkolwiek działań uniemożliwiających wykonywanie przez Dariusza Barskiego uprawnień, zadań i kompetencji przysługujących prokuratorowi Prokuratury * Krajowej w stanie czynnym oraz pełnienia funkcji Prokuratora Krajowego, w tym powstrzymania się od realizacji i wykonania postanowień pisma Prokuratora Generalnego z 12 stycznia 2024 r.;
2) wstrzymać wykonanie decyzji Prezesa Rady Ministrów z 12 stycznia 2024 r. o powołaniu prokuratora Jacka Bilewicza do pełnienia obowiązków Prokuratora Krajowego;
3) zakazać podejmowania czynności i działań stanowiących realizację uprawnień, zadań i kompetencji Prokuratora Krajowego przez osobę powołaną do pełnienia obowiązków Prokuratora Krajowego, bez podstawy prawnej;
do czasu wydania przez Trybunał Konstytucyjny ostatecznego orzeczenia w tej sprawie.
V. W dniu 15 stycznia 2024 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda skierował do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Prezydentem Rzeczpospolitej Polskiej a Prezesem Rady Ministrów oraz Prokuratorem Generalnym. Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz.U. z 2019 r., poz. 2393) wszczęcie postępowania przed Trybunałem powoduje zawieszenie postępowań przed organami, które prowadzą spór kompetencyjny.
VI. Uwzględniając powyższe, Pan Prokurator Dariusz Barski w dalszym ciągu pełni funkcję Pierwszego Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego, a podjęte przez Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego Adama Bodnara działania dotyczące powołania Pana Jacka Bilewicza na nieistniejące stanowisko pełniącego obowiązki Prokuratora Krajowego uznać należy przede wszystkim za nie wywołujące skutków prawnych i pozbawione podstawy prawnej.
VII. Zebranie Prokuratorów Prokuratury Krajowej wzywa Pana Adama Bodnara Ministra Sprawiedliwości, Prokuratora Generalnego do respektowania przepisów prawa.
VIII. Zebranie Prokuratorów Prokuratury Krajowej zobowiązuje I Zastępcę Prokuratora Generalnego, Prokuratora Krajowego Dariusza Barskiego do przesłania niniejszej uchwały do: 1) Prezydenta RP,
2) Marszałka Sejmu RP,
3) Marszałka Senatu RP,
4) Prezesa Rady Ministrów,
5) Prezesa Trybunału Konstytucyjnego,
6) Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego,
7) Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego,
8) Rzecznika Praw Obywatelskich,
9) Prokuratora Europejskiego,
10) Prezydenta Eurojust - Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Wymiarów Sprawiedliwości w Sprawach Karnych,
11) Przewodniczącej Komisji Europejskiej,
12) Wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej - Komisarza ds. praworządności,
13) Przewodniczącego Parlamentu Europejskiego,
14) Europejskiego Trybunału Praw Człowieka,
15) Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej,
16) prokuratorów, asesorów prokuratury, asystentów, urzędników i pracowników wszystkich powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury oraz umieszczenia uchwały na stronie internetowej Prokuratury Krajowej.