Decyzja 2005/137/WE w sprawie udziału finansowego regionu walońskiego w przedsiębiorstwie Carsid SA
Dz.U.UE.L.2005.47.28
Akt indywidualnyDECYZJA KOMISJI
z dnia 15 października 2003 r.
w sprawie udziału finansowego regionu walońskiego w przedsiębiorstwie Carsid SA
(Jedynie teksty w językach francuskim i niderlandzkim są autentyczne)
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2005/137/WE)
(Dz.U.UE L z dnia 18 lutego 2005 r.)
KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, zwłaszcza jego art. 88 ust. 2 akapit pierwszy,
uwzględniając Porozumienie o Europejskim Obszarze Gospodarczym, zwłaszcza jego art. 62 ust. 1 lit. a),
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE(1),
po zaproszeniu zainteresowanych stron do zgłaszania uwag(2) i po uwzględnieniu tych uwag,
a także mając na uwadze, co następuje:
I. PROCEDURA
(1) Pismem z dnia 17 października 2001 r. Belgia zawiadomiła Komisję o projekcie interwencji w regionie walońskim w kapitał nowego zakładu metalurgicznego Carsid SA. Przekazała Komisji informacje uzupełniające pismami z dnia 20 listopada 2001 r. i 14 lutego 2002 r.
(2) Pismem z dnia 3 kwietnia 2002 r. Komisja poinformowała Belgię o swojej decyzji rozpoczęcia procedury przewidzianej w art. 6 ust. 5 decyzji Komisji nr 2496/96/EWWiS z dnia 18 grudnia 1996 r. ustanawiającej przepisy Wspólnoty dotyczące pomocy państwa dla przemysłu stalowego(3).
(3) Decyzja Komisji o rozpoczęciu procedury została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich(4). Komisja poprosiła zainteresowane strony o zgłaszanie uwag w przedmiotowej sprawie.
(4) Komisja otrzymała od zainteresowanych stron uwagi dotyczące tematu. Przekazała je do Belgii, dając możliwość ustosunkowania się do nich i otrzymała komentarze pismami z dnia 17 czerwca, 6 września, 22 października i 25 listopada 2002 r.
II. PRZEDSIĘBIORSTWA MAJĄCE UDZIAŁY W CARSID
(5) La Société wallonne de gestion et de participations (Sogepa) jest spółką holdingową regionu walońskiego, która przejęła między innymi działalność Société wallonne pour la sidérurgie (SWS). W sektorze metalurgicznym, jej celem, w ramach ogólnej walońskiej polityki gospodarczej, jest wspieranie tworzenia lub rozszerzania przedsiębiorstw, jak również promowanie publicznej inicjatywy przemysłowej. W dniu notyfikacji, spółka Sogepa posiadała 25 % udziałów w kapitale zakładowym belgijskiego producenta metalurgicznego Cockerill Sambre. Posiadała ona także 25 % kapitału zakładowego Duferco Clabecq (patrz: motyw 9 niniejszej decyzji), Duferco La Louvière (patrz: motyw 11) i Duferco Belgium (patrz: motyw 12).
(6) Udziały spółki Sogepa w Cockerill Sambre zostały wymienione 17 grudnia 2001 r. na 8% udziałów w kapitale spółki Usinor, które z kolei na początku 2002 r. stały się 4,25 % udziałem w kapitale spółki Arcelor (patrz: motyw 7). Udziały spółki Sogepa w Duferco Clabecq zostały zmniejszone do 5,91 % w następstwie operacji z 8 sierpnia 2002 r. polegającej na obniżenia kapitału na skutek wchłonięcia strat, po którym nastąpiło podniesienie kapitału przez Duferco Investment. Tak samo, praktycznie zniknęły bezpośrednie udziały Sogepa w Duferco La Louvière na skutek obniżenia kapitału poprzez wchłonięcie strat, co miało miejsce 8 listopada 2001 r., po którym nastąpiło podniesienie kapitału przez spółkę Duferco Belgium.
(7) Usinor Belgium SA jest spółką holdingową grupy Usinor w Belgii. Francuska grupa Usinor była, aż do końca 2001 r., jedną z głównych europejskich grup metalurgicznych. Jej obroty w 2001 r. osiągnęły poziom światowy 14.523 milionów EUR. W dniu notyfikacji, Usinor posiadała 75 % udziałów w Cockerill Sambre. Na początku 2002 r., grupa Usinor połączyła się z grupą luksemburską Arbed i grupą hiszpańską Aceralia, tworząc w ten sposób grupę Arcelor, największego światowego producenta stali.
(8) Duferco Investment SA (Duferco Investment) jest spółką holdingową grupy Duferco. Ta ostatnia jest prywatną, włosko-szwajcarską grupą, specjalizującą się w działalności handlowej produktami metalurgicznymi (w tym surowcami), która jednak produkuje również długie i płaskie wyroby ze stali węglowej. W 2001 r., grupa osiągnęła obroty światowe w wysokości 3,2 miliardów dolarów amerykańskich (USD). W Belgii, Duferco Investment kontroluje dwa przedsiębiorstwa produkcji stali, Duferco Clabecq i Duferco La Louvière. Te dwie spółki płacą Duferco Investment za usługi świadczone przez grupę przedsiębiorstwom belgijskim roczną prowizję w wysokości [...] (*) ich obrotów, która rozkłada się na prowizję agencyjną ([...]) i prowizję z tytułu zarządzania ([...]).
(9) Duferco Clabecq jest spółką utworzoną przez grupę Duferco i władze walońskie (za pośrednictwem SWS) w celu zakupu przedsiębiorstwa Forges de Clabecq(5) będącego w stanie upadłości od 3 stycznia 1997 r. SWS przyczyniła się do dokapitalizowania Duferco Clabecq, wnosząc wkład w wysokości około 8,6 milionów EUR, jak również udzielając pożyczki podporządkowanej w wysokości około 13,6 milionów EUR (gwarantowanej w 75 % przez grupę Duferco). Grupa Duferco wniosła wkład w wysokości około 25,9 milionów EUR. Decyzją z dnia 25 listopada 1997 r. Komisja uznała, że ta interwencja SWS nie stanowiła pomocy państwa. W tej decyzji Komisja stwierdziła, że plan działalności przedsiębiorstwa przewidywał dodatnią marżę z eksploatacji począwszy od drugiego roku funkcjonowania i wyodrębnienie zysków od piątego roku.
(10) Poniższe zestawienie pokazuje kilka wskaźników finansowych Duferco Clabecq do 30 września 2001 r.:
| (w mln EUR) | ||||
| 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | |
| Kapitał + rezerwy | 34,7 | 34,7 | 34,7 | 34,7 |
| Obroty | 229,7 | 171,3 | 309,7 | 292,7 |
| Wynik z działalności | 3,0 | - 7,0 | - 4,9 | - 6,0 |
| Wynik przed opodatkowaniem | 1,3 | - 7,5 | - 6,7 | - 0,7 |
| Straty kumulowane | - 6,7 | - 14,3 | - 14,9 | |
| Źródło: Roczne rachunki przedsiębiorstwa. Rok obrotowy spółki trwa od 1.10 do 30.9. | ||||
(11) Duferco La Louvière jest spółką utworzoną przez Duferco Investment i władze walońskie (za pośrednictwem SWS) w celu nabycia przedsiębiorstwa Hoogovens-Usines Gustave Boël(6), które od października 1998 r. znajdowało się w stanie przymusowej ugody w sądowym postępowaniu upadłościowym. SWS dokapitalizowała Duferco La Louvière, wnosząc wkład w wysokości około 17,8 milionów EUR, jak również udzielając pożyczki podporządkowanej w wysokości około 27,8 milionów EUR (gwarantowanej w 75 % przez Grupę Duferco). Grupa Duferco wniosła wkład w wysokości około 53,5 milionów EUR. Decyzją z dnia 1 lipca 1999 r. Komisja uznała, że ta interwencja SWS nie stanowiła pomocy państwa. W tej decyzji Komisja zauważyła, że plan działalności przedsiębiorstwa przewidywał zyski począwszy od 2000 r.
(12) Ponadto, w celu dofinansowania inwestycji dodatkowych spółki Duferco La Louvière, Duferco Investment i Sogepa utworzyły przedsiębiorstwo holdingowe Duferco Belgium, które miało objąć udziały w Duferco La Louvière. Sogepa miała dokapitalizować Duferco Belgium wnosząc wkład w wysokości około 15,6 milionów EUR, jak również udzielając pożyczki podporządkowanej w wysokości około 24,3 milionów EUR (gwarantowanej w 75 % przez grupę Duferco). Grupa Duferco miała wnieść wkład w wysokości około 46,8 milionów EUR. 30 września 2001 r. 25 % kapitału zostało opłacone (15,6 milionów EUR) i Sogepa wypłaciła całą pożyczkę. 20 września 2001 r. Duferco Belgium udzieliła pożyczek w wysokości około 36 milionów EUR na sfinansowanie inwestycji Duferco La Louvière. W roku obrotowym zamkniętym 30 września 2001 r. Duferco Belgium wykazała stratę w wysokości 31.209 EUR.
(13) Poniższe zestawienie zawiera kilka wskaźników finansowych spółki Duferco La Louvière do 30 września 2001 r.:
| (w mln EUR) | |||
| 1999 | 2000 | 2001 | |
| Kapitał + rezerwy | 111,6 | 111,6 | 111,6 |
| Obroty | 216,7 | 487,7 | 476,1 |
| Wynik z działalności | - 49,4 | - 7,8 | - 43,1 |
| Wynik przed opodatkowaniem | 46,2 | - 1,0 | - 41,7 |
| Straty kumulowane | - 35,9 | - 36,9 | - 79,1 |
| Źródło: Roczne rachunki przedsiębiorstwa. Rok obrotowy spółki trwa od 1.10 do 30.9. | |||
III. SZCZEGÓŁOWY OPIS ŚRODKA
(14) Po ogłoszeniu przez prezesa grupy Usinor Sacilor w lutym 2001 r. zamiaru zakończenia działalności gorącej nitki spółki Cockerill Sambre w Charleroi, rozpoczęły się dyskusje pomiędzy Usinor-Cockerill Sambre, Grupą Duferco i Sogepa, których głównym celem było utworzenie wspólnej spółki produkującej kęsiska płaskie, której oprzyrządowanie przemysłowe składałoby się z obecnych urządzeń spółki Cockerill Sambre w Charleroi, uzupełnionych o wyposażenie pochodzące z Duferco Clabecq (ciągłe odlewanie stali)(7). Te dyskusje zakończyły się protokołem dotyczącym utworzenia spółki Carsid, podpisanym dnia 12 października 2001 r.
(15) Interwencja regionu walońskiego polega na udziale Sogepa w kapitale zakładowym nowej spółki metalurgicznej Carsid SA. Pierwotnie przewidywano, że udział ten będzie wynosił 20 milionów EUR. Tymczasem, pismem z dnia 14 maja 2002 r., Belgia poinformowała Komisję, że, nie naruszając niezgodności z analizą przedstawioną przez Komisję w decyzji rozpoczęcia procedury, mając na celu przezwyciężenie zastrzeżeń Komisji, wkład Sogepa zostanie ograniczony do 9 milionów EUR, a pozostałe 11 milionów EUR przewidziane początkowo zostanie wniesione (także w formie wkładu pieniężnego) przez Duferco Investment.
(16) W oczekiwaniu na przychylną decyzję Komisji, 27 grudnia 2001 r. Cockerill Sambre wniosła wkład niepieniężny, którego wartość netto została ustalona na 35 milionów EUR, a Duferco wniosła wkład pieniężny w wysokości 25 milionów EUR. Kapitał początkowy spółki Carsid został ustalony na 60 milionów EUR.
(17) Wkład w naturze spółki Cockerill Sambre polegał na wniesieniu gałęzi produkcji odpowiadającej mniej więcej połączonej linii produkcyjnej zakładu w Charleroi i elektrycznej linii produkcyjnej w Marcinelle. Urządzenia te stanowiły przedmiot ekspertyzy przeprowadzonej przez niezależną firmę w październiku 2001 r., która oszacowała ich wartość na [...] milionów EUR. Cockerill wniosła ponadto zapasy o wartości [...] milionów EUR i pasywa, na które składały się prowizje ([...] milionów EUR), zaległe wynagrodzenia ([...] milionów EUR) i zobowiązania wobec dostawców ([...] milionów EUR).
(18) Wkład w gotówce spółki Duferco został wniesiony w formie natychmiastowego zakupu linii ciągłego odlewania szerokotaśmowego i innych urządzeń pomocniczych z Clabecq. Urządzenia te stanowiły przedmiot ekspertyzy przeprowadzonej przez niezależną firmę w listopadzie 2001 r., która oszacowała wartość użyteczności na 25 milionów EUR.
(19) Zaraz po utworzeniu spółka Cockerill sprzedała 40% swoich udziałów w Carsid spółce Usinor Belgium i 18,33 % spółce Duferco (za cenę [...] milionów EUR płatną począwszy od [...]). W konsekwencji, w kapitale spółki Carsid mają obecnie udziały Usinor Belgium (40 %) i Duferco (60 %). Po przewidzianym wniesieniu wkładów przez Sogepa i Duferco Investment, końcowy udział spółki Sogepa w kapitale zakładowym spółki Carsid wyniesie 11,25 %, a pozostali akcjonariusze będą posiadali 58,75 % (Duferco Investment) i 30 % (Usinor Belgium SA) kapitału spółki Carsid.
IV. ZASADY FUNKCJONOWANIA SPÓŁKI CARSID
(20) Carsid będzie dysponowała dwoma ciągarkami do produkcji kęsisk płaskich, to znaczy ciągarką ze zintegrowaną surówką, o zdolnościach produkcyjnych 1,8 milionów ton rocznie, która będzie przeznaczona dla Duferco oraz ciągarką elektryczną, z której produkcja będzie dzielona pomiędzy Cockerill ([...]) i przedsiębiorstwa walońskie Duferco ([...]). Jednakże w okresie przejściowym [...], większa część produkcji z Carsid będzie przeznaczona dla Cockerill Sambre.
(21) Celem operacji jest ostateczne zamknięcie wielkiego pieca w Clabecq, o zdolności produkcyjnej wynoszącej około 1,5 milionów ton rocznie.
(22) Spółka Carsid będzie produkowała wyłącznie na potrzeby przedsiębiorstw grupy Duferco i Arcelor i nie będzie działała na otwartym rynku. W tym celu spółka Cockerill Sambre i Grupa Duferco podpisały z Carsid długoterminowe umowy o zaopatrzenie ważne do końca [...] (Cockerill Sambre) lub [...] (Duferco). Jednakże Cockerill Sambre będzie mogła je zakończyć najwcześniej po raz pierwszy z końcem [...]. Tak samo, jeżeli Cockerill Sambre skorzysta ze swojego prawa zbycia swoich udziałów w Carsid, zarówno Cockerill Sambre jak Duferco będą mogły zakończyć umowy dnia [...].
(23) Oprócz już wspomnianych urządzeń produkcyjnych (patrz: motyw 20), Carsid zamierza zakupić nowe urządzenie [...] w celu poprawy jakości produktów, jak również przystąpić do inwestycji związanych z konserwacją pozostałych urządzeń oraz inwestycji związanych ze środowiskiem przyrodniczym. Koszt przeniesienia linii ciągłego odlewania z Duferco Clabecq do Charleroi oszacowano na [...] milionów EUR. Usinor Belgium w odpowiedzi na potrzeby kredytowe Carsid udzieli jej pożyczki w wysokości [...] oraz linii kredytowej w takiej samej wysokości, oprocentowanych w stosunku rocznym na poziomie [...].
(24) Zaopatrzenie w surowce zostanie powierzone właściwym służbom spółki Arcelor i grupy Duferco, za wynagrodzeniem. W ten sposób zakupy złomu będą spoczywały w kompetencji grupy [...], a za zakupy rudy, węgla i koksu będzie odpowiedzialna grupa [...].
(25) Akcjonariusze Carsid postanowili, że przedsiębiorstwa, dla których przeznacza się produkcję kęsisk płaskich, pokryją koszty produkcji stosownej ciągarki. Kęsiska płaskie będą dostarczane po kosztach produkcji + 1 %, zabezpieczając w ten sposób przedsiębiorstwo przed stratami. Akcjonariusze postanowili, że począwszy od [...] roku, [...] zysków będzie wypłacana w formie dywidendy.
(26) Koszty stałe ciągarki ze zintegrowaną surówką będzie ponosić Duferco, a koszty stałe ciągarki elektrycznej będą pokrywane przez Cockerill Sambre do wysokości zdolności [...] ton. Gdy zdolność produkcyjna ciągarki elektrycznej zostanie zwiększona do 1 miliona ton, to jedynie [...] kosztów będzie ponoszona przez Cockerill, a pozostała część przez Duferco. Jednakże partner, który wykorzystuje całą lub część zdolności przypadającej drugiej stronie ponosi koszty stałe proporcjonalnie do wielkości wykorzystanej zdolności produkcyjnej. Koszty zmienne będą ponoszone przez każdą stronę stosownie do przeznaczonej dla niej produkcji. Ustalono w umowie, że robocizna związana z obsługą ciągarki elektrycznej jest zasadniczo zmienna ze względu na bezrobocie techniczne i wykorzystanie personelu, w miarę możliwości, przy obsłudze ciągarki ze zintegrowaną surówką.
V. SYTUACJA RYNKU METALURGICZNEGO W 2001 R.
(27) Po bardzo dobrym dla wspólnotowego sektora metalurgicznego roku 2000, charakteryzującym się rekordową produkcją na poziomie 163,2 milionów ton stali, od początku 2001 r. zauważono tendencję spadkową tej produkcji, która później potwierdziła się. W szerszym zakresie, do zwolnienia wzrostu odnotowanego we wszystkich regionach świata dołączyła się niepewność co do rozwoju gospodarki, będąca skutkiem wydarzeń z 11 września 2001 r. w Stanach Zjednoczonych.
(28) Jeżeli chodzi szczególnie o wyroby płaskie ze stali węglowej, będące głównymi wyrobami Duferco Clabecq i Duferco La Louvière, to sytuacja rynku wspólnotowego w 2001 r. była bardzo niepokojąca, zwłaszcza z powodu importu [patrz: dane na ten temat dotyczące 2001 r. przedstawione w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 560/2002 z 27 marca 2002 r. wprowadzającym tymczasowe środki ochrony importu niektórych wyrobów metalurgicznych(8)]. Na poziomie światowym, sytuacja nie była wcale lepsza, jak to odnotowali wszyscy uczestnicy spotkania na szczycie OECD w dniach 17-18 września 2001 r. Ponadto badania na temat stali rozpoczęte przez Stany Zjednoczone w styczniu i lipcu 2001 r. dorzuciły niepewność co do perspektyw rozwoju międzynarodowego handlu wyrobami metalurgicznymi.
(29) Belgia jest eksporterem netto wyrobów metalurgicznych. W 2001 r., powyżej 70 % jej produkcji była przeznaczona na rynek wspólnotowy.
VI. WĄTPLIWOŚCI WYRAŻONE PRZEZ KOMISJĘ PRZY ROZPOCZĘCIU PROCEDURY
(30) Komisja wyraziła swoje wątpliwości co do faktu, że zachowanie Sogepa, nawet analizowane w ogólnym kontekście jej wcześniejszych inwestycji, z dwóch powodów odpowiada zachowaniu inwestora prywatnego:
- hipotetyczny akcjonariusz prywatny spółki Carsid nie byłby skłonny zaakceptować faktu pozostawania jedynym wspólnikiem wnoszącym cały swój wkład w formie pieniężnej w odpowiedzi na nowe potrzeby przedsiębiorstwa, ponieważ w ten sposób ryzyko ponoszone przez akcjonariuszy prywatnych i akcjonariusza publicznego spółki Carsid nie byłoby równorzędne. Partnerzy prywatni, z ich wkładem, dokonaliby jedynie przesunięcia urządzeń produkcyjnych w obrębie przedsiębiorstw grupy. Państwo natomiast wkłada żywą gotówkę, a więc ponosi nowe ryzyko,
- oczekiwany dochód z kapitału zainwestowanego przez państwo w spółkę Carsid nie mógł być traktowany jako zgodny z oczekiwaniami inwestora prywatnego, ponieważ rentowność tej inwestycji zależy z jednej strony od specyficznej sytuacji przedsiębiorstw objętych projektem, a z drugiej strony od rozwoju sektora metalurgicznego zarówno na poziomie światowym, jak i europejskim oraz regionalnym.
VII. UWAGI ZAINTERESOWANYCH STRON
A. Corus
(31) Producent metalurgiczny Corus ocenia, że inwestycja dokonana w regionie walońskim w spółkę Carsid za pośrednictwem Sogepa stanowi pomoc państwa. Firma ta opiera swoją opinię na tym, że inwestor prywatny, starając się dokonać dochodowej inwestycji, nie nabyłby udziałów w Carsid na warunkach zaakceptowanych przez Sogepa.
(32) Po pierwsze, Corus uważa, że Carsid nie jest firmą konkurencyjną i nie będzie nią w przyszłości. Zdaniem Corsu, Carsid wykazuje, z powodu jej wewnętrznej lokalizacji, z punktu widzenia konkurencyjności, kilka ujemnych stron dotyczących kosztów "inputs": robocizny, węgla i rud żelaza, złomu, energii elektrycznej. Zresztą rozmiary spółki są za małe, żeby móc korzystać z oszczędności skali(9). Natomiast Carsid nie ma specjalnej przewagi: będzie sprzedawać pospolite półprodukty, co do których występuje zdolność nadprodukcji, podczas gdy półprodukty pozostałych producentów lepiej sprzedają się na eksport. Koszty produkcji w Charleroi są obecnie wyższe o 15 % od kosztów produkcji przeciętnego konkurenta. Charleroi, z kosztem 219 USD za tonę, jest producentem mającym najwyższe koszty w Europie (za wyjątkiem małego producenta greckiego Halyvourgiki). Znajduje się on na 207 miejscu wśród 300 producentów analizowanych przez World Steel Dynamics.
(33) Jeżeli do tego dodać fakt, że Carsid będzie sprzedawać kęsiska po cenie równej kosztom plus 1%, to Duferco i Arcelor znajdą się w niekorzystnej sytuacji konkurencyjnej, żeby sprzedawać wyroby gotowe produkowane w oparciu o te kęsiska. Inwestor prywatny zamierzający nabyć akcje w Carsid obawiałby się, czy kontynuowanie tego układu nie pociągnie za sobą znacznego spadku zakupów Duferco i Arcelor w spółce Carsid, czy też renegocjowania ceny transferu. Ta obawa doprowadziłaby prywatnego inwestora do podniesienia premii za ryzyko związane z jego decyzją dotyczącą inwestycji i żądania większej niż normalnie stopy rentowności.
(34) Zdaniem Corus, jest nikła nadzieja, że spółka Carsid osiągnie dobry poziom zysków. Z tego właśnie powodu Usinor publicznie ogłosił w lutym, że produkcja stali w Charleroi nie ma żadnej przyszłości. W konsekwencji, inwestycja zrealizowana przez Sogepa nie może być traktowana jako działanie normalnego inwestora. Pozostali akcjonariusze mają inne motywy - spółka Usinor chciałaby opuścić Charleroi bez renegocjowania zobowiązań zawartych przy kupnie Cockerill i ta operacja dostarczyłaby jej pretekstu, by to zrobić mniejszym kosztem lub wręcz bez kosztów. Duferco ze swej strony będzie mogła najprawdopodobniej odzyskać więcej niż straty poniesione przy powierzaniu spółce Carsid dostaw kęsisk do swoich belgijskich przedsiębiorstw, dzięki korzyściom uzyskanym ze sprzedaży produktu finalnego. Duferco traktuje również tą operację jako środek na uniknięcie naprawy wielkiego pieca w Clabecq i możliwość przeniesienia produkcji do Charleroi, gdzie ma nadzieję stracić mniej pieniędzy niż w Clabecq. Operacja ta jednak nie generuje korzyści. Sogepa inwestuje więc tylko w celu ratowania miejsc pracy.
(35) Po drugie, Corus uważa, że oczekiwany zwrot inwestycji jest niewystarczający do jej usprawiedliwienia. Corus obliczył zaktualizowaną wartość netto rentowności, jaką Sogepa mogłaby osiągnąć z tytułu realizacji swojej inwestycji. Dla Corus, w najbardziej optymistycznym wariancie, Sogepa może w najlepszym razie liczyć na stopę rentowności wewnętrznej na poziomie 4,9 %. Jest jasne, że jest ona wyraźnie niższa od stopy, jakiej oczekiwałby inwestor w sektorze prywatnym. Praktycznie we wszystkich pozostałych wariantach rentowność jest ujemna.
(36) Po trzecie, Corus szacuje, że wartość wniesionego wyposażenia jest zdecydowanie przesadzona. Transakcja ta w rzeczywistości pozwoli spółce Cockerill zasadniczo opuścić zakład w Charleroi nie ponosząc kosztów jego zamknięcia. Ponieważ nie można się spodziewać, aby to wyposażenie wygenerowało jakikolwiek zysk w przedmiotowym kontekście, jego prawdziwa wartość wynosi zero. We wszystkich przypadkach, jeżeli przedmiotowe wyposażenie zostałoby sprzedane na licytacji, zysk z jego sprzedaży nie przekroczyłby wartości złomu. Tak więc doświadczenie Corus w tej dziedzinie pokazuje, że wartość złomu pokrywa, w najlepszym przypadku, koszty środowiskowe związane z uprzątnięciem miejsca.
(37) Po czwarte, Corus szacuje, że nawet jeżeli wartość wyposażenia została poprawnie oszacowana, to Sogepa, będąc jedynym akcjonariuszem wnoszącym wkład pieniężny w bardziej niż niepewny projekt, ponosi ryzyko ekonomiczne wyższe niż ryzyko akcjonariuszy prywatnych Carsid. Jako że wkład dwóch akcjonariuszy spółki Carsid ma formę wkładu wniesionego w naturze, czy to bezpośrednio, czy też jest wykorzystany do zakupu fabryki spółki z grupy, Corus wątpi, aby akcjonariusz prywatny był gotowy zostać jedynym akcjonariuszem wnoszącym cały kapitał płynny niezbędny w obliczu nowych potrzeb spółki.
(38) Po piąte, Corus podtrzymuje, iż z tego powodu, że sektor stali charakteryzuje się strukturalną nadwyżką zdolności produkcyjnych, istnieje domniemanie pomocy państwa w przypadku udziału publicznego w przedsiębiorstwie działającym w tym sektorze.
(39) Po szóste, według Corus, operacja Carsid byłaby możliwa do zrealizowania wyłącznie dzięki specjalnemu programowi wcześniejszych emerytur dla Charleroi i Clabecq. Dla Corus, odstępstwo od minimalnego wieku emerytalnego przewidzianego prawem (58 lat), wymaga dyskrecjonalnej decyzji administracyjnej, bez której wszyscy robotnicy pracujący w Charleroi będą musieli zostać przejęci przez Carsid lub ich pracodawca będzie musiał ponieść cały ciężar ich wcześniejszego przejścia na emeryturę. Zdaniem Corus, udział władz publicznych w programie wcześniejszych emerytur stanowi pomoc państwa.
(40) Po siódme, Corus ocenia, że kontekst ogólny nie usprawiedliwia inwestycji Sogepa. W świetle wyników interwencji przyznanych wcześniej przez Sogepa, żaden prywatny inwestor nie zgodziłby się na dodatkowe dofinansowanie. Inwestor prywatny będąc na miejscu Sogepa raczej zerwałby wszelkie kontakty z przedsiębiorstwami Duferco/Cockerill niż inwestował żywą gotówkę w Carsid.
B. Zjednoczone Królestwo
(41) Według Zjednoczonego Królestwa, biorąc pod uwagę, że spółka, bez względu na to, czy jest niezależna, nie prowadzi swojej działalności na wolnym rynku, jest mało prawdopodobne, aby jakiś prywatny inwestor starając się zwiększyć rentowność inwestycji pompował środki w Carsid na postawionych warunkach dotyczących udziału w niej.
VIII. KOMENTARZE BELGII
(42) Przede wszystkim, władze belgijskie utrzymują, że walońskie władze publiczne od dziesięcioleci prowadziły politykę inwestycyjną w walońskim sektorze metalurgicznym i że z tego powodu Sogepa nie może być traktowana jako niezależny inwestor prywatny, ponieważ posiada udziały w Duferco Clabecq, Duferco La Louvière i Arcelor. Uważają one, że Sogepa zachowuje się jak prywatny holding lub prywatna grupa przedsiębiorstw kierująca się polityką sektorową i kierowana długoterminową perspektywą rentowności, ponieważ dokonuje inwestycji jako akcjonariusz w projekt przemysłowy dwóch grup, w których posiada udziały (zysk pośredni) i której rentowność jest zapewniona (zysk bezpośredni).
(43) Z innego punktu widzenia, władze belgijskie poddają w wątpliwość stwierdzenie Komisji, według którego Sogepa jest jedynym akcjonariuszem, który wniósł wkład pieniężny, ponieważ 27 grudnia 2001 r. Duferco Investment dokonała podwyższenia kapitału Carsid o 25 milionów EUR. Jeżeli jest prawdą, że sprzedaż linii ciągłego odlewania spółki Duferco Clabecq została zawarta jako przedłużenie wkładów wniesionych przez dwóch prywatnych partnerów spółki Carsid, to ta cesja była usprawiedliwiona przez fakt, że Carsid musiała produkować dla grupy Duferco kęsiska o specjalnych wymiarach, wymagające od tej pory zakupu linii ciągłego odlewania odpowiadającego kryterium urządzenia znajdującego się w Clabecq.
(44) Jeżeli chodzi o równoważność ryzyka ponoszonego przez Sogepa, to władze belgijskie uważają, że ryzyko ponoszone przez spółkę zależy od jej wkładu. Wszyscy akcjonariusze spółki Carsid, bez względu na to, czy wnieśli wkłady w postaci urządzeń, czy wkładów pieniężnych, w świetle prawa belgijskiego ponoszą takie samo ryzyko. Komisja nie może zobligować spółki Sogepa do wniesienia wkładu w naturze lub partnerów prywatnych do podniesienia kapitału w gotówce, bez względu na dokonane już przez nich wkłady w wysokości 60 milionów EUR.
(45) W kwestii wartości wniesionych urządzeń, władze belgijskie uważają, że stanowiły one przedmiot niezależnych ekspertyz. Jeżeli chodzi w szczególności o wkład spółki Cockerill Sambre, to art. 444 belgijskiego Kodeksu Spółek wymaga wyznaczenia biegłego. Co do wartości wyposażenia kupionego w Duferco Clabecq, oprócz faktu, że ustalona w ekspertyzie wartość została zaakceptowana przez Arcelor, nowa linia odlewania ciągłego podobna do instalacji z Duferco Clabecq kosztowałaby aktualnie 60 milionów EUR, a jej zainstalowanie zajęłoby od 18 do 24 miesięcy, podczas gdy Duferco Clabecq będzie mogła przenieść i zainstalować ją w ciągu 12 miesięcy.
(46) Jeżeli chodzi o konkurencyjność Carsid, to władze belgijskie uważają, że Carsid ma liczne zalety, wśród których znajduje się zmniejszenie kosztów(10), elastyczność przenoszenia produkcji pomiędzy ciągarką ze zintegrowaną surówką i ciągarką elektryczną, umożliwiająca łatwe dostosowanie się do popytu, utworzenie opanowanego regionalnego rynku umożliwiające zasilanie walcowni Duferco i Arcelor. Pomimo zalet terenów nadmorskich, jakie posiada Corus, Carsid zlokalizowana w pobliżu swoich partnerów przemysłowych, produkuje kęsiska po cenie [...] EUR za tonę, co jest ceną o wiele niższą niż kwota 219 USD proponowana przez Corus.
(47) Jeżeli chodzi o koszty produkcji Carsid, to według badań CRU International Limited, koszty Marcinelle wynosiły 176,6 USD w 2000 r., co oznaczałoby, że były one wyższe tylko o 3% od średniej europejskiej i o 4% niższe od średniej krajowej. Badanie to opierało się na produkcji 1.650 kt, podczas, gdy aktualna produkcja Carsid osiąga 1.800 kt. Wzrost produkcji, jak również poprawa wydajności tłumaczą spadek kosztów produkcji kęsisk, które na dzisiaj wynoszą około [...] EUR za tonę, bądź też znacznie niższy koszt w stosunku do rynkowej ceny kęsiska, który kształtuje się w Europie mniej więcej na poziomie 225 EUR za tonę (wraz z kosztem transportu).
(48) Dzięki zaopatrzeniu w kęsiska, Duferco Clabecq i Duferco La Louvière produkują kręgi i blachy po bardziej konkurencyjnych cenach kształtujących się na średnim poziomie europejskim. Wykorzystanie kęsiska płaskiego pochodzącego z Carsid doprowadzi do poprawy zysku brutto o około [...] milionów EUR rocznie dla Duferco la Louvière i o około [...] milionów EUR rocznie dla Duferco Clabecq.
(49) Z innego punktu widzenia, według władz belgijskich, nie należy się obawiać, że urządzenia Carsid nie będą w pełni wykorzystane, ponieważ zarówno Arcelor jak i Duferco podpisały długoterminowe umowy o zaopatrzenie ważne do [...] r.. W umowach tych przewidziano, że strona, która nie korzysta ze swoich praw, musi ponieść koszty stałe dotyczące urządzeń, które zostały dla niej przeznaczone.
(50) Co do rentowności inwestycji, w swoim piśmie z dnia 7 maja 2002 r. władze belgijskie oszacowały rentowność środków własnych zainwestowanych w Carsid na okres [...] średnio na [...] rocznie po opodatkowaniu ([...] rocznie przed opodatkowaniem).
(51) Zresztą, w odpowiedzi na obliczenia przeprowadzone przez Corus (patrz: motyw 35 niniejszej decyzji), dotyczące zaktualizowanej wartości netto oczekiwanych zysków z Carsid, władze belgijskie wykorzystały tę samą metodę co Corus, dokonując jednakże kilku korekt dotyczących zwłaszcza wartości rezydualnej urządzeń Carsid i zakładając kontynuację operacji. Stopa zysku z inwestycji spółki Carsid wyniosłaby [...](11), co, według władz belgijskich, byłoby do przyjęcia dla podobnej inwestycji (uwzględniając 5% stopę oprocentowania długoterminowego powiększoną o 3 % z tytułu ryzyka związanego z przemysłem metalurgicznym). Według innych obliczeń przedstawionych w późniejszym terminie, stopa zysku z inwestycji spółki Carsid wyniosłaby [...], jeżeli weźmie się pod uwagę hipotezę normalnego kontynuowania działalności fabryki poza [...](12), lub [...] jeżeli przyjmie się hipotezę likwidacji przedsiębiorstwa(13).
(52) W każdym razie, władze belgijskie uważają, że wykazanie rentowności jest domniemane, jeżeli interwencja publiczna zbiega się z towarzyszącymi im znaczącymi działaniami prywatnymi i że Komisja nie musiałaby zdawać się na osąd inwestora, ale musi ustalić z właściwą pewnością, że program finansowany przez państwo będzie do zaakceptowania dla inwestora w gospodarce rynkowej.
(53) W sprawie sytuacji sektora metalurgicznego, władze belgijskie uważają, że jeżeli prawdą jest, że w 2001 r. ten sektor przeszedł dosyć poważny kryzys koniunkturalny, to stanowi on część cyklu właściwego przemysłowi metalurgicznemu, ale w następstwie działań podjętych przez Stany Zjednoczone spowodował on duży wzrost cen w Europie i w Azji, który, jak się wydaje, jest trwały, wbrew koniunkturze gospodarczej i raczej słabemu popytowi. Skądinąd, rynek kęsisk nie jest rynkiem charakteryzującym się strukturalnie zdolnością do nadprodukcji w Europie. Przeciwnie, Europa jest importerem netto kęsisk i ta sytuacja w najbliższych latach nie powinna rozwijać się inaczej.
(54) Jeżeli chodzi o minione wyniki Duferco Clabecq i Duferco La Louvière, to władze belgijskie utrzymują, że są to przyczyny leżące poza grupą Duferco (rynek surowców, kurs dewizowy i rynek wyrobów) i skutki zmniejszenia produkcji oraz konieczności restrukturyzacji, które dotknęły ich wyniki w istotny sposób i nie pozwoliły tym spółkom osiągnąć początkowo przewidywanych zysków.
(55) Wreszcie, co do programu wcześniejszych emerytur, władze belgijskie utrzymują, że ten system nie pociąga za sobą żadnego przeniesienia zasobów publicznych na rzecz pracodawcy, i ponadto, że władze belgijskie nie są zdolne do oceny możliwości przyznania pracownikom przedsiębiorstwa skorzystania z przywilejów tego systemu, ponieważ, jeżeli spełnione są kryteria określone przepisami, przedsiębiorstwo wnioskujące uznane zostaje za znajdujące się w trudnej sytuacji lub w restrukturyzacji i pracownicy mogą skorzystać z tego systemu.
IX. OCENA ŚRODKA
(56) Nawet jeżeli procedura została rozpoczęta na mocy Traktatu ustanawiającego EWWiS, uwzględniając brak możliwośći podjęcia w praktyce decyzji ostatecznej przed 23 lipca 2002 r. (komentarze Belgii dotyczące uwag osób trzecich dotarły dopiero 17 czerwca 2002 r., a informacje uzupełniające zostały dostarczone później (patrz: motyw 4 niniejszej decyzji)), Komisja zapowiedziała w swoim komunikacie dotyczącym niektórych aspektów traktowania spraw z zakresu konkurencji, wynikających z wygaśnięcia Traktatu EWWiS(14), że, w podobnym przypadku, wydałaby decyzję ostateczną na mocy art. 88 ust. 2 Traktatu WE (pkt 43 komunikatu).
(57) W każdym razie wątpliwości, które przedstawiła Komisja w chwili otwarcia procedury, dotyczyły scharakteryzowania jako pomocy państwa, środków planowanych przez Belgię. Jak podkreśliło orzecznictwo, uściślenia wniesione przez sędziego wspólnotowego odnośnie do pojęcia pomocy państwa przewidzianej w art. 87 Traktatu WE dotyczą zastosowania stosownych rozporządzeń Traktatu EWWiS, w zakresie, w jakim są z nim niezgodne(15).
(58) W myśl art. 87 ust. 1 Traktatu WE, wszelka pomoc przyznawana przez Państwo lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub gałęziom produkcji, jest niezgodna ze wspólnym rynkiem w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową pomiędzy Państwami Członkowskimi.
A. Istnienie pomocy państwa
(59) Nie kwestionuje się, że środki wniesione przez Sogepa stanowią zasoby państwa, ani że, na mocy jej misji, działania Sogepa można przypisać regionowi walońskiemu.
(60) Ponieważ chodzi o istnienie elementów pomocy, należy określić, czy zasoby publiczne oddane do dyspozycji Carsid mogą być traktowane jako prawdziwy wkład kapitałowy obciążony ryzykiem zgodnie z normalną praktyką inwestora w gospodarce rynkowej.
(61) W swojej decyzji o rozpoczęciu procedury, uwzględniając, że inwestycja zrealizowana przez dwóch inwestorów prywatnych spółki Carsid dokonuje się w formie wkładu w naturze czy to bezpośrednio, czy przez bezpośrednie przeznaczenie ich udziałów na zakup wyposażenia pochodzącego z przedsiębiorstw wchodzących w skład grupy, Komisja wyraziła swoje wątpliwości co do tego, czy hipotetyczny prywatny akcjonariusz spółki Carsid byłby gotowy zaakceptować sytuację, w której byłby jedynym wspólnikiem wnoszącym cały swój wkład w formie pieniężnej w odpowiedzi na nowe potrzeby przedsiębiorstwa.
(62) Komisja zaznacza najpierw, że pod względem księgowym i zgodnie z belgijskim prawodawstwem, wkład kapitałowy w formie środków trwałych ma wartość równoważną z wkładem kapitałowym w formie gotówkowej. Pozostaje to jednak bez wpływu na analizę, którą przeprowadziła z chwilą rozpoczęcia procedury, według której Duferco Investment i Usinor nie narażały się na nowe ryzyko.
(63) W istocie, jeżeli chodzi najpierw o wkład w wysokości 25 milionów EUR, wniesiony przez Duferco Investment, Komisja zaznacza, że został on bezzwłocznie przelany do Duferco Clabecq na zakup linii ciągłego odlewania (Carsid będzie musiała jeszcze wydać [...] milionów EUR na swoje przeniesienie z Clabecq) i urządzenia dodatkowe. Nawet jeżeli, z formalnego punktu widzenia, chodzi o dwie odrębne spółki akcyjne, z różnym akcjonariatem, Komisja uważa, że - z ekonomicznego punktu widzenia - stanowią one część grupy Duferco i że w związku z tym grupa ta nie ponosi nowego ryzyka. Jest to o tyle bardziej prawdziwe, że począwszy od 8 sierpnia 2002 r. Duferco Investment posiada 94,09 % kapitału zakładowego Duferco Clabecq (patrz: motyw 6).
(64) Jeżeli chodzi o wkład Usinor, to Komisja stwierdza, że, uwzględniając zwłaszcza swoją ogłoszoną decyzję o zamknięciu urządzeń wniesionych do Carsid, Usinor nie naraża się na nowe ryzyko. Przeciwnie, Usinor otrzyma [...] milionów EUR od Duferco Investment jako cenę za cesję części swojego udziału (patrz: motyw 19). Tak samo, postanowienia umowy założycielskiej spółki Carsid (patrz zwłaszcza: motyw 26) zmniejszają możliwość ponoszenia strat, nawet jeżeli to przedsiębiorstwo zadecyduje, aby nie wykorzystywać ciągarki elektrycznej.
(65) Tymczasem, uwzględniając zmniejszenie wkładu spółki Sogepa i zwiększenie wkładu Duferco Investment w celu utrzymania przewidzianych początkowo środków płynnych w wysokości 20 milionów EUR (patrz: motyw 15), Komisja zauważa, że jeden z partnerów prywatnych przyjmuje nowe ryzyko.
(66) Jeżeli chodzi o oczekiwany dochód z kapitału zainwestowanego przez Sogepa, to Komisja w swojej decyzji rozpoczęcia procedury wyraziła wątpliwości co do zgodności tego wkładu z zasadą inwestora prywatnego w gospodarce rynkowej, zwłaszcza w rzeczywistej sytuacji rynku metalurgicznego, jak również w sytuacji przedsiębiorstw grupy Duferco i Cockerill Sambre.
(67) Argument władz belgijskich, według którego wykazanie rentowności jest domniemane, jeżeli interwencja publiczna zbiega się z towarzyszącymi jej znaczącymi środkami prywatnymi, nie może być podtrzymywany. W istocie, z przyczyn przedstawionych w motywie 64 niniejszej decyzji wynika jasno, że decyzja Usinor o uczestnictwie w Carsid nie jest bezpośrednio związana z rentownością Carsid (można by wnioskować wręcz przeciwnie, że urządzenia wniesione do spółki nie były wystarczająco rentowne dla Usinor). Dzięki tej operacji Usinor uniknie ponadto kosztownego planu socjalnego.
(68) Z drugiej strony, fakt, że grupa Duferco jest gotowa podjąć ryzyko do wysokości 11 milionów EUR, nie jest również decydujący, aby ocenić, czy Sogepa działa jak normalny inwestor w gospodarce rynkowej z niżej przedstawionych powodów.
(69) Po pierwsze, Duferco uzyska bezpośredni zysk z Carsid, którego Sogepa nie będzie miała, to znaczy prowizję od zakupu surowców wykorzystywanych w ciągarce zintegrowanej. Z tego punktu widzenia, rentowność bezpośrednia dla Duferco jest wyższa niż rentowność Sogepa.
(70) Po drugie, z faktu prowizji agencyjnej i prowizji z tytułu zarządzania, którą Duferco otrzymuje od Duferco Clabecq i Duferco La Louvière ([...] wielkości obrotów), pośrednia rentowność inwestycji dalej jest wyższa dla Duferco niż dla Sogepa. Nawet jeżeli prowizje były zgodne z praktykami rynkowymi, jak utrzymywały władze belgijskie(16), Duferco uzyskuje z tych przedsiębiorstw zyski, których nie otrzymuje Sogepa.
(71) Jeżeli chodzi o zysk z kapitału zainwestowanego w Carsid, to Komisja uważa, że nie odpowiada on zyskowi, jakiego mógłby się spodziewać inwestor działający w normalnych warunkach rynkowych. W istocie, według szacunków Komisji przeprowadzonych w oparciu o przewidywany przepływ środków pieniężnych spółki Carsid, w najbardziej optymistycznej i najkorzystniejszej dla Carsid wersji (wykorzystanie zdolności produkcyjnych w 100 %, koszty stałe od [...], ciągłość eksploatacji po [...]), stopa rentowności z inwestycji wynosi [...], to znaczy jest zdecydowanie niższa od minimalnej wymaganej stopy z uwzględnieniem ryzyka i, w każdym razie, od stopy wskazanej przez władze belgijskie dla inwestycji w sektorze metalurgicznym [...]. Ponadto, biorąc pod uwagę zależność wyników Carsid od produkowanych ilości, które zależą z kolei od sytuacji rynkowej, stopa ta będzie niższa.
(72) Faktycznie, stopa na poziomie [...], wspomniana w motywie 71, jest wyższa od stopy wynikającej z obliczenia przeprowadzonego przez władze belgijskie w piśmie z dnia 7 maja 2002 r. (patrz: motyw 50) z wykorzystaniem innej metody obliczeniowej. Komisja nie może zaakceptować obliczeń przeprowadzonych przez władze belgijskie w późniejszym czasie (patrz: motyw 51), jako że wyceniają zbyt wysoką końcową wartość inwestycji. W istocie, końcowe wartości zastosowane przez władze belgijskie, prowadzące odpowiednio do stopy zwrotu inwestycji [...] otrzymano licząc podwójnie pozycje amortyzacji, prowizji, inwestycji, jak również wartości rezydualne aktywów, w tym zapasów, ponieważ zostały one już ujęte w prognozowanym przepływie środków pieniężnych. Ponadto, obliczenia władz belgijskich nie uwzględniają tego, że w razie likwidacji zakładu, urządzenia nie osiągnęłyby wysokości [...] początkowej wartości księgowej, jak szacują to władze belgijskie. W rzeczywistości, końcowa wartość inwestycji, przy założeniu ciągłości eksploatacji, jest generalnie mierzona zdolnością rentowności (earning-power) przedsiębiorstwa i w wyniku tego obliczana za pomocą dyskontowania, według stosownej stopy, ostatniego przewidywanego na stałe przepływu środków pieniężnych przedsiębiorstwa.
(73) Jeżeli chodzi o uwzględnienie przez Sogepa zysków pośrednich z Carsid dla przedsiębiorstw, które będą wykorzystywały produkowane tam kęsiska, to Komisja uważa, że pozycja Sogepa jako mniejszościowego udziałowca w tych przedsiębiorstwach nie usprawiedliwia zaangażowania nowych kapitałów.
(74) W istocie, po pierwsze, produkcja Carsid, którą wykorzystywałaby grupa Arcelor, stanowi tylko niewielki procent globalnej produkcji grupy Arcelor. Z tego powodu, utworzenie Carsid mogłoby mieć jedynie nieznaczący wpływ na konkurencyjność Arcelor, a więc na zysk Sogepa.
(75) Po drugie, jeżeli chodzi o Duferco Clabecq i Duferco La Louvière, to dane liczbowe przedstawione jako poprawa zysku brutto tych przedsiębiorstw (patrz: motyw 48) są dalekie od przyjęcia. W istocie, wielkości te opierają się na założeniu maksymalnego wykorzystania zdolności zarówno Duferco Clabecq, Duferco La Louvière jak również Carsid. Ponadto, na rynkach charakteryzujących się strukturalną nadwyżką zdolności produkcyjnych na poziomie światowym, takich jak rynki wyrobów płaskich, jedynie wyjątkowo realizowane jest maksymalne wykorzystanie zdolności.
(76) Ponadto, Sogepa ma tylko mniejszościowe udziały w Duferco Clabecq i Duferco La Louvière, czyli w firmach, które w momencie powstania Carsid miały straty łączne w wysokości 94 milionów EUR i które, biorąc pod uwagę stan rynku metalurgicznego (patrz: motyw 28), nie mogły mieć nadziei, przynajmniej w krótkim okresie, na znaczącą poprawę swojej sytuacji. Komisja zauważa ponadto, że Duferco Clabecq zostało zakwalifikowane jako przedsiębiorstwo w trudnej sytuacji lub w trakcie restrukturyzacji do celów ustawodawstwa belgijskiego umożliwiającego wcześniejsze przechodzenie na emeryturę(17). W tych okolicznościach Komisja uważa, że inwestor mniejszościowy stracił dużą część wartości inwestycji początkowej nie otrzymując w zamian korzyści podobnych do korzyści uzyskanych przez pozostałych partnerów i w sytuacji kryzysu na rynku nie byłby gotowy do zaangażowania nowych środków.
(77) W świetle powyższego Komisja uważa, że inwestor mniejszościowy działający w normalnych warunkach rynkowych nie byłyby skłonny dostarczyć wkładu w operację, w której odpowiednia rentowność nie może być dyskontowana i której głównymi beneficjentami byliby pozostali partnerzy. Udział regionu walońskiego w Carsid, w sytuacji przedstawionej w niniejszej decyzji, przyniósłby korzyści Carsid. Biorąc pod uwag fakt, że sektor metalurgiczny charakteryzuje się ożywioną konkurencją oraz że handel wewnątrzwspólnotowy wyrobami metalurgicznymi jest znaczący, taka pomoc mogłaby zakłócić konkurencję i wypłynąć na handel wewnątrzwspólnotowy. Stanowiłaby więc pomoc państwa w rozumieniu art. 87 Traktatu.
X. ZGODNOŚĆ ZE WSPÓLNYM RYNKIEM
(78) Pomoc ta nie jest zgodna ze wspólnym rynkiem na mocy derogacji przewidzianych w art. 87 ust. 2 Traktatu, ponieważ nie stanowi pomocy o charakterze socjalnym, przyznawanej indywidualnym konsumentom, ani nie ma na celu naprawienia szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi. Podobnie, nie może być traktowana jako zgodna ze wspólnym rynkiem w świetle postanowień art. 87 ust. 3 lit. b) i d). Istotnie, nie jest ona przeznaczona na wspieranie realizacji ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania, ani nie jest przeznaczona na wspieranie kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego. A zatem Komisja musi przeanalizować zgodność pomocy w świetle odstępstw przewidzianych w art. 87 ust. 3 lit. a) i c).
(79) Carsid, Arcelor, Duferco Clabecq i Duferco La Louvière stanowią część sektora metalurgicznego, jak to zdefiniowano w załączniku B wielosektorowych ram pomocy o przeznaczeniu regionalnym na rzecz wielkich projektów inwestycyjnych(18). Według pkt 27 wspomnianych ram, pomoc regionalna dla przemysłu metalurgicznego nie jest zgodna ze wspólnym rynkiem. O ile władze belgijskie utrzymywałyby, że chodzi o pomoc w restrukturyzacji, z pkt 1 komunikatu Komisji dotyczącego pomocy w celu ratowania i restrukturyzacji oraz pomocy przy zamykaniu zakładów metalurgicznych(19) wynika, że pomoc na ratowanie i restrukturyzację przedsiębiorstw w trudnej sytuacji w sektorze metalurgicznym nie jest zgodna ze wspólnym rynkiem.
(80) Komisja zaznacza, że wygaśnięcie Traktatu EWWiS pozostaje bez wpływu na ocenę zgodności ze wspólnym rynkiem środków podanych do wiadomości w stopniu, w jakim zmiany w prawie materialnym zaistniałe w wyniku tego wygaśnięcia (patrz zwłaszcza: pkt 19 komunikatu, o którym mowa w motywie 56), nie wpłynęły na zakaz udzielania pomocy regionalnej w zakresie inwestycji.
XI. WNIOSEK
(81) W rezultacie, Komisja uważa, że udział Sogepa w kapitale zakładowym Carsid stanowi pomoc państwa, która jest niezgodna ze wspólnym rynkiem.
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Sporządzono w Brukseli, dnia 15 października 2003 r.
| W imieniu Komisji | |
| Mario MONTI | |
| Członek Komisji |
______
(1) Dz.U. L 83 z 27.3.1999, str. 1. Rozporządzenie zmienione Aktem Przystąpienia z 2003 r.
(2) Dz.U. C 95 z 19.4.2002, str. 2.
(3) Dz.U. L 338 z 28.12.1996, str. 42.
(4) Patrz: przypis 2.
(5) Na początku 1996 r., przedsiębiorstwo znajdowało się w bardzo trudnej sytuacji ekonomiczno-finansowej, która doprowadziła władze walońskie, za pośrednictwem SWS, do przejęcia kontroli w 100% i decyzji o podjęciu szeregu działań mających na celu ratowanie przedsiębiorstwa, wśród których znalazło się podniesienie kapitału o 1,5 miliardów franków belgijskich. 18 grudnia 1996 r. Komisja podjęła negatywną decyzję końcową dotyczącą tych działań i nakazała ściągnięcie pomocy już wypłaconej [decyzja Komisji 97/271/EWWiS z dnia 18 grudnia 1996 r. - Acier EWWiS - Forges Clabecq (Dz.U. L 106 z 24.4.1997, str. 30)]. W następstwie tej decyzji właściwy sąd belgijski ogłosił upadłość przedsiębiorstwa 3 stycznia 1997 r.
(6) W kwietniu 1997 r. Grupa Hoogovens Staal uzyskała kontrolę przedsiębiorstwa, które znajdowało się w trudnej sytuacji. Został opracowany plan naprawy, jednak sytuacja dalej się pogarszała.
(7) Pismo władz belgijskich z dnia 31 maja 2001 r. w ramach dossier NN 121/2000 Duferco Belgium.
(8) Dz.U. L 85 z 28.3.2002, str. 1. Rozporządzenie zmienione ostatnio rozporządzeniem (WE) nr 1287/2002 (Dz.U. L 187 z 16.7.2002, str. 25).
(9) W przypadku Carsid, zanim surowce zostaną rozładowane w fabrykach, muszą zostać przeładowane ze statków pełnomorskich na barki, następnie przetransportowane siecią rzeczną i kanałami. Pociąga to za sobą konieczność podwójnej obsługi towarowej i dodatkowe koszty transportu. Zakładając, że do produkcji jednej tony kęsisk płaskich potrzeba około 550 kilogramów węgla i 1.550 kilogramów rudy żelaza, koszt dodatkowy od 5 do 10 EUR za tonę materiału podnosi koszt kęsisk o 10 do 20 EUR za tonę, to znaczy o 6 % do 12%. Ponadto, koszty pracy w Belgii są wyższe niż w większości regionów Wspólnoty, a wydajność pracy, po części z powodu rozmiarów eksploatacji, jest niska, co podnosi koszty o 20 EUR za tonę.
(10) Jedna brygada konserwacyjna dla dwóch ciągarek, jeden magazyn części zamiennych, oszczędność w zakresie badań i rozwoju, uproszczenie dostosowania "procesu" i synergie logistyczne.
(11) Władze belgijskie wykorzystały prognozowany przepływ środków pieniężnych spółki Carsid i uwzględniły na koniec [...] wartość końcową w wysokości [...] milionów EUR, wynikającą z wartości rezydualnej urządzeń [...] z początkowej wartości księgowej, to znaczy [...] milionów EUR, do której dodano wartość trzymiesięcznych zapasów.
(12) Firma wykorzystała część prognozowanego przepływu środków pieniężnych spółki Carsid i uwzględniły na koniec [...] wartość końcową w wysokości [...] milionów EUR, wynikającą z dodania do objętego kapitału zakładowego spółki zysków nie podzielonych między wspólników, amortyzacji i zaliczek na potrzeby inwestycji oraz [...] początkowej wartości księgowej urządzeń.
(13) Od końcowej wartości określonej w przypisie 12, odjęto koszt zwolnień z pracy.
(14) Dz.U. C 152 z 26.6.2002, str. 5.
(15) Wyrok Sądu Pierwszej Instancji w połączonych sprawach T-129/95, T-2/96 i T-97/96, pkt 100, Zb.Orz. 1999, str. II-17.
(16) Według władz belgijskich, przed przyjściem Duferco, prowizje przewidziane w kontraktach agencyjnych zawarte zarówno przez Clabecq jak przez La Louvière mieszczą się między [...]. Jeżeli chodzi o prowizję z tytułu zarządzania, badania przeprowadzone na poziomie międzynarodowym przez poważane spółki doradcze i banki wykazują, że prowizje za zarządzanie mieszczą się w przedziale 2,5% do 5 % wysokości obrotów w okresie 5 do 10 lat, licząc od przejęcia spółek do uzdrowienia.
(17) W niniejszej decyzji Komisja nie zajmuje stanowiska na temat tego systemu.
(18) Dz.U. C 70 z 19.3.2002, str. 8.
(19) Dz.U. C 70 z 19.3.2002, str. 21.
(*) Informacje poufne.