Decyzja EBC/2019/25 (2019/1349) w sprawie procedury i warunków wykonywania przez właściwy organ niektórych uprawnień w zakresie nadzoru nad systemami płatności o znaczeniu systemowym

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2019.214.16

Akt obowiązujący

Wersja od: 25 maja 2021 r.

DECYZJA EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO (UE) 2019/1349

z dnia 26 lipca 2019 r.

w sprawie procedury i warunków wykonywania przez właściwy organ niektórych uprawnień w zakresie nadzoru nad systemami płatności o znaczeniu systemowym (EBC/2019/25)

RADA PREZESÓW EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności art. 127 ust. 2,

uwzględniając Statut Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego, w szczególności art. 3 ust. 1, art. 22 oraz pierwsze tiret art. 34 ust. 1,

uwzględniając rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 795/2014 z dnia 3 lipca 2014 r. w sprawie wymogów nadzorczych w odniesieniu do systemów płatności o znaczeniu systemowym (EBC/2014/28) ¹ , w szczególności art. 21 ust. 2,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Art. 127 ust. 2 tiret czwarte Traktatu oraz art. 3 ust. 1 tiret czwarte Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego przyznają Eurosystemowi kompetencję do wspierania sprawnego funkcjonowania systemów płatności.

(2) Eurosystem wspiera sprawne funkcjonowanie systemów płatności m.in. poprzez sprawowanie nadzoru.

(3) W kwietniu 2012 r. Komitet ds. Systemów Płatności i Rozrachunku (Committee on Payment and Settlement Systems, CPSS) Banku Rozrachunków Międzynarodowych i komitet techniczny przy Międzynarodowej Organizacji Komisji Papierów Wartościowych (International Organization of Securities Commissions, IOSCO) wspólnie opublikowały zasady dotyczące infrastruktur rynku finansowego (zwane dalej "zasadami CPSS-IOSCO") ² . Komitet ds. Płatności i Infrastruktur Rynku (Committee on Payments and Market Infrastructures, CPMI), który zastąpił CPSS, oraz IOSCO opublikowały następnie wspólnie wskazówki dotyczące tych zasad.

(4) Zgodnie z zasadami CPSS-IOSCO systemy płatności o znaczeniu systemowym (systemically important payment systems, SIPS) powinny podlegać skutecznemu nadzorowi w oparciu o jasno zdefiniowane i publicznie ujawnione kryteria ze względu na ich potencjał do wywoływania ryzyka systemowego w przypadku braku wystarczającej ochrony przed ryzykami, na które są one narażone. Ponadto zasady CPSS-IOSCO przewidują szczególne założenia dotyczące nadzoru w stosunku do dostawców usług krytycznych, od których zależy ciągłe i odpowiednie funkcjonowanie infrastruktury rynku. Dodatkowo zasady CPSS-IOSCO stanowią, że właściwe organy powinny posiadać wystarczające uprawnienia i zasoby do wykonywania swoich zadań, w tym uprawnienia do podejmowania działań naprawczych.

(5) Europejski Bank Centralny (EBC) wdrożył zasady CPSS-IOSCO oraz późniejsze wskazówki w zakresie, w jakim odnoszą się one do SIPS na podstawie rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28).

(6) W celu zapewnienia stosowania najwyższych standardów nadzoru zgodnie z art. 24 rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28) Rada Prezesów dokonała przeglądu tego rozporządzenia, aby ocenić, czy konieczna jest jego nowelizacja, a następnie przyjęła rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (UE) 2017/2094 (EBC/2017/32) ³ , które uzupełniło uprawnienia właściwego organu w zakresie uzyskiwania od operatora SIPS informacji i dokumentów zgodnie z art. 21 rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28) o dodatkowe narzędzia.

(7) W związku z tym art. 21 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28) upoważnia właściwe organy do uzyskiwania od operatorów SIPS informacji i dokumentów, nakładania na operatorów SIPS obowiązku wyznaczenia niezależnego eksperta do przeprowadzania dochodzenia lub niezależnego przeglądu funkcjonowania SIPS oraz przeprowadzania kontroli na miejscu lub delegowania wykonywania tych czynności.

(8) Ponadto art. 21 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28) zobowiązuje EBC do przyjęcia decyzji w sprawie procedury i warunków wykonywania uprawnień określonych w art. 21 ust. 1.

(9) W celu zapewnienia przestrzegania praw osób trzecich właściwy organ powinien wykonywać uprawnienia określone w art. 21 rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28) zgodnie z ogólnymi zasadami proporcjonalności, równego traktowania, skuteczności, efektywności, przejrzystości i należytego procesu proceduralnego oraz z zastrzeżeniem tych zasad. Ponadto, w celu zapewnienia zgodności z tymi zasadami, decyzja o wykonaniu uprawnień nadzorczych określonych w art. 21 rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28) powinna zawierać minimalną określoną wcześniej treść i powinna być notyfikowana operatorowi SIPS przed skorzystaniem z jakichkolwiek uprawnień nadzorczych.

(10) Formalna decyzja nie jest wymagana do wykonywania uprawnień do uzyskania informacji lub dokumentów, które mogą być wykonywane przez właściwy organ według jego potrzeb nadzorczych, a mianowicie w celu sprawdzenia zgodności z rozporządzeniem (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28) oraz ułatwienia realizacji szerszego celu polegającego na wspieraniu sprawnego funkcjonowania systemów płatności na poziomie systemowym.

(11) Do celów skutecznego nadzoru ważne jest, aby właściwy organ miał możliwość nakładania wymogów dotyczących rodzaju niezależnego eksperta, który ma zostać wyznaczony, treści i zakresu sprawozdania, które ma zostać sporządzone, sposobu postępowania ze sprawozdaniem, w tym jego ujawnienia i publikacji, oraz terminu przedstawienia sprawozdania.

(12) Wyznaczenie niezależnego eksperta do przeprowadzenia dochodzenia lub niezależnego przeglądu SIPS nie powinno powodować konfliktu interesów oraz powinno uwzględniać wymogi gwarantujące posiadanie przez niezależnego eksperta kwalifikacji, umiejętności i wiedzy odpowiednich do wykonywania jego zadań.

(13) Operator SIPS może zlecać wykonywanie podstawowych funkcji związanych z rozliczaniem i rozrachunkiem transakcji dostawcom usług krytycznych. W przypadku gdy funkcje te nie są wykonywane przez samego operatora SIPS, ale przez dostawcę usług krytycznych, ważne jest, aby właściwy organ mógł wykonywać swoje uprawnienia na mocy art. 21 rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28) w taki sam sposób i w takim samym zakresie w odniesieniu do dostawców usług krytycznych, jak do operatora SIPS. Aby to umożliwić, istotne jest, aby operator SIPS włączył do swoich ustaleń umownych z dostawcami usług krytycznych klauzule umożliwiające wymianę informacji, dokumentów oraz pisemnych lub ustnych wyjaśnień między przedstawicielami lub pracownikami dostawców usług krytycznych i właściwego organu, niezależnym ekspertem i zespołem ds. kontroli na miejscu, oraz umożliwiające prowadzenie kontroli na miejscu w siedzibie dostawców usług krytycznych.

(14) W celu zapewnienia skutecznego postępowania w sytuacjach nadzwyczajnych ważne jest, aby właściwe organy miały możliwość odstąpienia od niektórych wymogów dotyczących wykonywania ich uprawnień w indywidualnych przypadkach w ograniczonej liczbie sytuacji i z zastrzeżeniem warunków określonych w niniejszej decyzji,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

Definicje

Terminy użyte w niniejszej decyzji mają znaczenie nadane im w rozporządzeniu (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28), a ponadto poniże terminy oznaczają:

1) "niezależny ekspert" - osobę fizyczną lub prawną, która nie ma powiązań powodujących powstanie konfliktu interesów w odniesieniu do SIPS lub operatora SIPS albo jego większościowych akcjonariuszy oraz która posiada szczególną wiedzę fachową w zakresie prowadzenia dochodzeń i przeglądów infrastruktury rynku finansowego ze szczególnym uwzględnieniem regulacji finansowych, systemów informatycznych i technologii komunikacyjnych, zarządzania ryzykiem, sprawozdawczości finansowej lub badania sprawozdań finansowych;

2) "niezależny przegląd" - ocenę działania SIPS, której celem jest: zbadanie ryzyk i podatności na zagrożenia, weryfikacja postępów poczynionych przez operatora w zakresie ograniczania ryzyk i podatności na zagrożenia oraz walidacja skuteczności polityk, procedur i kontroli stosowanych przez operatora SIPS w celu ograniczania ryzyk i podatności na zagrożenia;

3) "dochodzenie" - badanie i analizę faktów, dokumentów, informacji i wydarzeń oraz interpretację poczynionych ustaleń przy użyciu znanych i powszechnie stosowanych metod dochodzeniowych;

4) "kontrola na miejscu" - badanie odbywające się w siedzibie operatora SIPS lub w odpowiednim miejscu związanym z jego działalnością, w tym w miejscu siedziby dostawcy usług krytycznych, o ile ustalenia umowne między operatorem SIPS a danym dostawcą usług krytycznych umożliwiają przeprowadzenie takiej kontroli, którego celem jest przeprowadzenie dogłębnej analizy m.in. modeli biznesowych lub zarządzania, różnych rodzajów ryzyka i systemów kontroli wewnętrznej;

5) "zespół ds. kontroli na miejscu" - grupę ekspertów z właściwego organu, organu, któremu właściwy organ przekazał swoje uprawnienia, lub innego banku centralnego Eurosystemu, kierowaną przez kierownika zespołu, której celem jest przeprowadzenie kontroli na miejscu;

6) "dostawca usług krytycznych" - dostawcę usług, który posiada bezpośrednie uzgodnienia umowne z operatorem SIPS na ciągłe świadczenie usług na rzecz tego operatora SIPS oraz potencjalnie na rzecz uczestników SIPS, które mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia poufności informacji oraz integralności i dostępności usług, a także sprawnego funkcjonowania podstawowej działalności SIPS;

7) "inny organ" - organ odpowiedzialny za nadzór nad SIPS inny niż organ właściwy lub banki centralne sprawujące dozór lub nadzór nad dostawcami usług krytycznych SIPS, któremu mogą zostać przekazane uprawnienia do przeprowadzania kontroli na miejscu.

Artykuł  2

Zasady ogólne

1. Niniejsza decyzja określa procedurę oraz warunki, według których właściwy organ wykonuje uprawnienia na mocy art. 21 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28).

1a. 4  W przypadku wyznaczenia dwóch banków centralnych Eurosystemu jako właściwych organów w odniesieniu do danego SIPS do celów rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28), oraz o ile nie przewidziano inaczej w decyzji wydanej na podstawie art. 1 ust. 2 tego rozporządzenia, która określa dany system płatniczy jako SIPS, zastosowanie mają następujące zasady:

a) kompetencje i prawa właściwego organu określone w niniejszej decyzji mogą być wykonywane albo indywidualnie przez którykolwiek z dwóch banków centralnych Eurosystemu wyznaczonych jako właściwe organy, albo wspólnie przez obydwa te banki;

b) obowiązek właściwego organu do działania w określony sposób lub podjęcia czynności w odniesieniu do wykonania określonego uprawnienia na podstawie niniejszej decyzji jest obowiązkiem banku centralnego Eurosys- temu, który wykonuje dane uprawnienia, lub, w przypadku gdy dane uprawnienia są wykonywane wspólnie przez oba banki centralne Eurosystemu jako wyznaczone właściwe organy, jest obowiązkiem każdego z nich;

c) dwa banki centralne Eurosystemu wyznaczone jako właściwe organy koordynują między sobą wszelkie interakcje z danym operatorem SIPS oraz wszelkie kierowane do tego operatora wnioski;

d) obowiązek operatora SIPS lub niezależnego eksperta wobec właściwego organu wynikający z niniejszej decyzji jest obowiązkiem wobec każdego z dwóch banków centralnych Eurosystemu wyznaczonych jako właściwe organy, a odpowiedź na wniosek któregoś z tych banków centralnych lub obydwu tych banków centralnych kierowany na podstawie niniejszej decyzji operator lub niezależny ekspert przekazuje każdemu z tych dwóch banków centralnych.

2. Wykonując uprawnienia na mocy art. 21 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28), właściwy organ:

a) uwzględnia cele określone w rozporządzeniu (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28) oraz ich zastosowanie do okoliczności sprawy i wykonuje jedynie takie uprawnienia, jakie są proporcjonalne do tych celów i okoliczności sprawy w celu uniknięcia niepotrzebnych obciążeń operatora SIPS;

b) konsekwentnie stosuje te same wymogi wobec podobnych operatorów SIPS albo uzasadnia odmienne traktowanie operatorów SIPS.

3. Z zastrzeżeniem art. 11 właściwy organ powiadamia na piśmie operatora SIPS o swojej decyzji dotyczącej wykonywania uprawnień określonych w art. 21 ust. 1 lit. b) lub c) rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28).

4. W decyzji, o której mowa w ust. 3, określa się:

a) jej podstawę prawną i uzasadnienie;

b) wykonywane uprawnienie;

c) wszelkie dodatkowe wymogi określone w art. 4-7, w zależności od uprawnień, które mają być wykonane;

d) jeżeli uprawnieniem, które ma być wykonane, jest przeprowadzenie kontroli na miejscu i dany operator SIPS nie został o kontroli powiadomiony na piśmie zgodnie z art. 11 - powody wszczęcia postępowania bez uprzedniego powiadomienia operatora SIPS;

e) podstawy, na jakich operator SIPS może zaskarżyć decyzję.

5. Niezależny ekspert lub zespół ds. kontroli na miejscu, stosownie do przypadku, posiadają następujące uprawnienia:

a) prawo do żądania przedstawienia informacji i dokumentów zgodnie z art. 3;

b) prawo do badania ksiąg i zapisów operatora SIPS oraz sporządzania kopii lub wyciągów z takich ksiąg i zapisów, w tym ksiąg i zapisów dotyczących usług wykonywanych na rzecz SIPS przez dostawców usług krytycznych w zakresie, w jakim pozwalają na to odpowiednie ustalenia umowne między operatorem SIPS a takim usługodawcą;

c) prawo do otrzymania wyjaśnień w formie pisemnej lub ustnej od przedstawicieli lub pracowników operatora SIPS lub jego dostawców usług krytycznych (w tym drugim przypadku jedynie w takim zakresie, w jakim pozwalają na to odpowiednie ustalenia umowne między operatorem SIPS a dostawcą usług krytycznych oraz w odniesieniu do usług świadczonych przez tego dostawcę usług krytycznych na rzecz SIPS);

d) prawo do przesłuchiwania dowolnych innych osób, które zgodnie z prawem lub na mocy umowy są zobowiązane do dostarczania informacji mających związek z przedmiotem dochodzenia, niezależnego przeglądu lub kontroli na miejscu.

6. Po zakończeniu dochodzenia lub niezależnego przeglądu niezależny ekspert przedstawia operatorowi SIPS oraz właściwemu organowi projekt sprawozdania, a następnie przedstawia właściwemu organowi sprawozdanie końcowe w formacie i o strukturze określonych przez ten organ. Niezależny ekspert zapewnia, aby wszystkie ustalenia zawarte w sprawozdaniu były oparte na dowodach oraz - zgodnie z jego najlepszą wiedzą i przekonaniem - były dokładne.

7. Po zakończeniu kontroli na miejscu właściwy organ przedstawia operatorowi SIPS projekt sprawozdania.

8. Operator SIPS ma możliwość przedstawienia na piśmie uwag dotyczących projektu sprawozdania przedłożonego przez niezależnego eksperta lub właściwy organ. Zarząd operatora SIPS zatwierdza i podpisuje sprawozdanie końcowe przed jego złożeniem lub zwróceniem do właściwego organu lub niezależnego eksperta.

9. Wszystkie osoby uczestniczące w prowadzeniu dochodzeń, niezależnych przeglądów lub kontroli na miejscu są związane w tym zakresie obowiązkiem zachowania tajemnicy zawodowej. Wszelkie informacje wymieniane na mocy niniejszej decyzji są traktowane jako poufne, z wyjątkiem przypadków, gdy ich ujawnienie jest wymagane przez prawo Unii lub prawo krajowe.

10. Ustalenia wynikające z dochodzeń, niezależnych przeglądów lub kontroli na miejscu, o których mowa w art. 21 rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28), mogą zostać opublikowane przez właściwy organ na poziomie szczegółowości, który nie pozwala na zidentyfikowanie indywidualnego systemu lub operatora, albo - jeżeli takie zidentyfikowanie jest możliwe - za zgodą operatora SIPS.

Artykuł  3

Wykonywanie przez właściwy organ uprawnień w zakresie uzyskiwania informacji i dokumentów

1. Właściwy organ może zażądać od operatora SIPS przekazania wszelkich informacji i dokumentów niezbędnych do skutecznego i efektywnego wykonywania funkcji nadzorczych powierzonych mu na mocy rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28), w tym informacji i dokumentów, które podlegają obowiązkowi przekazywania w regularnych odstępach czasu i w określonych formatach na potrzeby nadzorcze.

2. Żądając od operatora SIPS dostarczenia informacji i dokumentów zgodnie z art. 21 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28), właściwy organ wskazuje:

a) informacje lub dokumenty, które należy dostarczyć;

b) format i proces dostarczania informacji lub dokumentów;

c) termin dostarczenia informacji lub dokumentów oraz, w stosownych przypadkach, częstotliwość ich przekazywania, z zastrzeżeniem ogólnego obowiązku operatora SIPS do udzielania odpowiedzi bez zbędnej zwłoki.

3. Operator SIPS przekazuje informacje lub dokumenty w określonym terminie oraz, w stosownych przypadkach, z wymaganą częstotliwością, chyba że może przedstawić właściwemu organowi dowody, że zachodzi jedna z następujących okoliczności:

a) informacje lub dokumenty nie są natychmiast dostępne;

b) informacje lub dokumenty nie są wyłączną własnością operatora SIPS lub nie dotyczą wyłącznie jego działalności, w związku z czym należy uzyskać od osoby trzeciej zgodę na przekazanie tych informacji lub dokumentów właściwemu organowi.

Jeżeli właściwy organ uzna dowody świadczące o tym, że ma zastosowanie jedna z wymienionych okoliczności, może dać operatorowi SIPS dodatkowy czas na dostarczenie odpowiednich informacji lub dokumentów.

4. Operator SIPS i jego pracownicy nie są zwolnieni z wypełniania swoich obowiązków wynikających z niniejszej decyzji w zakresie przekazywania informacji lub dokumentów ze względu na tajemnicę zawodową.

5. W ustaleniach umownych z podmiotami trzecimi, w tym z dostawcami usług krytycznych, operator SIPS uwzględnia klauzule umożliwiające przekazywanie informacji i dokumentów właściwemu organowi, niezależnemu ekspertowi i zespołowi ds. kontroli na miejscu w związku z usługami świadczonymi przez te podmioty trzecie na rzecz SIPS.

Artykuł  4

Wykonywanie przez właściwy organ uprawnień w zakresie żądania wyznaczenia niezależnego eksperta

1. Właściwy organ może zażądać od operatora SIPS wyznaczenia niezależnego eksperta, który przeprowadzi dochodzenie zgodnie z art. 5 lub niezależny przegląd zgodnie z art. 6. Właściwy organ powiadamia operatora SIPS o decyzji nakazującej wyznaczenie przez operatora SIPS niezależnego eksperta zgodnie z art. 2 ust. 4. Operator SIPS ponosi wszelkie koszty związane z wyznaczeniem niezależnego eksperta.

2. Wyznaczając niezależnego eksperta, operator SIPS konsultuje się, w stosownych przypadkach, ze swoim dostawcą usług krytycznych.

3. Właściwy organ zapewnia, by decyzja nakazująca wyznaczenie przez operatora SIPS niezależnego eksperta zawierała co najmniej następujące wymogi i informacje:

a) wymóg, aby niezależny ekspert, który ma zostać wyznaczony przez operatora SIPS, w ciągu ostatnich dwóch lat nie był bezpośrednio lub pośrednio zaangażowany w funkcjonowanie danego SIPS ani nadzór nad nim oraz aby posiadał on specjalistyczną wiedzę niezbędną do prowadzenia dochodzeń i niezależnych przeglądów, w tym na przykład wiedzę specjalistyczną w zakresie infrastruktury rynku finansowego, przepisów finansowych, systemów informacyjnych i technologii komunikacyjnych, zarządzania ryzykiem, sprawozdawczości finansowej lub badania sprawozdań finansowych;

b) szczegółowe informacje na temat roli, obowiązków, uprawnień i wymaganego zakresu wiedzy fachowej, umiejętności i kompetencji niezależnego eksperta;

c) wymóg zapewnienia przez operatora SIPS, aby niezależny ekspert posiadał wymagane kwalifikacje, umiejętności i wiedzę oraz wykonywał swoje funkcje w okolicznościach, w których nie zachodzi konflikt interesów, oraz zgodnie z wymogami określonymi w ust. 5-7 niniejszego artykułu;

d) termin na wyznaczenie niezależnego eksperta;

e) wymóg poinformowania właściwego organu przez operatora SIPS o tym, w jaki sposób zostały spełnione wymogi nałożone przez właściwy organ, oraz przedstawienia wszelkich stosownych wskazówek w tym zakresie;

f) wymóg przekazania przez operatora SIPS danych kontaktowych niezależnego eksperta na potrzeby ust. 13 niniejszego artykułu.

4. Decyzja, na mocy której właściwy organ nakłada na operatora SIPS obowiązek wyznaczenia niezależnego eksperta, może zawierać wymogi dodatkowe w stosunku do wymogów określonych w ust. 3. Operator SIPS załącza decyzję, na mocy której właściwy organ nakłada na niego obowiązek wyznaczenia niezależnego eksperta, do porozumienia umownego wiążącego go z niezależnym ekspertem.

5. Wykonując swoje funkcje, niezależny ekspert posiada wszystkie uprawnienia, o których mowa w art. 6 ust. 3.

6. Operator SIPS zapewnia, aby niezależny ekspert wyznaczony do przeprowadzenia dochodzenia lub niezależnego przeglądu posiadał następujące minimalne kwalifikacje:

a) dyplom ukończenia studiów wyższych lub równoważny poziom kwalifikacji; lub

b) przyznany lub uznany przez państwo członkowskie UE certyfikat lub dyplom poświadczający kompetencje zawodowe w jednej z dziedzin, w których wymaga się od niezależnego eksperta posiadania wiedzy fachowej na potrzeby dochodzenia lub niezależnego przeglądu.

7. W przypadku gdy niezbędne jest zapewnienie praktycznego doświadczenia w celu uzupełnienia kwalifikacji wymaganych na mocy ust. 6, właściwy organ może również nałożyć na operatora SIPS obowiązek zapewnienia, aby niezależny ekspert posiadał doświadczenie (najlepiej 3 lata lub więcej) w przeprowadzaniu podobnych dochodzeń lub niezależnych przeglądów, lub też równoważnych analiz, w odniesieniu do przedsiębiorstw sektora finansowego. Przed nałożeniem dodatkowego obowiązku dotyczącego doświadczenia praktycznego właściwy organ bierze jednak pod uwagę potencjalnie nowatorski charakter dochodzenia lub niezależnego przeglądu, a także barierę, jaką tego rodzaju dodatkowe wymogi mogą stanowić dla potencjalnych przyszłych ekspertów. Operator SIPS zapewnia, by niezależny ekspert podlegał zasadom etyki zawodowej odnoszącym się co najmniej do sprawowania przez niego funkcji w interesie publicznym, jego uczciwości i obiektywizmu, a także jego kompetencji zawodowych i należytej staranności.

8. Podczas rekrutacji niezależnego eksperta operator SIPS wymaga zapewnienia przez niego wystarczających dowodów potwierdzających jego kwalifikacje i doświadczenie, o których mowa w ust. 6 i 7. Operator SIPS informuje właściwy organ o tożsamości wybranego niezależnego eksperta oraz, na wniosek właściwego organu, o tym, w jaki sposób wyznaczenie niezależnego eksperta spełnia wymogi określone w ust. 6 i 7. Właściwy organ zachowuje prawo żądania od operatora SIPS wyznaczenia innego niezależnego eksperta, jeżeli uzna, że niezależny ekspert wybrany przez operatora SIPS nie spełnia wymogów określonych w niniejszej decyzji lub w decyzji nakładającej obowiązek wyznaczenia niezależnego eksperta.

9. O ile dokładny termin rozpoczęcia i czas trwania dochodzenia lub niezależnego przeglądu nie zostaną określone przez właściwy organ, operator SIPS ma prawo uzgodnić je z niezależnym ekspertem, w zależności od zakresu określonego przez właściwy organ, także w przypadkach, w których właściwy organ nakłada obowiązek przeprowadzania niezależnego przeglądu okresowo.

10. Operator SIPS zapewnia, by niezależny ekspert miał dostęp do wszystkich dokumentów i informacji niezbędnych w celu przeprowadzenia dochodzenia lub niezależnego przeglądu zgodnie z art. 5 i 6 przez cały okres trwania dochodzenia lub niezależnego przeglądu. W odniesieniu do art. 2 ust. 5 lit. c) operator SIPS załącza do swoich ustaleń umownych z dostawcami usług krytycznych klauzule umożliwiające niezależnemu ekspertowi dostęp do wyjaśnień przedstawicieli lub pracowników dostawców usług krytycznych oraz umożliwiające przekazywanie informacji bankowi centralnemu, który sprawuje dozór lub nadzór nad dostawcą usług krytycznych, zgodnie z art. 9 ust. 4.

11. Operator SIPS zezwala niezależnemu ekspertowi na prowadzenie dochodzeń lub niezależnych przeglądów w obiektach operatora SIPS, jeżeli właściwy organ oceni, że zapewni to wydajne i skuteczne prowadzenie dochodzeń lub niezależnych przeglądów.

12. Operator SIPS zapewnia, by ustalenia umowne dotyczące świadczenia usług przez niezależnych ekspertów w zakresie prowadzenia dochodzeń lub niezależnych przeglądów przewidywały obowiązek udzielenia przez niezależnego eksperta odpowiedzi na pytania właściwego organu dotyczące jego ustaleń po upływie końcowego terminu na przeprowadzenie niezależnego przeglądu lub dochodzenia.

13. Właściwy organ może kontaktować się bezpośrednio z niezależnym ekspertem po uprzednim powiadomieniu operatora SIPS.

Artykuł  5

Wykonywanie przez właściwy organ uprawnień w zakresie żądania przeprowadzenia dochodzenia

Właściwy organ może zażądać od operatora SIPS wyznaczenia niezależnego eksperta zgodnie z art. 4 w celu przeprowadzenia dochodzenia, jeżeli uzna, że jest to konieczne do osiągnięcia celów określonych w rozporządzeniu (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28).

Artykuł  6

Wykonywanie przez właściwy organ uprawnień w zakresie żądania przeprowadzenia niezależnego przeglądu

1. Właściwy organ może zażądać od operatora SIPS wyznaczenia niezależnego eksperta zgodnie z art. 4 w celu przeprowadzenia niezależnego przeglądu, jeżeli uzna, że jest to konieczne do osiągnięcia celów określonych w rozporządzeniu (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28).

2. Właściwy organ może zażądać przeprowadzenia niezależnego przeglądu jednorazowo lub, w wyjątkowych przypadkach, przeprowadzania go okresowo, w określonym z góry zakresie związanym z kwestiami operacyjnymi, bezpieczeństwem, zarządzaniem ryzykiem, zagadnieniami biznesowymi lub prawnymi. W przypadku żądania przez właściwy organ przeprowadzania niezależnego przeglądu okresowo właściwy organ określa i uzasadnia częstotliwość takich niezależnych przeglądów oraz ich zakres i datę zakończenia.

3. Zakres niezależnego przeglądu może obejmować jedną lub większą liczbę spraw wskazanych i odpowiednio uzasadnionych przez właściwy organ. Niezależny ekspert jest uprawniony do zbierania od SIPS wszelkich informacji, które uzna za niezbędne dla kompleksowego zrozumienia kwestii objętych zakresem niezależnego przeglądu.

Artykuł  7

Wykonywanie przez właściwy organ uprawnień w zakresie przeprowadzania kontroli na miejscu

1. Właściwy organ może przeprowadzić kontrolę na miejscu lub przekazać uprawnienie do przeprowadzenia kontroli na miejscu innemu organowi zgodnie z art. 8, jeżeli uzna, że jest to konieczne do osiągnięcia celów określonych w rozporządzeniu (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28).

2. Bez uszczerbku dla art. 2 ust. 4 niniejszej decyzji, w przypadku gdy właściwy organ wykonuje uprawnienie do przeprowadzania kontroli na miejscu, decyzja w sprawie kontroli wskazuje co najmniej:

a) przedmiot i cel kontroli na miejscu;

b) fakt, że wszelkie utrudnienia kontroli na miejscu powodowane przez osoby prawne jej podlegające stanowią naruszenie rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28), bez uszczerbku dla prawa krajowego.

3. Właściwy organ powiadamia podmiot podlegający kontroli na miejscu o decyzji w sprawie kontroli oraz o tożsamości członków zespołu ds. kontroli na miejscu przynajmniej 10 dni roboczych przed rozpoczęciem kontroli na miejscu.

4. Właściwy organ zapewnia przeprowadzenie kontroli na miejscu w uprzednio określonym zakresie i ramach czasowych, które określa we współpracy z podmiotem podlegającym kontroli na miejscu. Jeżeli właściwy organ uzna to za konieczne, może jednak rozszerzyć zakres i ramy czasowe kontroli na miejscu w trakcie kontroli na podstawie zmienionej decyzji, o której powiadamia podmiot podlegający kontroli na miejscu.

5. W ustaleniach umownych z dostawcami usług krytycznych operator SIPS uwzględnia klauzule, które umożliwiają przeprowadzenie kontroli na miejscu również w miejscu u dostawców usług krytycznych. Klauzule takie umożliwiają właściwemu organowi zaangażowanie banku centralnego sprawującego dozór lub nadzór na dostawcą usług krytycznych w proces kontroli na miejscu, w tym w celu wymiany istotnych informacji. Operator SIPS zapewnia, aby te ustalenia umowne umożliwiały również właściwemu organowi dostęp do pisemnych lub ustnych wyjaśnień przedstawicieli lub pracowników dostawców usług krytycznych w odniesieniu do usług świadczonych przez nich na rzecz SIPS. W uzgodnieniach umownych z dostawcami usług krytycznych operator SIPS uwzględnia również klauzule zapewniające właściwemu organowi dostęp do informacji i ustaleń pochodzących z poprzednich kontroli na miejscu przeprowadzonych u dostawcy usług krytycznych o tym samym zakresie i charakterze, które zostały już przeprowadzone przez bank centralny sprawujący dozór lub nadzór nad dostawcą usług krytycznych.

Artykuł  8

Przekazanie uprawnień do przeprowadzania kontroli na miejscu

1. Z zastrzeżeniem warunków określonych w odpowiednich mających zastosowanie przepisach prawa krajowego i wewnętrznych przepisów proceduralnych właściwego organu właściwy organ może przekazać uprawnienie do przeprowadzania kontroli na miejscu innemu organowi, pod warunkiem przechowywania przez ten organ i jego zespół ds. kontroli informacji i dokumentów uzyskanych od operatora SIPS w sposób poufny oraz przestrzegania przez nie odpowiednich zasad określonych w art. 7, jak również innych wewnętrznych zasad organizacyjnych dotyczących kontroli na miejscu, a także pod warunkiem zachowania przez właściwy organ pełnych uprawnień w zakresie kontroli i ponoszenia przez ten organ pełnej odpowiedzialności za nią.

2. Właściwy organ, inny organ i operator SIPS przestrzegają zasady poufności w odniesieniu do postępowania w zakresie kontroli na miejscu.

Artykuł  9

Współpraca z organami

1. Właściwy organ dla SIPS wykonuje uprawnienia, o których mowa w art. 21 ust. 1 lit. b) i c) rozporządzenia (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28), na podstawie podjętej przez siebie decyzji. Jeżeli właściwy organ jest krajowym bankiem centralnym, informuje on Eurosystem o takiej decyzji po jej przyjęciu.

2. W przypadku zakłócania przez pracowników operatora SIPS kontroli na miejscu przeprowadzanej na żądanie właściwego organu zgodnie z niniejszą decyzją krajowy bank centralny danego uczestniczącego państwa członkowskiego zapewnia członkom zespołu ds. kontroli niezbędną pomoc zgodnie z prawem krajowym. W zakresie koniecznym do przeprowadzenia kontroli na miejscu pomoc ta może obejmować zaplombowanie dowolnych lokali stanowiących miejsce prowadzenia działalności gospodarczej oraz ksiąg lub zapisów. W przypadku gdy dany właściwy bank centralny nie dysponuje takimi kompetencjami, korzysta z uprawnień pozwalających mu na zwrócenie się o niezbędną pomoc do innych organów krajowych.

3. Jeżeli kontrola na miejscu lub pomoc, która ma zostać udzielona zgodnie z ust. 2 niniejszego artykułu, wymaga zgody organu sądowego zgodnie z mającym zastosowanie prawem krajowym, wówczas organ przeprowadzający kontrolę na miejscu wnioskuje o udzielenie takiej zgody.

4. W przypadku gdy w ramach dochodzenia lub niezależnego przeglądu operatora SIPS zachodzi konieczność wykonania przez niezależnego eksperta uprawnień określonych w art. 2 ust. 5 w odniesieniu do dostawców usług krytycznych SIPS, właściwy organ informuje bank centralny, który sprawuje dozór lub nadzór nad dostawcą usług krytycznych o planowanym wykonywaniu tych praw i może poinformować ten bank centralny o wynikach dochodzenia lub niezależnego przeglądzie po ich przeprowadzeniu.

5. W przypadku gdy zachodzi konieczność przeprowadzenia kontroli na miejscu również u dostawcy usług krytycznych SIPS, przed powiadomieniem operatora SIPS właściwy organ informuje o planowanej kontroli na miejscu bank centralny sprawujący dozór lub nadzór nad dostawcą usług krytycznych.

6. W zakresie, w jakim kontrola na miejscu o tym samym zakresie i charakterze została już przeprowadzona przez bank centralny sprawujący dozór lub nadzór nad dostawcą usług krytycznych SIPS, organ właściwy dla SIPS może zdecydować się na oparcie się na wynikach takiej kontroli na miejscu lub przeprowadzenie własnej kontroli na miejscu. W związku z tym właściwy organ może zwrócić się do dostawcy usług krytycznych o udzielenie dostępu do odpowiednich informacji i ustaleń, do których ma dostęp, lub o udzielenie zgody właściwemu organowi na dostęp do tych ustaleń w banku centralnym. Jeżeli nie przeprowadzono jeszcze kontroli na miejscu lub też kontroli na miejscu o takim samym zakresie i charakterze, organ właściwy dla SIPS może, według własnego uznania, przeprowadzić również kontrolę na miejscu u dostawcy usług krytycznych. W ten sposób właściwy organ, uwzględniając uprawnienia i obowiązki banków centralnych, może zaangażować bank centralny sprawujący dozór lub nadzór nad dostawcą usług krytycznych w proces kontroli na miejscu i może, po przeprowadzeniu takiej kontroli na miejscu, poinformować ten bank centralny o jej wynikach.

7. W przypadku gdy zachodzi konieczność przeprowadzenia kontroli na miejscu również u dostawcy usług krytycznych SIPS, właściwy organ powiadamia o kontroli również dostawcę usług krytycznych w tym samym czasie, co operatora SIPS, zgodnie z art. 2 ust. 4.

Artykuł  10

Prawo do bycia wysłuchanym i dostęp do informacji

1. Niezależny ekspert lub zespół ds. kontroli na miejscu, zależnie od przypadku, uwzględniają uwagi zgłoszone przez operatora SIPS w trakcie niezależnego przeglądu, dochodzenia lub kontroli na miejscu oraz opierają swoje ustalenia na faktach, co do których dany operator SIPS miał możliwość przedstawienia swoich uwag.

2. Przedkładając sprawozdanie z wyników właściwemu organowi, niezależny ekspert lub zespół ds. kontroli na miejscu powiadamiają operatora SIPS. Operator SIPS ma prawo dostępu do sprawozdania, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych osób i podmiotów prawnych w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do sprawozdania nie obejmuje informacji poufnych dotyczących osób trzecich.

Artykuł  11

Niezapowiedziane kontrole na miejscu

Bez uszczerbku dla art. 7 ust. 3 właściwy organ nie jest zobowiązany do wcześniejszego powiadomienia podmiotu podlegającego kontroli na miejscu o takiej kontroli, jeżeli istnieją przesłanki wskazujące, że zachodzą okoliczności faktyczne zagrażające sprawnemu funkcjonowaniu SIPS lub że powiadomienie tego podmiotu o konieczności przeprowadzenia kontroli na miejscu może podważyć jej wyniki. W takim przypadku w decyzji o przeprowadzeniu kontroli na miejscu wskazuje się powody jej wszczęcia bez uprzedniego powiadomienia danego podmiotu i przekazuje się ją temu podmiotowi dopiero po rozpoczęciu kontroli.

Artykuł  12

Zasady dotyczące języków w komunikacji między właściwym organem a operatorem SIPS

1. Każdy dokument, który operator SIPS podlegający nadzorowi zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 795/2014 (EBC/2014/28) wysyła do właściwego organu zgodnie z art. 3 niniejszej decyzji, może być sporządzony w dowolnym języku urzędowym Unii wybranym przez operatora SIPS.

2. Operator SIPS podlegający nadzorowi może wyrazić zgodę na używanie wyłącznie jednego urzędowego języka Unii w swojej pisemnej korespondencji z właściwym organem. Operator SIPS może cofnąć taką zgodę w sprawie używania jednego języka lub może co jakiś czas zrzekać się tego prawa w odniesieniu do wybranej korespondencji pisemnej, aby przyspieszyć komunikację, co jednak pozostaje bez wpływu na przyszłe procedury. Cofnięcie zgody dotyczy jedynie tych elementów procedury nadzorczej, które nie zostały jeszcze przeprowadzone.

3. Operator SIPS może zwrócić się o przeprowadzenie dochodzenia, niezależnego przeglądu lub kontroli na miejscu w języku urzędowym Unii innym niż język uzgodniony w ramach procesu nadzoru. W takim przypadku operator SIPS powiadamia z odpowiednim wyprzedzeniem właściwy organ lub niezależnego eksperta o swoim zamiarze przed rozpoczęciem dochodzenia, niezależnego przeglądu lub kontroli na miejscu, tak aby możliwe było dokonanie niezbędnych ustaleń.

Artykuł  13

Przepisy końcowe

Niniejsza decyzja wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sporządzono we Frankfurcie nad Menem dnia 26 lipca 2019 r.

	Mario DRAGHI
	Prezes EBC

¹ Dz.U. L 217 z 23.7.2014, s. 16.

² Dostępne na stronie internetowej Banku Rozrachunków Międzynarodowych pod adresem: www.bis.org.

³ Rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (UE) 2017/2094 z dnia 3 listopada 2017 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 795/2014 w sprawie wymogów nadzorczych w odniesieniu do systemów płatności o znaczeniu systemowym (EBC/2017/32) (Dz. U. L 299 z 16.11.2017, s. 11).

⁴ Art. 2 ust. 1a dodany przez art. 1 decyzji nr EBC/2021/19 (730/2021) z dnia 29 kwietnia 2021 r. (Dz.U.UE.L.2021.157.7) zmieniającej nin. decyzję z dniem 25 maja 2021 r.