Oświadczenie byłych prezesów Trybunału Konstytucyjnego co do wyboru kandydatów na stanowiska sędziów Trybunału oraz w przedmiocie wyrażenia przez Radę stanowiska dotyczącego pozbawienia Prokuratora Generalnego statusu obligatoryjnego uczestnika postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym.

Akty korporacyjne

Prok.2015.5.21

Akt nieoceniany

Wersja od: 21 maja 2015 r.

UCHWAŁA Nr 274/2015

KRAJOWEJ RADY PROKURATURY

z dnia 21 maja 2015 r.

w sprawie oświadczenia byłych prezesów Trybunału Konstytucyjnego co do wyboru kandydatów na stanowiska sędziów Trybunału oraz w przedmiocie wyrażenia przez Radę stanowiska dotyczącego pozbawienia Prokuratora Generalnego statusu obligatoryjnego uczestnika postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym

W oświadczeniu opublikowanym w dniu 20 kwietnia 2015 roku czterech byłych prezesów Trybunału Konstytucyjnego zwróciło się z apelem, by tegoroczny proces wyłaniania kandydatów na zwalniane stanowiska sędziów Trybunału Konstytucyjnego i dyskusji nad ich kandydaturami został przeprowadzony z odpowiednim, kilkumiesięcznym wyprzedzeniem przed ostatecznym aktem głosowania w Sejmie.

W ocenie byłych prezesów wybór sędziów powinien opierać się na możliwie transparentnych i zobiektywizowanych przesłankach i dlatego nie może odbywać się w atmosferze czysto politycznych debat związanych z okresem przedwyborczym do Sejmu i Senatu.

Krajowa Rada Prokuratury opowiada się za procedurą wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego opartą o wyłanianie kandydatów na te stanowiska z grona osób o najwyższych kwalifikacjach, obdarzonych zaufaniem środowisk prawniczych i spełniających najwyższe standardy zawodowe.

Zgodzić się należy z opinią zawartą w oświadczeniu, że nie będzie to możliwe bez szybkiego wskazania kandydatów na stanowiska sędziowskie.

Krajowa Rada Prokuratury zauważa, że w dniu 10 lipca 2013 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wniósł do Sejmu projekt ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (druk sejmowy nr 1590), czemu przyświecała między innymi idea częściowego odpolitycznienia na rzecz uspołecznienia procesu wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego.

Z tych powodów w art. 20 projektu przyznano prawo do zgłaszania osób, spośród których następnie byliby zgłaszani kandydaci na sędziów Trybunału:

1) grupie co najmniej 15 posłów,

2) Zgromadzeniu Ogólnemu Sędziów Sądu Najwyższego,

3) Zgromadzeniu Ogólnemu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego,

4) Krajowej Radzie Sądownictwa,

5) Krajowej Radzie Prokuratury,

6) właściwym ogólnokrajowym organom samorządu zawodowego adwokatów, radców prawnych oraz notariuszy,

7) radom wydziałów prawa uczelni, uprawnionym do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk prawnych, radzie naukowej Instytutu Nauk Prawnych i Komitetowi Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk oraz Komisji Prawniczej Polskiej Akademii Umiejętności.

Podkomisja nadzwyczajna powołana do rozpatrzenia projektu ustawy o Trybunale Konstytucyjnym nie przyjęła jednak proponowanego rozwiązania, pozostawiając je w dotychczasowej formie, przyznając prawo zgłoszenia kandydatów na sędziów Trybunału Konstytucyjnego Prezydium Sejmu oraz grupie co najmniej 50 posłów.

Nadto w wyniku prac wspomnianej Podkomisji odebrano Prokuratorowi Generalnemu status obligatoryjnego uczestnika postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, proponując w zamian, by uczestnikiem tego postępowania stawał się, jeżeli udział w nim zgłosi.

Prokurator Generalny, od chwili powołania Trybunału Konstytucyjnego pozostaje uczestnikiem toczącego się przed nim postępowania, występując w każdej odbywającej się rozprawie i przedstawiając stanowiska w każdej sprawie przyjętej przez Trybunał do rozpatrzenia. Stanowiska Prokuratora Generalnego niewątpliwie są pomocne dla Trybunału i nikt do tej pory nie kwestionował funkcjonującego rozwiązania o jego uczestnictwie.

W ocenie Krajowej Rady Prokuratury wskazane propozycje Podkomisji nie mają uzasadnienia merytorycznego. Pomijają rolę i znaczenie Prokuratora Generalnego w postępowaniach przed Trybunałem dla ochrony praworządności oraz porządku konstytucyjnego.

Przyjęcie projektowanego przez Podkomisję rozwiązania rodzi w ocenie Rady obawę formułowania w przyszłości zarzutów nieprzejrzystości przesłanek zainteresowania Prokuratora Generalnego konkretną sprawą zawisłą przed Trybunałem.

Dlatego też Krajowa Rada Prokuratury opowiada się za pozostawieniem obowiązkowego uczestnictwa Prokuratora Generalnego w postępowaniach przed Trybunałem, które ocenia jako niezbędny element w procedurze orzekania tego organu.

Z przywołanych wyżej powodów Krajowa Rada Prokuratury popiera apel zawarty w oświadczeniu byłych czterech prezesów Trybunału Konstytucyjnego i postuluje przyjęcie bez zmian rozwiązań wskazanych w projekcie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym wniesionym do Sejmu przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.