Rozporządzenie 452/2014 ustanawiające wymagania techniczne i procedury administracyjne dotyczące operacji lotniczych wykonywanych przez operatorów z państw trzecich zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2014.133.12

Akt obowiązujący

Wersja od: 11 kwietnia 2023 r.

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 452/2014

z dnia 29 kwietnia 2014 r.

ustanawiające wymagania techniczne i procedury administracyjne dotyczące operacji lotniczych wykonywanych przez operatorów z państw trzecich zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 ¹  z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE, w szczególności jego art. 9 ust. 4,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 216/2008 operatorzy z państw trzecich użytkujący statki powietrzne w operacjach zarobkowego transportu lotniczego mają obowiązek spełnienia odpowiednich norm Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO).

(2) Rozporządzenie (WE) nr 216/2008 nie ma zastosowania do operatorów z państw trzecich wykonujących przeloty nad terytorium podlegającym postanowieniom Traktatu.

(3) W zakresie, w jakim nie istnieją stosowne normy ICAO, przepisy rozporządzenia (WE) nr 216/2008 nakładają na operatorów z państw trzecich obowiązek spełnienia odpowiednich podstawowych wymagań określonych w załącznikach I, III, IV oraz - w stosownych przypadkach - w załączniku Vb do rozporządzenia (WE) nr 216/2008, o ile wymagania te nie stoją w sprzeczności z prawami przysługującymi państwom trzecim na mocy konwencji międzynarodowych.

(4) Rozporządzenie (WE) nr 216/2008 nakłada na Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego (zwaną dalej "Agencją") obowiązek wydawania zezwoleń i stałego monitorowania już wydanych zezwoleń. Posiadanie zezwolenia jest jednym z niezbędnych warunków uzyskania zezwolenia operacyjnego lub równoważnego dokumentu od odpowiedniego państwa członkowskiego UE zgodnie z obowiązującymi umowami o komunikacji lotniczej między państwami członkowskimi UE a państwami trzecimi.

(5) Na potrzeby pierwszych zezwoleń i stałego monitorowania Agencja przeprowadza oceny i podejmuje wszelkie działania zapobiegające dalszemu naruszaniu przepisów.

(6) Proces udzielania zezwolenia operatorowi z państwa trzeciego powinien być prosty, proporcjonalny, racjonalny pod względem kosztów i efektywny, a także powinien uwzględniać ustalenia globalnego programu kontroli nadzoru nad bezpieczeństwem ICAO, wyniki inspekcji na płycie oraz pochodzące z innych uznanych źródeł informacje o bezpieczeństwie dotyczące operatorów z państw trzecich.

(7) W ramach oceny operatorów z państw trzecich objętych zakazem wykonywania przewozów zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 2111/2005 ²  może zostać przeprowadzona kontrola na miejscu u danego operatora. W celu odwieszenia zawieszonego zezwolenia Agencja może rozważyć przeprowadzenie audytu operatora z państwa trzeciego.

(8) Aby zapewnić sprawny przebieg fazy przejściowej oraz wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego w Unii Europejskiej, środki wykonawcze powinny uwzględniać zalecane praktyki oraz wytyczne uzgodnione pod auspicjami ICAO.

(9) Branży lotniczej i administracji Agencji należy zapewnić wystarczającą ilość czasu na dostosowanie się do nowych ram regulacyjnych; należy także uznać, pod pewnymi warunkami, zezwolenia operacyjne lub równoważne dokumenty wydane przez państwa członkowskie i umożliwiające przylot na terytorium państwa członkowskiego, wykonanie lotu na jego terytorium lub wylot z niego.

(10) Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego opracowała projekt przepisów wykonawczych i przedstawiła go Komisji w postaci opinii zgodnie z art. 19 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(11) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią komitetu ustanowionego na mocy art. 65 rozporządzenia (WE) nr 216/2008,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł  1  ³

Przedmiot i zakres stosowania

Niniejsze rozporządzenie ustanawia szczegółowe przepisy dotyczące operatorów statków powietrznych z państw trzecich, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. c) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 ⁴ , realizujących operacje zarobkowego transportu lotniczego na trasach do lub z terytorium podlegającego postanowieniom Traktatów bądź w jego obrębie, w tym dotyczące warunków wydawania, utrzymywania, zmieniania, ograniczania, zawieszania bądź cofania zezwoleń dla tych operatorów, uprawnień i obowiązków posiadaczy zezwoleń, a także warunków obejmowania operatorów zakazami, ograniczeniami lub określonymi warunkami ze względów bezpieczeństwa.

Artykuł  2  ⁵

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

1) "lot" oznacza odlot z określonego lotniska w kierunku określonego lotniska docelowego;

2) "operator z państwa trzeciego" oznacza każdego operatora, w odniesieniu do którego funkcje i obowiązki państwa operatora nie są wykonywane przez państwo członkowskie ani Agencję.

Artykuł  3  ⁶

Zezwolenia

Operatorzy z państw trzecich realizują operacje zarobkowego transportu lotniczego na trasach do lub z terytorium podlegającego postanowieniom Traktatów bądź w jego obrębie, wyłącznie jeżeli spełniają wymagania załącznika 1 i posiadają zezwolenie wydane przez Agencję zgodnie z załącznikiem 2 do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł  4

Wejście w życie

1. Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

2. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 akapit drugi, państwa członkowskie, które w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia wydają zezwolenia operacyjne lub równorzędne dokumenty na rzecz operatorów z państw trzecich zgodnie ze swoim prawem krajowym, mogą nadal je wydawać. Operatorzy z państw trzecich muszą postępować zgodnie z zakresem i uprawnieniami określonymi w takim zezwoleniu lub równoważnym dokumencie wydanym przez państwo członkowskie do czasu podjęcia przez Agencję decyzji zgodnie z załącznikiem 2 do niniejszego rozporządzenia. O wydaniu takich zezwoleń operacyjnych lub równoważnych dokumentów państwa członkowskie informują Agencję.

Po dacie podjęcia przez Agencję decyzji w sprawie danego operatora z państwa trzeciego albo po upływie okresu maksimum 30 miesięcy od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, w zależności od tego, który z tych terminów przypada wcześniej, państwo członkowskie, wydając zezwolenia operacyjne, zaprzestaje przeprowadzania ocen bezpieczeństwa tego operatora z państwa trzeciego według swoich przepisów krajowych.

3. Operatorzy z państw trzecich, którzy w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia posiadają zezwolenie operacyjne lub równoważny dokument, występują do Agencji z wnioskiem o wydanie zezwolenia nie później niż 6 miesięcy po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia. Wniosek musi zawierać informacje o wszelkich zezwoleniach operacyjnych wydanych przez państwo członkowskie.

4. Po otrzymaniu wniosku Agencja ocenia, czy operator z państwa trzeciego spełnia stosowne wymagania. Ocenę należy zakończyć nie później niż 30 miesięcy od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 29 kwietnia 2014 r.

	W imieniu Komisji
	José Manuel BARROSO
	Przewodniczący

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  1  ⁷

CZĘŚĆ TCO

OPERATORZY Z PAŃSTW TRZECICH

SEKCJA  I

Wymagania ogólne

TCO.100 Zakres

Niniejszy załącznik ("część TCO") ustanawia wymagania obowiązujące operatorów z państw trzecich wykonujących operacje zarobkowego transportu lotniczego na trasach do lub z terytorium podlegającego postanowieniom Traktatów bądź w jego obrębie.

TCO.105 (uchylony)

TCO.110 (uchylony)

TCO.1105 Dostęp

a) Operator z państwa trzeciego zapewnia wszelkim osobom upoważnionym przez Agencję lub państwo członkowskie, na terytorium którego wylądował jeden z jego statków powietrznych, wstęp na pokład takiego statku powietrznego w dowolnym czasie, za uprzednim zawiadomieniem lub bez niego, na potrzeby:

1) przeprowadzenia kontroli dokumentów i instrukcji, które mają znajdować się na pokładzie, oraz przeprowadzenia inspekcji mających zapewnić zgodność z przepisami części TCO; lub

2) przeprowadzenia inspekcji na płycie, o której mowa w załączniku II do rozporządzenia Komisji (UE) nr 965/2012 ⁸  z dnia 5 października 2012 r.

b) Operator z państwa trzeciego zapewnia wszelkim osobom upoważnionym przez Agencję dostęp do wszystkich swoich pomieszczeń lub dokumentów dotyczących jego działalności, w tym czynności zlecanych podwykonawcom, na potrzeby stwierdzenia zgodności z przepisami części TCO.

SEKCJA  II

Operacje lotnicze

TCO.200 Wymagania ogólne

a) Operator z państwa trzeciego musi przestrzegać:

1) stosownych norm zawartych w załącznikach do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, w szczególności w załączniku 1 (Licencjonowanie personelu), załączniku 2 (Przepisy ruchu lotniczego), załączniku 6 (Eksploatacja statków powietrznych), stosownie do przypadku, załączniku 8 (Zdatność do lotu statków powietrznych), załączniku 18 (Materiały niebezpieczne) oraz załączniku 19 (Zarządzanie bezpieczeństwem);

2) stosownych wytycznych bezpieczeństwa wydanych przez Agencję zgodnie z art. 76 ust. 6 rozporządzenia (UE) 2018/1139;

3) odpowiednich wymagań części TCO; oraz

4) stosownych wymagań rozporządzenia (UE) nr 923/2012^{( * )}.

b) Operator z państwa trzeciego zapewnia, by statek powietrzny wykonujący operacje na trasach do lub z terytorium podlegającego postanowieniom Traktatów bądź w jego obrębie był użytkowany zgodnie z:

1) posiadanym certyfikatem przewoźnika lotniczego (AOC) i powiązanymi z nim specyfikacjami operacyjnymi zgodnie z załącznikiem 6 ICAO; oraz

2) zezwoleniem dla operatora z państwa trzeciego wydanym zgodnie z niniejszym rozporządzeniem oraz zakresem i uprawnieniami w nim zawartymi.

c) Operator z państwa trzeciego zapewnia, by statek powietrzny wykonujący operacje na trasach do lub z terytorium podlegającego postanowieniom Traktatów bądź w jego obrębie posiadał świadectwo zdatności do lotu wydane lub poświadczone zgodnie z załącznikiem 8 ICAO przez:

1) państwo rejestracji; lub

2) państwo operatora z państwa trzeciego, pod warunkiem że państwo operatora z państwa trzeciego i państwo rejestracji zawarły porozumienie na mocy art. 83bis Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym dotyczące przeniesienia odpowiedzialności za wydanie świadectwa zdatności do lotu.

d) Na żądanie, operator z państwa trzeciego przedstawia Agencji wszelkie informacje istotne dla weryfikacji zgodności z przepisami części TCO.

e) Nie naruszając przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 996/2010 ^* , operator z państwa trzeciego bez zbędnej zwłoki zgłasza Agencji wszelkie wypadki określone w załączniku 13 ICAO, w których uczestniczyły statki powietrzne eksploatowane na podstawie jego certyfikatu przewoźnika lotniczego, z uwzględnieniem statków powietrznych, które nie są przeznaczone do wykonywania operacji na trasach do lub z terytorium podlegającego postanowieniom Traktatów bądź w jego obrębie.

TCO.205 Wyposażenie nawigacyjne, łączności i nadzoru

Wykonując operacje w granicach przestrzeni powietrznej nad terytorium podlegającym postanowieniom Traktatów, operator z państwa trzeciego wyposaża swoje statki powietrzne w wyposażenie nawigacyjne, łączności i nadzoru wymagane w tej przestrzeni powietrznej i korzysta z tego wyposażenia.

TCO.210 Dokumenty, instrukcje i zapisy przewożone na pokładzie

Operator z państwa trzeciego zapewnia, by wszystkie dokumenty, instrukcje i zapisy, które mają być przewożone na pokładzie, były ważne i aktualne.

TCO.215 Udostępnianie dokumentacji, instrukcji i zapisów

Na wniosek osoby upoważnionej przez Agencję lub właściwy organ państwa członkowskiego, w którym wylądował statek powietrzny obsługiwany przez operatora z państwa trzeciego, pilot dowódca tego statku powietrznego udostępnia, bez zbędnej zwłoki, wszelkie wymagane dokumenty, instrukcje i zapisy, które mają być przewożone na pokładzie.

SEKCJA  III

Udzielanie zezwoleń operatorom z państw trzecich

TCO.300 Wniosek o wydanie zezwolenia

a) Przed rozpoczęciem operacji zarobkowego transportu lotniczego zgodnie z przepisami części TCO operator z państwa trzeciego musi wystąpić o zezwolenie wydawane przez Agencję i uzyskać to zezwolenie.

b) Wniosek o wydanie zezwolenia:

1) składa się co najmniej na 30 dni przed planowanym terminem rozpoczęcia operacji; oraz

2) sporządza się w formie i na zasadach określonych przez Agencję.

c) Bez uszczerbku dla obowiązujących umów dwustronnych wnioskodawca przedstawia Agencji wszelkie informacje potrzebne do oceny czy zamierzona operacja będzie prowadzona zgodnie ze stosownymi wymaganiami TCO.200 lit. a). Informacje te obejmują:

1) należycie wypełniony wniosek;

2) oficjalną nazwę i nazwę handlową, adres i adres korespondencyjny wnioskodawcy;

3) kopię certyfikatu przewoźnika lotniczego wnioskodawcy wraz z powiązanymi z nim specyfikacjami operacyjnymi lub równoważny dokument poświadczający zdolność posiadacza do prowadzenia zamierzonych operacji, wydany przez państwo operatora;

4) aktualny akt założycielski lub aktualne świadectwo zarejestrowania działalności lub podobny dokument wydany przez rejestr przedsiębiorstw w państwie, w którym znajduje się główne miejsce prowadzenia działalności;

5) proponowaną datę rozpoczęcia, rodzaj i obszary geograficzne operacji.

d) Jeżeli to konieczne, Agencja może zażądać wszelkich innych dodatkowych odpowiednich dokumentów, instrukcji lub zatwierdzeń szczególnych wydanych lub zatwierdzonych przez państwo operatora lub państwo rejestracji.

e) W przypadku statków powietrznych niezarejestrowanych w państwie operatora Agencja może zażądać:

1) danych szczegółowych na temat umowy leasingu dla każdego takiego statku powietrznego; oraz

2) w stosownych przypadkach, kopii umowy dotyczącej danego statku powietrznego zawartej między państwem operatora i państwem rejestracji zgodnie z art. 83bis Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym.

TCO.305 Loty objęte jednorazowym powiadomieniem

a) Na zasadzie odstępstwa od pkt TCO.300 lit. a) operator z państwa trzeciego może wykonywać następujące loty na trasach do lub z terytorium podlegającego postanowieniom Traktatów bądź w jego obrębie bez uzyskania uprzedniego zezwolenia:

1) loty wykonywane w interesie publicznym w celu zaspokojenia pilnej potrzeby, takie jak misje humanitarne i operacje pomocy w przypadku klęsk żywiołowych;

2) loty pogotowia lotniczego wykonywane w celu przeniesienia chorych lub rannych pacjentów między placówkami opieki zdrowotnej lub świadczenia opieki medycznej dla pacjentów.

b) Przepisy lit. a) mają zastosowanie wyłącznie w przypadku, gdy operator z państwa trzeciego:

1) powiadomi Agencję przed planowanym terminem pierwszego lotu w formie i na zasadach określonych przez Agencję;

2) nie jest objęty zakazem wykonywania przewozów nałożonym na podstawie rozporządzenia (WE) nr 2111/2005;

3) nie podlega zawieszeniu ani cofnięciu zezwolenia zgodnie z pkt ART. 235 załącznika 2;

4) nie złożył wniosku o wydanie zezwolenia dla operatora z państwa trzeciego, który to wniosek został odrzucony zgodnie z pkt ART. 200 lit. e) ppkt 1 załącznika 2; oraz

5) złoży wniosek o zezwolenie na podstawie pkt TCO.300 w terminie 14 dni od daty powiadomienia Agencji zgodnie z lit. b) pkt 1 powyżej.

c) Loty określone w powiadomieniu przewidzianym w lit. a) mogą być wykonywane w okresie wymaganym przez operatora z państwa trzeciego, ale nie dłuższym niż 12 kolejnych tygodni od daty powiadomienia lub do czasu podjęcia przez Agencję decyzji w sprawie wniosku zgodnie z częścią ART pkt ART. 200, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej.

d) Operator z państwa trzeciego może złożyć takie powiadomienie tylko raz na 24 miesiące.

TCO.310 Uprawnienia posiadacza zezwolenia

Uprawnienia operatora z państwa trzeciego są wymienione w zezwoleniu i nie wykraczają poza uprawnienia przyznane przez państwo operatora z państwa trzeciego.

TCO.315 Zmiany

a) Wszelkie zmiany, inne niż uzgodnione zgodnie z pkt ART. 210 lit. c) załącznika 2, mające wpływ na warunki zezwolenia, wymagają uprzedniego zatwierdzenia przez Agencję.

b) Operator z państwa trzeciego przedkłada Agencji wniosek o uprzednie zatwierdzenie co najmniej 30 dni przed datą wprowadzenia zamierzonej zmiany.

Operator z państwa trzeciego przedstawia Agencji informacje, o których mowa w pkt TCO.300, w zakresie objętym zamierzoną zmianą.

Po złożeniu wniosku o zmianę operator z państwa trzeciego musi działać zgodnie z warunkami określonymi przez Agencję na podstawie pkt ART. 225 lit. b) załącznika 2.

c) Wszystkie zmiany niewymagające uprzedniego zatwierdzenia, uzgodnione zgodnie z pkt ART. 210 lit. c) załącznika 2, są zgłaszane Agencji przed ich wdrożeniem.

TCO.320 Utrzymanie ważności

a) Zezwolenie zachowuje ważność pod warunkiem że:

1) operator z państwa trzeciego niezmiennie spełnia odpowiednie wymagania części TCO. Należy przy tym uwzględnić również przepisy dotyczące sposobów postępowania ze stwierdzonymi nieprawidłowościami, o których mowa w TCO.325;

2) certyfikat przewoźnika lotniczego lub równoważny dokument wydany przez państwo operatora oraz, w stosownych przypadkach, powiązane z nimi specyfikacje operacyjne pozostają ważne;

3) Agencja ma dostęp do operatora z państwa trzeciego zgodnie z przepisami TCO.115;

4) operator z państwa trzeciego nie jest objęty zakazem wykonywania przewozów nałożonym na podstawie rozporządzenia (WE) nr 2111/2005;

5) nie zrzeczono się zezwolenia ani nie zostało ono zawieszone bądź cofnięte;

6) operator z państwa trzeciego jest w stanie uzasadnić, na wniosek Agencji, swój zamiar kontynuowania wykonywania operacji na podstawie zezwolenia dla operatora z państwa trzeciego.

7) operator z państwa trzeciego eksploatuje co najmniej jeden statek powietrzny na podstawie posiadanego zezwolenia dla operatora z państwa trzeciego.

b) W przypadku utraty ważności zezwolenia operator z państwa trzeciego musi uzyskać nowe zezwolenie od Agencji przed ponownym rozpoczęciem wykonywania operacji na trasach do lub z terytorium podlegającego postanowieniom Traktatów bądź w jego obrębie. Operator z państwa trzeciego składa wniosek o nowe zezwolenie w formie i na zasadach określonych przez Agencję oraz przedstawia wszelkie dokumenty niezbędne do stwierdzenia, że powody utraty ważności zezwolenia przestały istnieć oraz że operator z państwa trzeciego spełnia wymogi dotyczące uzyskania zezwolenia na mocy części TCO.

TCO.325 Nieprawidłowości

Po otrzymaniu powiadomienia o stwierdzeniu nieprawidłowości przez Agencję zgodnie z ART.230, operator z państwa trzeciego musi:

a) określić przyczynę źródłową niezgodności;

b) ustanowić plan działań naprawczych mających wyeliminować przyczynę źródłową stwierdzonej niezgodności w możliwym do przyjęcia terminie i przedstawić go Agencji;

c) wykazać, że wdrożył działania naprawcze w sposób wymagany przez Agencję w terminie uzgodnionym z Agencją zgodnie z ART.230 lit. e) pkt 1.

ZAŁĄCZNIK  2  ⁹

CZĘŚĆ ART

WYMAGANIA URZĘDOWE DOTYCZĄCE WYDAWANIA ZEZWOLEŃ OPERATOROM Z PAŃSTW TRZECICH

SEKCJA  I

Przepisy ogólne

ART.100 Zakres

Niniejszy załącznik ("części ART") ustanawia wymagania administracyjne obowiązujące państwa członkowskie i Agencję, w szczególności dotyczące:

a) wydawania, utrzymywania, zmieniania, ograniczania, zawieszania lub cofania zezwoleń dla operatorów z państw trzecich prowadzących operacje zarobkowego transportu lotniczego; oraz

b) monitorowania tych operatorów.

ART.105 (skreślony)

ART.110 Wymiana informacji

a) Agencja informuje Komisję i państwa członkowskie o przypadkach:

1) odrzucenia wniosku o wydanie zezwolenia;

2) wprowadzenia do zezwolenia ograniczeń ze względów bezpieczeństwa bądź zawieszenia lub cofnięcia zezwolenia.

b) Agencja bez zbędnej zwłoki informuje państwa członkowskie o powiadomieniach otrzymanych zgodnie z pkt TCO.305 załącznika 1.

c) Agencja regularnie udostępnia państwom członkowskim zaktualizowany wykaz zezwoleń, które wydała, ograniczyła, zmieniła, zawiesiła lub cofnęła.

d) Państwa członkowskie informują Agencję o zamiarze podjęcia przez nie środków zgodnie z art. 6 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 2111/2005.

ART.115 Prowadzenie dokumentacji

a) Agencja ustanawia system dokumentowania umożliwiający odpowiednie przechowywanie, dostępność i wiarygodną identyfikację danych dotyczących:

1) szkoleń, kwalifikacji i uprawnień swojego personelu;

2) zezwoleń wydanych operatorom z państw trzecich lub otrzymanych powiadomień;

3) procesów wydawania zezwoleń i stałego monitorowania operatorów z państw trzecich, którym wydano zezwolenia;

4) nieprawidłowości oraz uzgodnionych działań naprawczych i dat ich zakończenia;

5) wprowadzonych środków egzekucyjnych, w tym grzywien wnioskowanych przez Agencję zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2018/1139;

6) wdrażania działań naprawczych zatwierdzonych przez Agencję zgodnie z art. 76 ust. 6 rozporządzenia (UE) 2018/1139; oraz

7) wykorzystania przepisów o zapewnieniu elastycznego podejścia zgodnie z art. 71 rozporządzenia (UE) 2018/1139.

b) Cała dokumentacja jest przechowywana przez co najmniej 5 lat, z zastrzeżeniem obowiązujących przepisów o ochronie danych.

SEKCJA  II

Zezwolenie, monitorowanie i egzekwowanie

ART.200 Procedura oceny wstępnej - przepisy ogólne

a) Po otrzymaniu wniosku o wydanie zezwolenia zgodnie z TCO.300 Agencja dokonuje oceny zgodności danego operatora z państwa trzeciego ze stosownymi wymaganiami części TCO.

b) Agencja dokonuje oceny wstępnej w terminie 30 dni od otrzymania wszystkich wymaganych dokumentów zgodnie z pkt TCO.300 lit. c) i d) załącznika 1.

W przypadku gdy ocena wstępna wskazuje na konieczność przeprowadzenia dalszej oceny lub audytu, okres przeznaczony na jej przeprowadzenie przedłuża się odpowiednio o czas potrzebny na dalszą ocenę lub audyt.

c) Ocenę wstępną przeprowadza się w oparciu o:

1) dokumentację i dane przedstawione przez operatora z państwa trzeciego;

2) odpowiednie informacje dotyczące poziomu bezpieczeństwa zapewnianego przez operatora z państwa trzeciego, w tym raporty z inspekcji na płycie, informacje zgłoszone zgodnie z ARO.RAMP.145 lit. c), uznane normy branżowe, dane o wypadkach i środkach egzekucyjnych podjętych przez państwo trzecie;

3) odpowiednie informacje dotyczące zdolności w zakresie nadzoru posiadanych przez państwo operatora lub państwo rejestracji, stosownie do przypadku, w tym wyniki audytów przeprowadzonych na podstawie konwencji międzynarodowych lub krajowych programów oceny bezpieczeństwa; oraz

4) decyzje, wyniki dochodzeń prowadzonych w trybie rozporządzenia (WE) nr 2111/2005 lub wyniki wspólnych konsultacji prowadzonych w trybie rozporządzenia (WE) nr 473/2006 ¹⁰ .

d) Jeżeli operator z państwa trzeciego nie przedstawi informacji wymaganych do oceny zgodnie z pkt TCO.300 lit. c) i d) załącznika 1 w terminie określonym przez Agencję, Agencja może podjąć decyzję o zawieszeniu oceny wniosku do czasu dostarczenia informacji. W takim przypadku Agencja informuje operatora z państwa trzeciego o swojej decyzji.

e) W przypadku niemożności uzyskania wystarczającego poziomu zaufania do operatora z państwa trzeciego lub państwa operatora w wyniku przeprowadzenia oceny wstępnej, Agencja:

1) odrzuca wniosek, jeżeli wynik oceny wskazuje, iż dalsza ocena nie będzie skutkować wydaniem zezwolenia; lub

2) przeprowadza poszerzoną ocenę w zakresie niezbędnym do stwierdzenia, że planowana działalność będzie prowadzona w zgodności ze stosownymi wymaganiami części TCO.

f) W przypadku gdy wniosek złożony przez operatora z państwa trzeciego został wcześniej odrzucony lub gdy cofnięto mu zezwolenie, Agencja może podjąć decyzję o odroczeniu rozpatrywania nowego wniosku na dziewięć miesięcy od daty tego cofnięcia lub odrzucenia.

ART.205 Procedura oceny wstępnej - operatorzy z państw trzecich objęci zakazem wykonywania przewozów

a) Po otrzymaniu wniosku o wydanie zezwolenia od operatora z państwa trzeciego objętego zakazem lub ograniczeniem wykonywania przewozów, nałożonym na podstawie rozporządzenia (WE) nr 2111/2005, Agencja uwzględnia zakres zakazu w celu określenia odpowiedniej procedury oceny zgodnie z pkt ART. 200. Jeżeli operator z państwa trzeciego podlega zakazowi wykonywania przewozów obejmującemu cały zakres jego operacji, ocena obejmuje audyt operatora z państwa trzeciego.

b) W przypadku gdy operator jest objęty zakazem wykonywania przewozów z powodu niesprawowania przez państwo operatora odpowiedniego nadzoru, Agencja przekazuje Komisji informacje do celów przeprowadzenia dalszej oceny danego operatora i państwa operatora zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) nr 2111/2005.

c) Agencja przeprowadza audyt wyłącznie w przypadku, gdy:

1) operator z państwa trzeciego zgodzi się poddać audytowi;

2) wynik procedury oceny wstępnej, o której mowa w pkt ART. 200, wskazuje na możliwość pozytywnego rezultatu audytu; oraz

3) audyt można przeprowadzić w obiektach należących do operatora z państwa trzeciego bez ryzyka narażenia na niebezpieczeństwo personelu Agencji.

d) W przypadku istnienia dowodów na występowanie znaczących braków w nadzorze nad wnioskodawcą audyt operatora z państwa trzeciego może obejmować ocenę nadzoru sprawowanego przez państwo operatora.

e) Agencja informuje Komisję o wynikach audytu.

ART.210 Wydanie zezwolenia

a) Agencja wydaje zezwolenie w przypadku, gdy:

1) stwierdzi, że operator z państwa trzeciego posiada ważny certyfikat przewoźnika lotniczego lub równoważny dokument, wraz z powiązanymi z nim specyfikacjami operacyjnymi, wydany przez państwo operatora;

2) stwierdzi, że operator z państwa trzeciego uzyskał zezwolenie państwa operatora na prowadzenie operacji w UE;

3) stwierdzi, że operator z państwa trzeciego:

(i) spełnił stosowne wymagania części TCO;

(ii) terminowo przekazał zrozumiałe i odpowiednie informacje w następstwie przeprowadzenia przez Agencję oceny lub audytu, stosownie do przypadku; oraz

(iii) terminowo zrealizował działania naprawcze przedstawione w odpowiedzi na ewentualne stwierdzone przypadki niezgodności;

4) nie ma dowodów na znaczące ograniczenie zdolności państwa operatora z państwa trzeciego lub państwa rejestracji, stosownie do przypadku, w zakresie certyfikacji operatora z państwa trzeciego lub statku powietrznego z państwa trzeciego i nadzoru nad tym operatorem lub tym statkiem powietrznym zgodnie ze stosownymi normami ICAO;

5) wnioskodawca nie jest objęty zakazem wykonywania przewozów nałożonym na podstawie rozporządzenia (WE) nr 2111/2005; oraz;

6) wszelkie przypadki niezgodności stwierdzonych podczas oceny zostały zamknięte.

b) Zezwolenie wydaje się na czas nieokreślony.

Agencja określa uprawnienia i zakres działalności, na prowadzenie której operator z państwa trzeciego uzyskał zezwolenie.

c) Agencja uzgadnia z operatorem z państwa trzeciego zakres zmian obowiązków operatora z państwa trzeciego niewymagających uprzedniego zatwierdzenia, biorąc pod uwagę wielkość, rodzaj i złożoność operacji.

ART.215 Monitorowanie

a) Agencja ocenia:

1) ciągłe spełnianie stosownych wymagań części TCO przez operatorów z państw trzecich, którym wydała zezwolenia;

2) w stosownych przypadkach, wdrażanie działań naprawczych zleconych przez Agencję zgodnie z art. 76 ust. 6 rozporządzenia (UE) 2018/1139.

b) Ocena ta musi:

1) uwzględniać przedstawione przez operatora z państwa trzeciego dokumenty i dane dotyczące bezpieczeństwa;

2) uwzględniać odpowiednie informacje dotyczące poziomu bezpieczeństwa zapewnianego przez operatora z państwa trzeciego, w tym raportu z inspekcji na płycie, informacje zgłoszone zgodnie z ARO.RAMP.145 lit. c), uznane normy branżowe, dane o wypadkach i środkach egzekucyjnych podjętych przez państwo trzecie;

3) uwzględniać odpowiednie informacje dotyczące zdolności w zakresie nadzoru posiadanych przez państwo operatora lub państwo rejestracji, stosownie do przypadku, w tym wyniki audytów przeprowadzonych na podstawie konwencji międzynarodowych lub krajowych programów oceny bezpieczeństwa;

4) uwzględniać decyzje i wyniki dochodzeń prowadzonych w trybie rozporządzenia (WE) nr 2111/2005 lub wyniki wspólnych konsultacji prowadzonych w trybie rozporządzenia (WE) nr 473/2006;

5) uwzględniać wyniki poprzednich ocen lub audytów, o ile takowe przeprowadzono; oraz

6) dostarczać Agencji dowodów potrzebnych w razie konieczności podjęcia dalszych działań, w tym środków przewidzianych w ART.235.

c) Zakres działań monitorujących określonych w lit. a) i b) ustala się na podstawie rezultatów wcześniejszych działań związanych z wydawaniem zezwoleń lub z monitorowaniem.

d) W przypadku gdy na podstawie dostępnych informacji istnieje podejrzenie obniżenia poziomu bezpieczeństwa zapewnianego przez operatora z państwa trzeciego lub możliwości w zakresie nadzoru posiadanych przez państwo operatora lub państwo rejestracji poniżej stosownych norm zawartych w załącznikach do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, Agencja poddaje danego operatora z państwa trzeciego wzmożonemu nadzorowi. Agencja wprowadza wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia, aby planowana działalność operatora z państwa trzeciego była prowadzona zgodnie ze stosownymi wymaganiami części TCO. Środki te mogą być następujące:

1) audyt operatora z państwa trzeciego zgodnie z pkt ART. 205 lit. d);

2) wymóg przedkładania Agencji przez operatora z państwa trzeciego sprawozdań lub dostosowanych do potrzeb informacji technicznych w regularnych odstępach czasu;

3) tymczasowe ograniczenie operacji do obecnej floty operatora z państwa trzeciego lub zakresu operacji zarobkowego transportu lotniczego wykonywanych na trasach do lub z terytorium podlegającego postanowieniom Traktatów bądź w jego obrębie.

e) Agencja gromadzi i przetwarza wszelkie informacje dotyczące bezpieczeństwa uznane za istotne dla monitorowania.

ART.220 Program monitorowania

a) Agencja ustanawia i utrzymuje program monitorowania obejmujący działania wymagane przepisami ART.215 oraz, w stosownych przypadkach, podczęści ARO.RAMP.

b) Program monitorowania jest opracowywany z uwzględnieniem wyników wcześniejszych działań związanych z wydawaniem zezwoleń lub z monitorowaniem.

c) Agencja dokonuje przeglądu operatorów z państw trzecich w okresach nieprzekraczających 24 miesięcy.

Okres ten można skrócić w przypadku wystąpienia przesłanek świadczących o tym, iż poziom bezpieczeństwa zapewniany przez operatora z państwa trzeciego lub możliwości w zakresie nadzoru posiadane przez państwo operatora uległy obniżeniu poniżej stosownych norm zawartych w załącznikach do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym.

Agencja może przedłużyć omawiany okres do maksimum 48 miesięcy, jeżeli ustali, iż w poprzednim okresie monitorowania:

1) nie wystąpiły żadne przesłanki świadczące o tym, iż organ nadzorczy państwa operatora nie sprawuje skutecznego nadzoru nad podległymi mu operatorami;

2) operator z państwa trzeciego na bieżąco i terminowo zgłaszał zmiany, o których mowa w TCO.315;

3) nie stwierdzono nieprawidłowości poziomu 1, o których mowa w ART.230 lit. b); oraz

4) wszystkie działania naprawcze zrealizowano w terminie zaakceptowanym lub przedłużonym przez Agencję zgodnie z ART.230 lit. e) pkt 1.

d) Program monitorowania obejmuje dokumentowanie dat wykonania działań monitorujących, w tym spotkań.

e) Przy określaniu przedziału czasowego przeglądu Agencja bierze pod uwagę wielkość, rodzaj i złożoność operacji, dostępne informacje na temat liczby lotów wykonanych na podstawie zezwolenia dla operatora z państwa trzeciego oraz odpowiednie elementy, o których mowa w pkt ART. 200 lit. c).

ART.225 Zmiany

a) Po otrzymaniu wniosku o zmianę wymagającą uprzedniego zatwierdzenia Agencja stosuje odpowiednią procedurę zgodnie z ART.200, w zakresie ograniczonym do zakresu zmiany.

b) Agencja określa warunki, według których operator z państwa trzeciego może prowadzić działalność w ramach swojego zezwolenia w okresie wprowadzania zmiany, chyba że uzna ona, iż posiadane przez niego zezwolenie należy zawiesić.

c) W przypadku zmian, które nie wymagają uprzedniego zatwierdzenia, Agencja dokonuje oceny informacji przedstawionych w powiadomieniu przesłanym przez operatora z państwa trzeciego zgodnie z TCO.315 w celu sprawdzenia, czy spełnione zostały stosowne wymagania. W przypadku niespełnienia któregokolwiek z tych wymagań Agencja:

1) powiadamia operatora z państwa trzeciego o niezgodności z wymaganiami i zwraca się o rewizję proponowanych zmian, tak aby spełnione zostały wymagania; oraz

2) w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości poziomu 1 lub 2 postępuje zgodnie z ART.230 i ART.235, odpowiednio do sytuacji.

ART.230 Nieprawidłowości i działania naprawcze

a) Agencja musi posiadać system analizy nieprawidłowości pod kątem ich wpływu na bezpieczeństwo.

b) Agencja stwierdza nieprawidłowości poziomu 1 w przypadku wykrycia znaczących niezgodności ze stosownymi wymaganiami rozporządzenia (UE) 2018/1139 i części TCO lub warunkami zezwolenia, które obniżają bezpieczeństwo lotu lub poważnie mu zagrażają.

Do nieprawidłowości poziomu 1 należą między innymi:

1) nieudzielenie Agencji dostępu do obiektów operatora z państwa trzeciego w sposób określony w pkt TCO.115 lit. b) załącznika 1 podczas zwykłych godzin pracy i po otrzymaniu pisemnego żądania;

2) wprowadzenie zmian wymagających uprzedniego zatwierdzenia bez uzyskania tego zatwierdzenia zgodnie z pkt ART. 210;

3) uzyskanie zezwolenia lub utrzymanie jego ważności drogą fałszerstwa dokumentacji dowodowej;

4) przypadki udowodnionego nadużycia lub nielegalnego wykorzystania zezwolenia;

5) występowanie wielu nieprawidłowości poziomu 2 stwierdzonych w trakcie oceny, wskazujących na słabości systemowe, które obniżają bezpieczeństwo lub poważnie zagrażają bezpieczeństwu lotu.

c) Agencja stwierdza nieprawidłowości poziomu 2 w przypadku wykrycia jakichkolwiek niezgodności ze stosownymi wymaganiami rozporządzenia (UE) 2018/1139 i części TCO lub warunkami zezwolenia, które mogłyby obniżyć bezpieczeństwo lotu lub mu zagrozić.

d) Jeżeli w wyniku prowadzonych działań monitorujących wykryte zostaną nieprawidłowości, Agencja, bez uszczerbku dla pozostałych działań wymaganych na mocy rozporządzenia (UE) 2018/1139 oraz aktów delegowanych i wykonawczych do niego, informuje operatora z państwa trzeciego o tych nieprawidłowościach na piśmie i żąda podjęcia działań naprawczych w celu usunięcia lub złagodzenia przyczyny źródłowej i zapobieżenia powtórnemu wystąpieniu stwierdzonych niezgodności.

e) W przypadku nieprawidłowości poziomu 2 Agencja:

1) wyznacza operatorowi z państwa trzeciego termin wdrożenia działań naprawczych odpowiedni do istoty stwierdzonej nieprawidłowości. Na koniec wyznaczonego terminu, w zależności od istoty stwierdzonej nieprawidłowości, Agencja może go przedłużyć pod warunkiem uzgodnienia z Agencją zadowalającego drugiego planu działań naprawczych; oraz

2) ocenia działanie naprawcze i plan wdrożenia zaproponowane przez operatora z państwa trzeciego. Agencja akceptuje te działania i plan, jeżeli w wyniku oceny stwierdzi, że zawarte w nich analizy przyczyn źródłowych i propozycja przebiegu działań są wystarczające do skutecznego usunięcia lub złagodzenia tych przyczyn, tak aby zapobiec ponownemu wystąpieniu stwierdzonych niezgodności.

W przypadku nieprzedstawienia przez operatora z państwa trzeciego możliwego do przyjęcia planu działań naprawczych, o którym mowa w lit. e) ppkt 1, lub niezrealizowania działań naprawczych w terminie przyjętym lub przedłużonym przez Agencję status stwierdzonej nieprawidłowości zostaje podniesiony do poziomu 1 i podejmowane są działania określone w pkt ART. 235 lit. a)

f) Agencja dokumentuje wszystkie stwierdzone przez siebie nieprawidłowości i powiadamia o nich państwo operatora lub państwo rejestracji, stosownie do przypadku.

ART.235 Ograniczenie, zawieszenie i cofnięcie zezwolenia

a) Bez uszczerbku dla pozostałych środków egzekucyjnych Agencja podejmuje działania w celu ograniczenia lub zawieszenia zezwolenia w przypadku:

1) stwierdzenia nieprawidłowości poziomu 1;

2) istnienia wiarygodnych dowodów na to, że państwo operatora lub państwo rejestracji, stosownie do przypadku, nie jest w stanie certyfikować i nadzorować operatora lub statku powietrznego zgodnie ze stosownymi normami ICAO; lub

3) objęcia operatora z państwa trzeciego środkami wdrożonymi w trybie art. 6 ust. 1 i 2 rozporządzenia (WE) nr 2111/2005.

b) Ograniczenie lub zawieszenie jest znoszone, jeżeli Agencja uzna, że operator z państwa trzeciego i/lub państwo operatora lub państwo rejestracji, stosownie do przypadku, podjęli udane działania naprawcze.

c) Rozważając zniesienie zawieszenia, Agencja rozważa przeprowadzenie audytu operatora z państwa trzeciego, jeżeli spełnione są warunki określone w pkt ART. 205 lit. c). Jeżeli zawieszenie jest spowodowane znaczącymi brakami w nadzorze nad wnioskodawcą ze strony państwa operatora lub państwa rejestracji, stosownie do przypadku, w ramach audytu może zostać przeprowadzona ocena sprawdzająca usunięcie tych braków w nadzorze.

d) Agencja może cofnąć zezwolenie, jeżeli po zawieszeniu operator z państwa trzeciego i/lub państwo operatora lub państwo rejestracji, stosownie do przypadku, nie podjęli skutecznych działań naprawczych w ciągu maksymalnie 12 miesięcy.

e) Agencja cofa zezwolenie w przypadku, gdy operator z państwa trzeciego zostanie objęty zakazem wykonywania przewozów na podstawie rozporządzenia (WE) nr 2111/2005.

f) Jeżeli po wprowadzeniu ograniczenia, o którym mowa w lit. a), na operatora z państwa trzeciego zostanie nałożone, zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) 2111/2005, ograniczenie dotyczące prowadzenia operacji, Agencja utrzymuje ograniczenie zezwolenia do czasu zniesienia ograniczenia dotyczącego prowadzenia operacji.

ART. 240 Ważność zezwolenia

a) W przypadku gdy posiadacz zezwolenia dla operatora z państwa trzeciego przestaje spełniać wymogi dotyczące utrzymania ważności wynikające z pkt TCO.320 załącznika 1, Agencja informuje operatora z państwa trzeciego i państwa członkowskie, że zezwolenie TCO utraciło ważność.

b) Po otrzymaniu wniosku o nowe zezwolenie po wygaśnięciu poprzedniego zezwolenia Agencja przeprowadza ocenę niezbędną do zapewnienia, aby planowana operacja była prowadzona zgodnie ze stosownymi wymaganiami części TCO.

ART. 245 Loty objęte jednorazowym powiadomieniem

Po otrzymaniu powiadomienia od operatora z państwa trzeciego zgodnie z pkt TCO.305 załącznika 1 Agencja bez zbędnej zwłoki ocenia, czy spełnione są warunki określone w pkt TCO.305 załącznika 1.

Jeżeli Agencja stwierdzi, że warunki określone w pkt TCO.305 załącznika 1 nie są spełnione, informuje o tym operatora z państwa trzeciego i odpowiednie państwo lub państwa członkowskie.

Dodatek  I  ¹¹

(skreślony)

Dodatek  II  ¹²

(skreślony)

¹ Dz.U. L 79 z 19.3.2008, s. 1.

² Rozporządzenie (WE) nr 2111/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia wspólnotowego wykazu przewoźników lotniczych podlegających zakazowi wykonywania przewozów w ramach Wspólnoty i informowania pasażerów korzystających z transportu lotniczego o tożsamości przewoźnika lotniczego wykonującego przewóz oraz uchylające art. 9 dyrektywy 2004/36/WE (Dz.U. L 344 z 27.12.2005, s. 15).

³ Art. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia nr 2023/659 z dnia 2 grudnia 2022 r. (Dz.U.UE.L.2023.83.38) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 kwietnia 2023 r.

⁴ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139 z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie lotnictwa cywilnego i utworzenia Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego oraz zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2111/2005, (WE) nr 1008/2008, (UE) nr 996/2010, (UE) nr 376/2014 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/30/UE i 2014/53/UE, a także uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 552/2004 i (WE) nr 216/2008 i rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 (Dz.U. L 212 z 22.8.2018, s. 1).

⁵ Art. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia nr 2023/659 z dnia 2 grudnia 2022 r. (Dz.U.UE.L.2023.83.38) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 kwietnia 2023 r.

⁶ Art. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia nr 2023/659 z dnia 2 grudnia 2022 r. (Dz.U.UE.L.2023.83.38) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 kwietnia 2023 r.

⁷ Załącznik 1 zmieniony przez art. 1 pkt 2 rozporządzenia nr 2023/659 z dnia 2 grudnia 2022 r. (Dz.U.UE.L.2023.83.38) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 kwietnia 2023 r.

⁸ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 996/2010 z dnia 20 października 2010 r. w sprawie badania wypadków i incydentów w lotnictwie cywilnym oraz zapobiegania im oraz uchylające dyrektywę 94/56/WE (Dz.U. L 295 z 12.11.2010, s. 35).

^* Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 923/2012 z dnia 26 września 2012 r. ustanawiające wspólne zasady w odniesieniu do przepisów lotniczych i operacyjnych dotyczących służb i procedur żeglugi powietrznej oraz zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 1035/2011 oraz rozporządzenia (WE) nr 1265/2007, (WE) nr 1794/2006, (WE) nr 730/2006, (WE) nr 1033/2006 i (UE) nr 255/2010 (Dz.U. L 281 z 13.10.2012, s. 1)";

^* Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 996/2010 z dnia 20 października 2010 r. w sprawie badania wypadków i incydentów w lotnictwie cywilnym oraz zapobiegania im oraz uchylające dyrektywę 94/56/WE (Dz.U. L 295 z 12.11.2010, s. 35).";

⁹ Załącznik 2:

- zmieniony przez art. 1 rozporządzenia nr (UE) 2016/1158 z dnia 15 lipca 2016 r. (Dz.U.UE.L.2016.192.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 5 sierpnia 2016 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 rozporządzenia nr 2023/659 z dnia 2 grudnia 2022 r. (Dz.U.UE.L.2023.83.38) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 kwietnia 2023 r.

¹⁰ Rozporządzenie Komisji (WE) nr 473/2006 z dnia 22 marca 2006 r. ustanawiające przepisy wykonawcze dotyczące wspólnotowego wykazu przewoźników lotniczych podlegających zakazowi wykonywania przewozów w ramach Wspólnoty określonemu w rozdziale II rozporządzenia (WE) nr 2111/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 84 z 23.3.2006, s. 8).

¹¹ Załącznik 2 dodatek I skreślony przez art. 1 rozporządzenia nr (UE) 2016/1158 z dnia 15 lipca 2016 r. (Dz.U.UE.L.2016.192.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 5 sierpnia 2016 r.

¹² Załącznik 2 dodatek II skreślony przez art. 1 rozporządzenia nr (UE) 2016/1158 z dnia 15 lipca 2016 r. (Dz.U.UE.L.2016.192.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 5 sierpnia 2016 r.