Rozdział 10 - Konkurencja - Układ o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ukrainą, z drugiej strony. Bruksela.2014.03.21 oraz 2014.06.27.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2017.1781

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 września 2017 r.

ROZDZIAŁ  10

Konkurencja

Sekcja  1

Praktyki monopolistyczne i łączenie przedsiębiorstw

Artykuł  253

Definicje

Do celów niniejszej sekcji:

1. "organ ds. konkurencji" oznacza:

a) w przypadku Strony UE - Komisję Europejską; a

b) w przypadku Ukrainy - Ukraiński Komitet Antymonopolowy.

2. "prawo konkurencji" oznacza:

a) w przypadku Strony UE - art. 101, 102 i 106 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, rozporządzenie Rady (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw (rozporządzenie UE w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw) oraz ich przepisy wykonawcze i zmiany;

b) w przypadku Ukrainy - ustawę nr 2210-III z dnia 11 stycznia 2001 r. (wraz ze zmianami) oraz jej przepisy wykonawcze i zmiany. W przypadku kolizji przepisów ustawy nr 2210-III z innymi istotnymi przepisami w zakresie konkurencji, Ukraina zapewnia, aby przepisy tej ustawy były nadrzędne w zakresie dotyczącym kolizji; oraz

c) wszelkie zmiany, jakim mogą podlegać wyżej wymienione akty po wejściu w życie niniejszego Układu.

3. Pojęcia użyte w niniejszej sekcji są dodatkowo wyjaśnione w załączniku XXIII.

Artykuł  254

Zasady

Strony uznają znaczenie wolnej i niezakłóconej konkurencji w swoich stosunkach handlowych. Strony potwierdzają, że antykonkurencyjne praktyki i transakcje mogą zakłócać właściwe funkcjonowanie rynków i ogólnie osłabiać korzyści płynące z liberalizacji handlu. W związku z tym Strony uzgadniają, że poniższe praktyki i transakcje, określone w ich prawie konkurencji, są niezgodne z niniejszym Układem w zakresie, w jakim mogą wpływać na handel między Stronami:

a) porozumienia, uzgodnione praktyki oraz decyzje związków przedsiębiorstw, których celem lub skutkiem jest utrudnienie, ograniczenie, zakłócenie lub znaczne zmniejszenie konkurencji na terytorium którejkolwiek ze Stron;

b) nadużywanie przez jedno lub większą liczbę przedsiębiorstw pozycji dominującej na terytorium którejkolwiek ze Stron; lub

c) łączenie przedsiębiorstw, którego skutkiem jest monopolizacja lub znaczne ograniczenie konkurencji na rynku na terytorium którejkolwiek ze Stron.

Artykuł  255

Wdrożenie

1. Strona UE i Ukraina zachowują prawo konkurencji, które skutecznie rozwiązuje kwestie praktyk i transakcji, o których mowa w art. 254 lit. a), b) i c).

2. Strony zachowują organy odpowiedzialne za skuteczne egzekwowanie prawa konkurencji określonego w ust. 1 niniejszego artykułu, oraz odpowiednio wyposażone w tym celu.

3. Strony uznają znaczenie stosowania swojego prawa konkurencji w sposób przejrzysty, terminowy i niedyskryminacyjny, z poszanowaniem zasad rzetelnego postępowania i prawa do obrony. Każda Strona w szczególności zapewnia, aby:

a) zanim organ ds. konkurencji jednej ze Stron nałoży na jakąkolwiek osobę fizyczną lub prawną karę lub środek zaradczy z powodu naruszenia prawa konkurencji, przyznał on takiej osobie, po poinformowaniu jej o swoich tymczasowych ustaleniach co do istnienia naruszenia, prawo do bycia wysłuchanym oraz do przedstawienia dowodów w rozsądnym terminie, który zostanie określony w prawie konkurencji Stron; oraz

b) sąd lub inny niezależny organ sądowy ustanowiony na mocy prawa tej Strony nałożył jakąkolwiek taką karę lub środek zaradczy lub, na wniosek tej osoby, dokonał ich przeglądu.

4. Na wniosek jednej ze Stron każda Strona udostępnia drugiej Stronie informacje publiczne dotyczące egzekwowania jej prawa konkurencji oraz prawodawstwa dotyczącego zobowiązań objętych niniejszą sekcją.

5. Organ ds. konkurencji przyjmuje i publikuje dokument wyjaśniający zasady stosowane przy ustalaniu wszelkich kar finansowych nakładanych z powodu naruszenia prawa konkurencji.

6. Organ ds. konkurencji przyjmuje i publikuje dokument wyjaśniający zasady stosowane przy ocenie horyzontalnego łączenia przedsiębiorstw.

Artykuł  256

Zbliżenie przepisów i praktyka w zakresie ich egzekwowania

Ukraina dokonuje zbliżenia swojego prawa konkurencji i praktyk w zakresie egzekwowania z częścią dorobku prawnego UE, o którym mowa poniżej:

1. rozporządzenie Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. 81 i 82 Traktatu;

Harmonogram: wdrożenie art. 30 tego rozporządzenia następuje w ciągu trzech lat od wejścia w życie niniejszego Układu;

2. rozporządzenie Rady (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw (rozporządzenie UE w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw);

Harmonogram: wdrożenie art. 1 i art. 5 ust. 1 i 2 tego rozporządzenia następuje w ciągu trzech lat od wejścia w życie niniejszego Układu;

wdrożenie art. 20 następuje w ciągu trzech lat od wejścia w życie niniejszego Układu;

3. rozporządzenie Komisji (UE) nr 330/2010 z dnia 20 kwietnia 2010 r. w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień wertykalnych i praktyk uzgodnionych;

harmonogram: wdrożenie art. 1, 2, 3, 4, 6, 7 i 8 tego rozporządzenia następuje w ciągu trzech lat od wejścia w życie niniejszego Układu;

4. rozporządzenie Komisji (WE) nr 772/2004 z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie stosowania art. 81 ust. 3 Traktatu do Kategorii porozumień o transferze technologii;

harmonogram: wdrożenie art. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 i 8 tego rozporządzenia następuje w ciągu trzech lat od wejścia w życie niniejszego Układu.

Artykuł  257

Przedsiębiorstwa publiczne i przedsiębiorstwa mające prawa specjalne lub wyłączne

1. W odniesieniu do przedsiębiorstw publicznych i przedsiębiorstw mających prawa specjalne lub wyłączne:

a) żadna ze Stron nie wprowadza i nie utrzymuje w mocy jakichkolwiek środków sprzecznych z zasadami zawartymi w art. 254 i art. 258 ust. 1 niniejszego Układu; oraz

b) Strony zapewniają, aby przedsiębiorstwa takie podlegały prawu konkurencji, o których mowa w art. 253 ust. 2 niniejszego Układu,

w zakresie, w jakim stosowanie wyżej wymienionych przepisów i zasad w zakresie konkurencji nie utrudnia realizacji, pod względem prawnym lub faktycznym, szczególnych zadań, jakie powierzono tym przedsiębiorstwom.

2. Żadne z postanowień poprzedniego ustępu nie może być interpretowane jako uniemożliwiające Stronie ustanawianie lub zachowanie przedsiębiorstwa publicznego, powierzanie przedsiębiorstwom praw specjalnych lub wyłącznych bądź zachowanie takich praw.

Artykuł  258

Monopole państwowe

1. Każda Strona dostosowuje monopole państwowe o charakterze handlowym w ciągu pięciu lat od wejścia w życie niniejszego Układu w celu zapewnienia, aby między osobami fizycznymi i prawnymi Stron nie istniały żadne środki dyskryminacyjne w odniesieniu do warunków zaopatrzenia w towary i ich wprowadzania do obrotu.

2. Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie narusza praw i obowiązków Stron wynikających z rozdziału 8 (Zamówienia publiczne) tytułu IV niniejszego Układu.

3. Żadne z postanowień ust. 1 nie może być interpretowane jako uniemożliwiające Stronie ustanowienie lub zachowanie monopolu państwowego.

Artykuł  259

Wymiana informacji i współpraca w zakresie egzekwowania prawa

1. Strony uznają znaczenie współpracy i koordynacji pomiędzy ich odpowiednimi organami ds. ochrony konkurencji w celu dalszego zwiększania skuteczności egzekwowania prawa konkurencji oraz realizacji celów niniejszego Układu poprzez promowanie konkurencji i ograniczenie antykonkurencyjnych praktyk przedsiębiorstw i antykonkurencyjnych transakcji.

2. W tym celu organ ds. ochrony konkurencji Strony może poinformować organ ds. ochrony konkurencji drugiej Strony o swojej woli nawiązania współpracy w obszarze egzekwowania prawa. Współpraca ta nie uniemożliwia podejmowania niezależnych decyzji przez Strony.

3. W celu ułatwienia skutecznego stosowania ich prawa konkurencji organy ds. konkurencji Stron mogą wymieniać się informacjami, w tym w zakresie prawodawstwa i egzekwowania prawa w granicach wyznaczonych przez ich odpowiednie prawodawstwo i z uwzględnieniem ich istotnych interesów.

Artykuł  260

Konsultacje

1. Każda ze Stron podejmuje, na wniosek drugiej Strony, konsultacje w zakresie oświadczeń złożonych przez drugą Stronę w celu wspierania wzajemnego zrozumienia lub rozpatrywania szczególnych kwestii wynikających ze stosowania postanowień niniejszej sekcji. Strona wnioskująca wskazuje, w jaki sposób dana kwestia wpływa na handel między Stronami.

2. Na wniosek którejkolwiek ze Stron Strony bezzwłocznie omawiają wszelkie kwestie związane z interpretacją lub stosowaniem postanowień niniejszej sekcji.

3. W celu ułatwienia omawiania kwestii będącej przedmiotem konsultacji każda ze Stron dokłada wszelkich starań, aby dostarczyć drugiej Stronie wszelkie stosowne niepoufne informacje w granicach wyznaczonych przez ich odpowiednie prawodawstwo i z uwzględnieniem ich istotnych interesów.

Artykuł  261

Żadna Strona nie może skorzystać z rozstrzygania sporów na podstawie rozdziału 14 (Rozstrzyganie sporów) tytułu IV niniejszego Układu w odniesieniu do jakiejkolwiek kwestii wynikającej z postanowień niniejszej sekcji, z wyjątkiem art. 256 niniejszego Układu.

Sekcja  2

Pomoc państwa

Artykuł  262

Zasady ogólne

1. Jakakolwiek pomoc przyznawana przez Ukrainę lub państwo członkowskie Unii Europejskiej z zasobów państwowych, zakłócająca konkurencję lub grożąca jej zakłóceniem przez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna z prawidłowym funkcjonowaniem niniejszego Układu w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową pomiędzy Stronami.

2. Następująca pomoc jest jednak zgodna z prawidłowym funkcjonowaniem niniejszego Układu:

a) pomoc o charakterze socjalnym przyznawana indywidualnym konsumentom, pod warunkiem że jest przyznawana bez dyskryminacji związanej z pochodzeniem produktów;

b) pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi.

3. Ponadto następującą pomoc można uznać za zgodną z prawidłowym funkcjonowaniem niniejszego Układu:

a) pomoc przeznaczoną na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w których poziom życia jest nienormalnie niski lub regionów, w których istnieje poważny stan niedostatecznego zatrudnienia;

b) pomoc przeznaczoną na wspieranie realizacji ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania ⁴⁰  lub mającą na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub Ukrainy;

c) pomoc przeznaczoną na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych lub niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej w sposób sprzeczny z interesem Stron;

d) pomoc przeznaczoną na wspieranie kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej w sposób sprzeczny z interesem Stron;

e) pomoc przeznaczoną na realizację celów dopuszczonych na mocy horyzontalnych rozporządzeń UE w sprawie wyłączeń grupowych oraz horyzontalnych i sektorowych zasad pomocy państwa, przyznawaną zgodnie z warunkami w nich zawartymi;

f) pomoc na inwestycje przeznaczoną na dostosowanie się do obowiązkowych norm ustanowionych w dyrektywach UE wymienionych w załączniku XXIX do rozdziału 6 (Środowisko) tytułu V niniejszego Układu, wdrożoną w okresach w nich przewidzianych oraz obejmującą dostosowanie instalacji i urządzeń do nowych wymogów, która może wynosić maksymalnie 40 % brutto kosztów kwalifikowalnych.

4. Przedsiębiorstwa, którym powierzono wykonywanie usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym lub które mają charakter monopolu skarbowego, podlegają zasadom zawartym w niniejszej sekcji w zakresie, w jakim stosowanie takich zasad nie utrudnia realizacji, pod względem prawnym lub faktycznym, szczególnych zadań, jakie im powierzono. Rozwój handlu nie może być naruszony w sposób, który byłby sprzeczny z interesem Stron.

Pojęcia użyte w niniejszej sekcji są dodatkowo wyjaśnione w załączniku XXIII.

Artykuł  263

Przejrzystość

1. Każda ze Stron zapewnia przejrzystość w dziedzinie pomocy państwa. W tym celu co roku każda Strona zgłasza drugiej Stronie łączną wysokość, rodzaje i sektorowy podział pomocy państwa, która może wpływać na handel między Stronami. Odpowiednie zgłoszenia powinny zawierać informacje na temat celu, formy, wysokości lub budżetu organu przyznającego pomoc oraz, w miarę możliwości, na temat beneficjenta pomocy. Do celów niniejszego artykułu, jakakolwiek pomoc poniżej progu wynoszącego 200 000 EUR dla jednego przedsiębiorstwa w okresie trzech lat nie musi być zgłaszana. Zgłoszenie takie uważa się za dostarczone, gdy zostało przesłane drugiej Stronie, lub, jeśli stosowne informacje zostały publicznie udostępnione na ogólnodostępnej stronie internetowej, do dnia 31 grudnia następnego roku kalendarzowego.

2. Na wniosek jednej ze Stron druga Strona dostarcza dalszych informacji na temat wszelkich programów pomocy oraz poszczególnych indywidualnych przypadków pomocy państwa mającej wpływ na handel między Stronami. Strony wymieniają się takimi informacjami, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z wymogu zachowania tajemnicy zawodowej i handlowej.

3. Strony zapewniają przejrzystość stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorstwami publicznymi tak, aby wyraźne były następujące elementy:

a) fundusze publiczne udostępnione bezpośrednio lub pośrednio (na przykład poprzez pośrednika przedsiębiorstwa publicznego lub instytucji finansowej) przez organy publiczne danym przedsiębiorstwom publicznym;

b) faktyczne wykorzystanie tych funduszy publicznych.

4. Strony zapewniają ponadto, aby struktura finansowa i organizacyjna każdego przedsiębiorstwa, które korzysta z praw specjalnych lub wyłącznych przyznanych przez Ukrainę lub państwa członkowskie Unii Europejskiej lub któremu powierzono wykonywanie usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym i które w związku z tym otrzymuje rekompensatę z tytułu świadczenia takich usług w jakiejkolwiek formie, znalazła właściwe odzwierciedlenie w oddzielnych rachunkach tak, aby wyraźne były następujące elementy:

a) koszty i przychody związane z wszystkimi produktami lub usługami, w odniesieniu do których przyznane zostały przedsiębiorstwu prawa specjalne lub wyłączne, lub wszystkie usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym, których wykonanie zostało powierzone przedsiębiorstwu a także, z drugiej strony, każdy inny rodzaj produktów lub usług będących przedmiotem działalności tego przedsiębiorstwa;

b) szczegółowe wyjaśnienie metod przypisywania lub rozliczania kosztów i przychodów związanych z różnymi rodzajami działalności. Metody te opierają się na zasadach rachunkowości dotyczących związku przyczynowo-skutkowego, obiektywizmu, przejrzystości i spójności, zgodnie z międzynarodowymi metodami rachunkowości, takimi jak rachunek kosztów działań, oraz na danych poddanych audytowi.

5. Każda Strona zapewnia, aby postanowienia niniejszego artykułu były stosowane w ciągu pięciu lat od wejścia w życie niniejszego Układu.

Artykuł  264

Interpretacja

Strony uzgadniają, że będą stosować art. 262, art. 263 ust. 3 lub art. 263 ust. 4 niniejszego Układu, korzystając do celów interpretacji z kryteriów wynikających ze stosowania art. 106, 107 i 93 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w tym ze stosownego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a także ze stosownego prawodawstwa wtórnego, ram, wytycznych i innych aktów administracyjnych obowiązujących w Unii Europejskiej.

Artykuł  265

Relacje z WTO

Niniejsze postanowienia pozostają bez uszczerbku dla praw Stron do stosowania środków ochrony handlu lub innych odpowiednich działań w związku z dotacją lub do skorzystania z procedur rozstrzygania sporów, zgodnie ze stosownymi postanowieniami WTO.

Artykuł  266

Zakres stosowania

Postanowienia niniejszej sekcji mają zastosowanie towarów i tych usług, które zostały wymienione w załączniku XVI do rozdziału 6 (Zakładanie przedsiębiorstw, handel usługami i handel elektroniczny) tytułu IV niniejszego Układu, zgodnie ze wspólnie podjętą decyzją w sprawie dostępu do rynku, z wyjątkiem subsydiów dla produktów objętych załącznikiem 1 do Porozumienia WTO w sprawie rolnictwa oraz innych subsydiów objętych Porozumieniem w sprawie rolnictwa.

Artykuł  267

Krajowy system kontroli pomocy państwa

W celu wywiązania się ze zobowiązań zawartych w art. 262-266 niniejszego Układu:

1. W ciągu trzech lat od wejścia w życie niniejszego Układu Ukraina przyjmuje w szczególności krajowe prawodawstwo w zakresie pomocy państwa i ustanawia niezależny operacyjnie organ, któremu powierza się uprawnienia niezbędne do pełnego stosowania art. 262 niniejszego Układu, Organ ten musi mieć między innymi uprawnienia do zatwierdzania programów pomocy państwa oraz indywidualnej pomocy w formie dotacji zgodnie kryteriami, o których mowa w art. 262 i 264 niniejszego Układu, jak również uprawnienia do nakazania zwrotu pomocy państwa przyznanej niezgodnie z prawem. Każda nowa pomoc przyznana na Ukrainie musi być zgodna z postanowieniami art. 262 i 264 niniejszego Układu w ciągu jednego roku od daty ustanowienia organu.

2. Ukraina tworzy, w ciągu pięciu lat od wejścia w życie niniejszego Układu, wyczerpujący spis programów pomocy ustanowionych przed ustanowieniem organu, o którym mowa w ust. 1, i dostosowuje te programy pomocy do kryteriów, o których mowa w art. 262 i 264 niniejszego Układu, w okresie nieprzekraczającym siedmiu lat od wejścia w życie niniejszego Układu.

3.

a) Do celów stosowania art. 262 niniejszego Układu Strony uzgadniają, że w ciągu pierwszych pięciu lat od wejścia w życie niniejszego Układu każda pomoc publiczna przyznana przez Ukrainę jest oceniana biorąc pod uwagę fakt, że Ukraina uważana jest za obszar identyczny z obszarami Unii Europejskiej opisanymi w art. 107 ust. 3 lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

b) W ciągu czterech lat do wejścia w życie niniejszego Układu Ukraina przedstawi Komisji Europejskiej dane o swoim produkcie krajowym brutto na mieszkańca, ujednolicone na poziomie NUTS II. Następnie organ, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, oraz Komisja Europejska dokonują wspólnie oceny kwalifikowalności regionów Ukrainy do pomocy, jak również związanej z tym maksymalnej intensywności pomocy, w celu sporządzenia regionalnej mapy pomocy na podstawie stosownych wytycznych UE.

⁴⁰ Do celów niniejszego postanowienia przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania obejmuje przedmiot wspólnego zainteresowania Stron.