Dokument Założenia do nowelizacji ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym.

Akty korporacyjne

KRPSZ.2009.7.1

Akt nieoceniany

Wersja od: 1 lipca 2009 r.

STANOWISKO

KONFERENCJI REKTORÓW PUBLICZNYCH SZKÓŁ ZAWODOWYCH KREPSZ

z dnia 1 lipca 2009 r.

dotyczące dokumentu Założenia do nowelizacji ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym

Rektorzy Państwowych Wyższych Szkół Zawodowych, zebrani na Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Plenarnym Konferencji Rektorów Publicznych Szkół Zawodowych KRePSZ w Warszawie w dniu 1 lipca 2009, po zapoznaniu się z treścią dokumentu pod nazwą Założenia do nowelizacji ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stwierdzają co następuje:

1. W obecnej sytuacji kryzysu finansowego i związanej z tym groźby destabilizacji gospodarczej, nieuzasadnionym wydaje się dążenie do szybkiego wdrażania reformy systemu szkolnictwa wyższego, w tym powodowanie zasadniczych zmian w jego funkcjonowaniu. Nie będzie to służyło rozwojowi uczelni i może prowadzić do załamania systemu szkolnictwa wyższego w Polsce. W najbliższym czasie należałoby raczej dokonać niezbędnych zmian ustawy, które usprawniłoby system szkolnictwa wyższego bez jej gruntownej nowelizacji.

2. Założenia do nowelizacji ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, posługując się postulatem racjonalnego finansowania szkolnictwa wyższego, zmierzają do zdecydowanych zmian sposobu finansowania uczelni, proponując rozdysponowywanie funduszy na drodze konkursowo-uznaniowej. W obecnej sytuacji gospodarczej oraz ewidentnym niedoszacowaniu przez Ministerstwo dotacji dla uczelni, rysuje się zdecydowanie obraz ich destabilizacji, co z pewnością nie będzie służyło rozwojowi i wypełnianiu podstawowych zadań dydaktyczno - naukowych przez te instytucje.

3. Tworzenie Krajowych Naukowych Ośrodków Wiodących i zarazem wspieranie największych uczelni, poprzez ich kilkakrotnie większe dofinansowanie, nie buduje przejrzystego i spójnego systemu, w ramach którego poszczególne uczelnie wyższe miałyby zagwarantowane równe prawa i autonomię zapisaną w Konstytucji RP.

4. Jednym z podstawowych założeń reformy jest wielokrotnie powtarzana integracja z regionalnym rynkiem pracy, środowiskiem gospodarczym oraz otoczeniem społecznym. Należy pamiętać, że to właśnie Państwowe Wyższe Szkoły Zawodowe, ze względu na swój status i usytuowanie oraz integrację ze społeczeństwem wypełniają najlepiej tę rolę. Propozycja degradowania tych uczelni, poprzez przekształcanie ich w tzw. Samorządowe Publiczne Szkoły Wyższe, na pewno nie będzie służyć realizacji wspomnianego założenia. Należy również pamiętać, że integracja ze środowiskiem gospodarczym zależy w dużej mierze od zaangażowania samych pracodawców. Osobnym problemem jest ogromna degradacja przemysłu i w związku z tym zanik zainteresowania prowadzeniem lub współfinansowaniem badań naukowych przez podmioty gospodarcze w naszym kraju.

5. Szczególnie niepokoi powracająca koncepcja stopniowego przekształcania PWSZ-ów w SPSW-y, związana z przenoszeniem ich pod nadzór samorządu województwa. W perspektywie czasu oznaczać to będzie niechybne ograniczenie autonomii tych uczelni, szybką ich degradację, a w konsekwencji nawet i likwidację. Ponadto wątpliwość budzi racjonalność wprowadzania do systemu finansowania szkolnictwa wyższego dodatkowego ogniwa pośredniczącego w przekazywaniu środków finansowych i obciążanie budżetu finansów publicznych kosztami przystosowania organów samorządu wojewódzkiego do sprawowania nadzoru nad PWSZ-ami, przy jakimkolwiek braku doświadczenia w tym zakresie. W czasie ubiegłorocznej Jubileuszowej Konferencji z okazji 10-lecia istnienia Państwowych Wyższych Szkół Zawodowych w Polsce, Pani Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego Profesor Barbara Kudrycka, po wysłuchaniu argumentacji rektorów i parlamentarzystów, potwierdziła odstąpienie od wspomnianych zmian organizacyjnych. Aktualnie przekazany do konsultacji społecznych dokument nie uwzględnia niestety obietnic Pani Minister.

6. Obligatoryjne wprowadzenie konwentu w PWSZ-ach jako organu kolegialno -decyzyjnego, przy jednoczesnym zachowaniu prawa wyboru w przypadku pozostałych uczelni - wprowadza kolejne ograniczenie autonomii PWSZ-ów. Założenia do nowelizacji ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym stanowią, iż zadaniem konwentu ma być m.in. ustalanie strategii działalności uczelni. W związku z tym może nastąpić zbyt głęboka ingerencja w system funkcjonowania tych uczelni, przy całkowitym braku odpowiedzialności wprowadzanego obligatoryjnie organu. Dotychczasowa praktyka pokazuje, iż jedynie doradcza i opiniująca funkcja konwentu stanowi uzasadnienie dla jego funkcjonowania w ramach uczelni.

7. Przy założeniu zwiększenia uprawnień i odpowiedzialności Rektora powinno nastąpić wydłużenie okresu kadencji. W przypadku powoływania Rektora w drodze konkursu należy zlikwidować kadencyjność tego organu. W założeniach do nowelizacji ustawy brak jest szczegółowych uregulowań w zakresie proponowanego modelu menadżerskiego i sposobu zarządzania uczelnią. Jaką rolę ma przy takim rozwiązaniu kanclerz uczelni?

8. Założenie zwiększenia dostępu do studiów wyższych - przy jednoczesnym braku możliwości studiowania bezpłatnie na więcej niż jednym kierunku studiów, narusza konstytucyjne prawo do bezpłatnej nauki zawarte w art. 70 Konstytucji RP.

9. Dokument nie uwzględnia polskiej drogi rozwoju szkolnictwa wyższego, a ciągle powołuje się na wzorce bardzo odległe i wcale nie odnoszące sukcesów. Powoływanie się na opinie organizacji międzynarodowych sprzed światowego kryzysu finansowego nie wydaje się właściwe. Polska nauka i wyniki jakie ona osiągnęła i nadal osiąga są podziwiane poza Polską na całym świecie, zaś polscy naukowcy zajmują wiele ważnych stanowisk w instytutach badawczych i firmach o zaawansowanej technologicznie produkcji.

W świetle przedstawionych uwag rektorzy zrzeszeni w Konferencji Rektorów Publicznych Szkół Zawodowych KRePSZ wnioskują o uwzględnienie wspomnianych problemów w dalszych pracach nad dokumentem Założenia do nowelizacji ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki i przychylają się do Stanowiska Prezydium KRASP z dnia 30 czerwca 2009 w sprawie w/w dokumentu.

Warszawa, 1 lipca 2009