Dyrektywa 2018/2001 w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych
Dz.U.UE.L.2018.328.82
Akt obowiązującyDYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2018/2001
z dnia 11 grudnia 2018 r.
w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (wersja przekształcona)
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 194 ust. 2,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 1 ,
uwzględniając opinię Komitetu Regionów 2 ,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 3 ,
(1) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE 4 została kilkakrotnie znacząco zmieniona 5 . Ze względu na konieczność dalszych zmian, dla zachowania przejrzystości, dyrektywę tę należy przekształcić.
(2) Zgodnie z art. 194 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) wspieranie odnawialnych form energii jest jednym z celów unijnej polityki energetycznej. Cel ten jest realizowany przez niniejszą dyrektywę. Zwiększone stosowanie energii ze źródeł odnawialnych, zwanej także "energią odnawialną", stanowi istotny element pakietu środków koniecznych do redukcji emisji gazów cieplarnianych i wypełnienia unijnych zobowiązań w ramach Porozumienia paryskiego z 2015 r. w sprawie zmian klimatu przyjętego na zakończenie 21. Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu (zwanego dalej "Porozumieniem paryskim"), a także realizacji unijnych ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030, w tym wiążącego celu Unii, jakim jest zmniejszenie do 2030 r. emisji o co najmniej 40 % w stosunku do poziomów z 1990 r. Unijny wiążący cel dotyczący energii odnawialnej na 2030 r. oraz wkłady państw członkowskich w realizację tego celu, w tym ich udziały bazowe w odniesieniu do ich krajowych celów ogólnych na 2020 r., należą do elementów mających nadrzędne znaczenie dla unijnej polityki energetycznej i środowiskowej. Inne tego rodzaju elementy umieszczono w określonych w niniejszej dyrektywie ramach na rzecz np. rozwoju ogrzewania i chłodzenia z wykorzystaniem energii odnawialnej oraz rozwoju odnawialnych paliw transportowych.
(3) Zwiększone stosowanie energii ze źródeł odnawialnych ma również fundamentalne znaczenie dla promowania bezpieczeństwa dostaw energii, zrównoważonej energii po przystępnych cenach, rozwoju technologicznego i innowacji, a także wiodącej pozycji technologicznej i przemysłowej, przy jednoczesnym zapewnieniu korzyści środowiskowych, społecznych i zdrowotnych, jak również stworzeniu znaczących możliwości zatrudnienia i rozwoju regionalnego, zwłaszcza na obszarach wiejskich i odizolowanych, w regionach lub na terytoriach o niskiej gęstości zaludnienia lub objętych częściową dezindustrializacją.
(4) W szczególności redukcja zużycia energii, zwiększające się udoskonalenia technologiczne, zachęty do korzystania z transportu publicznego i jego rozwoju, stosowanie technologii energooszczędnych oraz promowanie stosowania energii odnawialnej w sektorze energii elektrycznej, w sektorze ogrzewania i chłodzenia oraz w sektorze transportu są skutecznymi narzędziami, które, wraz ze środkami w zakresie efektywności energetycznej, służą redukcji emisji gazów cieplarnianych w Unii i uzależnienia Unii od energii.
(5) W dyrektywie 2009/28/WE ustanowiono ramy regulacyjne dla promowania wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych wyznaczające krajowe cele, jakie należy osiągnąć do 2020 r., w zakresie udziału energii odnawialnej w ogólnym zużyciu energii i sektorze transportu. W komunikacie Komisji z dnia 22 stycznia 2014 r. pt. "Ramy polityczne na okres 2020-2030 dotyczące klimatu i energii" ustanowiono ramy przyszłej unijnej polityki klimatyczno-energetycznej i propagowano wspólne podejście do tworzenia tej polityki po roku 2020. Komisja zaproponowała, aby wyznaczony na 2030 r. unijny cel dotyczący udziału energii odnawialnej w zużyciu energii w Unii wynosił co najmniej 27 %. Propozycja ta została zatwierdzona przez Radę Europejską w jej konkluzjach z dnia 23 i 24 października 2014 r., w których wskazano, że państwa członkowskie powinny mieć możliwość wyznaczenia własnych, ambitniejszych celów krajowych, aby zrealizować swoje zaplanowane wkłady w unijny cel na 2030 r. i wykroczyć poza zakres tych celów.
(6) W swoich rezolucjach z dnia 5 lutego 2014 r. pt. "Ramy polityki w zakresie klimatu i energii do roku 2030" oraz z dnia 23 czerwca 2016 r. pt. "Sprawozdanie z postępów w dziedzinie energii odnawialnej" Parlament Europejski poszedł jeszcze dalej niż Komisja w swojej propozycji, czy Rada w swoich konkluzjach i podkreślił, że w świetle Porozumienia paryskiego i niedawnej redukcji kosztów technologii związanej z energią odnawialną należałoby się wykazać znacznie większą ambicją.
(7) Należy zatem uwzględnić ambicję wyrażoną w Porozumieniu paryskim, jak również rozwój technologiczny, w tym redukcję kosztów inwestycji w energię odnawialną.
(8) Należy zatem ustanowić wiążący unijny cel osiągnięcia co najmniej 32-procentowego udziału energii odnawialnej. Ponadto, Komisja powinna ocenić, czy tej docelowej wartości nie należy zwiększyć w świetle znacznej redukcji kosztów produkcji energii odnawialnej, międzynarodowych zobowiązań Unii na rzecz obniżenia emisyjności lub w przypadku znacznego spadku zużycia energii w Unii. Państwa członkowskie powinny określić swój wkład w osiągnięcie tego celu w swoich zintegrowanych krajowych planach w dziedzinie energii i klimatu zgodnie z procesem zarządzania określonym w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 6 .
(9) Ustanowienie wiążącego unijnego celu dotyczącego energii odnawialnej na rok 2030 będzie nadal zachętą do rozwijania technologii pozwalających produkować energię odnawialną i gwarantujących pewność dla inwestorów. Cel wyznaczony na poziomie Unii dałby państwom członkowskim większą elastyczność w realizacji ich celów w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych w sposób najbardziej opłacalny i z uwzględnieniem specyficznej sytuacji państw, ich miksów energetycznych i możliwości produkowania energii odnawialnej.
(10) Aby zapewnić konsolidację rezultatów osiągniętych w ramach dyrektywy 2009/28/WE, krajowe cele wyznaczone na 2020 r. powinny stanowić minimalny wkład państw członkowskich w nowe ramy na 2030 r. Krajowe udziały energii odnawialnej nie powinny w żadnym wypadku spaść poniżej tego wkładu. Gdyby tak się stało, zainteresowane państwa członkowskie powinny zastosować właściwe środki zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2018/1999, aby zapewnić ponowne osiągnięcie tego udziału bazowego. Jeżeli dane państwo członkowskie nie utrzymuje swojego udziału bazowego w okresie 12 miesięcy, w ciągu 12 miesięcy od upływu tego okresu powinno ono przyjąć dodatkowe środki służące ponownemu osiągnięciu tego udziału bazowego. W przypadku gdy dane państwo członkowskie skutecznie przyjęło takie dodatkowe środki i spełniło swój obowiązek ponownego osiągnięcia udziału bazowego, należy uznać, że spełniło ono obowiązkowe wymogi w zakresie udziału bazowego na podstawie niniejszej dyrektywy i rozporządzenia (UE) 2018/1999 w całym odnośnym okresie. Nie można zatem uznać, że dane państwo członkowskie nie spełniło swojego obowiązku zachowania udziału bazowego w okresie, w którym wystąpiła rozbieżność. Zarówno ramy dotyczące 2020 r., jak i 2030 r. służą realizacji celów środowiskowych i celów polityki energetycznej Unii.
(11) Państwa członkowskie powinny zastosować dodatkowe środki, w razie gdyby udział energii odnawialnej na poziomie Unii nie był zgodny z unijnym dążeniem do osiągnięcia co najmniej 32-procentowego udziału energii odnawialnej. Na podstawie rozporządzenia (UE) 2018/1999 Komisja może podejmować środki na poziomie Unii w celu zapewnienia osiągnięcia wyznaczonego celu, jeżeli podczas oceny zintegrowanych krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu stwierdzi ona istnienie rozbieżności między planowanym a pożądanym zwiększeniem udziału energii odnawialnej. Jeżeli podczas oceny zintegrowanych krajowych sprawozdań dotyczących energii i klimatu Komisja stwierdzi istnienie rozbieżności w poziomie realizacji celu, państwa członkowskie powinny zastosować środki określone w rozporządzeniu (UE) 2018/1999, w celu usunięcia tej rozbieżności.
(12) Aby wspierać ambitny wkład państw członkowskich w realizację unijnego celu, należy utworzyć w tych państwach ramy finansowe mające na celu ułatwienie inwestycji w projekty dotyczące energii odnawialnej, w tym w drodze zastosowania instrumentów finansowych.
(13) Przy przydziale środków Komisja powinna skoncentrować się na zmniejszeniu kosztu kapitału przy projektach dotyczących energii odnawialnej, ponieważ koszt ten ma istotny wpływ na koszt projektów dotyczących energii odnawialnej i na ich konkurencyjność, a także skupić się na rozwoju podstawowej infrastruktury służącej zwiększonemu, technicznie wykonalnemu i ekonomicznie opłacalnemu rozpowszechnianiu energii odnawialnej, takiej jak infrastruktura sieci przesyłowej i dystrybucyjnej, sieci inteligentne i połączenia międzysystemowe.
(14) Komisja powinna ułatwiać wymianę najlepszych praktyk pomiędzy właściwymi organami i instytucjami krajowymi i regionalnymi, np. organizując regularne spotkania, w celu znalezienia wspólnej metody zwiększenia popularności opłacalnych projektów dotyczących energii odnawialnej. Komisja powinna również zachęcać do inwestycji w nowe, elastyczne i czyste technologie oraz opracować odpowiednią strategię zarządzania wycofywaniem technologii, które nie przyczyniają się do redukcji emisji lub nie zapewniają dostatecznej elastyczności na podstawie przejrzystych kryteriów i wiarygodnych rynkowych sygnałów cenowych.
(15) W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) 1099/2008 7 oraz w dyrektywach Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/77/WE 8 i 2003/30/WE 9 oraz w dyrektywie 2009/28/WE ustanowiono definicje różnych rodzajów energii ze źródeł odnawialnych. W prawie Unii dotyczącym wewnętrznego rynku energii ustanowiono definicje dotyczące ogólnie sektora energii elektrycznej. W interesie jasności i pewności prawa właściwe jest zastosowanie tych definicji w niniejszej dyrektywie.
(16) Systemy wsparcia na rzecz energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, zwanej również "odnawialną energią elektryczną", okazały się skutecznym sposobem promowania odnawialnej energii elektrycznej. Jeżeli państwa członkowskie zdecydują się na wdrożenie programów wsparcia, wsparcie to powinno być udzielane w formie, która spowodowałaby jak najmniej zakłóceń w funkcjonowaniu rynków energii elektrycznej. W tym celu coraz więcej państw członkowskich przyznaje wsparcie w formie wsparcia udzielanego dodatkowo w stosunku do przychodów generowanych na rynku i wprowadza rynkowe systemy służące określeniu niezbędnego poziomu wsparcia. Wraz z krokami służącymi przystosowaniu rynku do zwiększenia udziału energii odnawialnej, wsparcie takie jest kluczowym elementem zwiększania włączania odnawialnej energii elektrycznej do rynku, przy uwzględnieniu różnych zdolności małych i dużych producentów do reagowania na sygnały rynkowe.
(17) Małe instalacje mogą być bardzo przydatne dla zwiększenia społecznej akceptacji oraz zapewnienia wdrożenia projektów dotyczących energii odnawialnej, w szczególności na poziomie lokalnym. Aby zapewnić uczestnictwo takich małych instalacji, niezbędne mogą być jeszcze szczególne warunki, w tym taryfy gwarantowane, w celu zapewnienia pozytywnego stosunku kosztów do korzyści, zgodnie z prawem Unii dotyczącym rynku energii elektrycznej. Definicja małych instalacji do celów uzyskania takiego wsparcia jest istotna dla zapewnienia pewności prawa dla inwestorów. Definicje małych instalacji zawarte są w przepisach o pomocy państwa.
(18) Na podstawie art. 108 TFUE Komisja ma wyłączną kompetencję do oceny zgodności środków pomocy państwa z rynkiem wewnętrznym, które to środki państwa członkowskie mogą wprowadzić, w celu wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych. Ocena ta jest przeprowadzana na podstawie art. 107 ust. 3 TFUE oraz zgodnie z odpowiednimi przepisami i wytycznymi, które Komisja może przyjąć w tym celu. Niniejsza dyrektywa pozostaje bez uszczerbku dla tej wyłącznej kompetencji Komisji przyznanej na mocy TFUE.
(19) Energia elektryczna ze źródeł odnawialnych powinna być wdrażana przy najniższych możliwych kosztach dla konsumentów i podatników. Przy opracowywaniu systemów wsparcia i przy przyznawaniu wsparcia państwa członkowskie powinny dążyć do zminimalizowania ogólnych systemowych kosztów wdrażania zgodnie ze ścieżką obniżania emisyjności przy osiąganiu celu w zakresie gospodarki niskoemisyjnej na 2050 r. Mechanizmy rynkowe, takie jak postępowania o udzielenie zamówienia, okazały się w wielu okolicznościach skuteczne w zmniejszaniu kosztów wsparcia na konkurencyjnych rynkach. Jednak w szczególnych okolicznościach postępowania o udzielenie zamówienia niekoniecznie mogą prowadzić do skutecznego kształtowania cen. Konieczne może być zatem rozważenie wyważonych odstępstw w celu zapewnienia opłacalności i zminimalizowania ogólnych kosztów wsparcia. W szczególności państwa członkowskie powinny być uprawnione do przyznawania odstępstw od postępowań o udzielenie zamówienia i marketingu bezpośredniego w odniesieniu do małych instalacji i projektów demonstracyjnych, tak by uwzględnić ich bardziej ograniczone możliwości. Ponieważ Komisja ocenia zgodność wsparcia na rzecz energii odnawialnej z rynkiem wewnętrznym w poszczególnych przypadkach, takie odstępstwa powinny być zgodne z odpowiednimi progami określonymi w najbardziej aktualnych wytycznych Komisji w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią. W wytycznych na lata 2014-2020 progi te wynosiły 1 MW (i 6 MW lub 6 jednostek wytwórczych w przypadku energii wiatrowej) i 500 kW (i 3 MW lub 3 jednostki wytwórcze w przypadku energii wiatrowej), jeśli chodzi o odstępstwa od, odpowiednio, postępowań o udzielenie zamówienia i marketingu bezpośredniego. W celu zwiększenia skuteczności postępowań o udzielenie zamówienia i zminimalizowania ogólnych kosztów wsparcia, postępowania o udzielenie zamówienia powinny być zasadniczo dostępne w sposób niedyskryminacyjny dla wszystkich producentów energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Państwa członkowskie rozwijające swoje systemy wsparcia mogą ograniczyć postępowania o udzielenie zamówienia do konkretnych technologii, gdy zachodzi potrzeba uniknięcia nieoptymalnych wyników w zakresie ograniczeń sieciowych i stabilności sieci, kosztów włączenia do systemu, potrzeby osiągnięcia zróżnicowania miksu energetycznego oraz w zakresie długoterminowego potencjału technologii.
(20) W swoich konkluzjach z dnia 23 i 24 października 2014 r. w sprawie ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030 Rada Europejska podkreśliła znaczenie połączonego wzajemnie w większym stopniu wewnętrznego rynku energii oraz potrzebę dostatecznego wsparcia integracji rosnących poziomów energii odnawialnej o nieprzewidywalnej charakterystyce produkcji i umożliwienia w ten sposób Unii zrealizowania jej ambicji dotyczącej bycia liderem w transformacji energetyki. Dlatego należy jak najszybciej zwiększyć ilość połączeń międzysystemowych i poczynić postępy w realizacji celów Rady Europejskiej, tak by maksymalnie wykorzystać cały potencjał unii energetycznej.
(21) Opracowując systemy wsparcia na rzecz odnawialnych źródeł energii, państwa członkowskie powinny rozważyć dostępną zrównoważoną podaż biomasy i należycie uwzględnić zasady gospodarki o obiegu zamkniętym i zasady hierarchii postępowania z odpadami określone w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE 10 , aby uniknąć niepotrzebnych zakłóceń na rynkach surowców. Zapobieganie powstawaniu odpadów i recykling odpadów powinny być traktowane priorytetowo. Państwa członkowskie powinny unikać tworzenia systemów wsparcia, które byłyby sprzeczne z celami dotyczącymi postępowania z odpadami i które prowadziłyby do nieefektywnego wykorzystywania odpadów podlegających recyklingowi.
(22) Państwa członkowskie mają różny potencjał w zakresie energii odnawialnej i na poziomie krajowym posługują się różnymi systemami wsparcia. Większość państw członkowskich stosuje systemy wsparcia, w których korzyści wiążą się wyłącznie ze stosowaniem energii ze źródeł odnawialnych wyprodukowanej na ich terytorium. Aby krajowe systemy wsparcia funkcjonowały właściwie, niezbędna jest dalsza możliwość kontrolowania przez państwa członkowskie skutków i kosztów krajowych systemów wsparcia w zależności od ich zróżnicowanego potencjału. Jednym z ważnych środków służących realizacji celu niniejszej dyrektywy pozostaje zagwarantowanie właściwego funkcjonowania krajowych systemów wsparcia na podstawie dyrektyw 2001/77/WE i 2009/28/WE, aby zachować zaufanie inwestorów oraz pozwolić państwom członkowskim na opracowanie skutecznych środków krajowych pozwalających zrealizować ich odpowiednie wkłady do unijnego celu na 2030 r. w zakresie energii odnawialnej oraz jakikolwiek cel krajowy, który sobie wyznaczą. Niniejsza dyrektywa powinna ułatwić transgraniczne wspieranie energii odnawialnej bez nieproporcjonalnego wpływania na krajowe systemy wsparcia.
(23) Otwarcie systemów wsparcia dla uczestników transgranicznych zmniejsza negatywne skutki dla wewnętrznego rynku energii i może, pod pewnymi warunkami, pomóc państwom członkowskim w osiągnięciu unijnego celu w sposób bardziej opłacalny. Wymiar transgraniczny jest również naturalnym następstwem rozwoju unijnej polityki w dziedzinie energii odnawialnej, wspierającym konwergencję i współpracę na rzecz realizacji wiążącego celu unijnego. Należy zatem zachęcać państwa członkowskie do otwierania możliwości uzyskiwania wsparcia dla projektów zlokalizowanych w innych państwach członkowskich i do określenia kilku sposobów realizacji takiego stopniowego otwierania przy zapewnieniu zgodności z TFUE, w szczególności jego art. 30, 34 i 110. Nie można śledzić przepływów energii elektrycznej, dlatego należy powiązać takie otwarcie systemów wsparcia dla uczestników transgranicznych z udziałami reprezentującymi aspirację związaną z rzeczywistymi poziomami fizycznych połączeń międzysystemowych i umożliwić państwom członkowskim ograniczanie ich otwartych systemów wsparcia do państw członkowskich, z którymi mają one bezpośrednie połączenie sieciowe, jako praktyczny zastępnik wykazania istnienia fizycznych przepływów między państwami członkowskimi. Nie powinno to jednak w żaden sposób wpływać negatywnie na międzystrefowe czy transgraniczne funkcjonowanie rynków energii elektrycznej.
(24) W celu zapewnienia, aby otwarcie systemów wsparcia było wzajemne i przynosiło obopólne korzyści, uczestniczące państwa członkowskie powinny podpisać umowę o współpracy. Państwa członkowskie powinny utrzymać kontrolę nad tempem rozpowszechniania mocy odnawialnej energii elektrycznej na ich terytorium, tak aby w szczególności uwzględnić związane z tym koszty włączenia i potrzebne inwestycje w sieci. Państwa członkowskie powinny mieć zatem możliwość ograniczenia udziału instalacji znajdujących się na ich terytorium do ofert otwartych dla nich przez inne państwa członkowskie. Te umowy o współpracy powinny obejmować wszystkie odpowiednie elementy, takie jak sposób rozliczania kosztów projektu budowanego przez państwo członkowskie na terytorium innego państwa członkowskiego, w tym wydatki związane ze wzmocnieniem sieci, transferami energii, zdolnościami w zakresie magazynowania i rezerw, a także z ewentualnymi zatorami w sieci. Państwa członkowskie powinny uwzględnić w tych umowach środki, które mogą umożliwić opłacalne włączenie takich dodatkowych mocy odnawialnej energii elektrycznej, niezależnie od tego czy mają one charakter regulacyjny (np. związane ze strukturą rynku), czy też zapewniają dodatkowe inwestycje w różne źródła elastyczności (np. połączenia międzysystemowe, magazynowanie, reagowanie na popyt lub elastyczna produkcja).
(25) Państwa członkowskie powinny unikać sytuacji zakłóceń powodujących przywóz na szeroką skalę zasobów z państw trzecich. W tym kontekście należy wziąć pod uwagę i promować podejście uwzględniające cykl życia.
(26) Państwa członkowskie powinny zapewnić, by społeczności energetyczne działające w zakresie energii odnawialnej mogły uczestniczyć w dostępnych systemach wsparcia na równych warunkach z dużymi uczestnikami. W tym celu państwa członkowskie powinny mieć możliwość podejmowania środków, takich jak udzielanie informacji, wsparcia technicznego i finansowego, ograniczanie wymogów administracyjnych, włączanie do przetargów kryteriów zorientowanych na społeczności, ustanawianie dostosowanych okresów składania ofert dla społeczności energetycznych działających w zakresie energii odnawialnej lub dopuszczanie wynagradzania tych społeczności poprzez wsparcie bezpośrednie, jeżeli spełniają one wymogi dotyczące małych instalacji.
(27) Podczas planowania infrastruktury potrzebnej do produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych należy uwzględnić strategie dotyczące uczestnictwa tych, których te projekty dotyczą, w szczególności ludności lokalnej.
(28) Konsumenci powinni otrzymywać kompleksowe informacje, w tym informacje na temat efektywności energetycznej systemów ogrzewania i chłodzenia oraz niższych kosztów eksploatacji pojazdów elektrycznych, tak by mogli dokonywać indywidualnych wyborów konsumenckich w odniesieniu do energii odnawialnej i uniknąć blokady technologicznej.
(29) Bez uszczerbku dla art. 107 i 108 TFUE polityka wspierania energii odnawialnej powinna być przewidywalna i stabilna i powinna unikać częstych lub mających moc wsteczną zmian. Nieprzewidywalność i niestabilność polityki mają bezpośredni wpływ na koszty finansowania kapitału, koszty opracowywania projektów, a zatem na ogólne koszty wprowadzania energii odnawialnej w Unii. Państwa członkowskie powinny zapobiegać sytuacjom, w których weryfikacja wsparcia udzielonego projektom dotyczącym energii odnawialnej miałaby negatywny wpływ na rentowność tych projektów. W tym kontekście państwa członkowskie powinny wspierać racjonalne pod względem kosztów polityki wsparcia i zapewniać ich finansową stabilność. Co więcej, publikowany powinien być długoterminowy orientacyjny harmonogram, obejmujący najważniejsze aspekty oczekiwanego wsparcia, który jednak nie wpływałby na swobodę państw członkowskich co do przydziału środków z budżetu w latach objętych tym harmonogramem.
(30) Obowiązki państw członkowskich w zakresie sporządzania planów działania w dziedzinie energii odnawialnej i sprawozdań z postępów oraz obowiązek Komisji dotyczący składania sprawozdań z postępów państw członkowskich mają zasadnicze znaczenie, ponieważ pozwalają zwiększyć przejrzystość, zapewnić jasne informacje dla inwestorów i konsumentów oraz prowadzić skuteczne monitorowanie. W rozporządzeniu (UE) 2018/1999 obowiązki te zostały włączone do systemu zarządzania unią energetyczną, w którym usprawniono obowiązki w zakresie planowania, sprawozdawczości i monitorowania w dziedzinie energii i klimatu. Platforma przejrzystości w dziedzinie energii odnawialnej została również włączona do szerszej platformy internetowej wprowadzonej w tym rozporządzeniu.
(31) Konieczne jest zapewnienie przejrzystych i jednoznacznych zasad obliczania udziału energii ze źródeł odnawialnych i definiowania takich źródeł.
(32) Na potrzeby niniejszej dyrektywy przy obliczaniu wkładu energii elektrycznej pochodzącej z elektrowni wodnych i wiatrowych wpływ zmiennych warunków klimatycznych powinien być łagodzony przez zastosowanie zasady normalizacji. Ponadto energii elektrycznej wyprodukowanej w elektrowniach szczytowo-pompowych wykorzystujących wodę, która została wcześniej wpompowana w górę, nie powinno uznawać się za odnawialną energię elektryczną.
(33) Pompy ciepła umożliwiające wykorzystanie energii otoczenia i energii geotermalnej na użytecznym poziomie temperatury lub systemy zapewniające chłodzenie potrzebują do funkcjonowania energii elektrycznej lub innej dodatkowej energii. Dlatego energia używana do zasilania tych systemów powinna być odejmowana od całkowitej użytecznej energii lub energii pobranej z tego obszaru. Jedynie systemy ogrzewania i chłodzenia, w których wydajność lub energia pobrana z danego obszaru znacząco przekraczają pierwotną energię potrzebną do ich zasilania, powinny być uwzględniane. Systemy chłodzące przyczyniają się do zużycia energii w państwach członkowskich i dlatego w metodach obliczania należy uwzględnić udział, jaki w takich systemach we wszystkich sektorach będących odbiorcą końcowym stanowi energia odnawialna.
(34) Systemy pasywne wykorzystują konstrukcję budynków do spożytkowania energii. Tę energię uważa się ze energię zaoszczędzoną. Aby uniknąć podwójnego liczenia, energii spożytkowanej w ten sposób nie powinno się brać pod uwagę do celów niniejszej dyrektywy.
(35) W niektórych państwach członkowskich lotnictwo ma duży udział w końcowym zużyciu energii brutto. W świetle obecnych ograniczeń technologicznych i regulacyjnych, które uniemożliwiają komercyjne stosowanie biopaliw w lotnictwie, należy zapewnić tym państwom członkowskim częściowe zwolnienie w zakresie obliczania końcowego zużycia energii brutto w krajowym sektorze transportu lotniczego w celu umożliwienia im wyłączenia z tego obliczenia ilości, o którą przekraczają o 1,5 raza średnią wartość końcowego zużycia energii brutto w lotnictwie w Unii w 2005 r. według ustaleń Eurostatu, tj. 6,18 %. Ze względu na swój wyspiarski i peryferyjny charakter, Cypr i Malta opierają się w szczególności na lotnictwie jako środku transportu, który ma podstawowe znaczenie dla ich obywateli i gospodarki. Wskutek tego ich końcowe zużycie energii brutto w krajowym sektorze transportu lotniczego jest niewspółmiernie wysokie, tj. ponad trzy razy wyższe od unijnej średniej w 2005 r. Państwa te są zatem niewspółmiernie dotknięte obecnymi ograniczeniami technologicznymi i regulacyjnymi. Należy zatem zapewnić, aby państwa te korzystały ze zwolnienia obejmującego ilość, o jaką przekraczają one średnią wartość końcowego zużycia energii brutto w lotnictwie w Unii w 2005 r. według ustaleń Eurostatu, tj. 4,12 %.
(36) W komunikacie Komisji z dnia 20 lipca 2016 r. pt. "Europejska strategia na rzecz mobilności niskoemisyjnej" podkreślono szczególne znaczenie, jakie dla sektora lotnictwa w perspektywie średnioterminowej mają zaawansowane biopaliwa i odnawialne ciekłe i gazowe paliwa pochodzenia niebiologicznego.
(37) W celu zapewnienia, aby wykaz surowców do produkcji zaawansowanych biopaliw, innych biopaliw oraz biogazu zawarty w załączniku do niniejszej dyrektywy uwzględniał zasady hierarchii postępowania z odpadami określone w dyrektywie 2008/98/WE, unijne kryteria zrównoważonego rozwoju oraz potrzebę zapewnienia, aby załącznik ten nie powodował dodatkowego zapotrzebowania na grunty w związku z promowaniem wykorzystywania odpadów i pozostałości, Komisja przy regularnej ocenie tego załącznika powinna rozważyć uwzględnienie dodatkowych surowców, które nie powodują istotnych zakłóceń na rynkach produktów (ubocznych), odpadów ani pozostałości.
(38) Aby stworzyć możliwości zmniejszenia kosztów osiągnięcia unijnego celu określonego w niniejszej dyrektywie oraz aby państwa członkowskie mogły w sposób elastyczny przestrzegać swojego obowiązku nieobniżania swoich celów po roku 2020 poniżej poziomu krajowych celów na 2020 r., należy ułatwić używanie w państwach członkowskich energii wyprodukowanej ze źródeł odnawialnych w innych państwach członkowskich oraz umożliwić państwom członkowskim uwzględnianie energii ze źródeł odnawialnych zużytej w innych państwach członkowskich na poczet swojego udziału energii odnawialnej. Z tego powodu Komisja powinna utworzyć unijną platformę ds. rozwoju odnawialnych źródeł energii (zwaną dalej "URDP") umożliwiającą obrót udziałami energii odnawialnej między państwami członkowskimi w uzupełnieniu dwustronnych umów o współpracy. URDP ma na celu uzupełnienie dobrowolnego otwarcia systemów wsparcia dla projektów zlokalizowanych w innych państwach członkowskich. Umowy między państwami członkowskimi obejmują transfery statystyczne, wspólne projekty pomiędzy państwami członkowskimi lub wspólne systemy wsparcia.
(39) Należy zachęcać państwa członkowskie do prowadzenia wszelkich odpowiednich form współpracy w związku z celami określonymi w niniejszej dyrektywie oraz do informowania obywateli o korzyściach wynikających ze stosowania mechanizmów współpracy. Taka współpraca może być prowadzona dwustronnie lub wielostronnie na wszystkich poziomach. Oprócz mechanizmów mających wpływ na obliczanie oraz wypełnianie celów w zakresie udziału energii odnawialnej i przewidzianych wyłącznie niniejszą dyrektywą, mianowicie transferów statystycznych między państwami członkowskimi, niezależnie od tego czy są one dokonywane dwustronnie, czy za pośrednictwem URDP, wspólnych projektów i wspólnych systemów wsparcia, współpraca może również przyjąć postać na przykład wymiany informacji i najlepszych praktyk, przewidzianej w szczególności w e-platformie ustanowionej rozporządzeniem (UE) 2018/1999, oraz dobrowolnej koordynacji wszystkich rodzajów systemów wsparcia.
(40) Powinna istnieć możliwość zaliczania przywożonej energii elektrycznej, wyprodukowanej poza terytorium Unii z odnawialnych źródeł, na poczet udziałów energii odnawialnej w państwach członkowskich. Aby zagwarantować odpowiednie skutki zastępowania energii nieodnawialnej energią odnawialną w Unii, a także w państwach trzecich, należy zapewnić, aby taki przywóz mógł być w miarodajny sposób prześledzony i rozliczony. Uwzględnione zostaną umowy z państwami trzecimi dotyczące organizacji takiego handlu odnawialną energią elektryczną. Jeżeli na mocy odpowiedniej decyzji podjętej w ramach Traktatu o Wspólnocie Energetycznej 11 umawiające się strony tego traktatu są związane przepisami niniejszej dyrektywy, zastosowanie powinny mieć środki współpracy między państwami członkowskimi przewidziane w niniejszej dyrektywie.
(41) W przypadku gdy państwa członkowskie podejmują z państwem trzecim lub państwami trzecimi wspólne projekty dotyczące produkcji odnawialnej energii elektrycznej, te wspólne projekty powinny dotyczyć wyłącznie nowo powstających instalacji lub instalacji, których moc została niedawno zwiększona. Pomoże to zapewnić, aby udział energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym krajowym zużyciu energii w państwach trzecich nie został ograniczony w związku z przywozem energii ze źródeł odnawialnych do Unii.
(42) Oprócz ustanowienia unijnych ram promowania energii ze źródeł odnawialnych, niniejsza dyrektywa przyczynia się również do potencjalnego pozytywnego wpływu, jaki Unia i państwa członkowskie mogą wywierać na pobudzanie rozwoju sektora energii odnawialnej w państwach trzecich. W pełnym poszanowaniu prawa międzynarodowego Unia i państwa członkowskie powinny wspierać badania, rozwój i inwestycje w produkcję energii odnawialnej w krajach rozwijających się i innych krajach partnerskich, umacniając tym samym ich zrównoważenie środowiskowe i gospodarcze oraz ich zdolność wywozu energii odnawialnej.
(43) Przy stosowaniu przepisów w odniesieniu do szczegółowych projektów procedura stosowana do celów wydawania zezwoleń, certyfikatów i koncesji w przypadku elektrowni wykorzystujących energię odnawialną musi być obiektywna, przejrzysta, niedyskryminująca i proporcjonalna. W szczególności należy unikać wszelkich zbędnych obciążeń, które mogłyby wynikać z zaklasyfikowania projektów dotyczących energii odnawialnej jako instalacji stwarzających duże zagrożenie dla zdrowia.
(44) Z uwagi na korzyści płynące z szybkiego zastosowania energii ze źródeł odnawialnych oraz z uwagi na jej zrównoważony charakter i korzystny wpływ na środowisko państwa członkowskie, stosując przepisy administracyjne lub planując struktury i przepisy prawne dotyczące wydawania koncesji w przypadku instalacji w odniesieniu do redukcji i kontroli zanieczyszczeń z zakładów przemysłowych, walki z zanieczyszczeniem powietrza lub zapobiegania przedostawaniu się niebezpiecznych substancji do środowiska lub minimalizacji tego procesu, powinny uwzględnić wkład energii ze źródeł odnawialnych w realizację celów związanych z ochroną środowiska i zmianami klimatu, zwłaszcza w porównaniu z instalacjami produkującymi energię ze źródeł nieodnawialnych.
(45) Należy zagwarantować spójność między celami niniejszej dyrektywy oraz innym prawem Unii dotyczącym ochrony środowiska. W szczególności w trakcie procedur oceny, planowania lub wydawania koncesji w przypadku instalacji produkujących energię odnawialną państwa członkowskie powinny uwzględniać całość prawa Unii dotyczącego ochrony środowiska, a także udział energii ze źródeł odnawialnych w spełnianiu celów dotyczących środowiska i zmiany klimatu, zwłaszcza w porównaniu z instalacjami produkującymi energię ze źródeł nieodnawialnych.
(46) Energia geotermalna jest istotnym lokalnym odnawialnym źródłem energii, w przypadku którego emisje są zazwyczaj niższe niż w przypadku paliw kopalnych, a emisje niektórych rodzajów elektrowni geotermalnych są bliskie zeru. Niemniej jednak w zależności od charakterystyki geologicznej danego obszaru produkcja energii geotermalnej może uwalniać gazy cieplarniane i inne szkodliwe dla zdrowia i środowiska substancje z podziemnych płynów i innych podziemnych formacji geologicznych. Komisja powinna zatem ułatwiać rozwój energii geotermalnej jedynie, gdy ma to niewielkie oddziaływanie na środowisko i prowadzi do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w porównaniu ze źródłami nieodnawialnymi.
(47) Na poziomie krajowym, regionalnym i, w stosownych przypadkach, lokalnym, zasady i obowiązki dotyczące minimalnych wymogów dotyczących stosowania energii ze źródeł odnawialnych w nowych i wyremontowanych budynkach doprowadziły do znacznego wzrostu użytkowania energii ze źródeł odnawialnych. Działania te powinny być wspierane w szerszym kontekście unijnym, podobnie jak bardziej wydajne zastosowania wykorzystujące energię ze źródeł odnawialnych w połączeniu z oszczędnością energii i środkami w zakresie efektywności energetycznej w przepisach i kodeksach budowlanych.
(48) W celu ułatwienia i przyspieszenia ustalania minimalnych poziomów zużycia energii ze źródeł odnawialnych w budynkach obliczanie tych minimalnych poziomów w nowych i istniejących budynkach poddawanych generalnemu remontowi powinno zapewnić wystarczającą podstawę do oceny tego, czy włączenie minimalnych poziomów energii odnawialnej jest wykonalne pod względem technicznym, funkcjonalnym i ekonomicznym. Państwa członkowskie, aby spełnić te wymogi, powinny umożliwić między innymi stosowanie efektywnego systemu ciepłowniczego i chłodniczego, albo - w przypadku gdy systemy ciepłownicze i chłodnicze nie są dostępne - innej infrastruktury energetycznej.
(49) W celu zapewnienia, aby środki krajowe służące rozwojowi ogrzewania i chłodzenia z wykorzystaniem energii odnawialnej opierały się na kompleksowym rozpoznawaniu i analizie krajowego potencjału w zakresie energii odnawialnej i odpadowej oraz aby środki takie zapewniały większy udział odnawialnych źródeł energii, przez wspieranie między innymi innowacyjnych technologii, takich jak pompy ciepła, technologie w zakresie energii geotermalnej i energii słonecznej termicznej, oraz ciepła odpadowego i chłodu odpadowego w zużyciu energii, należy zobowiązać państwa członkowskie do przeprowadzenia oceny ich potencjału w zakresie energii ze źródeł odnawialnych oraz wykorzystania ciepła odpadowego i chłodu odpadowego w sektorze ogrzewania i chłodzenia, w szczególności, w celu promowania energii ze źródeł odnawialnych w instalacjach grzewczych i chłodniczych oraz promowania konkurencyjnego i efektywnego systemu ciepłowniczego i chłodniczego. Warunkiem zapewnienia spójności z wymogami w zakresie efektywności energetycznej dotyczącymi ogrzewania i chłodzenia oraz zmniejszenia obciążeń administracyjnych jest włączenie wspomnianej oceny do kompleksowych ocen, które są przeprowadzane i o których powiadamia się na podstawie art. 14 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE 12 .
(50) Zostało wykazane, że brak przejrzystych przepisów i koordynacji między poszczególnymi organami wydającymi zezwolenia utrudnia wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych. Udzielanie przez punkt obsługi administracyjnej wskazówek wnioskodawcom podczas administracyjnych procedur składania wniosków o zezwolenie i wydawania zezwoleń ma na celu zmniejszenie ich złożoności dla podmiotów realizujących projekty oraz podniesienie wydajności i przejrzystości, w tym odnośnie do prosumentów energii odnawialnej i społeczności energetycznych działających w zakresie energii odnawialnej. Takie wskazówki należy przekazywać na odpowiednim poziomie zarządzania, z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych państw członkowskich. Pojedyncze punkty kontaktowe powinny prowadzić wnioskodawcę przez wszystkie etapy procedury administracyjnej i ułatwiać ją, tak by wnioskodawca nie musiał kontaktować się z innymi organami administracji, w celu ukończenia procedury wydawania zezwoleń, chyba że wnioskodawca chce to uczynić.
(51) Długotrwałe procedury administracyjne stanowią poważną barierę administracyjną i są kosztowne. Uproszczenie administracyjnych procedur wydawania zezwoleń w połączeniu z jednoznacznymi terminami wydawania decyzji przez organy właściwe w sprawach wydawania, na podstawie wypełnionych wniosków, zezwoleń dla instalacji wytwarzania energii elektrycznej, powinno podnieść efektywność procedur, obniżając tym samym koszty administracyjne. Należy udostępnić podręcznik procedur, aby ułatwić rozumienie procedur podmiotom realizującym projekty i obywatelom chcącym inwestować w energię odnawialną. Aby zgodnie z celami określonymi w niniejszej dyrektywie wspierać rozpowszechnianie energii odnawialnej wśród mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), a także wśród poszczególnych obywateli, w przypadku małych projektów dotyczących energii odnawialnej, w tym projektów zdecentralizowanych, takich jak dachowe instalacje solarne, należy ustanowić procedurę zwykłego powiadomienia właściwych organów o podłączeniach do sieci. W odpowiedzi na rosnącą potrzebę rozbudowy źródła energii w przypadku istniejących elektrowni produkujących energię odnawialną należy wprowadzić uproszczone procedury wydawania zezwoleń. Niniejsza dyrektywa, a w szczególności jej przepisy dotyczące organizacji i czasu trwania administracyjnej procedury wydawania zezwoleń, powinny mieć zastosowanie z zastrzeżeniem prawa międzynarodowego i prawa Unii, w tym przepisów dotyczących ochrony środowiska i zdrowia ludzkiego. Jeżeli jest to należycie uzasadnione ze względu na wystąpienie nadzwyczajnych okoliczności, powinno być możliwe wydłużenie pierwotnych ram czasowych maksymalnie o jeden rok.
(52) Luki informacyjne i szkoleniowe, zwłaszcza w sektorze ogrzewania i chłodzenia, powinny zostać usunięte, aby zachęcić do wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych.
(53) W zakresie, w jakim dostęp do zawodu instalatora lub wykonywanie tego zawodu podlegają regulacjom, warunki uznawania kwalifikacji zawodowych są ustanowione dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/36/WE 13 . Dlatego niniejsza dyrektywa ma zastosowanie bez uszczerbku dla dyrektywy 2005/36/WE.
(54) Podczas gdy dyrektywa 2005/36/WE określa wymagania w zakresie wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych, w tym również wymagania dla architektów, należy również zadbać o to, aby planiści i architekci we właściwy sposób uwzględniali wykorzystanie optymalnego połączenia energii odnawialnej i wysokowydajnych technologii w swoich planach i projektach. Państwa członkowskie powinny zatem przedstawić wyraźne wytyczne w tym zakresie. Powinno to odbyć się bez uszczerbku dla tej dyrektywy, a w szczególności jej art. 46 i 49.
(55) Gwarancje pochodzenia, wydane do celów niniejszej dyrektywy, służą wyłącznie do wykazania odbiorcy końcowemu, że określona część lub ilość energii została wyprodukowana ze źródeł odnawialnych. Gwarancja pochodzenia może być przenoszona przez jednego posiadacza na innego niezależnie od energii, do której się odnosi. Jednak aby zagwarantować, że jednostka energii odnawialnej jest okazywana odbiorcy tylko raz, należy unikać podwójnego liczenia i podwójnego okazywania gwarancji pochodzenia. Energia ze źródeł odnawialnych, której gwarancja pochodzenia została sprzedana osobno przez producenta, nie powinna być okazywana lub sprzedawana odbiorcy końcowemu jako energia ze źródeł odnawialnych. Istotne jest, aby odróżniać zielone certyfikaty stosowane w systemach wsparcia od gwarancji pochodzenia.
(56) Należy pozwolić, aby rynek detaliczny odnawialnej energii elektrycznej przyczyniał się do rozwoju energii ze źródeł odnawialnych. Państwa członkowskie powinny więc wymagać, aby dostawcy energii elektrycznej ujawniający swój miks energetyczny odbiorcom końcowym zgodnie z prawem Unii dotyczącym rynku wewnętrznego energii elektrycznej lub dostawcy, którzy wprowadzają na rynek energię dla konsumentów, odnosząc się do zużycia energii ze źródeł odnawialnych, stosowali gwarancje pochodzenia z instalacji produkujących energię ze źródeł odnawialnych.
(57) Ważne jest, aby udzielać informacji, w jaki sposób energia elektryczna będąca przedmiotem wsparcia jest rozdzielana pomiędzy odbiorcami końcowymi. Aby poprawić jakość tych przekazywanych konsumentom informacji, państwa członkowskie powinny zapewnić, aby gwarancje pochodzenia były wydawane dla wszystkich produkowanych jednostek energii odnawialnej, z wyjątkiem gdy postanowią one nie wydawać gwarancji pochodzenia producentom, którzy otrzymują również wsparcie finansowe. Jeżeli państwa członkowskie postanowią wydawać gwarancje pochodzenia producentom, którzy otrzymują również wsparcie finansowe, lub nie wydawać gwarancji pochodzenia bezpośrednio producentom, powinny mieć możliwość wyboru środków i mechanizmów w celu uwzględnienia wartości rynkowej tych gwarancji pochodzenia. W przypadku gdy producenci energii odnawialnej otrzymują również wsparcie finansowe, wartość rynkowa gwarancji pochodzenia dla tej samej produkcji powinna być należycie uwzględniana w danym systemie wsparcia.
(58) W dyrektywie 2012/27/UE ustanowiono gwarancje pochodzenia potwierdzające pochodzenie energii elektrycznej z wysokosprawnych układów kogeneracyjnych. Nie określono jednak sposobu wykorzystania takich gwarancji pochodzenia, więc ich użycie może być również umożliwiane w związku z ujawnianiem zużycia energii pochodzącej z wysokosprawnej kogeneracji.
(59) Gwarancje pochodzenia, które są obecnie stosowane do odnawialnej energii elektrycznej, powinny zostać rozszerzone na gaz ze źródeł odnawialnych. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość rozszerzenia systemu gwarancji pochodzenia na energię ze źródeł nieodnawialnych. Stanowiłoby to spójny sposób udowodnienia odbiorcom końcowym pochodzenia odnawialnego gazu, takiego jak biometan, i ułatwiłoby rozwój handlu transgranicznego takim gazem. Dzięki temu możliwe byłoby również wprowadzenie gwarancji pochodzenia w odniesieniu do innego odnawialnego gazu, takiego jak wodór.
(60) Istnieje potrzeba wsparcia włączenia energii ze źródeł odnawialnych do sieci przesyłowej i dystrybucyjnej, a także wykorzystania systemów magazynowania energii do zintegrowanej zmiennej produkcji energii ze źródeł odnawialnych, w szczególności jeśli chodzi o zasady regulujące dysponowanie mocą i dostęp do sieci. Zasady włączania do sieci odnawialnej energii elektrycznej określono w innym prawie Unii dotyczącym rynku wewnętrznego energii elektrycznej. Zasady te jednak nie obejmują przepisów dotyczących włączenia do sieci gazowej gazu ze źródeł odnawialnych. Należy zatem uwzględnić takie przepisy w niniejszej dyrektywie.
(61) Szanse osiągnięcia wzrostu gospodarczego dzięki innowacjom i zrównoważonej konkurencyjnej polityce energetycznej zostały dostrzeżone. Produkcja energii ze źródeł odnawialnych zależy często od lokalnych lub regionalnych MŚP. Ważne są możliwości w zakresie rozwoju lokalnej przedsiębiorczości, zrównoważonego wzrostu i wysokiej jakości zatrudnienia, jakie stwarzają w państwach członkowskich regionalne i lokalne inwestycje w dziedzinie produkcji energii ze źródeł odnawialnych. W związku z tym, Komisja i państwa członkowskie powinny stymulować i wspierać krajowe i regionalne środki na rzecz rozwoju w tych dziedzinach, promować wymianę najlepszych praktyk w zakresie produkcji energii ze źródeł odnawialnych pomiędzy lokalnymi i regionalnymi inicjatywami rozwojowymi, a także zwiększyć udzielanie pomocy technicznej i liczbę programów szkoleń, tak by wzmocnić regulacyjną, techniczną i finansową wiedzę fachową oraz popularyzować wiedzę o dostępnych możliwościach finansowania, w tym o bardziej ukierunkowanym wykorzystywaniu funduszy unijnych, takim jak korzystanie z finansowania z polityki spójności w tym obszarze.
(62) Władze regionalne i lokalne często wyznaczają ambitniejsze cele w zakresie energii odnawialnej, wykraczające poza cele krajowe. Podejmowane na poziomie regionalnym i lokalnym zobowiązania do stymulowania rozwoju energii odnawialnej i efektywności energetycznej są obecnie wspierane za pośrednictwem sieci, takich jak Porozumienie Burmistrzów oraz poprzez inicjatywy inteligentnych miast lub inteligentnych społeczności lub opracowywanie planów działania na rzecz zrównoważonej energii. Takie sieci mają kluczowe znaczenie i powinny być rozszerzane, ponieważ podnoszą świadomość oraz ułatwiają wymianę najlepszych praktyk i dostępne wsparcie finansowe. W tym kontekście Komisja powinna wspierać zainteresowane innowacyjne regiony i władze lokalne we współpracy ponad granicami, pomagając w ustanawianiu mechanizmów współpracy, takich jak europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej, które umożliwia władzom publicznym różnych państw członkowskich współpracę i realizację wspólnych usług i projektów bez konieczności wcześniejszego podpisania i ratyfikacji umów międzynarodowych przez parlamenty narodowe. Należy również rozważyć inne innowacyjne środki mające przyciągnąć większe inwestycje w nowe technologie, takie jak umowy o poprawę efektywności energetycznej i procedury normalizacyjne w finansowaniu publicznym.
(63) Sprzyjając rozwojowi rynku energii ze źródeł odnawialnych należy wziąć pod uwagę jego pozytywny wpływ na szanse rozwoju regionalnego i lokalnego, na poszerzenie perspektyw wywozu, spójność społeczną i możliwości zatrudnienia, szczególnie w przypadku MŚP, jak również niezależnych producentów energii, w tym prosumentów energii odnawialnej i społeczności energetycznych działających w zakresie energii odnawialnej.
(64) Specyficzną sytuację regionów najbardziej oddalonych dostrzeżono w art. 349 TFUE. Sektor energetyczny w regionach najbardziej oddalonych często charakteryzuje się izolacją, ograniczoną podażą i uzależnieniem od paliw kopalnych, chociaż w regionach tych występują duże zasoby lokalnych odnawialnych źródeł energii. Regiony najbardziej oddalone mogłyby zatem służyć jako przykład stosowania innowacyjnych technologii energetycznych w Unii. Należy więc promować rozpowszechnianie energii odnawialnej, aby osiągnąć wyższy stopień autonomii energetycznej tych regionów i uznać ich szczególną sytuację pod względem potencjału w zakresie energii odnawialnej oraz potrzeb w zakresie wsparcia publicznego. Należy wprowadzić przepis określający odstępstwo o ograniczonym lokalnym wpływie umożliwiające państwom członkowskim przyjmowanie szczegółowych kryteriów w celu zapewnienia kwalifikowalności do wsparcia finansowego w odniesieniu do zużycia niektórych paliw z biomasy. Państwa członkowskie powinny być w stanie przyjąć takie szczegółowe kryteria w odniesieniu do instalacji wykorzystujących paliwo z biomasy i znajdujących się w regionach najbardziej oddalonych, o których mowa w art. 349 TFUE, a także w odniesieniu do biomasy, która jest używana jako paliwo w takich instalacjach i która nie spełnia określonych w niniejszej dyrektywie kryteriów zrównoważonego rozwoju, efektywności energetycznej i ograniczania emisji gazów cieplarnianych. Takie szczegółowe kryteria dotyczące paliw z biomasy powinny mieć zastosowanie niezależnie od tego, czy miejsce pochodzenia tej biomasy znajduje się w którymkolwiek państwie członkowskim, czy w państwie trzecim. Ponadto wszelkie szczegółowe kryteria powinny być obiektywnie uzasadnione względami niezależności energetycznej danego regionu najbardziej oddalonego oraz zapewnieniem sprawnego przejścia w takim regionie najbardziej oddalonym do zgodności z określonymi w niniejszej dyrektywie kryteriami zrównoważonego rozwoju, kryteriami efektywności energetycznej i kryteriami ograniczania emisji gazów cieplarnianych mającymi zastosowanie do paliw z biomasy. Biorąc pod uwagę, że miks energetyczny wytwarzania energii elektrycznej w regionach najbardziej oddalonych składa się w dużym stopniu z paliwa olejowego, należy umożliwić odpowiednie uwzględnianie kryteriów ograniczania emisji gazów cieplarnianych w tych regionach. Należałoby zatem przewidzieć konkretny odpowiednik kopalny dla energii elektrycznej produkowanej w regionach najbardziej oddalonych. Państwa członkowskie powinny zapewnić faktyczną zgodność ze swoimi szczegółowymi kryteriami. Ponadto państwa członkowskie, z zastrzeżeniem wsparcia przyznanego zgodnie z systemami wsparcia na mocy niniejszej dyrektywy, nie powinny odmawiać - z innych powodów dotyczących zrównoważonego rozwoju - uwzględnienia biopaliw i biopłynów uzyskanych zgodnie z niniejszą dyrektywą. Zakaz ten ma na celu zapewnienie, aby biopaliwa i biopłyny, które odpowiadają zharmonizowanym kryteriom określonym w niniejszej dyrektywie, nadal korzystały z ułatwień w handlu, do których dąży niniejsza dyrektywa, również w odniesieniu do danych regionów najbardziej oddalonych.
(65) Należy umożliwić rozwój zdecentralizowanych technologii opartych na energii odnawialnej i jej magazynowania, na warunkach niedyskryminacyjnych i bez utrudnień dla finansowania inwestycji w infrastrukturę. Dążenie do zdecentralizowanej produkcji energii niesie ze sobą wiele korzyści, w tym wykorzystanie lokalnych źródeł energii, większe bezpieczeństwo dostaw energii w skali lokalnej, krótsze odległości transportu oraz mniejsze straty przesyłowe. Taka decentralizacja wspiera również rozwój i spójność społeczności poprzez zapewnienie źródeł dochodu oraz tworzenie miejsc pracy na poziomie lokalnym.
(66) W związku z rosnącym znaczeniem wytwarzania odnawialnej energii elektrycznej na użytek własny istnieje potrzeba zdefiniowania "prosumentów energii odnawialnej" oraz "działających grupowo prosumentów energii odnawialnej". Konieczne jest także wprowadzenie ram regulacyjnych, które dałyby takim prosumentom energii odnawialnej uprawnienia do wytwarzania, użytkowania, przechowywania i sprzedaży energii elektrycznej bez nadmiernych obciążeń. Obywatele mieszkający w mieszkaniach powinni móc na przykład korzystać z mocnej pozycji konsumenta w tym samym stopniu co gospodarstwa domowe w domach jednorodzinnych. Państwa członkowskie powinny jednak móc wprowadzić zróżnicowanie pomiędzy indywidualnymi prosumentami energii odnawialnej a działającymi grupowo prosumentami energii odnawialnej, oparte na ich różnych cechach, w zakresie, w jakim ewentualne zróżnicowanie jest proporcjonalne i należycie uzasadnione.
(67) Wzmocnienie pozycji działających grupowo prosumentów energii odnawialnej oferuje również społecznościom energetycznym działającym w zakresie energii odnawialnej możliwość, by przyczynić się do zwiększenia efektywności energetycznej na poziomie gospodarstw domowych oraz pomaga w zwalczaniu ubóstwa energetycznego poprzez zmniejszenie zużycia i obniżenie cen dostaw. Państwa członkowskie powinny odpowiednio wykorzystać tę szansę między innymi przez ocenę możliwości dopuszczenia uczestnictwa gospodarstw domowych, które w przeciwnym razie mogłyby nie być w stanie uczestniczyć, w tym konsumentów i najemców znajdujących się w trudnej sytuacji.
(68) Prosumenci energii odnawialnej nie powinni napotykać dyskryminujących lub nieproporcjonalnych obciążeń lub kosztów oraz nie powinni być obciążani nieuzasadnionymi opłatami. Należy uwzględnić ich wkład w realizację celu klimatycznego i energetycznego oraz koszty i korzyści powodowane przez nich w całym systemie energetycznym. Państwa członkowskie zasadniczo nie powinny zatem stosować opłat do energii elektrycznej, którą prosumenci energii odnawialnej produkują i zużywają w tych samych obiektach. Niemniej jednak państwa członkowskie powinny mieć możliwość stosowania niedyskryminacyjnych i proporcjonalnych opłat w odniesieniu do takiej energii elektrycznej, jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia finansowej stabilności systemu elektrycznego, tak by ograniczyć wsparcie do obiektywnie potrzebnego poziomu i skutecznie wykorzystywać swoje systemy wsparcia. Jednocześnie państwa członkowskie powinny zapewnić, by prosumenci energii odnawialnej uczestniczyli w odpowiedni i wyważony sposób w ogólnym systemie podziału kosztów produkcji, dystrybucji i zużycia energii elektrycznej, gdy energia elektryczna jest wprowadzana do sieci.
(69) W związku z tym państwa członkowskie co do zasady nie powinny stosować opłat do energii elektrycznej, którą indywidualni prosumenci energii odnawialnej produkują i zużywają w tych samych obiektach. Jednak aby zapobiec sytuacjom, w których taka zachęta wpływałaby na stabilność finansową systemów wsparcia na rzecz energii odnawialnej, zachętę tę można ograniczyć do małych instalacji o mocy elektrycznej nie większej niż 30 kW. W niektórych przypadkach państwa członkowskie powinny mieć możliwość stosowania do prosumentów energii odnawialnej opłat za energię elektryczną wytwarzaną na własny użytek, w przypadku gdy państwa te skutecznie wykorzystują swoje systemy wsparcia i zapewniają niedyskryminacyjny i skuteczny dostęp do nich. Państwa członkowskie powinny mieć także możliwość stosowania częściowych zwolnień z opłat lub połączenia takiego zwolnienia ze wsparciem, tak by osiągnąć poziom niezbędny do zapewnienia rentowności takich projektów.
(70) Uczestnictwo obywateli i władz lokalnych w projektach dotyczących energii odnawialnej za pośrednictwem społeczności energetycznych działających w zakresie energii odnawialnej przynosi znaczną wartość dodaną w postaci lokalnej akceptacji dla energii ze źródeł odnawialnych oraz dostępu do dodatkowego kapitału prywatnego, co z kolei skutkuje lokalnymi inwestycjami, większym wyborem dla konsumentów i powszechniejszym uczestnictwem obywateli w transformacji energetyki. Takie zaangażowanie lokalne jest jeszcze bardziej istotne w kontekście wzrostu mocy energii odnawialnej. Środki pozwalające społecznościom energetycznym działającym w zakresie energii odnawialnej konkurować na równych zasadach z innymi producentami mają również na celu zwiększenie udziału obywateli lokalnych w projektach dotyczących energii odnawialnej, a co za tym idzie, zwiększenie stopnia akceptacji dla energii odnawialnej.
(71) Specyfika lokalnych społeczności energetycznych działających w zakresie energii odnawialnej pod względem wielkości, struktury własności i liczby projektów mogą ograniczać ich zdolność do konkurowania na równych zasadach z dużymi podmiotami, tj. konkurentami prowadzącymi większe projekty i szerszy zakres działalności. W związku z tym państwa członkowskie powinny mieć możliwość wybrania dla społeczności energetycznych działających w zakresie energii odnawialnej dowolnej formy podmiotu pod warunkiem, że podmiot taki może, działając w swoim imieniu, wykonywać prawa i podlegać obowiązkom. Aby zapobiec nadużyciom i zapewnić szerokie uczestnictwo, społeczności energetyczne działające w zakresie energii odnawialnej powinny być w stanie pozostać niezależne od poszczególnych członków i innych tradycyjnych uczestników rynku, którzy uczestniczą w danej społeczności w charakterze członków lub udziałowców lub którzy współpracują z nią za pośrednictwem innych środków, takich jak inwestycje. Uczestnictwo w projektach dotyczących energii odnawialnej powinno być otwarte dla wszystkich potencjalnych członków lokalnych w oparciu o obiektywne, przejrzyste i niedyskryminacyjne kryteria. Jednym ze środków mających zrównoważyć tę niekorzystną sytuację wynikającą ze specyfiki lokalnych społeczności energetycznych działających w zakresie energii odnawialnej pod względem wielkości, struktury własności i liczby projektów jest umożliwienie społecznościom energetycznym działającym w zakresie energii odnawialnej działania w ramach systemu energetycznego i ułatwienie im integracji rynkowej. Społeczności energetyczne działające w zakresie energii odnawialnej powinny mieć możliwość wymiany między sobą energii, która jest produkowana przez instalacje należące do ich społeczności. Członkowie społeczności nie powinni jednak być zwolnieni z odpowiednich kosztów, opłat i podatków, które byłyby w podobnej sytuacji ponoszone przez odbiorców końcowych niebędących członkami społeczności lub producentów lub kiedy do tych transferów wykorzystuje się infrastrukturę sieci publicznej.
(72) Konsumenci w gospodarstwach domowych i społeczności prosumentów energii odnawialnej powinni zachować swoje prawa jako konsumenci, w tym prawo do zawarcia umowy z wybranym dostawcą i zmiany dostawcy.
(73) Sektor ogrzewania i chłodzenia, na który przypada około połowy zużycia energii końcowej w Unii, uważa się za sektor odgrywający kluczową rolę w przyspieszeniu obniżenia emisyjności systemu energetycznego. Ponadto jest to sektor strategiczny w kontekście bezpieczeństwa energetycznego, ponieważ prognozuje się, że do 2030 r. ogrzewanie i chłodzenie z wykorzystaniem energii odnawialnej będzie odpowiadać za około 40 % zużycia energii odnawialnej. Jednakże brak ujednoliconej strategii na poziomie Unii, brak internalizacji kosztów zewnętrznych oraz rozdrobnienie rynków ogrzewania i chłodzenia powodują jak dotychczas stosunkowo powolne postępy w tym sektorze.
(74) Kilka państw członkowskich wprowadziło środki w sektorze ogrzewania i chłodzenia w celu osiągnięcia swoich celów w zakresie energii odnawialnej do 2020 r. W związku z brakiem wiążących celów krajowych na okres po roku 2020 pozostałe krajowe zachęty mogą być jednak niewystarczające do realizacji długoterminowych celów w dziedzinie obniżania emisyjności na lata 2030 i 2050. W celu osiągnięcia tych celów, wzmocnienia pewności inwestorów i wspierania rozwoju ogólnounijnego rynku ogrzewania i chłodzenia z wykorzystaniem energii odnawialnej przy jednoczesnym poszanowaniu zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim", należy wspierać starania państw członkowskich pod względem zaopatrzenia w ogrzewanie i chłodzenie z wykorzystaniem energii odnawialnej w celu stopniowego podnoszenia udziału energii odnawialnej w ogólnym zużyciu. Ze względu na rozdrobnienie niektórych rynków ogrzewania i chłodzenia kwestią najwyższej wagi jest elastyczność przy opracowywaniu tego rodzaju działań. Ważne jest również, aby potencjalne rozpowszechnienie ogrzewania i chłodzenia z wykorzystaniem energii odnawialnej nie miało szkodliwych skutków ubocznych dla środowiska ani nie prowadziło do nieproporcjonalnych kosztów całkowitych. W celu zminimalizowania tego ryzyka zwiększanie udziału energii odnawialnej w sektorze ogrzewania i chłodzenia powinno uwzględniać sytuację tych państw członkowskich, w których udział ten jest już bardzo wysoki, lub w których nie wykorzystuje się ciepła odpadowego i chłodu odpadowego, takich jak Cypr i Malta.
(75) Systemy ciepłownicze i chłodnicze reprezentują obecnie około 10 % zapotrzebowania na ciepło w Unii, przy czym między państwami członkowskimi występują znaczne różnice. W strategii Komisji w zakresie ogrzewania i chłodzenia uznano potencjał obniżenia emisyjności systemów ciepłowniczych dzięki zwiększonej efektywności energetycznej i rozpowszechnianiu energii odnawialnej.
(76) W strategii na rzecz unii energetycznej również uznaje się rolę obywateli w transformacji energetyki, polegającą na tym, że obywatele biorą odpowiedzialność za transformację, korzystają z nowych technologii w celu obniżenia rachunków za energię i aktywnie uczestniczą w rynku.
(77) Należy położyć nacisk na potencjalną synergię między działaniami na rzecz rozpowszechnienia ogrzewania i chłodzenia z wykorzystaniem energii odnawialnej a dotychczasowymi programami na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE 14 i dyrektywy 2012/27/UE. W miarę możliwości państwa członkowskie powinny móc wykorzystać istniejące struktury administracyjne do wykonywania takich działań w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych.
(78) W dziedzinie systemów ciepłowniczych zasadnicze znaczenie ma zatem umożliwienie zmiany stosowanych paliw na energię ze źródeł odnawialnych oraz zapobieganie blokadzie regulacyjnej i technologicznej oraz zawężaniu stosowanych technologii dzięki wzmocnieniu praw producentów oraz końcowych odbiorców energii odnawialnej, a także zaoferowanie odbiorcom końcowym narzędzi, w celu ułatwienia im wyboru rozwiązań najlepszych pod względem efektywności energetycznej uwzględniających przyszłe potrzeby w zakresie ogrzewania i chłodzenia zgodnie z przewidywanymi kryteriami efektywności energetycznej budynków. Odbiorcy końcowi powinni otrzymywać przejrzyste i wiarygodne informacje na temat wydajności systemów ciepłowniczych i chłodniczych oraz udziału energii ze źródeł odnawialnych w ich indywidualnych dostawach ogrzewania lub chłodzenia.
(79) W celu ochrony konsumentów korzystających z systemów ciepłowniczych i chłodniczych, które nie są efektywnymi systemami ciepłowniczymi i chłodniczymi oraz w celu umożliwienia im produkowania ogrzewania lub chłodzenia z wykorzystaniem źródeł odnawialnych i przy znacznie lepszej efektywności energetycznej, należy konsumentom tym zapewnić prawo do odłączenia się i tym samym zaprzestania korzystania z usług ogrzewania lub chłodzenia przez nieefektywne systemy ciepłownicze i chłodnicze na poziomie całego budynku, poprzez rozwiązanie ich umowy lub, jeżeli umowa obejmuje kilka budynków, poprzez zmianę umowy z operatorem systemu ciepłowniczego lub chłodniczego.
(80) Aby przygotować proces przestawiania się na zaawansowane biopaliwa i zminimalizować ogólne skutki bezpośredniej i pośredniej zmiany użytkowania gruntów, należy ograniczyć ilość biopaliw i biopłynów produkowanych ze zbóż i innych roślin wysokoskrobiowych, cukrów i roślin oleistych, które można zaliczać na poczet realizacji celów określonych w niniejszej dyrektywie, bez ograniczania ogólnej możliwości wykorzystywania takich biopaliw i biopłynów. Wprowadzenie limitu na poziomie Unii nie powinno uniemożliwiać państwom członkowskim wprowadzenia niższych limitów w odniesieniu do ilości biopaliw i biopłynów produkowanych ze zbóż i innych roślin wysokoskrobiowych, cukrów i roślin oleistych, które na poziomie krajowym można zaliczać na poczet realizacji celów określonych w niniejszej dyrektywie, bez ograniczania ogólnej możliwości wykorzystywania takich biopaliw i biopłynów.
(81) Dyrektywa 2009/28/WE określiła kryteria zrównoważonego rozwoju, w tym kryterium ochrony terenów o wysokiej wartości bioróżnorodności i terenów zasobnych w pierwiastek węgla, ale nie objęła kwestii pośredniej zmiany użytkowania gruntów. Pośrednia zmiana użytkowania gruntów ma miejsce, gdy uprawa roślin z przeznaczeniem na produkcję biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy wypiera tradycyjną produkcję roślin przeznaczonych do celów spożywczych lub pastewnych. Taki dodatkowy popyt zwiększa presję na użytkowanie gruntów i może doprowadzić do rozszerzenia gruntów rolnych na obszary zasobne w pierwiastek węgla, takie jak lasy, tereny podmokłe i torfowiska, powodując dodatkowe emisje gazów cieplarnianych. W dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1513 15 uznaje się, że skala skutkującej emisjami gazów cieplarnianych pośredniej zmiany użytkowania gruntów może niwelować część lub całość ograniczenia emisji gazów cieplarnianych przypisywanego poszczególnym biopaliwom, biopłynom lub paliwom z biomasy. Pośrednia zmiana użytkowania gruntów wiąże się z pewnymi zagrożeniami, jednak badania naukowe wykazały, że skala tego zjawiska zależy od szeregu czynników, takich jak rodzaj surowca wykorzystanego do produkcji paliwa, poziom dodatkowego popytu na surowce związany z wykorzystywaniem biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy oraz zakres, w jakim tereny zasobne w pierwiastek węgla są chronione na całym świecie. Chociaż poziom emisji gazów cieplarnianych wynikających z pośredniej zmiany użytkowania gruntów nie może zostać jednoznacznie określony w sposób wystarczająco precyzyjny, by mógł być ujęty w metodyce obliczania emisji gazów cieplarnianych, najwyższe ryzyko pośredniej zmiany użytkowania gruntów stwierdzono w odniesieniu do biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy wyprodukowanych z surowców, w przypadku których zaobserwowano znaczącą ekspansję obszaru produkcji na tereny zasobne w pierwiastek węgla. Należy zatem, co do zasady, ograniczyć promowanie w ramach niniejszej dyrektywy biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy produkowanych z roślin spożywczych i pastewnych, a ponadto zobowiązać państwa członkowskie do wyznaczenia indywidualnego i stopniowo zmniejszającego się limitu dla biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy produkowanych z roślin spożywczych i pastewnych, w przypadku których zaobserwowano znaczącą ekspansję obszaru produkcji na tereny zasobne w pierwiastek węgla. Biopaliwa, biopłyny i paliwa z biomasy o niskim ryzyku spowodowania pośredniej zmiany użytkowania gruntów należy zwolnić z indywidualnego i stopniowo zmniejszającego się limitu.
(82) Do ograniczenia pośredniej zmiany użytkowania gruntów przyczynić się może wzrost plonów w sektorach rolniczych wynikający z ulepszonych praktyk rolniczych, inwestycji w lepsze urządzenia i transferu wiedzy, wykraczający ponad poziomy, które byłyby osiągane przy braku promujących wydajność systemów odnoszących się do biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy produkowanych z roślin spożywczych i pastewnych, a także z uprawiania roślin na gruntach, których wcześniej nie wykorzystywano do uprawy roślin. W przypadku gdy istnieją dowody na to, że takie środki doprowadziły do wzrostu produkcji wykraczającego poza przewidywany wzrost wydajności, biopaliwa, biopłyny i paliwa z biomasy produkowane z takich dodatkowych surowców należy uznać za biopaliwa, biopłyny i paliwa z biomasy o niskim ryzyku spowodowania pośredniej zmiany użytkowania gruntów. Należy w tym kontekście uwzględnić roczne wahania plonów.
(83) W dyrektywie (UE) 2015/1513 wezwano Komisję, aby bezzwłocznie przedłożyła całościowy wniosek dotyczący racjonalnej pod względem kosztów i neutralnej technologicznie polityki po roku 2020 w celu stworzenia długoterminowej perspektywy dla inwestycji w zrównoważone biopaliwa o niskim ryzyku spowodowania pośredniej zmiany użytkowania gruntów, mając na uwadze główny cel w postaci obniżania emisyjności sektora transportu. Nałożony na państwa członkowskie obowiązek wprowadzenia wymogu, by dostawcy paliw realizowali zasadę ogólnego udziału paliw ze źródeł odnawialnych może dać inwestorom pewność i zachęcić do stałego rozwoju alternatywnych odnawialnych paliw transportowych, w tym zaawansowanych biopaliw, odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego oraz odnawialnej energii elektrycznej w sektorze transportu. Ponieważ alternatywy ze źródeł odnawialnych mogą nie być dostępne lub opłacalne dla wszystkich dostawców paliw, należy umożliwić państwom członkowskim wprowadzenie rozróżnienia między dostawcami paliw oraz - w razie potrzeby - zwolnienie szczególnych rodzajów dostawców paliw z tego obowiązku. Ponieważ handel paliwami transportowymi nie przysparza trudności, dostawcy paliw w państwach członkowskich posiadających niewielkie ilości odpowiednich zasobów mają, z dużym prawdopodobieństwem, możliwość łatwego uzyskiwania paliw odnawialnych z innych źródeł.
(84) Należy utworzyć unijną bazę danych, by zapewnić przejrzystość i identyfikowalność paliw odnawialnych. O ile państwa członkowskie powinny mieć możliwość dalszego korzystania z krajowych baz danych lub ich tworzenia, te krajowe bazy danych powinny być połączone z unijną bazą danych, aby zapewnić natychmiastowe przekazywanie danych i harmonizację przepływów danych.
(85) Zaawansowane biopaliwa i inne biopaliwa oraz biogaz wyprodukowane z surowców wymienionych w załączniku do niniejszej dyrektywy, odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego oraz odnawialna energia elektryczna w sektorze transportu mogą przyczynić się do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla, stymulując obniżanie emisyjności unijnego sektora transportu w sposób racjonalny pod względem kosztów oraz zwiększając m.in. dywersyfikację źródeł energii w sektorze transportu przy jednoczesnym wspieraniu innowacji, wzrostu i zatrudnienia w gospodarce Unii i zmniejszeniu uzależnienia od przywozu energii. Nałożony na państwa członkowskie obowiązek wprowadzenia wymogu, by dostawcy paliw zapewniali minimalny udział zaawansowanych biopaliw i niektórych biogazów, ma na celu sprzyjanie stałemu rozwojowi zaawansowanych paliw, w tym biopaliw. Ważne jest zapewnienie, aby obowiązek ten prowadził do promowania poprawy charakterystyki dostarczanych paliw pod względem emisji gazów cieplarnianych. Komisja powinna ocenić charakterystykę tych paliw pod względem emisji gazów cieplarnianych, ich innowacyjności technologicznej i zrównoważonego charakteru.
(86) W zakresie inteligentnego transportu istotne jest zwiększenie rozwoju i wdrażania elektromobilności na drogach, jak również przyspieszenie zastosowania zaawansowanych technologii w innowacyjnej kolei.
(87) Oczekuje się, że do 2030 r. znaczną część zużycia energii odnawialnej w sektorze transportu będzie stanowić elektromobilność. Ze względu na szybki rozwój elektromobilności i potencjał tego sektora pod kątem wzrostu gospodarczego i zatrudnienia w Unii należy przewidzieć dalsze zachęty. W celu promowania odnawialnej energii elektrycznej w sektorze transportu i w celu zmniejszenia względnej niekorzystnej sytuacji w statystyce dotyczącej energii, należy stosować mnożniki dla odnawialnej energii elektrycznej dostarczanej dla sektora transportu. Ponieważ nie jest możliwe rozliczenie w statystykach - poprzez specjalnie w tym celu dokonane pomiary, jak np. ładowanie w domu - całej energii elektrycznej dostarczonej dla pojazdów drogowych, należy stosować mnożniki, aby zapewnić odpowiednie rozliczenie pozytywnego wpływu zelektryfikowanego transportu opartego na energii odnawialnej. Należy rozważyć możliwe sposoby zapewnienia, by nowy popyt na energię elektryczną w sektorze transportu został zaspokojony z wykorzystaniem dodatkowych mocy wytwórczych energii ze źródeł odnawialnych.
(88) W świetle ograniczeń klimatycznych, które zmniejszają możliwość korzystania z niektórych rodzajów biopaliw ze względu na kwestie środowiskowe, techniczne lub zdrowotne, a także z uwagi na rozmiar i strukturę ich rynków paliwowych Cypr i Malta powinny do celów wykazania zgodności z nałożonymi na dostawców paliw krajowymi obowiązkami stosowania energii odnawialnej móc uwzględnić te nieodłączne ograniczenia.
(89) Promowanie pochodzących z recyklingu paliw węglowych może przyczynić się do realizacji celów polityki dotyczących dywersyfikacji źródeł energii i obniżenia emisyjności sektora transportu, jeżeli paliwa te spełniają odpowiedni minimalny próg ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Należy zatem włączyć te paliwa do spoczywającego na dostawcach paliw obowiązku, dając jednocześnie państwom członkowskim możliwość nieuwzględniania tych paliw w obowiązku, o ile tak zdecydują. Ponieważ paliwa te nie są odnawialne, nie powinny być zaliczane na poczet ogólnego unijnego celu dotyczącego energii ze źródeł odnawialnych.
(90) Odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego są ważne dla zwiększenia udziału energii odnawialnej w sektorach, co do których oczekuje się, że w perspektywie długoterminowej będą polegały na paliwach ciekłych. W celu zapewnienia, by paliwa odnawialne pochodzenia niebiologicznego przyczyniały się do redukcji gazów cieplarnianych, energia elektryczna wykorzystywana do produkcji paliw powinna pochodzić ze źródeł odnawialnych. Komisja powinna opracować, w drodze aktów delegowanych, wiarygodną unijną metodykę, która ma być stosowana w przypadku, gdy taka energia elektryczna pobierana jest z sieci. Metodyka ta powinna zapewnić czasową i geograficzną korelację między produkującą energię elektryczną jednostką produkcyjną, z którą producent ma dwustronną umowę zakupu odnawialnej energii elektrycznej, a produkcją paliw. Na przykład, paliwa odnawialne pochodzenia niebiologicznego nie mogą być zaliczone w całości jako odnawialne, jeżeli są produkowane w czasie, gdy zakontraktowana jednostka produkująca energię odnawialną nie wytwarza energii elektrycznej. Innym przykładem jest przypadek zatoru w sieci elektroenergetycznej, kiedy to paliwa mogą być zaliczane w całości jako odnawialne tylko wówczas, gdy zarówno zakład produkujący energię elektryczną, jak i zakład produkujący paliwo znajdą się po tej samej stronie w stosunku do zatoru. Ponadto powinien być również obecny element dodatkowości, co oznacza, że producent paliwa przyczynia się do rozpowszechniania lub do finansowania energii odnawialnej.
(91) Surowce, które mają niewielki wpływ na pośrednią zmianę użytkowania gruntów, jeżeli są wykorzystywane do produkcji biopaliw, powinny być promowane ze względu na ich wkład w obniżanie emisyjności gospodarki. Surowce do zaawansowanych biopaliw oraz biogazu dla transportu, w przypadku których technologia jest bardziej innowacyjna i mniej dojrzała, a zatem potrzebuje większego wsparcia, należy w szczególności uwzględnić w załączniku do niniejszej dyrektywy. W celu zapewnienia jego aktualizacji w świetle najnowszych osiągnięć technologicznych, przy jednoczesnym zapobieżeniu niezamierzonym negatywnym skutkom, Komisja powinna dokonać przeglądu tego załącznika w celu zbadania konieczności uwzględnienia w załączniku nowych surowców.
(92) Koszty przyłączenia do sieci gazowej nowych producentów gazu ze źródeł odnawialnych powinny opierać się na obiektywnych, przejrzystych i niedyskryminujących kryteriach z należytym uwzględnieniem korzyści, jakie daje sieci gazowej przyłączenie lokalnych producentów gazu ze źródeł odnawialnych.
(93) Aby w pełni wykorzystać potencjał biomasy, która nie obejmuje torfu lub materiałów zawartych w formacjach geologicznych lub przekształconych na skamieliny, pod względem obniżania emisyjności gospodarki dzięki jej wykorzystaniu na potrzeby materiałów i energii, Unia i państwa członkowskie powinny wspierać większą, zgodną z zasadami zrównoważonego rozwoju mobilizację istniejących zasobów drewna i zasobów rolnictwa oraz opracowanie nowych systemów gospodarki leśnej i produkcji rolnej, pod warunkiem że spełnione są kryteria zrównoważonego rozwoju i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.
(94) Biopaliwa, biopłyny i paliwa z biomasy powinny być zawsze produkowane w sposób zrównoważony. Biopaliwa, biopłyny i paliwa z biomasy stosowane do realizacji unijnych celów określonych w niniejszej dyrektywie oraz te, które korzystają z systemów wsparcia, powinny zatem spełniać kryteria zrównoważonego rozwoju i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Harmonizacja tych kryteriów dla biopaliw i biopłynów ma podstawowe znaczenie dla osiągnięcia celów polityki energetycznej, jak określono w art. 194 ust. 1 TFUE. Taka harmonizacja zapewnia funkcjonowanie wewnętrznego rynku energii, ułatwiając tym samym państwom członkowskim handel zgodnymi z niniejszą dyrektywą biopaliwami i biopłynami, zwłaszcza w odniesieniu do spoczywającego na państwach członkowskich obowiązku nieodmawiania - z innych powodów dotyczących zrównoważonego rozwoju - uwzględnienia biopaliw i biopłynów uzyskanych zgodnie z niniejszą dyrektywą. Pozytywne skutki harmonizacji tych kryteriów dla sprawnego funkcjonowania wewnętrznego rynku energii oraz dla unikania zakłóceń konkurencji w Unii nie mogą zostać zaprzepaszczone. W odniesieniu do paliw z biomasy państwa członkowskie powinny mieć możliwość ustanowienia dodatkowych kryteriów zrównoważonego rozwoju i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.
(95) W kontekście niniejszej dyrektywy Unia powinna podjąć odpowiednie działania, obejmujące wsparcie kryteriów zrównoważonego rozwoju i ograniczania emisji gazów cieplarnianych, w odniesieniu do biopaliw oraz biopłynów i paliw z biomasy.
(96) Produkcja surowców rolnych na potrzeby biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy oraz przewidziane w niniejszej dyrektywie zachęty służące promowaniu ich stosowania nie powinny sprzyjać niszczeniu terenów o dużej bioróżnorodności. Takie wyczerpywalne zasoby, których powszechne znaczenie zostało uznane przez różnorodne instrumenty międzynarodowe, powinny być chronione. Konieczne jest zatem określenie kryteriów zrównoważonego rozwoju i ograniczania emisji gazów cieplarnianych, zapewniających, aby biopaliwa, biopłyny i paliwa z biomasy kwalifikowały się do objęcia zachętami jedynie w przypadku, gdy istnieje gwarancja, że surowce rolne nie pochodzą z terenów o dużej bioróżnorodności lub, w przypadku obszarów wyznaczonych do celów ochrony przyrody lub ochrony rzadkich lub zagrożonych ekosystemów lub gatunków, właściwy organ wykaże, że produkcja surowców rolnych nie przeszkadza w realizacji takich celów.
(97) Lasy powinny być uznawane za różnorodne biologicznie zgodnie z kryteriami zrównoważonego rozwoju, jeżeli są to lasy pierwotne zgodnie z definicją stosowaną przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) w jej ocenie światowych zasobów leśnych lub jeżeli są chronione przepisami krajowymi dotyczącymi ochrony przyrody. Za lasy bioróżnorodne powinny być uznane obszary, na których zbierane są niedrzewne produkty leśne, pod warunkiem że skutki działalności człowieka są tam niewielkie. Innych rodzajów lasów określonych przez FAO, takich jak lasy naturalne zmodyfikowane, lasy półnaturalne i plantacje, nie należy uważać za lasy pierwotne. Ponadto, mając na uwadze dużą bioróżnorodność niektórych obszarów trawiastych, zarówno w klimacie umiarkowanym, jak i zwrotnikowym, w tym sawann, stepów, formacji krzewiastych i prerii o wysokiej bioróżnorodności, należy uniemożliwić objęcie zachętami przewidzianymi w niniejszej dyrektywie biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy wyprodukowanych z surowców rolnych pochodzących z takich terenów. W celu ustanowienia odpowiednich kryteriów określenia takich obszarów trawiastych o wysokiej bioróżnorodności zgodnie z najlepszymi dostępnymi danymi naukowymi i odnośnymi standardami międzynarodowymi należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze.
(98) Tereny nie powinny być przekształcane pod uprawę surowców rolnych na potrzeby biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy, jeżeli strata zasobów węgla w wyniku przekształcenia nie mogłaby w rozsądnym okresie, przy uwzględnieniu pilnego charakteru problemu zmiany klimatu, zostać zrównoważona przez ograniczenie emisji gazów cieplarnianych powstałych w wyniku produkcji i stosowania biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy. Zapobiegłoby to prowadzeniu przez podmioty gospodarcze niepotrzebnie pracochłonnych badań oraz przekształcaniu terenów zasobnych w pierwiastek węgla, które okazały się niewłaściwe do uprawy surowców rolnych do produkcji biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy. Rejestry światowych ilości pierwiastka węgla wskazują, że tereny podmokłe oraz obszary stale zalesione z pokryciem powierzchni przez korony drzew powyżej 30 % powinny należeć do tej kategorii.
(99) W ramach wspólnej polityki rolnej unijni rolnicy powinni przestrzegać kompleksowego zestawu wymogów środowiskowych w celu otrzymania wsparcia bezpośredniego. Przestrzeganie tych wymogów można najskuteczniej sprawdzać w kontekście polityki rolnej. Wspomnianych wymogów nie należy włączać do systemu zrównoważonego rozwoju, ponieważ kryteria zrównoważonego rozwoju dotyczące bioenergii powinny obejmować zasady, które są obiektywne i są stosowane na całym świecie. Weryfikacja zgodności na podstawie niniejszej dyrektywy mogłaby również spowodować nadmierne obciążenia administracyjne.
(100) Surowce rolne do produkcji biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy powinny być produkowane z zastosowaniem praktyk, które są spójne z zasadami ochrony jakości gleby i węgla organicznego w glebie. Dlatego też jakość gleby i węgiel obecny w glebie powinny być ujęte w systemach monitorowania przez operatorów lub organy krajowe.
(101) Należy wprowadzić ogólnounijne kryteria zrównoważonego rozwoju i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych dotyczące paliw z biomasy stosowanych w sektorze energii elektrycznej oraz w sektorze ogrzewania i chłodzenia, co pozwoli nadal w znacznym stopniu ograniczać emisję gazów cieplarnianych w przeciwieństwie do rozwiązań opartych na paliwach kopalnych, w celu zapobiegania niezamierzonym skutkom dla zrównoważonego rozwoju i wspierania rynku wewnętrznego. Regiony najbardziej oddalone powinny mieć możliwość wykorzystania potencjału swoich zasobów w celu zwiększenia produkcji energii odnawialnej i swojej niezależności energetycznej.
(102) W celu zapewnienia - pomimo rosnącego zapotrzebowania na biomasę leśną - by zbiory przeprowadzono w sposób zrównoważony w lasach, gdzie zapewniona jest regeneracja, by szczególną uwagę poświęcano obszarom wyraźnie wyznaczonym do ochrony różnorodności biologicznej, krajobrazu i określonych elementów przyrodniczych, by zasoby różnorodności biologicznej były chronione, a zasoby węgla monitorowane, surowce drzewne powinny pochodzić wyłącznie z lasów, gdzie zbiory przeprowadza się według zasad zrównoważonej gospodarki leśnej, które są opracowywane w ramach międzynarodowych programów dotyczących gospodarki leśnej, takich jak Forest Europe, i które są wdrażane za pomocą prawa krajowego lub najlepszych praktyk zarządczych na poziomie obszaru pozyskiwania. Operatorzy powinni podjąć odpowiednie działania, aby zminimalizować ryzyko stosowania biomasy leśnej niezgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju do produkcji bioenergii. W tym celu operatorzy powinni wprowadzić podejście oparte na ryzyku. W związku z tym Komisja powinna opracować, w drodze aktów wykonawczych, wytyczne operacyjne dotyczące weryfikacji zgodności z podejściem opartym na ryzyku po przeprowadzeniu konsultacji z Komitetem ds. Zrównoważonego Charakteru Biopaliw, Biopłynów i Paliw z Biomasy.
(103) Zbiory w celu produkcji energii nasiliły się i mają się nadal nasilać w przyszłości, co pociąga za sobą zwiększenie przywozu surowców z państw trzecich oraz wzrost produkcji tych surowców na terenie Unii. Należy zapewnić zrównoważony charakter tych zbiorów.
(104) W celu zminimalizowania obciążenia administracyjnego unijne kryteria zrównoważonego rozwoju i ograniczania emisji gazów cieplarnianych powinny mieć zastosowanie wyłącznie do energii elektrycznej i ciepła pochodzących z paliw z biomasy produkowanych w instalacjach o całkowitej nominalnej mocy cieplnej wynoszącej co najmniej 20 MW.
(105) Paliwa z biomasy powinny być przekształcane w energię elektryczną i ciepło w efektywny sposób, aby maksymalnie zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne i ograniczanie emisji gazów cieplarnianych, a także ograniczyć emisje zanieczyszczeń powietrza i zminimalizować presję na ograniczone zasoby biomasy.
(106) Należy podnieść minimalny próg ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w odniesieniu do biopaliw, biopłynów i biogazu dla transportu produkowanych w nowych instalacjach w celu poprawy ich całkowitego bilansu gazów cieplarnianych oraz w celu zniechęcenia do dalszych inwestycji w instalacje o słabych parametrach pod względem ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. To podniesienie progu zapewnia ochronę inwestycji w odniesieniu do mocy produkcyjnych w zakresie produkcji biopaliw, biopłynów i biogazu dla transportu.
(107) Na podstawie doświadczeń w praktycznym wdrażaniu unijnych kryteriów zrównoważonego rozwoju należy rozszerzyć rolę dobrowolnych międzynarodowych i krajowych systemów certyfikacji, aby weryfikacja zgodności z kryteriami zrównoważonego rozwoju odbywała się w sposób zharmonizowany.
(108) W interesie Unii leży działanie na rzecz opracowania dobrowolnych międzynarodowych lub krajowych systemów, które określają normy dla zrównoważonej produkcji biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy i poświadczają spełnianie tych norm przez produkcję biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy. Z tego powodu należy ustanowić przepis nakazujący uznawanie systemów za dostarczające wiarygodnych dowodów i danych, jeżeli spełniają one odpowiednie normy wiarygodności, przejrzystości i niezależności audytu. W celu zapewnienia, aby zgodność z kryteriami zrównoważonego rozwoju i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych była być weryfikowana w solidny i ujednolicony sposób, a w szczególności w celu zapobiegania nadużyciom, Komisja powinna mieć prawo do przyjmowania szczegółowych przepisów wykonawczych, w tym odpowiednich standardów wiarygodności, przejrzystości i niezależnego audytu, które mają być stosowane w odniesieniu do systemów dobrowolnych.
(109) Systemy dobrowolne odgrywają coraz ważniejszą rolę w dostarczaniu dowodów zgodności z kryteriami zrównoważonego rozwoju i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w przypadku biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy. Komisja powinna zatem zobowiązać dobrowolne systemy, w tym te już uznane przez Komisję, do regularnego składania sprawozdań z działalności. Sprawozdania te należy udostępniać publicznie, aby zwiększyć przejrzystość i poprawić nadzór sprawowany przez Komisję. Ponadto tego rodzaju sprawozdawczość byłaby dla Komisji źródłem niezbędnych informacji do wykorzystania w sprawozdaniach dotyczących działania dobrowolnych systemów z myślą o określeniu najlepszych praktyk i przedłożeniu, w stosownych przypadkach, wniosku dotyczącego dalszego propagowania takich najlepszych praktyk.
(110) W celu ułatwienia funkcjonowania rynku wewnętrznego dowody dotyczące kryteriów zrównoważonego rozwoju i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych dla biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy, które zostały uzyskane w ramach systemu uznanego przez Komisję, powinny być akceptowane we wszystkich państwach członkowskich. Państwa członkowskie powinny przyczynić się do prawidłowego stosowania zasad certyfikacji dobrowolnych systemów, nadzorując działanie jednostek certyfikujących, które są akredytowane przez krajową jednostkę akredytującą, i informując dobrowolne systemy o istotnych obserwacjach.
(111) W celu uniknięcia niewspółmiernych obciążeń administracyjnych należy ustanowić wykaz wartości standardowych dla powszechnych ścieżek produkcji biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy, który powinien być aktualizowany i rozszerzany, gdy będą udostępniane nowe wiarygodne dane. W odniesieniu do biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy podmioty gospodarcze powinny zawsze mieć możliwość powołania się na poziom ograniczenia emisji gazów cieplarnianych określony w tym wykazie. W przypadku gdy wartość standardowa dla ograniczania emisji gazów cieplarnianych dla danej ścieżki produkcji jest niższa niż wymagany minimalny poziom ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, producenci pragnący wykazać zgodność z tym poziomem minimalnym powinni mieć obowiązek wykazania, że rzeczywiste emisje gazów cieplarnianych ze stosowanego przez nich procesu produkcji są niższe niż emisje, które zostały przyjęte przy obliczeniach wartości standardowych.
(112) Konieczne jest ustanowienie jasnych, opartych na obiektywnych i niedyskryminacyjnych kryteriach zasad dotyczących obliczania ograniczenia emisji gazów cieplarnianych z biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy oraz ich odpowiedników kopalnych.
(113) Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy technicznej i naukowej w metodyce rozliczania emisji gazów cieplarnianych należy uwzględniać przekształcenie stałych i gazowych paliw z biomasy w energię końcową, aby zachować spójność z wyliczeniem udziału energii odnawialnej, którą można zaliczyć na poczet realizacji unijnego celu wyznaczonego w niniejszej dyrektywie. Przyporządkowanie emisji gazów cieplarnianych do produktów ubocznych, w odróżnieniu od odpadów i pozostałości, również powinno podlegać rewizji, w przypadkach gdy energia elektryczna lub ciepło i chłód są produkowane w instalacjach kogeneracyjnych lub poligeneracyjnych.
(114) Jeżeli tereny zasobne w pierwiastek węgla znajdujący się w glebie lub roślinności zostaną przekształcone pod uprawę surowców do produkcji biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy, część zmagazynowanego pierwiastka węgla zostanie zasadniczo uwolniona do atmosfery, co doprowadzi do wytworzenia dwutlenku węgla (CO2). Wynikający z tego negatywny wpływ gazów cieplarnianych może przewyższać - w niektórych przypadkach nawet w dużym stopniu - pozytywny wpływ związany ze zmniejszeniem emisji gazów cieplarnianych dzięki stosowaniu biopaliw, biopłynów lub paliw z biomasy. Dlatego przy obliczaniu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w przypadku poszczególnych biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy uwzględniane powinny być wszystkie skutki uwalniania węgla do atmosfery, do którego doszło w wyniku takiego przekształcenia. Jest to potrzebne, aby zagwarantować, że przy obliczeniach ograniczenia emisji gazów cieplarnianych uwzględniane są łączne skutki uwalnianego do atmosfery węgla, będące rezultatem stosowania biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy.
(115) Obliczając wpływ przekształcenia terenów pod względem emisji gazów cieplarnianych, podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość korzystania z wartości rzeczywistych zasobów węgla związanych z referencyjnym użytkowaniem terenu i użytkowaniem terenu po jego przekształceniu. Powinny również móc stosować wartości standardowe. Właściwą podstawę takich wartości standardowych stanowi metodyka Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (zwanego dalej "IPCC"). Obecnie metoda ta nie została przedstawiona w postaci pozwalającej na bezpośrednie zastosowanie przez podmioty gospodarcze. Komisja powinna zatem zrewidować swoje wytyczne z dnia 10 czerwca 2010 r. w odniesieniu do obliczania zasobów węgla w glebie do celów zasad obliczania wpływu biopaliw, biopłynów i ich odpowiedników kopalnych na emisję gazów cieplarnianych, określonych w załączniku do niniejszej dyrektywy, a jednocześnie zapewnić zgodność z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 525/2013 16 .
(116) Produkty uboczne z produkcji i stosowania paliw powinny być uwzględniane przy obliczaniu emisji gazów cieplarnianych. Metoda substytucyjna jest właściwa do celów analizy politycznej, lecz nie do regulacji dotyczących poszczególnych operatorów gospodarczych i poszczególnych partii paliw transportowych. W tych przypadkach najwłaściwszą metodą jest alokacja energii, ponieważ jest ona łatwa w stosowaniu i przewidywalna, ogranicza do minimum zachęty przynoszące efekty odwrotne do zamierzonych i daje wyniki, które są zasadniczo porównywalne z wynikami uzyskiwanymi przy stosowaniu metody substytucyjnej. Do celów analizy polityki Komisja powinna w swoich sprawozdaniach również podawać wyniki uzyskane przy zastosowaniu metody substytucyjnej.
(117) Produkty uboczne są czym innym niż pozostałości i pozostałości rolnicze, ponieważ stanowią podstawowy cel procesu produkcji. Należy zatem uściślić, że pozostałości pożniwne pochodzące z rolnictwa są pozostałościami, a nie produktami ubocznymi. Nie ma to wpływu na dotychczasową metodykę, ale precyzuje istniejące przepisy. 17
(118) Uznana metoda stosowania alokacji energii jako zasady podziału emisji gazów cieplarnianych między produkty uboczne działa dobrze i powinna być nadal wykorzystywana. Należy dostosować metodykę obliczania emisji gazów cieplarnianych pochodzących ze skojarzonej gospodarki energetycznej (CHP) w przypadku stosowania CHP do przetwarzania biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy do metodyki stosowanej w przypadku CHP jako produktu końcowego.
(119) W metodyce tej uwzględnia się redukcję emisji gazów cieplarnianych w wyniku stosowania CHP w porównaniu z wykorzystaniem tylko elektrowni lub tylko ciepłowni, z uwzględnieniem użyteczności energii cieplnej w porównaniu z energią elektryczną oraz użyteczności energii cieplnej przy różnych temperaturach. Wynika z tego, że przy wyższej temperaturze powstaje większa część całkowitej ilości emisji gazów cieplarnianych niż w przypadku ciepła przy niższej temperaturze, gdy jest ono wytwarzane jednocześnie z energią elektryczną. W metodyce tej uwzględnia się cały proces aż do uzyskania energii końcowej łącznie z przetworzeniem w energię cieplną lub elektryczną.
(120) Dane wykorzystywane do obliczania wartości standardowych powinny być uzyskiwane z niezależnych źródeł naukowych i odpowiednio aktualizowane, w miarę jak te źródła dokonują dalszych postępów w pracach. Komisja powinna zachęcać te źródła do uwzględniania w aktualizacjach ich prac emisji pochodzących z upraw, wpływu warunków regionalnych i klimatycznych, wpływu upraw prowadzonych przy użyciu zrównoważonych rolnych i ekologicznych metod upraw, a także wkładu naukowego producentów w Unii i w państwach trzecich oraz wkładu społeczeństwa obywatelskiego.
(121) Na świecie rośnie popyt na surowce rolne. Część tego rosnącego popytu zostanie prawdopodobnie zaspokojona poprzez zwiększenie powierzchni gruntów rolnych. Rekultywacja terenów, które zostały poważnie zdegradowane i wobec tego nie mogą być wykorzystywane w inny sposób do celów rolnych, jest sposobem na zwiększenie powierzchni gruntów rolnych dostępnych pod uprawy. System zrównoważonego rozwoju powinien zachęcać do użytkowania takich rekultywowanych terenów ponieważ propagowanie biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy przyczyni się do zwiększonego zapotrzebowania na produkty rolne.
(122) W celu zapewnienia zharmonizowanego wdrożenia metodyki obliczania emisji gazów cieplarnianych oraz dostosowania jej do najnowszych wyników badań naukowych należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do modyfikowania przewidzianych w tej metodyce zasad i wartości niezbędnych do oceny, czy kryteria ograniczenia emisji gazów cieplarnianych zostały spełnione, oraz do oceny, czy sprawozdania składane przez państwa członkowskie i państwa trzecie zawierają prawidłowe dane dotyczące emisji związanych z uprawą surowców.
(123) Europejskie sieci gazowe stają się coraz bardziej zintegrowane. Promowanie produkcji i używania biometanu, jego wprowadzanie do sieci gazu ziemnego oraz handel transgraniczny tworzą potrzebę zapewnienia należytego uwzględniania energii odnawialnej, a także unikania podwójnych zachęt wynikających z systemów wsparcia w różnych państwach członkowskich. System bilansu masy związany z weryfikacją zrównoważonego rozwoju bioenergii oraz nowa unijna baza danych mają na celu pomóc w zajęciu się tymi kwestiami..
(124) Dla osiągnięcia celów niniejszej dyrektywy niezbędne jest, aby Unia i państwa członkowskie poświęciły znaczącą ilość środków finansowych na badanie i rozwój technologii związanych z energią odnawialna. W szczególności Europejski Instytut Innowacji i Technologii powinien nadać pierwszeństwo pracom badawczo-rozwojowym nad technologiami związanymi z energią odnawialną.
(125) Podczas wdrażania niniejszej dyrektywy należy uwzględniać, w stosownych przypadkach, Konwencję o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, w szczególności wdrożone za pośrednictwem dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/4/WE 18 .
(126) W celu zmiany lub uzupełnienia innych niż istotne elementów niniejszej dyrektywy należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 TFUE w odniesieniu do: ustanowienia metodyki obliczania ilości energii odnawialnej wykorzystywanej do chłodzenia oraz systemów lokalnego chłodzenia, a także metodyki obliczania energii z pomp ciepła; ustanowienia URDP oraz stworzenia warunków do sfinalizowania transakcji transferów statystycznych między państwami członkowskimi za pośrednictwem URDP; ustanowienia odpowiednich minimalnych progów ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w przypadku pochodzących z recyklingu paliw węglowych; przyjęcia i, w stosownych, przypadkach zmiany kryteriów dotyczących certyfikacji biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy o niskim ryzyku spowodowania pośredniej zmiany użytkowania gruntów oraz określania surowców o wysokim ryzyku spowodowania pośredniej zmiany użytkowania gruntów, w przypadku których to surowców zaobserwowano znaczącą ekspansję produkcji na tereny zasobne w pierwiastek węgla i stopniowe zmniejszenie ich wkładu w realizację celów określonych w niniejszej dyrektywie; dostosowywania wartości energetycznej paliw transportowych do postępu naukowego i technicznego; ustanowienia unijnej metodyki określania zasad, według których podmioty gospodarcze mają spełniać warunki dotyczące zaliczania energii elektrycznej w całości jako odnawialnej w przypadku używania jej do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego lub przy pobieraniu jej z sieci; określania metodyki, według której ustalany ma być udział biopaliwa oraz biogazu dla transportu będących produktem przetwarzania biomasy we wspólnym procesie z paliwami kopalnymi oraz metodyki, według której oceniane mają być ograniczenia emisji gazów cieplarnianych pochodzące z odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzące z recyklingu paliw węglowych w celu zapewnienia, aby jednostki z tytułu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych przyznawane były tylko raz; zmiany wykazów surowców do produkcji zaawansowanych biopaliw i innych biopaliw oraz biogazu, wyłącznie poprzez dodawanie pozycji do tych wykazów, a nie ich usuwanie; oraz uzupełniania lub zmiany zasad obliczania wpływu biopaliw, biopłynów i ich odpowiedników kopalnych na emisję gazów cieplarnianych. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa 19 . W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.
(127) Środki niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy powinny zostać przyjęte zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 20 .
(128) Ponieważ cel niniejszej dyrektywy, mianowicie osiągnięcie co najmniej 32-procentowego udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto w Unii do 2030 r., nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na rozmiar działania, możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(129) Zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną państw członkowskich i Komisji z dnia 28 września 2011 r. dotyczącą dokumentów wyjaśniających 21 , państwa członkowskie zobowiązały się do złożenia, w uzasadnionych przypadkach, wraz z powiadomieniem o transpozycji, jednego lub więcej dokumentów wyjaśniających związki między elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów transpozycyjnych. W odniesieniu do niniejszej dyrektywy prawodawca uznaje, że przekazanie takich dokumentów jest uzasadnione.
(130) Zobowiązanie do transpozycji niniejszej dyrektywy do prawa krajowego powinno być ograniczone do tych przepisów, które stanowią merytoryczną zmianę w porównaniu z dyrektywą 2009/28/WE. Zobowiązanie do transpozycji przepisów, które nie uległy zmianie, wynika z tej dyrektywy.
(131) Niniejsza dyrektywa powinna pozostawać bez uszczerbku dla zobowiązań państw członkowskich dotyczących terminów transpozycji do prawa krajowego dyrektywy Rady 2013/18/UE 22 i dyrektywy (UE) 2015/1513,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
| W imieniu Parlamentu Europejskiego | W imieniu Rady |
| A. TAJANI | J. BOGNER-STRAUSS |
| Przewodniczący | Przewodnicząca |
ZAŁĄCZNIK II 162
ZASADA NORMALIZACJI WYLICZEŃ ILOŚCI ENERGII ELEKTRYCZNEJ POCHODZĄCEJ Z ELEKTROWNI WODNYCH I WIATROWYCH
ZASADA NORMALIZACJI WYLICZEŃ ILOŚCI ENERGII ELEKTRYCZNEJ POCHODZĄCEJ Z ELEKTROWNI WODNYCH I WIATROWYCH
gdzie:
| N | = | rok odniesienia, |
| QN(norm) | = | znormalizowana energia elektryczna pochodząca ze wszystkich elektrowni wodnych państwa członkowskiego w roku N, dla celów obliczeniowych, |
| Qi | = | ilość energii elektrycznej faktycznie wyprodukowanej w roku i przez wszystkie elektrownie wodne państwa członkowskiego, mierzona w GWh, z wyłączeniem produkcji energii elektrycznej w elektrowniach szczytowo-pompowych wykorzystujących wodę, która została wcześniej wpompowana w górę, |
| Ci | = | całkowita zainstalowana moc, bez uwzględnienia mocy elektrowni szczytowo-pompowych, wszystkich elektrowni wodnych państwa członkowskiego na końcu roku i, mierzona w MW. |
Stosuje się następującą zasadę normalizacji wyliczeń ilości energii elektrycznej pochodzącej z lądowych elektrowni wiatrowych w danym państwie członkowskim:
gdzie:
| N | = | rok odniesienia, |
| QN(norm) | = | znormalizowana ilość energii elektrycznej wytworzona we wszystkich lądowych elektrowniach wiatrowych państwa członkowskiego w roku N, do celów obliczeniowych, |
| Qi | = | ilość energii elektrycznej faktycznie wyprodukowanej w roku i przez wszystkie lądowe elektrownie wiatrowe państwa członkowskiego, mierzona w GWh, |
| Cj | = | całkowita zainstalowana moc wszystkich lądowych elektrowni wiatrowych państwa członkowskiego na koniec roku j, mierzona w MW, |
| n | = | 4 lub liczba lat poprzedzających rok N, dla których dane państwo członkowskie dysponuje danymi dotyczącymi mocy i wielkości produkcji, w zależności od tego, która liczba jest niższa. |
Stosuje się następującą zasadę normalizacji wyliczeń ilości energii elektrycznej pochodzącej z morskich elektrowni wodnych w danym państwie członkowskim:
gdzie:
| N | = | rok odniesienia, |
| QN(norm) | = | znormalizowana ilość energii elektrycznej wytworzona we wszystkich morskich elektrowniach wiatrowych państwa członkowskiego w roku N, do celów obliczeniowych, |
| Qi | = | ilość energii elektrycznej faktycznie wyprodukowanej w roku i przez wszystkie morskie elektrownie wiatrowe państwa członkowskiego, mierzona w GWh, |
| Cj | = | całkowita zainstalowana moc wszystkich morskich elektrowni wiatrowych państwa członkowskiego na koniec roku j, mierzona w MW, |
| n | = | 4 lub liczba lat poprzedzających rok N, dla których dane państwo członkowskie dysponuje danymi dotyczącymi mocy i wielkości produkcji, w zależności od tego, która liczba jest niższa. |
ZAŁĄCZNIK V 165
ZASADY OBLICZANIA WPŁYWU BIOPALIW, BIOPŁYNÓW I ICH ODPOWIEDNIKÓW KOPALNYCH NA EMISJĘ GAZÓW CIEPLARNIANYCH
ZASADY OBLICZANIA WPŁYWU BIOPALIW, BIOPŁYNÓW I ICH ODPOWIEDNIKÓW KOPALNYCH NA EMISJĘ GAZÓW CIEPLARNIANYCH
gdzie:
EC h,el = całkowita emisja gazów cieplarnianych z końcowego produktu energetycznego.
E = całkowita emisja gazów cieplarnianych pochodząca z biopłynu przed konwersją końcową.
ηel = sprawność elektryczna zdefiniowana jako roczna ilość wyprodukowanej energii elektrycznej
podzielona przez roczny wsad biopłynów na podstawie jego wartości energetycznej
ηh = sprawność cieplna zdefiniowana jako roczna ilość wytworzonego ciepła użytkowego podzielona przez roczny wsad biopłynów na podstawie jego wartości energetycznej
gdzie
EC h,el = całkowita emisja gazów cieplarnianych z końcowego produktu energetycznego.
E = całkowita emisja gazów cieplarnianych pochodząca z biopłynu przed konwersją końcową.
ηel = sprawność elektryczna zdefiniowana jako roczna ilość wyprodukowanej energii elektrycznej
podzielona przez roczny wsad paliwowy na podstawie jego wartości energetycznej
ηh = sprawność cieplna zdefiniowana jako roczna ilość wytworzonego ciepła użytkowego podzielona przez roczny wsad paliwowy na podstawie jego wartości energetycznej
Cel = część egzergii w energii elektrycznej lub energii mechanicznej ustalona na poziomie 100 % (Cel= 1)
Ch = sprawność cyklu Carnota (część egzergii w cieple użytkowym)
Sprawność cyklu Carnota, Ch, w przypadku ciepła użytkowego w różnych temperaturach definiuje się jako:
gdzie:
Th = temperatura, mierzona w skali bezwzględnej (Kelvina), ciepła użytkowego w miejscu dostawy
T0 = temperatura otoczenia, ustalona na poziomie 273,15 K (0 °C)
Jeżeli nadwyżka ciepła jest przenoszona do ogrzewania budynków, w temperaturze poniżej 150° (423,15 K), Ch można również zdefiniować w następujący sposób:
Ch = sprawność cyklu Carnota w cieple w temperaturze 150 °C (423,15 K), czyli: 0,3546
Do celów tych obliczeń zastosowanie mają następujące definicje:
W wypadku gdy ciepło i chłód są wytwarzane wraz z energią elektryczną, emisje rozdziela się między energię cieplną i energię elektryczną (zob. pkt 1 lit. b)), bez względu na to, czy energia cieplna jest w rzeczywistości wykorzystywana do ogrzewania czy chłodzenia 167 .
W wypadku gdy emisja gazów cieplarnianych spowodowana wydobyciem lub uprawą surowców eec jest wyrażona w jednostce gCO2eq/suchą tonę surowca, przeliczenie na gramy ekwiwalentu CO2 na MJ paliwa, gCO2eq/MJ, przeprowadza się w następujący sposób 168 :
gdzie:
Współczynnik paliwo/'surowieca = Ilość MJ surowca wymagana do produkcji 1 MJ paliwa
Emisję na suchą tonę surowca oblicza się w następujący sposób:
gdzie:
| el | = | emisje gazów cieplarnianych w ujęciu rocznym spowodowane zmianami zasobów węgla wynikającymi ze zmiany użytkowania gruntów (mierzone jako masa (w gramach) równoważnika CO2 w przeliczeniu na jednostkę energii wytworzonej z biopaliwa lub biopłynu (w megadżulach)). "Grunty uprawne" 170 i "uprawy trwałe" 171 uznaje się za jeden sposób użytkowania gruntów; |
| CSR | = | zasoby węgla na jednostkę powierzchni związane z referencyjnym użytkowaniem gruntów (mierzone jako masa (w tonach) zasobów węgla na jednostkę powierzchni, obejmującą zarówno glebę, jak i roślinność). Referencyjne użytkowanie gruntów oznacza użytkowanie gruntów w styczniu 2008 r. lub 20 lat przed uzyskaniem surowca, w zależności od tego, która data jest późniejsza; |
| CSA | = | zasoby węgla na jednostkę powierzchni związane z rzeczywistym użytkowaniem gruntów (mierzone jako masa (w tonach) zasobów węgla na jednostkę powierzchni, obejmującą zarówno glebę, jak i roślinność). W przypadkach gdy zasoby węgla gromadzą się przez okres przekraczający jeden rok, wartość CSA jest obliczana jako szacowane zasoby węgla na jednostkę powierzchni po 20 latach lub kiedy uprawy osiągną dojrzałość, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej; |
| P | = | wydajność upraw (mierzona ilością energii wytwarzanej przez biopaliwo lub biopłyn na jednostkę powierzchni na rok); |
| eB | = | premia o wartości 29 gCO2eq/MJ za biopaliwo lub biopłyn przyznawana, jeśli biomasa otrzymywana jest z rekultywowanych terenów zdegradowanych i spełnia warunki określone w pkt 8. |
W obliczeniach zużycia energii elektrycznej wyprodukowanej poza zakładem produkującym paliwo uznaje się, że natężenie emisji gazów cieplarnianych spowodowanej produkcją i dystrybucją tej energii elektrycznej jest równe średniemu natężeniu emisji spowodowanej produkcją i dystrybucją energii elektrycznej w określonym regionie. W drodze odstępstwa od powyższej zasady producenci mogą stosować średnią wartość w odniesieniu do energii elektrycznej produkowanej w pojedynczym zakładzie, jeśli zakład ten nie jest podłączony do sieci energetycznej.
Emisja spowodowana procesami technologicznymi obejmuje, w stosownych przypadkach, emisje z procesu suszenia produktów pośrednich i materiałów.
gdzie:
Th = temperatura, mierzona w skali bezwzględnej (Kelvina), ciepła użytkowego w miejscu dostawy
T0 = temperatura otoczenia, ustalona na poziomie 273,15 K (0 oC)
Jeżeli nadwyżka ciepła jest przenoszona do ogrzewania budynków, w temperaturze poniżej 150° (423,15 K), Ch można również zdefiniować w następujący sposób:
Ch = sprawność cyklu Carnota w cieple w temperaturze 150 oC (423,15 K), czyli: 0,3546
Do celów tego obliczenia stosuje się rzeczywistą sprawność, zdefiniowaną jako roczna produkcja energii mechanicznej, elektrycznej i ciepła podzielona odpowiednio przez roczny nakład energii.
Do celów tych obliczeń zastosowanie mają następujące definicje:
ZAŁĄCZNIK VI 175
ZASADY OBLICZANIA WPŁYWU PALIW Z BIOMASY I ICH ODPOWIEDNIKÓW KOPALNYCH NA EMISJĘ GAZÓW CIEPLARNIANYCH
ZASADY OBLICZANIA WPŁYWU PALIW Z BIOMASY I ICH ODPOWIEDNIKÓW KOPALNYCH NA EMISJĘ GAZÓW CIEPLARNIANYCH
gdzie:
E = emisja gazów cieplarnianych na MJ biogazu lub biometanu wyprodukowanego w procesie współfermentacji określonej mieszanki substratów
Sn = udział surowca n w wartości energetycznej
En = emisja w gCO2/MJ dla ścieżki n zgodnie z częścią D niniejszego załącznika (*)
gdzie:
Pn = produkcja energii [MJ] na kilogram mokrego wsadu surowca n (**)
Wn = współczynnik ważenia substratu n zdefiniowany jako:
gdzie
In = roczny wsad do komory fermentacyjnej substratu n [tona świeżej masy]
AMn = średnia roczna wilgotność substratu n [kg wody / kg świeżej masy]
SMn = standardowa wilgotność dla substratu n (***)
(*) Jeżeli jako substrat stosuje się obornik zwierzęcy, dodawana jest premia o wartości 45 gCO2eq/MJ obornika (- 54 kg CO2eq/t świeżej masy) ze względu na lepszą gospodarkę rolną i lepsze zarządzanie obornikiem.
(**) Do obliczenia wartości typowych i standardowych stosuje się następujące wartości Pn:
P(kukurydza): 4,16 [MJ biogazu /kg mokrej kukurydzy przy wilgotności 65 %
P(obornik): 0,50 [MJ biogazu /kg mokrego obornika przy wilgotności 90 % ]
P(bioodpady) 3,41 [MJbiogazu/kg mokrych bioodpadów przy wilgotności 76 %]
(***) W odniesieniu do substratu SMn stosuje się następujące wartości:
SM(kukurydza): 0,65 [kg wody/kg świeżej masy]
SM(obornik): 0,90 [kg wody/kg świeżej masy]
SM(bioodpady): 0,76 [kg wody/kg świeżej masy]
gdzie:
E = całkowita emisja spowodowana produkcją biogazu i biometanu przed przetworzeniem w energię,
Sn = udział surowca n we frakcji wsadu do komory fermentacyjnej,
eecn = emisje spowodowane wydobyciem lub uprawą surowca n,
etdsurwiecn = emisje spowodowane transportem surowca n do komory fermentacyjnej,
eln = emisje w ujęciu rocznym spowodowane zmianami ilości pierwiastka węgla w związku ze zmianą sposobu użytkowania gruntów, w odniesieniu do surowca n,
esca = ograniczenie emisji dzięki lepszej gospodarce rolnej w przypadku surowca n*,
e = emisje spowodowane procesami technologicznymi,
etd produkt = emisje spowodowane transportem i dystrybucją biogazu lub biometanu,
eu = emisje spowodowane stosowanym paliwem, tj. gazy cieplarniane emitowane podczas spalania,
eccs = ograniczenie emisji spowodowane wychwytywaniem CO2 i jego składowaniem w głębokich strukturach geologicznych, oraz
eccr = ograniczenie emisji spowodowane wychwytywaniem CO2i jego zastępowaniem.
(*) W przypadku esca przyznaje się premię o wartości 45 gCO2eq/ MJ obornika ze względu na lepszą gospodarkę rolną i lepsze zarządzanie obornikiem, w przypadku gdy stosuje się obornik zwierzęcy jako substrat do produkcji biogazu i biometanu.
gdzie
ECh,el = całkowita emisja gazów cieplarnianych z końcowego produktu energetycznego.
E = całkowita emisja gazów cieplarnianych pochodząca z paliwa przed konwersją końcową
ηel = sprawność elektryczna zdefiniowana jako roczna ilość wyprodukowanej energii elektrycznej podzielona przez roczny nakład energii na podstawie jego wartości energetycznej
ηh = sprawność cieplna zdefiniowana jako roczna ilość wytworzonego ciepła użytkowego podzielona przez roczny nakład energii na podstawie jego wartości energetycznej
Cel = część egzergii w energii elektrycznej lub energii mechanicznej ustalona na poziomie 100 % (Cel = 1)
Ch = sprawność cyklu Carnota (część egzergii w cieple użytkowym)
Sprawność cyklu Carnota, Ch, w przypadku ciepła użytkowego w różnych temperaturach definiuje się jako:
gdzie
Th = temperatura, mierzona w skali bezwzględnej (Kelvina), ciepła użytkowego w miejscu dostawy
T0 = temperatura otoczenia, ustalona na poziomie 273,15 K (0 °C)
Jeżeli nadwyżka ciepła jest przenoszona do ogrzewania budynków, w temperaturze poniżej 150° (423,15 K), Ch można również zdefiniować w następujący sposób:
Ch = sprawność cyklu Carnota w cieple w temperaturze 150 °C (423,15 K), czyli: 0,3546
Do celów tych obliczeń zastosowanie mają następujące definicje:
W wypadku gdy ciepło i chłód są wytwarzane wraz z energią elektryczną, emisje rozdziela się między energię cieplną i energię elektryczną (zob. pkt 1 lit. d)), bez względu na to, czy energia cieplna jest w rzeczywistości wykorzystywana do ogrzewania czy chłodzenia 178 .
W wypadku gdy emisja gazów cieplarnianych spowodowana wydobyciem lub uprawą surowców eec jest wyrażona w jednostce gCO2eq/suchą tonę surowca, przeliczenie na gramy ekwiwalentu CO2 na MJ paliwa, gCO2eq/MJ, przeprowadza się w następujący sposób 179 :
gdzie
Współczynnik paliwo/surowieca = [Ilość MJ surowca wymagana do produkcji 1 MJ paliwa]
Emisję na suchą tonę surowca oblicza się w następujący sposób:
gdzie:
el = emisje gazów cieplarnianych w ujęciu rocznym spowodowane zmianami zasobów węgla wynikającymi ze zmiany użytkowania gruntów (mierzone jako masa (w gramach) równoważnika CO2 na jednostkę energii wytworzonej z paliwa z biomasy). "Grunty uprawne" 181 i "uprawy trwałe" 182 uznaje się za jeden sposób użytkowania gruntów;
CSR = zasoby węgla na jednostkę powierzchni związane z referencyjnym użytkowaniem gruntów (mierzone jako masa (w tonach) zasobów węgla na jednostkę powierzchni, obejmującą zarówno glebę, jak i roślinność). Referencyjne użytkowanie gruntów oznacza użytkowanie gruntów w styczniu 2008 r. lub 20 lat przed uzyskaniem surowca, w zależności od tego, która data jest późniejsza;
CSA = zasoby węgla na jednostkę powierzchni związane z rzeczywistym użytkowaniem gruntów (mierzone jako masa (w tonach) zasobów węgla na jednostkę powierzchni, obejmującą zarówno glebę, jak i roślinność). W przypadkach gdy zasoby węgla gromadzą się przez okres przekraczający jeden rok, wartość CSA jest obliczana jako szacowane zasoby węgla na jednostkę powierzchni po 20 latach lub kiedy uprawy osiągną dojrzałość, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej;
P = wydajność upraw (mierzona ilością energii wytwarzanej przez biopaliwo lub biopłyn na jednostkę powierzchni na rok); oraz
eB = premia o wartości 29 gCO2eq/MJ paliwa z biomasy przyznawana, jeśli biomasa otrzymywana jest z rekultywowanych terenów zdegradowanych i spełnia warunki określone w pkt 8.
W obliczeniach zużycia energii elektrycznej wyprodukowanej poza zakładem produkującym paliwo stałe lub gazowe paliwo z biomasy natężenie emisji gazów cieplarnianych spowodowanej produkcją i dystrybucją tej energii elektrycznej uznaje się za równe średniemu natężeniu emisji spowodowanej produkcją i dystrybucją energii elektrycznej w określonym regionie. W drodze odstępstwa od powyższej zasady producenci mogą stosować średnią wartość w odniesieniu do energii elektrycznej produkowanej w pojedynczym zakładzie, jeśli zakład ten nie jest podłączony do sieci energetycznej.
Emisja spowodowana procesami technologicznymi obejmuje, w stosownych przypadkach, emisje z procesu suszenia produktów pośrednich i materiałów.
gdzie:
Th = temperatura, mierzona w skali bezwzględnej (Kelvina), ciepła użytkowego w miejscu dostawy
T0 = temperatura otoczenia, ustalona na poziomie 273,15 K (0 oC)
Jeżeli nadwyżka ciepła jest przenoszona do ogrzewania budynków, w temperaturze poniżej 150° (423,15 K), Ch można również zdefiniować w następujący sposób:
Ch = sprawność cyklu Carnota w cieple w temperaturze 150 oC (423,15 K), czyli: 0,3546
Do celów tego obliczenia stosuje się rzeczywistą sprawność, zdefiniowaną jako roczna produkcja energii mechanicznej, elektrycznej i ciepła podzielona odpowiednio przez roczny nakład energii.
Do celów tych obliczeń zastosowanie mają następujące definicje:
ZAŁĄCZNIK VII 184
ROZLICZANIE ENERGII ODNAWIALNEJ WYKORZYSTYWANEJ DO OGRZEWANIA I CHŁODZENIA
ROZLICZANIE ENERGII ODNAWIALNEJ WYKORZYSTYWANEJ DO OGRZEWANIA I CHŁODZENIA
CZĘŚĆ B:
ROZLICZANIE ENERGII ODNAWIALNEJ WYKORZYSTYWANEJ DO CHŁODZENIA
ROZLICZANIE ENERGII ODNAWIALNEJ WYKORZYSTYWANEJ DO CHŁODZENIA
Za wytwarzające energię odnawialną uznaje się wyłącznie systemy chłodzenia pracujące powyżej minimalnego wymaganego poziomu efektywności, wyrażonego jako współczynnik wydajności sezonowej odniesiony do energii pierwotnej (SPFp) w sekcji 3.2 akapit drugi.
Ilość energii odnawialnej na potrzeby chłodzenia (ERES-C) oblicza się zgodnie z następującym wzorem:
gdzie:
to ilość ciepła uwalnianego przez system chłodzenia do powietrza otoczenia, wody otoczenia lub gruntu 187 ;
EINPUT to zużycie energii przez system chłodzenia, w tym zużycie energii przez systemy pomocnicze dla systemów objętych pomiarami, np. system chłodniczy;
to energia chłodnicza dostarczana przez system chłodzenia 188 ;
definiuje się na poziomie systemu chłodzenia jako udział dostaw chłodu, które można uznać za wykorzystujące źródła odnawialne zgodnie z wymogami dotyczącymi SPF, wyrażony jako odsetek. SPF ustala się bez uwzględniania strat powstałych podczas dystrybucji. W przypadku systemów chłodniczych oznacza to, że SPF ustala się dla każdego agregatu chłodniczego lub na poziomie systemu chłodzenia naturalnego. W przypadku systemów chłodzenia, dla których można stosować standardowe SPF, wskaźniki F(1) i F(2) wynikające z rozporządzenia Komisji (UE) 2016/2281 189 i powiązanego z nim komunikatu Komisji 190 nie są wykorzystywane jako współczynniki korygujące.
W przypadku chłodzenia opartego w 100 % na odnawialnych źródłach ciepła (absorpcja i adsorpcja) dostarczony chłód należy uznać za w pełni odnawialny.
Etapy obliczeń na potrzeby QcSuppLy oraz sspfp objaśniono w sekcjach 3.2-3.4.
SSPF to udział dostaw chłodu, które można zaliczyć jako wykorzystujące źródła odnawialne. Wartość SSPFp rośnie wraz z wzrostem wartości SPFp. SPFp 191 definiuje się zgodnie z opisem w rozporządzeniu Komisji (UE) 2016/2281 i rozporządzeniu Komisji (UE) nr 206/2012 192 , z wyjątkiem tego, że domyślny współczynnik energii pierwotnej w odniesieniu do energii elektrycznej został zaktualizowany do wartości 2,1 w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE (zmienionej dyrektywą (UE) 2018/2002 193 ). Stosuje się warunki brzegowe określone w normie EN 14511.
Minimalny wymagany poziom efektywności systemu chłodzenia, wyrażony współczynnikiem wydajności sezonowej odniesionym do energii pierwotnej musi wynosić co najmniej 1,4 (SPFLOW). Aby wartość SSPFp osiągnęła 100 %, minimalny wymagany poziom efektywności systemu chłodzenia musi wynosić co najmniej 6 (SPFHIGH). W odniesieniu do wszystkich pozostałych systemów chłodzenia stosuje się następujące obliczenia:
SPFp oznacza efektywność systemu chłodzenia wyrażoną jako współczynnik wydajności sezonowej odniesiony do energii pierwotnej;
SPFpLOW to minimalny współczynnik wydajności sezonowej, wyrażony w odniesieniu do energii pierwotnej i oparty na efektywności standardowych systemów chłodzenia (minimalne wymogi dotyczące ekoprojektu);
SPFpHlGH to górna wartość progowa dla współczynnika wydajności sezonowej, wyrażona w postaci energii pierwotnej i oparta na najlepszych praktykach w zakresie chłodzenia naturalnego w systemach chłodniczych 194 .
Standardowe i zmierzone SPF
Ze względu na wymogi dotyczące ekoprojektu określone w rozporządzeniach (UE) nr 206/2012 i (UE) 2016/2281 standardowe wartości SPF są dostępne dla agregatów chłodniczych ze sprężarką pary zasilanych elektrycznie oraz agregatów chłodniczych ze sprężarką pary zasilanych silnikiem spalinowym. Dostępne są wartości dla takich agregatów chłodniczych o wydajności do 2 MW w przypadku chłodzenia poprawiającego komfort i do 1,5 MW w przypadku chłodzenia procesowego. W przypadku innych technologii i skali wydajności wartości standardowe nie są dostępne. Jeśli chodzi o systemy chłodnicze, wartości standardowe nie są dostępne, ale pomiary są stosowane i udostępniane; pozwalają one na obliczenie wartości SPF co najmniej raz w roku.
Do obliczenia ilości chłodzenia wykorzystującego energię odnawialną można zastosować standardowe wartości SPF, jeżeli są dostępne. W przypadku gdy wartości standardowe nie są dostępne lub gdy standardową praktyką jest pomiar, stosuje się zmierzone wartości SPF, oddzielone progami wydajności chłodniczej. W przypadku agregatów chłodniczych o wydajności chłodniczej poniżej 1,5 MW można stosować standardowe SPF, natomiast zmierzone SPF stosuje się w przypadku systemów chłodniczych, agregatów chłodniczych o wydajności chłodniczej równej 1,5 MW lub większej oraz agregatów chłodniczych, dla których nie są dostępne wartości standardowe.
Ponadto w odniesieniu do wszystkich systemów chłodzenia bez standardowych SPF, co obejmuje wszystkie rozwiązania z zakresu chłodzenia naturalnego oraz agregaty chłodnicze aktywowane termicznie, ustala się zmierzone SPF w celu wykorzystania metodyki obliczeniowej dotyczącej chłodzenia wykorzystującego energię odnawialną.
Określenie standardowych wartości SPF
Wartości SPF wyraża się w odniesieniu do energii pierwotnej obliczanej przy użyciu współczynników energii pierwotnej zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2016/2281 w celu określenia efektywności chłodzenia pomieszczeń dla poszczególnych rodzajów agregatów chłodniczych 195 . Współczynnik energii pierwotnej określony w rozporządzeniu (UE) 2016/2281 oblicza się jako 1/n, gdzie n oznacza średni stosunek całkowitej produkcji energii elektrycznej brutto do zużycia energii pierwotnej na potrzeby produkcji energii elektrycznej w całej UE. Wraz ze zmianą domyślnego współczynnika energii pierwotnej dla energii elektrycznej, zwanego współczynnikiem w pkt 1 załącznika do dyrektywy (UE) 2018/2002 zmieniającej przypis 3 w załączniku IV do dyrektywy 2012/27/UE, przy obliczaniu wartości SPF współczynnik energii pierwotnej wynoszący 2,5 w rozporządzeniu (UE) 2016/2281 zastępuje się współczynnikiem 2,1.
W przypadku gdy nośniki energii pierwotnej, takie jak ciepło lub gaz, są wykorzystywane jako nakład energii do napędu agregatu chłodniczego, domyślny współczynnik energii pierwotnej (1/η) wynosi 1, odzwierciedlając brak przemiany energetycznej η = 1.
Standardowe warunki pracy i inne parametry niezbędne do ustalenia SPF określono w rozporządzeniu (UE) 2016/2281 i rozporządzeniu (UE) nr 206/2012, w zależności od kategorii agregatów chłodniczych. Warunki brzegowe to warunki określone w normie EN 14511.
W odniesieniu do odwracalnych agregatów chłodniczych (odwracalnych pomp ciepła), które są wyłączone z zakresu rozporządzenia (UE) 2016/2281, gdyż ich funkcja grzewcza objęta jest rozporządzeniem Komisji (UE) nr 813/2013 196 w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla ogrzewaczy pomieszczeń i ogrzewaczy wielofunkcyjnych, stosuje się takie same obliczenia SPF, jakie określono dla podobnych nieodwracalnych agregatów chłodniczych w rozporządzeniu (UE) 2016/2281.
Przykładowo, jeśli chodzi o agregaty chłodnicze ze sprężarką pary zasilane elektrycznie, SPFp określa się w następujący sposób (litera p jest używana do wyjaśnienia, że SPF jest określany w odniesieniu do energii pierwotnej):
Systemy chłodu sieciowego można podzielić na podsystemy, które obejmują co najmniej jeden agregat chłodniczy lub system chłodzenia naturalnego. Wymaga to pomiaru dostawy energii chłodniczej oraz pomiaru nakładu energii dla każdego podsystemu, jak również alokacji strat chłodu dla poszczególnych podsystemów w następujący sposób:
Przy podziale systemu chłodzenia na podsystemy urządzenia pomocnicze (np. urządzenia sterujące, pompy i wentylatory) agregatów chłodniczych lub systemów chłodzenia naturalnego muszą zostać uwzględnione w tych samych podsystemach. Nie zalicza się energii pomocniczej odpowiadającej dystrybucji chłodu wewnątrz budynku, np. pomp wtórnych i urządzeń końcowych (takich jak klimakonwektory wentylatorowe, wentylatory urządzeń do przesyłania powietrza).
W przypadku urządzeń pomocniczych, których nie można przypisać do konkretnego podsystemu, takich jak pompy sieci chłodniczej, które dostarczają energię chłodniczą zapewnianą przez wszystkie agregaty chłodnicze, ich zużycie energii pierwotnej przypisuje się do każdego podsystemu chłodzenia proporcjonalnie do energii chłodniczej zapewnianej przez agregaty chłodnicze lub systemy chłodzenia naturalnego każdego podsystemu, tak samo jak w przypadku strat chłodu w sieci, w następujący sposób:
_ Qc_Supply_net_i
gdzie:
EINPUT_AUX1_i to zużycie energii pomocniczej przez podsystem "i";
EINPUT_AUX12 to zużycie energii pomocniczej przez cały system chłodzenia, którego nie można przypisać do określonego podsystemu chłodzenia.
- zmieniony przez pkt 4 sprostowania z dnia 25 września 2020 r. (Dz.U.UE.L.2020.311.11).
- zmieniony przez art. 1 pkt 10 dyrektywa nr 2023/2413 z dnia 18 października 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.2413) zmieniającego nin. dyrektywa z dniem 20 listopada 2023 r.
- zmieniony przez pkt 10 sprostowania z dnia 25 września 2020 r. (Dz.U.UE.L.2020.311.11).
- zmieniony przez art. 1 pkt 25 dyrektywa nr 2023/2413 z dnia 18 października 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.2413) zmieniającego nin. dyrektywa z dniem 20 listopada 2023 r.
- zmieniony przez pkt 11-20 i 31 sprostowania z dnia 25 września 2020 r. (Dz.U.UE.L.2020.311.11).
- zmieniony przez art. 1 pkt 25 dyrektywa nr 2023/2413 z dnia 18 października 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.2413) zmieniającego nin. dyrektywa z dniem 20 listopada 2023 r.
- zmieniony przez pkt 21-32 sprostowania z dnia 25 września 2020 r. (Dz.U.UE.L.2020.311.11).
- zmieniony przez art. 1 pkt 25 dyrektywa nr 2023/2413 z dnia 18 października 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.2413) zmieniającego nin. dyrektywa z dniem 20 listopada 2023 r.
- zmieniony przez art. 1 rozporządzenia nr 2022/759 z dnia 14 grudnia 2021 r. (Dz.U.UE.L.2022.139.1) zmieniającego nin. dyrektywę z dniem 7 czerwca 2022 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 25 dyrektywa nr 2023/2413 z dnia 18 października 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.2413) zmieniającego nin. dyrektywa z dniem 20 listopada 2023 r.
- zmieniony przez pkt 33 i 34 sprostowania z dnia 25 września 2020 r. (Dz.U.UE.L.2020.311.11).
- zmieniony przez art. 1 pkt 25 dyrektywa nr 2023/2413 z dnia 18 października 2023 r. (Dz.U.UE.L.2023.2413) zmieniającego nin. dyrektywa z dniem 20 listopada 2023 r.