Rozdział 1 - Postanowienia ogólne. - Zaopatrzenie emerytalne pracowników przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" i zaopatrzenie pozostałych po tych pracownikach wdów i sierot, oraz odszkodowanie za nieszczęśliwe wypadki.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1932.61.577

Akt utracił moc
Wersja od: 1 lutego 1934 r.

Rozdział  I.

Postanowienia ogólne.

§  1.
Pracownicy przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe", jako też pozostałe po nich wdowy i sieroty mają prawo do zaopatrzeń według zasad określonych niniejszem rozporządzeniem pod warunkiem, że są obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej, lub Wolnego Miasta Gdańska.

Rozporządzenie niniejsze nie obejmuje pracowników, zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, a ponadto tych pracowników zatrudnionych na obszarach województw: poznańskiego, pomorskiego i śląskiego, oraz na obszarze Wolnego Miasta Gdańska, którzy na podstawie przepisów, tamże obowiązujących, podlegają ustawowemu obowiązkowi ubezpieczenia na starość, na wypadek niezdolności do zarobkowania i śmierci.

§  2.
Pracownicy miesięcznie płatni, nieobjęci ust. 2, wnoszą miesięczną opłatę w wysokości 8 % sumy uposażenia łącznie z dodatkami, wypłacanemi na obszarze Rzeczypospolitej wszystkim miesięcznie płatnym pracownikom przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" w wymiarze dla samotnych.

Opłata miesięczna płatnych miesięcznie pracowników parowozowych, zajętych stale na parowozie, oraz miesięcznie płatnych pracowników w służbie konduktorskiej, zajętych stale przy obsłudze pociągów, wynosi 12 % sumy uposażenia łącznie z dodatkami, wypłacanemi na obszarze Rzeczypospolitej wszystkim miesięcznie płatnym pracownikom przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" w wymiarze dla samotnych (§ 13 ust. 3).

Pracownicy dziennie płatni, nieobjęci ust. 4, wnoszą miesięczną opłatę w wysokości 8 % sumy ostatniej płacy dziennej, pomnożonej przez obowiązkową miesięczną ilość dni roboczych łącznie z dodatkami, wypłacanemi na obszarze Rzeczypospolitej wszystkim dziennie płatnym pracownikom przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" w wymiarze dla samotnych.

Opłata miesięczna dziennie płatnych pracowników parowozowych, zajętych stale na parowozie, oraz dziennie płatnych pracowników w służbie konduktorskiej, zajętych stale przy obsłudze pociągów, wynosi 12 % sumy ostatniej płacy dziennej pomnożonej przez obowiązkową miesięczną ilość dni roboczych łącznie z dodatkami, wypłacanemi na obszarze Rzeczypospolitej wszystkim dziennie płatnym pracownikom przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" w wymiarze dla samotnych (§ 13 ust. 4).

Jako pracowników stale zajętych na parowozie, względnie stale zajętych przy obsłudze pociągów (ust. 2 i 4) uważa się tych wszystkich pracowników parowozowych względnie w służbie konduktorskiej, których na stałe przydzielono do tej służby i to tak długo, dopóki przydzielenie to nie zostanie cofnięte.

Pracownicy, zatrudnieni na obszarze Wolnego Miasta Gdańska, objęci niniejszem rozporządzeniem, wnoszą miesięczną opłatę określoną w powyższych ustępach w takiej wysokości, w jakiej wnoszą pracownicy tych samych grup i szczebli uposażenia zatrudnieni w m. st. Warszawie.

W razie zwiększenia się sumy podstawy wymiaru opłaty miesięcznej wskutek osiągnięcia przez pracownika wyższej grupy lub szczebla uposażenia, pracownik wnosi w dwunastu ratach miesięcznych, niezależnie od opłaty ustalonej w powyższych ustępach, dodatkową opłatę w wysokości sześciokrotnej (ust. 1 i 3), względnie dziewięciokrotnej (ust. 2 i 4) różnicy między poprzednią a zwiększoną sumą podstawy wymiaru opłaty miesięcznej.

§  3.
Okresy służby państwowej lub samorządu terytorjalnego, okresy państwowej służby kolejowej, jako też kolejowej służby prywatnej, tak w Państwie Polskiem jak i w jednem z byłych państw zaborczych, obowiązkowo opłacone opłatą, składkami emerytalnemi, zabezpieczeniowemi lub ubezpieczeniowemi oraz okresy ubezpieczenia w Państwie Polskiem na podstawie przepisów o powszechnem ubezpieczeniu społecznem, zalicza się do wysługi emerytalnej bez opłaty, jeżeli pracownik składek tych nie podjął, za te okresy nie otrzymuje emerytury lub renty, ani też nie otrzymał odprawy (§ 46). Wskutek zaliczenia okresów służby kolejowej, odbytej w jednem z byłych państw zaborczych, obowiązkowo opłaconych opłatą, składkami emerytalnemi lub zabezpieczeniowemi, pracownik traci wszelkie prawa, przysługujące mu z tytułu uiszczenia rzeczonych opłat lub składek; opłaty te i składki przypadają przedsiębiorstwu "Polskie Koleje Państwowe". Okresy opłacone składkami ubezpieczeniowemi na podstawie przepisów o powszechnem ubezpieczeniu społecznem, oraz okresy opłacone składkami lub opłatą wzamian za zapewnienie pracownikowi praw emerytalnych przez pracodawcę, zalicza się do wysługi emerytalnej, jeśli składki te lub opłaty podlegają w myśl obowiązujących przepisów przekazywaniu na rzecz przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" przez daną instytucję ubezpieczeniową, względnie przez danego pracodawcę.

Jeżeli pracownik podjął wpłacone składki, lub za dane okresy otrzymuje emeryturę (rentę), lub otrzymał odprawę, albo też jeśli wpłacone przez pracownika opłaty przekazano instytucji ubezpieczeniowej lub pracodawcy (§ 11 ust. 4), zalicza się okresy te według zasad ust. 4, 9, 10, względnie 11.

Okresy służby w Wojsku Polskiem a mianowicie: służby obowiązkowej, na ćwiczeniach, oraz w czasie mobilizacji lub częściowego uzupełnienia wojsk do stopy wojennej, zalicza się do wysługi emerytalnej bez opłaty. Okresy służby odbytej przed powstaniem Państwa Polskiego w formacjach lub organizacjach wojskowych, uznanych przez Państwo Polskie jako polskie, względnie zaliczalne do polskiej służby wojskowej - uważa się jako okresy wojskowej służby polskiej.

Okresy służby państwowej lub samorządu terytorjalnego, oraz okresy państwowej służby kolejowej, jako też kolejowej służby prywatnej, tak w Państwie Polskiem jak i w jednem z byłych państw zaborczych, nieopłacone obowiązkową opłatą, składkami emerytalnemi, zabezpieczeniowemi lub ubezpieczeniowemi, zalicza się na żądanie uprawnionego do wysługi emerytalnej opłatnie. Należność za to zaliczenie wynosi sumę opłat, określonych w § 2 ust. 1, względnie 3, obliczonych od sumy podstawy wymiaru opłaty w miesiącu zgłoszenia odnośnego żądania za cały okres podlegający zaliczeniu, wraz z odsetkami składanemi. Odsetki te oblicza się w stosunku miesięcznym według miesięcznej stopy 0,5 % za okres podlegający zaliczeniu, w stosunku zaś rocznym według rocznej stopy 6 % za resztę okresu wysługi emerytalnej, osiągniętej na podstawie tego zaliczenia w dniu formalnego dokonania zaliczenia. Jeśli okres podlegający zaliczeniu leży między poszczególnemi okresami zaliczonemi już do wysługi emerytalnej, odsetki w stosunku rocznym oblicza się od pierwszego dnia następującego po ostatnim dniu okresu, podlegającego zaliczeniu. Przy obliczaniu procentów składanych w stosunku miesięcznym nie uwzględnia się ułamków miesiąca, zaś przy obliczaniu procentów składanych w stosunku rocznym ułamków roku (§ 48).

Okres studjów na jednym z wydziałów uniwersytetów, lub w równorzędnym zakładzie naukowym, zalicza się na żądanie uprawnionego do wysługi emerytalnej opłatnie, lecz tylko w przypadkach całkowitego zakończenia studjów przepisanemi egzaminami, jednak w ilości nie większej jak 4 lata. Należność za to zaliczenie oblicza się według przepisu ust. 4.

Wdowa i sieroty po pracowniku lub emerycie, który nie uiścił w całości należności za zaliczenie okresu służby, pracy lub studjów, korzystają z zaliczenia okresu odpowiadającego części należności uiszczonej z tytułu tego zaliczenia, pragnąc zaś korzystać z zaliczenia pełnego okresu, muszą uiścić zaległą część tej należności.

Emeryt, wdowa, oraz sieroty korzystają z zaliczenia dopiero od pierwszego dnia miesiąca następującego po całkowitem wpłaceniu należności za to zaliczenie.

Pracownikowi, który przed zupełnem wpłaceniem należności za zaliczenie zrzeknie się tego zaliczenia, zwraca się całą wpłaconą sumę. Po rozwiązaniu stosunku służbowego zwraca się tę sumę uprawnionemu (uprawnionym), jeśli nie nabył (nie nabyli) prawa do zaopatrzenia na podstawie niniejszego rozporządzenia.

W razie przyjęcia na służbę emeryta uprawnionego do pobierania zaopatrzenia emerytalnego z funduszów przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" i objęcia go na podstawie § 1 niniejszem rozporządzeniem, zalicza się bezpłatnie do jego wysługi emerytalnej cały okres, który stanowił podstawę wymiaru zaopatrzenia (§ 16 p. 6).

W razie przyjęcia na służbę i objęcia na podstawie § 1 niniejszem rozporządzeniem byłego pracownika kolejowego, byłego funkcjonarjusza państwowego, lub byłego zawodowego wojskowego, z którymi rozwiązano swego czasu stosunek służbowy, lub których swego czasu przeniesiono w stan spoczynku i którym z tego powodu wypłacono odprawę na podstawie § 18 niniejszego rozporządzenia, albo na podstawie innych przepisów emerytalnych, zalicza się do ich wysługi emerytalnej cały okres poprzedniej wysługi emerytalnej po uprzednim zwrocie sumy otrzymanej tytułem odprawy.

W razie przyjęcia na służbę i objęcia na podstawie § 1 niniejszem rozporządzeniem byłego pracownika kolejowego, byłego funkcjonarjusza państwowego, lub byłego zawodowego wojskowego, których opłaty emerytalne i wpłacone należności za zaliczenie przekazano na podstawie § 11 ust. 4 niniejszego rozporządzenia, albo na podstawie innych przepisów, właściwej instytucji powszechnego ubezpieczenia społecznego lub pracodawcy, zalicza się do ich wysługi emerytalnej okresy, za które swego czasu wniesiono opłatę lub należność za zaliczenie, jeśli obowiązujące przepisy przewidują przekazanie przedsiębiorstwu "Polskie Koleje Państwowe" sumy przekazanej poprzednio instytucji powszechnego ubezpieczenia społecznego, względnie pracodawcy.

Do wysługi emerytalnej nie zalicza się okresu urlopu bez uposażenia; wyjątek stanowią urlopy uzyskane na okres piastowania mandatu poselskiego, senatorskiego, lub w samorządzie terytorjalnym, albo też na okres sprawowania czynności w związkach zawodowych lub w spółdzielniach, jeżeli pracownik uiszczał w czasie tych urlopów opłaty miesięczne określone w § 2 lub, jeżeli po ukończeniu urlopu uiści je w terminie trzymiesięcznym, licząc od dnia objęcia służby.

Jeden i ten sam okres czasu może być zaliczony do wysługi emerytalnej tylko raz jeden. W razie, jeśliby pracownikowi (wdowie) służyło na podstawie niniejszego rozporządzenia z dwu lub więcej tytułów prawo do zaliczenia jednego i tego samego czasokresu, zaliczenie następuje z tego tytułu, jaki wskaże uprawniony.

§  4.
Przedsiębiorstwo "Polskie Koleje Państwowe" obowiązane jest wydać każdemu pracownikowi zaświadczenie, stwierdzające jaki czas liczy się do jego wysługi emerytalnej.

W zaświadczeniu nie uwzględnia się okresów, które mają być zaliczone opłatnie, oraz okresów ubezpieczenia na podstawie przepisów o powszechnem ubezpieczeniu społecznem, dopóki należność za to zaliczenie nie zostanie całkowicie wpłacona (§ 3 ust. 1, 4, 5, 10, 11 i 12).

§  5.
Z funduszów państwowych można pobierać tylko jedno zaopatrzenie. W razie gdyby pracownikowi, względnie pozostałej po nim rodzinie, służyło prawo do dwu lub więcej zaopatrzeń, wypłacanych z funduszów państwowych - uprawniony ma prawo wyboru.

Powyższe prawo wyboru zaopatrzeń realizuje uprawniony w formie zrzeczenia się prawa do jednego z nich.

Wyjątek stanowią odszkodowania, przyznane na podstawie niniejszego rozporządzenia (§ 42, 43 i 44), oraz zaopatrzenia, przyznane na podstawie ustawy z dnia 23 marca 1922 r. (Dz. U. R. P. Nr. 26, poz. 212), których pobieranie nie wyklucza możności równoczesnego pobierania zaopatrzenia na podstawie niniejszego rozporządzenia.

§  6.
Czynności urzędowe wynikające ze stosowania niniejszego rozporządzenia, z wyjątkiem czynności zastrzeżonych Ministrowi Komunikacji i Ministrowi Skarbu, wykonywają urzędy upoważnione do tego przez Ministra Komunikacji.