Decyzja 2002/18/WE ustanawiająca plan pracy dotyczący wspólnotowego oznakowania ekologicznego
Dz.U.UE.L.2002.7.28
Akt utracił mocDECYZJA KOMISJI
z dnia 21 grudnia 2001 r.
ustanawiająca plan pracy dotyczący wspólnotowego oznakowania ekologicznego
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2002/18/WE)
(Dz.U.UE L z dnia 11 stycznia 2002 r.)
KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,
uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1980/2000 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 lipca 2000 r. w sprawie zrewidowanego programu przyznawania wspólnotowego oznakowania ekologicznego(1), w szczególności jego art. 5,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Rozporządzenie (WE) nr 1980/2000 stanowi, że Komisja ma ustanowić plan pracy dotyczący wspólnotowego oznakowania ekologicznego.
(2) Plan pracy powinien obejmować strategię rozwoju programu, wyznaczającą cele w zakresie poprawy stanu środowiska naturalnego i stopnia penetracji rynku, niepełny wykaz grup produktów uznawanych za priorytetowe dla działań wspólnotowych oraz plany zapewnienia koordynacji i współpracy między programem wspólnotowym i pozostałymi programami przyznawania oznakowań ekologicznych w Państwach Członkowskich.
(3) Ponadto plan pracy powinien także zapewniać środki na rzecz wdrożenia strategii oraz przedstawiać plan finansowania programu.
(4) Plan pracy powinien także przedstawić usługi, do których program ten nie ma zastosowania, uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 761/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 marca 2001 r. dopuszczające dobrowolny udział organizacji w systemie zarządzania środowiskiem i audytu środowiskowego we Wspólnocie (EMAS)(2).
(5) Okresowo należy dokonywać przeglądu planu pracy.
(6) Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią komitetu powołanego na mocy art. 17 rozporządzenia (WE) nr 1980/2000,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Przyjmuje się plan pracy dotyczący wspólnotowego oznakowania ekologicznego, na okres od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 31 grudnia 2004 r., wymieniony w Załączniku.
Przegląd planu pracy rozpocznie się przed dniem 31 grudnia 2004 r.
Niniejsza decyzja skierowana jest do Państw Członkowskich.
Sporządzono w Brukseli, dnia 21 grudnia 2001 r.
| W imieniu Komisji | |
| Margot WALLSTRÖM | |
| Członek Komisji |
______
(1) Dz.U. L 237 z 21.9.2000, str. 1.
(2) Dz.U. L 114 z 24.4.2001, str. 1.
ZAŁĄCZNIK
PLAN PRACY DOTYCZĄCY WSPÓLNOTOWEGO OZNAKOWANIA EKOLOGICZNEGO
PLAN PRACY DOTYCZĄCY WSPÓLNOTOWEGO OZNAKOWANIA EKOLOGICZNEGO
Wspólnotowe oznakowanie ekologiczne zostało wprowadzone w 1992 r. w celu zachęcenia przedsiębiorstw do opracowywania produktów charakteryzujących się bardziej ograniczonym wpływem na środowisko naturalne w ciągu całego cyklu ich życia, jak również w celu zapewnienia konsumentom lepszych informacji na temat tego wpływu.
Od tego czasu wypracowane zostały nowe podejścia strategiczne w dziedzinie trwałych dóbr i usług. Wysiłki te, podejmowane na wszystkich szczeblach politycznych, doprowadziły do opublikowania Zielonej Księgi w sprawie zintegrowanej polityki dotyczącej wyrobu(1) (IPP). Dokument ten proponuje nową strategię zmierzającą do wzmocnienia polityk ochrony środowiska naturalnego powiązanych z produktami oraz przeorientowania tych polityk, jak również rozwijającą rynek produktów bardziej ekologicznych, co także stanowić będzie jeden z kluczowych elementów nowatorskich szóstego programu działań wspólnotowych na rzecz środowiska naturalnego - Środowisko 2010: "Nasza przyszłość, nasz wybór"(2).
Strategia, w kształcie proponowanym przez Komisję w Zielonej Księdze w sprawie zintegrowanej polityki dotyczącej wyrobu, jest obecnie rozpatrywana przez inne instytucje europejskie i zainteresowane podmioty. Wynik tej szeroko zakrojonej debaty umożliwi lepsze zrozumienie, w jaki sposób strategia zintegrowanej polityki dotyczącej wyrobu może być skutecznie włączona do polityki ochrony środowiska naturalnego. Debata ta będzie także stanowić podstawę przyszłej Białej Księgi przedstawiającej wnioski Komisji w sprawie wdrażania tego rodzaju podejścia zintegrowanej polityki dotyczącej wyrobu (IPP). W kształcie zaproponowanym w Zielonej Księdze strategia obejmuje trzy zasadnicze elementy, mianowicie mechanizmy cenowe, popyt na produkty ekologiczne oraz środki na rzecz projektowania i wykorzystywania produktów w sposób bardziej przyjazny dla środowiska naturalnego. Konsumenci powinni mieć między innymi łatwiejszy dostęp do informacji zrozumiałych, istotnych i wiarygodnych, dzięki zastosowaniu wzmocnionej i przeorientowanej strategii w zakresie znakowania ekologicznego.
Otwiera to nowe perspektywy dla europejskiego oznakowania ekologicznego, które do tej pory musiało funkcjonować z nikłym lub żadnym wsparciem ze strony innych środków politycznych i które jeszcze nie osiągnęło dostatecznego poziomu widoczności na rynku. Europejski program oznakowania ekologicznego obejmuje znaczące informacje i doświadczenia w zakresie polityki wobec produktów, opartej na koncepcji cyklu życia, które powinny być udostępniane zainteresowanym podmiotom uczestniczącym w dalszym rozwijaniu podejścia zintegrowanej polityki dotyczącej wyrobu.
Dlatego też niniejszy plan pracy powinien być rozpatrywany w kontekście toczących się obecnie dyskusji na temat zintegrowanej polityki dotyczącej wyrobu UE, opracowywania szóstego programu działań na rzecz środowiska naturalnego oraz strategii trwałego rozwoju Wspólnoty. Strategia trwałego rozwoju Unii Europejskiej stanowi część przygotowań Unii do Światowego Szczytu w sprawie Trwałego Rozwoju, który odbędzie się w Johannesburgu w 2002 r. Podczas tego szczytu, który nawiązuje do procesu z Rio z 1992 r., Unia Europejska będzie dążyć do osiągnięcia "światowego układu" w dziedzinie trwałego rozwoju. Rada Europejska, która zebrała się w Göteborgu w czerwcu 2001 r.(3), uzgodniła strategię trwałego rozwoju i dodała wymiar środowiskowy do procesu lizbońskiego dotyczącego zatrudnienia, reformy gospodarczej i spójności społecznej. Poprzez wyraźne przywołanie zintegrowanej polityki dotyczącej wyrobu jako zadania wspólnej odpowiedzialności oraz poprzez zaproszenie przemysłu do wzięcia udziału w rozwijaniu technologii przyjaznych dla środowiska oraz szerszego ich wykorzystywania sama Rada Europejska podkreśliła znaczenie oddzielenia wzrostu gospodarczego od wykorzystywania zasobów.
Oznakowanie ekologiczne będzie stanowiło ważny element tych wszystkich nowych podejść, przy znaczącym udziale znaków ISO typu I (oparte na cyklu życia, certyfikowane przez stronę trzecią oznakowania ekologiczne według normy ISO 14024), takich jak wspólnotowe oznakowanie ekologiczne. Należy uznać, że oznakowanie ekologiczne, zarówno jako program dobrowolny, jak i selektywny, nie posiada ani znaczenia, ani też charakteru uniwersalnego, jaki mogą zapewnić środki takie jak rozporządzenia. Natomiast dobre programy znakowania ekologicznego pozostaną atrakcyjne dla konsumentów ze względu na swój bezpośredni charakter i prostotę. Są one również przyjazne działalności gospodarczej, ponieważ działają jako czynniki podnoszące atrakcyjność produktów, a także zapewniają korzyści handlowe przy sprzedaży. Dodatkowo oznakowanie ekologiczne jest punktem odniesienia dla doskonałości środowiskowej na poziomie europejskim, na przykład w kontekście ekologizacji zamówień publicznych i identyfikowania produktów ekologicznych, których opodatkowanie mogłoby być obniżone. Ponadto w projekcie dyrektywy w sprawie wpływu na środowisko naturalne wywieranego przez urządzenia elektryczne i elektroniczne proponuje się oznakowanie ekologiczne jako element dający domniemanie zgodności z wymaganiami dyrektywy.
I wreszcie, o ile jest jasne, że wspólnotowe oznakowanie ekologiczne nie osiągnęło jeszcze zadowalającego poziomu penetracji rynku, to jego sytuacja jest obecnie lepsza niż kiedykolwiek, w tym znaczeniu, że asortyment grup produktów nim objętych wciąż się rozszerza, produkty posiadające oznakowanie ekologiczne występują w prawie wszystkich Państwach Członkowskich, a nowe zastosowania wciąż się pojawiają. Ponadto nowe perspektywy, takie jak IPP w ogóle i ekologizacja zamówień publicznych w szczególności, otwierają nowe możliwości zbytu. Niemniej jednak pozostało wiele do zrobienia, aby oznakowanie ekologiczne stało się bardziej atrakcyjne dla producentów, dystrybutorów, konsumentów i pozostałych zainteresowanych podmiotów.
Istnieje w szczególności konieczność, aby wspólnotowe oznakowanie ekologiczne stało się bardziej znane jako oznakowanie doskonałości środowiskowej, wyposażone w kilka wyjątkowych atutów. Jest ono jedynym oznakowaniem ekologicznym rzeczywiście europejskim, ważnym we wszystkich 15 Państwach Członkowskich Unii Europejskiej i w trzech państwach należących do EOG. Nie jest to oznakowanie prywatne, lecz publiczne, ustanowione z upoważnienia instytucji europejskich. Kryteria zostały opracowane w wyniku bardzo szerokich konsultacji przeprowadzonych wśród zainteresowanych podmiotów, w tym również instytucji publicznych, przedstawicieli pozarządowych organizacji działających na rzecz ochrony konsumentów i środowiska naturalnego, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), dystrybutorów i innych. Mamy tu do czynienia z oznakowaniem dotyczącym środowiska naturalnego, a nie z oznakowaniem dotyczącym zdrowia lub jakości, chociaż rozpatruje się również te aspekty. Uwzględnia ono wszystkie etapy cyklu życia produktu, co oznacza, że nie jest oznakowaniem dotyczącym tylko jednego aspektu produktu czy ograniczającym się tylko do samych właściwości produktu. Wykorzystywane jest to samo logo w odniesieniu do szerokiego asortymentu grup produktów i w związku z tym jest oznakowanie to jest łatwo rozpoznawalne przez konsumentów, którzy mogą być przeświadczeni, że produkt posiadający to oznakowanie jest jednym z najlepszych pod względem efektów jego działania w stosunku do środowiska naturalnego. Nie opiera się to na zapewnieniach producenta, ponieważ zgodność z kryteriami jest potwierdzona, sprawdzona i nadzorowana przez niezależną stronę trzecią (jedną z jednostek właściwych w zakresie oznakowania ekologicznego).
Dlatego głównym celem niniejszego planu pracy jest wykorzystanie tych solidnych podstaw, aby na najbliższe trzy lata ustanowić program pracy, który umożliwi:
- uczynienie z oznakowania ekologicznego bardziej popularnego i skutecznego instrumentu mającego na celu poprawę jakości produktów i usług, z punktu widzenia środowiska naturalnego,
- przyczynienie się do zwiększenia trwałości konsumpcji i do realizacji celów politycznych określonych w strategii trwałego rozwoju Wspólnoty, w szóstym programie działań na rzecz środowiska naturalnego i w przyszłej Białej Księdze w sprawie strategii na rzecz zintegrowanej polityki dotyczącej wyrobu.
- jak najlepsze wykorzystanie środków przydzielonych na ten program przez Komisję, Państwa Członkowskie i członków Komitetu UE ds. Oznakowania Ekologicznego (EUEB)(4).
STRATEGIA ROZWOJU PROGRAMU W LATACH 2002-2004
1. Polityka i strategia
Długoterminowa polityka i strategia w zakresie wspólnotowego oznakowania ekologicznego jest stale rozwijana i dostosowywana, co wymaga ścisłego zharmonizowania między innymi z obecnie prowadzonymi rozmowami dotyczącymi zintegrowanej polityki dotyczącej wyrobu UE, z opracowaniem szóstego programu działań na rzecz środowiska naturalnego oraz ze strategią trwałego rozwoju Wspólnoty. Oznakowanie ekologiczne powinno także ściśle iść w parze z szerszymi działaniami w dziedzinie znakowania produktów, włączając w to oznakowanie ISO typu II i III oraz oznakowanie dotyczące etyki, jakości i zdrowia.
Aby bardziej skutecznie kierować różnymi prowadzonymi w tym zakresie rozmowami i przepływem informacji, zarówno na poziomie samego programu, jak i w odniesieniu do forów zewnętrznych, a także, aby lepiej przygotować i poprowadzić debatę na temat przyszłości programu, należy utworzyć aktywną i stałą grupę ds. zarządzania polityką.
Cel
Dalsze rozwijanie i dostosowywanie długoterminowej polityki i strategii programu, jak również uwzględnianie oznakowania ekologicznego w różnych politykach przygotowywanych w stosunku do trwałej konsumpcji (takich jak IPP, ekologizacja zamówień publicznych, szerszy zakres znakowania, obniżone opodatkowanie odnoszące się do produktów ekologicznych itd.).
Środki wykonawcze
EUEB powinien utworzyć stałą grupę ds. zarządzania polityką, w celu opracowywania i dostosowywania swojej długoterminowej polityki i strategii, jak również zapewnić jej skoordynowanie z wyżej wspomnianymi wydarzeniami politycznymi oraz wniesienie do nich swojego wkładu. Te sprawy polityczne powinny również być rozpatrywane w czasie posiedzeń prezydialnych(5).
2. Cele w zakresie poprawy stanu środowiska naturalnego i penetracji rynku
Cele dotyczące poprawy stanu środowiska naturalnego i penetracji rynku przedstawiają się następująco:
a) zwiększenie liczby rynków potencjalnie otwartych na produkty posiadające oznakowanie ekologiczne, poprzez stopniowe rozszerzanie asortymentu grup produktów nim objętych;
b) na każdym z tych rynków w każdej grupie produktów znaczące zwiększenie widoczności oznakowania ekologicznego (tj. zwiększenie liczby produktów na rynku posiadających oznakowanie ekologiczne);
c) i w ten sposób ciągłe wzmacnianie ogólnych korzyści dla środowiska naturalnego wynikających z programu oraz z jego wkładu w proces zwiększania trwałości konsumpcji.
a) Rozwój grup produktów
Obecnie przyjęte są kryteria dla 17 grup produktów (produkty z papieru bibułkowego, zmywarki do naczyń, środki ulepszania gleby, materace, farby i lakiery do wnętrz, obuwie, wyroby włókiennicze, komputery osobiste, detergenty do prania, detergenty do zmywarek, papier do kopiarek, żarówki, komputery przenośne, chłodziarki, pralki, środki czyszczące ogólnego stosowania oraz środki czyszczące do urządzeń sanitarnych, detergenty do ręcznego zmywania naczyń).
Prowadzone są prace nad co najmniej pięcioma nowymi grupami produktów (twarde wykładziny podłogowe, odbiorniki telewizyjne, meble, odkurzacze i usługi hotelarskie) i powinny one zostać sfinalizowane w 2002 r.
Celem długoterminowym jest ustanowienie zestawu grup produktów, który stanowi wystarczająco kompletny asortyment produktów wzbudzających zainteresowanie detalistów, producentów i konsumentów, a który jest również wykonalny z punktu widzenia niezbędnych prac polegających na ustanawianiu i regularnej weryfikacji kryteriów. W krótkim okresie powinno to być między 25 a 35 grup produktów (patrz sekcje 4a i sekcje 3a oraz dodatek II poniżej: niepełny wykaz grup produktów priorytetowych). Zakres każdej grupy produktów powinien, tam gdzie jest to stosowne, ulegać stopniowemu poszerzeniu, na przykład w celu włączenia niektórych produktów posiadających profesjonalne zastosowanie.
Obecny program, jego procedury i środki sprawiają, że istnieje możliwość podejmowania corocznie od czterech do ośmiu decyzji Komisji w sprawie kryteriów odnoszących się do grupy produktów. Weryfikacja istniejących grup produktów powinna na ogół odbywać się co cztery - pięć lat (jakkolwiek okres ten powinien być dostosowany w zależności od jednostkowych przypadków), co oznacza średnio od czterech do sześciu weryfikacji w każdym roku, i tym samym pozwala, być może, na ustanowienie dwóch nowych grup co roku.
Cel
Ustanowienie zestawu grup produktów tworzących wystarczająco kompletny i wykonalny asortyment produktów, w celu zainteresowania detalistów, producentów i konsumentów.
W ciągu pięciu lat liczba ustanowionych grup produktów powinna wzrosnąć do 25-35.
Środki wykonawcze
Uwzględniając priorytetowy wykaz grup produktów, Komisja, EUEB i Państwa Członkowskie powinny, oprócz przeprowadzania koniecznych weryfikacji, ustanawiać jedną lub dwie nowe grupy produktów w ciągu każdego roku objętego planem pracy.
Okres ważności kryteriów dotyczących każdej grupy produktów powinien wynosić na ogół od czterech do pięciu lat (jakkolwiek ten orientacyjny okres powinien być dostosowany w zależności od jednostkowych przypadków).
W celu ułatwienia procesu ustanawiania kryteriów EUEB powinien utworzyć grupę roboczą zajmującą się kwestiami horyzontalnymi wspólnymi dla wielu grup produktów (np. środki opóźniające palenie się, opakowania zbiorcze).
b) Penetracja rynku, widoczność oraz świadomość ekologiczna konsumentów
Istnieją cztery parametry umożliwiające mierzenie widoczności oznakowania ekologicznego:
- przedsiębiorstwa: liczba przedsiębiorstw, którym przyznano oznakowanie ekologiczne,
- produkty: liczba produktów, na które te przedsiębiorstwa posiadają oznakowanie ekologiczne,
- artykuły: liczba artykułów z grupy tych produktów sprzedawana z oznakowaniem ekologicznym,
- wartość: wartość sprzedaży tych artykułów na warunkach loco zakład
Obecnie (sierpień 2001) 83 przedsiębiorstwa używają oznakowania ekologicznego (w porównaniu z 37 w marcu 2000 r.) w odniesieniu do kilkuset swoich produktów. Wyroby włókiennicze, farby i lakiery należą zdecydowanie do grup produktów najbardziej popularnych pod względem liczby wnioskodawców. Papier bibułkowy stanowi znaczącą część ogólnej wartości sprzedaży pozycji posiadających oznakowanie ekologiczne. Rozkład posiadaczy oznakowania ekologicznego i ich produktów w Unii Europejskiej oraz w Europejskim Obszarze Gospodarczym jest nadal dosyć nierówny, ale w porównaniu z sytuacją, jaka miała miejsce rok temu, wykazuje dużo lepsze i bardziej zrównoważone pokrycie produktami należącymi do 12 z 17 grup produktów, z posiadaczami pozwolenia w 13 na 18 uczestniczących państw. W odniesieniu do roku 2000 wstępne dane wskazują na sprzedaż około 17 milionów artykułów posiadających oznakowanie ekologiczne, o wartości -loco zakład wynoszącej około 38 milionów EUR.
Pod względem rzeczywistej penetracji rynku produkty posiadające wspólnotowe oznakowanie ekologiczne są jednak nadal stosunkowo nieistotne, stanowiąc obecnie mniej niż 1 % całego rynku na różne grupy produktów. Na przykład w UE wartość sprzedaży w cenie na warunkach loco zakład farb i lakierów do wnętrz, posiadających oznakowanie ekologiczne, wynosiła około 8 milionów EUR w 1999 r. w porównaniu z całkowitą wartością sprzedaży wszystkich farb dekoracyjnych wynoszącą około 7.200milionów EUR
Dlatego też celem krótkoterminowym jest znaczne zwiększenie liczby produktów posiadających oznakowanie ekologiczne, tak aby oznakowanie ekologiczne uczynić widocznym na rynku i zwiększyć jego wpływ na środowisko naturalne. Celem długoterminowym jest ciągłe wzmacnianie tej widoczności tak, aby zmierzać do pełnego teoretycznego potencjału penetracji rynku przez oznakowanie ekologiczne, który z reguły kształtuje się między 1 a 30 % całego rynku (zależnie od omawianej grupy produktów i selektywności kryteriów przyznawania oznakowania dotyczących tej grupy).
Należy podkreślić, że generalnie oznakowania ekologiczne typu I rzadko osiągają poziom zbliżony do takiego stopnia penetracji rynku, a zwykle był on jedynie osiągany w przypadku jednej lub dwóch grup produktów na geograficznie ograniczonych rynkach. Dlatego w przypadku oznakowania ekologicznego należy wyznaczać realistyczne, ale zarazem ambitne cele. W krótkim okresie, w celu osiągnięcia minimalnego poziomu widoczności, konieczny byłby co najmniej 25 % roczny wzrost wartości i/lub ilości artykułów posiadających oznakowanie ekologiczne.
Widoczność nie jest pojęciem ściśle zdefiniowanym, ale o ile dotyczy ono oznakowania ekologicznego, można byłoby uznać, że minimalny poziom widoczności zostałby osiągnięty, gdyby podczas zakupów konsumenci w całej UE i w całym EOG mieli możliwość wybierania produktów różnych rodzajów, posiadających oznakowanie ekologiczne, bez konieczności ich zbyt aktywnego wyszukiwania. Wstępna orientacyjna definicja mogłaby na przykład określać, że produkty posiadające oznakowanie ekologiczne, należące do trzech lub czterech różnych grup produktów, byłyby wprowadzane do obrotu w każdym Państwie Członkowskim, w ilościach stanowiących co najmniej 1 % ogólnego rynku na dane grupy produktów.
W każdym Państwie Członkowskim jednostki właściwe w zakresie oznakowania ekologicznego zidentyfikowały pod tym względem niektóre istniejące grupy produktów w celu ukierunkowania działań na ich wprowadzanie do obrotu i promocję, w tym w szczególności wyroby włókiennicze, obuwie, farby i lakiery, środki ulepszania gleby i papier bibułkowy.
Jakkolwiek w ostatecznym rozrachunku decyzja co do ewentualnego stosowania oznakowania ekologicznego leży w gestii poszczególnych przedsiębiorstw (i opiera się zasadniczo na przesłankach ekonomicznych i handlowych), to jednak EUEB, Państwa Członkowskie i Komisja mogą wywierać znaczący wpływ na stopień penetracji rynku przez oznakowanie ekologiczne. Podobnie jak aktywne promowanie oznakowania ekologicznego wśród zainteresowanych podmiotów (patrz także sekcja w sprawie wspólnych działań promocyjnych), rozlegle konsultacje i dialog podczas ustanawiania kryteriów mają na celu osiągnięcie możliwie najkorzystniejszej równowagi między ambicjami w dziedzinie ochrony środowiska naturalnego a techniczną możliwością wykonania, tak aby było to interesujące dla producentów, dystrybutorów i konsumentów.
W związku z tym, że obecnie coraz więcej jest producentów i detalistów, znających oznakowanie ekologiczne oraz możliwości, jakie stwarza ono dla ich produktów, wszyscy oni, będąc głównymi zainteresowanymi podmiotami, powinni uzyskiwać możliwie jak najszybciej właściwe informacje.
Różne badania podejmowane przez Komisję Europejską, w ciągu ostatnich kilku lat, zwróciły uwagę na pewne bariery w procesie komunikacji, w tym między innymi na zmieniający się, lecz nadal występujący brak informacji na temat programu i jego możliwości, jak również na postrzeganie oznakowania ekologicznego jako względnie mało skutecznego instrumentu handlowego. Wśród innych czynników należy wymienić niechęć do udziału w programach oznakowania ekologicznego jako takich, jak również trudności, na jakie napotykają wnioskodawcy w szczególności w przypadku niektórych grup produktów, przy spełnianiu kryteriów selekcyjnych, ponieważ nie zawsze mają oni pełną kontrolę nad całym swoim łańcuchem zaopatrzenia (np. wyroby włókiennicze). Większość tych barier wynika z problemów w zakresie komunikacji i współpracy między uczestnikami zajmującymi się promocją programu oraz jego rozpowszechnianiem i są one przedmiotem niniejszego planu pracy.
Na inny aspekt, bardzo istotny dla widoczności i penetracji rynku i stąd dla bezpośrednich korzyści, jakie oznakowanie przynosi środowisku naturalnemu, zwraca się uwagę w ostatniej umowie dotyczącej wprowadzania oznakowania ekologicznego do obrotu w Grecji, gdzie badanie miało na celu zwiększenie rozpoznawania logo oznakowania ekologicznego, w postaci kwiatu, przez ogół społeczeństwa. Aby logo mogło wywierać wpływ na wybór dokonywany przez konsumentów, konsumenci powinni być w stanie zrozumieć (na podstawie swojej wiedzy lub zasłyszanych informacji, albo czytając oznakowanie bądź załączone broszury itd.), że produkt posiadający oznakowanie ekologiczne ma zredukowany wpływ na środowisko naturalne. Na przykład wcześniejsze badanie przeprowadzone w Finlandii (1999) wykazało, że około 39 % konsumentów znało lub było w stanie odgadnąć powód umieszczenia europejskiego oznakowania ekologicznego, jakkolwiek mniejsza liczba (22 %) rozpoznała go od razu jako wspólnotowe oznakowanie ekologiczne.
Tak długo, jak stosunkowo niewielka ilość produktów ma oznakowanie ekologiczne, działania promocyjne, aby były najbardziej opłacalne, powinny skupiać się bardziej na producentach i dystrybutorach niż na konsumentach. Kiedy więcej tych producentów i dystrybutorów zaczyna używać oznakowania ekologicznego i kiedy prowadzi się zwiększoną promocję z tym związaną, powinniśmy spodziewać się wzrostu stopnia rozpoznawania i w tym momencie powinny stać się celowe działania podnoszące poziom świadomości ekologicznej, dokładniej ukierunkowane na konsumentów.
Tymczasem została przygotowana przez Komisję seria broszur wyjaśniających cele i znaczenie oznakowania ekologicznego w odniesieniu do poszczególnych grup produktów, towarzyszących produktom posiadającym oznakowanie ekologiczne przy ich sprzedaży konsumentowi. Broszury te powinny teraz być rozprowadzane w bardziej systematyczny sposób przez członków EUEB.
Nawet przy zastosowaniu znacznych środków handlowych mija wiele lat, zanim znaki towarowe stają się znane i są powszechnie rozpoznawane. Chociaż celem długoterminowym powinno być rozpoznawanie wspólnotowego oznakowania ekologicznego przez ponad połowę konsumentów europejskich jako oznakowania doskonałości środowiskowej, to należy przyznać, że cel ten może być jedynie osiągany stopniowo. W krótkim okresie i w granicach dostępnych środków należy podjąć badania w celu sprawdzenia stopnia rozpoznawania, jak również śledzenia rozwoju świadomości ekologicznej konsumentów. Należy zbadać i przygotować do wdrożenia środki pozwalające na zwiększenie tych wyników.
W szczególności duńska kampania promocyjna przeprowadzona wśród konsumentów w latach 2000-2001 wykazała, że możliwe jest uzyskanie znacznej poprawy stopnia rozpoznawania przez konsumentów (w tym przypadku nastąpił czterokrotny wzrost do 20 %) dzięki współpracy i ścisłej koordynacji z producentami i dystrybutorami w określonym sektorze. Jednym z czynników decydujących o powodzeniu tej kampanii był fakt, że produkty posiadające oznakowanie ekologiczne (wyroby włókiennicze i detergenty) zostały wprowadzone do obrotu przez dużą liczbę producentów w tym samym czasie, w którym nastąpiło rozpoczęcie kampanii reklamowej (telewizja, broszury w miejscach sprzedaży itd.).
Cele
Roczny wzrost co najmniej o 25 % wartości i/lub ilości artykułów posiadających oznakowanie ekologiczne.
Osiągnięcie, do zakończenia planu pracy, minimalnego poziomu widoczności w dwóch trzecich Państw Członkowskich.
Wszyscy odpowiedni producenci i detaliści powinni być poinformowani o oznakowaniu ekologicznym.
W długim okresie ponad połowa konsumentów europejskich powinna rozpoznawać wspólnotowe oznakowanie ekologiczne jako oznakowanie doskonałości środowiskowej.
Środki wykonawcze
Do końca pierwszego roku planu pracy EUEB powinien wdrożyć mechanizmy sprawozdawczości, umożliwiające ustalenie rocznych danych statystycznych dotyczących penetracji rynku przez różne grupy produktów.
Do końca pierwszego roku planu pracy EUEB powinien opracować wymienione wyżej kryterium minimalnego poziomu widoczności i ustalić, w jakich krajach zostało osiągnięte.
Przez cały okres planu pracy EUEB, Państwa Członkowskie i Komisja powinny podjąć, indywidualnie i/lub wspólnie, działania mające na celu promowanie wspólnotowego oznakowania ekologicznego. Działania te powinny być w szczególności adresowane do detalistów i urzędników odpowiedzialnych za zamówienia publiczne (patrz poniżej). Podczas posiedzeń prezydialnych EUEB, odbywających się dwa razy w roku, powinny być przedstawiane sprawozdania dotyczące tych działań (a informacje na ich temat powinny być przedmiotem wymiany informacji). Środki przeznaczone na promocję powinny również być ujęte w sprawozdaniu i zależnie od możliwości, powinny stanowić co najmniej 50 % środków przeznaczonych na ustanawianie i weryfikację grup produktów. Równolegle należy systematycznie zabiegać o informacje zwrotne od zainteresowanych podmiotów i brać je pod uwagę.
W każdym Państwie Członkowskim jednostki właściwe w zakresie oznakowania ekologicznego, grupy interesów i instytucje publiczne powinny określić niektóre ustanowione grupy produktów jako priorytetowe, a tam, gdzie to jest stosowne, powinny skupiać znaczną część swoich wysiłków handlowych na tych właśnie grupach.
EUEB powinien opracować ekonomicznie efektywną metodologię w celu monitorowania rozpoznawania wspólnotowego oznakowania ekologicznego przez konsumentów oraz powinien rozwijać ekonomicznie efektywne działania, mające na celu stopniowe zwiększanie tego rozpoznawania.
Patrz również wspólne działania promocyjne (sekcje 4b i 5).
c) Korzyści dla środowiska naturalnego
Ogólnym celem oznakowania ekologicznego jest promowanie produktów mających moc zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne w porównaniu z innymi produktami należącymi do tej samej grupy, przyczyniając się w ten sposób do efektywnego wykorzystywania zasobów i osiągnięcia wysokiego poziomu ochrony środowiska naturalnego. Oznakowanie ekologiczne przyczynia się do zwiększania trwałości konsumpcji i do realizacji celów zawartych we wspólnotowej strategii trwałego rozwoju (na przykład w zakresie zmian klimatycznych, skutecznego wykorzystywania zasobów oraz toksyczności dla środowiska naturalnego), w szóstym programie działań na rzecz środowiska oraz w przyszłej Białej Księdze w sprawie strategii w zakresie zintegrowanej polityki dotyczącej wyrobu.
Wcześniejsze badania i sprawozdania wykazały, że trudno jest obliczyć szczególne korzyści dla środowiska naturalnego wynikające z oznakowań ekologicznych, ze względu na trudności w ich zmierzeniu i oddzieleniu od korzyści osiągniętych wskutek innych środków z zakresu ochrony środowiska. Możliwe jest jednak dokonanie oceny potencjalnych maksymalnych korzyści dla ochrony środowiska, które mogłyby zostać osiągnięte, gdyby wszystkie produkty w danej grupie spełniały kryteria oznakowania ekologicznego. Przy proponowaniu nowych kryteriów w odniesieniu do grupy produktów badania techniczne powinny, zależnie od możliwości, ocenić maksymalny potencjał w tym zakresie.
Na ogół bezpośrednia korzyść, jaką oznakowanie ekologiczne przynosi środowisku naturalnemu, jest ściśle związana z jego stopniem penetracji rynku. Korzyść ta jest wynikiem, po pierwsze, zarówno konsolidacji, jak i zwiększenia sprzedaży produktów posiadających oznakowanie ekologiczne, mających mniejszy wpływ na środowisko naturalne, po drugie, udoskonaleń, jakie ich producenci muszą wprowadzić, tak aby spełniały one kryteria oznakowania ekologicznego. Postęp w zwiększaniu korzyści, jakie oznakowanie ekologiczne przynosi środowisku, zależy niewątpliwie od różnych działań promocyjnych i handlowych, już prowadzonych i przewidzianych w niniejszym planie pracy.
W praktyce oznakowanie ekologiczne daje pewne bardzo duże pośrednie korzyści nieznajdujące odzwierciedlenia w liczbie produktów posiadających oznakowanie ekologiczne lub w liczbie licencji. Te korzyści pośrednie są wyraźne i powinny być przedmiotem oceny i wsparcia.
Jedną z głównych korzyści pośrednich, jakie oznakowanie ekologiczne przynosi środowisku naturalnemu, jest rosnące wykorzystywanie oznakowania ekologicznego lub innych kryteriów związanych ze środowiskiem naturalnym, w zamówieniach publicznych lub prywatnych. Artykuł 10 rozporządzenia (WE) nr 1980/2000 stwierdza, że: "W celu zachęcania do stosowania produktów posiadających oznakowanie ekologiczne Komisja i inne instytucje wspólnotowe, jak również inne instytucje publiczne na poziomie krajowym, powinny, bez uszczerbku dla prawa wspólnotowego dawać przykład przy określaniu swoich wymagań dotyczących produktów".
Zamówienia publiczne stanowią obecnie około 14 %(1) popytu na rynku europejskim i osoby odpowiedzialne za zamówienia w przedsiębiorstwach i innych organizacjach rządowych i pozarządowych powinny być bardziej systematycznie zachęcane do stosowania kryteriów oznakowania ekologicznego w zaproszeniach do składania ofert. Dokument wyjaśniający Komisji w sprawie zamówień publicznych i środowiska naturalnego(6) obecnie wyjaśnia, w jaki sposób może to być czynione.
Poziom świadomości ekologicznej nabywców nie jest jednak dostatecznie wysoki, aby znacząco oddziaływać na rynek. Tak więc w latach następnych jednym szczególnym celem powinno być zwiększenie popytu nabywców publicznych i prywatnych na produkty ekologiczne. Powinny zostać podjęte badania ankietowe i poszukiwania środków, mające na celu znalezienie sposobu zwiększenia tych wyników.
Należałoby również podkreślić, że jest to jeden obszar, w którym wpływ oznakowania ekologicznego nie musi się koniecznie wiązać z ilością produktów posiadających oznakowanie ekologiczne. Można wykazać, że produkt spełnia kryteria oznakowania ekologicznego i że dlatego jest preferowany przez nabywcę, pomimo braku oznakowania ekologicznego.
Podobną pośrednią korzyścią, która znów nie zawsze znajduje odzwierciedlenie w ilości produktów posiadających oznakowanie ekologiczne, jest rosnące wykorzystywanie przez przedsiębiorstwa kryteriów oznakowania ekologicznego jako wzorca doskonałości środowiskowej przy opracowywaniu, a nawet wprowadzaniu produktów do obrotu. Na przykład niektóre przedsiębiorstwa dopilnowują, aby ich produkty spełniały niektóre lub wszystkie kryteria oznakowania ekologicznego, przy czym niekoniecznie ubiegają się o uzyskanie oznakowania ekologicznego.
Cele
Przyczynienie się do podniesienia trwałości konsumpcji oraz do zrealizowania celów politycznych określonych w strategii trwałego rozwoju Wspólnoty, w szóstym programie działania na rzecz środowiska naturalnego i w przyszłej Białej Księdze w sprawie strategii w zakresie zintegrowanej polityki środowiskowej wobec produktów.
Stopniowe dokonywanie ocen jakościowych i ilościowych w zakresie bezpośrednich i pośrednich korzyści, jakie przynosi oznakowanie ekologiczne.
W perspektywie średniookresowej urzędnicy odpowiedzialni za zamówienia publiczne powinni być informowani o możliwości wykorzystywania kryteriów oznakowania ekologicznego w organizowanych przez nich zaproszeniach do składania ofert.
W perspektywie średniookresowej powinna zostać jednoznacznie zdefiniowana rola kryteriów oznakowania ekologicznego jako wzorca doskonałości środowiskowej.
Środki wykonawcze
W ciągu całego okresu wdrażania planu pracy na rzecz oznakowania ekologicznego, EUEB, Państwa Członkowskie i Komisja powinny podjąć, indywidualnie i/lub wspólnie, działania mające na celu informowanie urzędników odpowiedzialnych za zamówienia publiczne i prywatne o możliwości wykorzystywania kryteriów oznakowania ekologicznego w organizowanych przez nich zaproszeniach do składania ofert.
W ciągu trzech pierwszych lat obowiązywania niniejszego planu EUEB powinien opracować oraz udoskonalić metody i parametry umożliwiające dokonanie oceny bezpośrednich i pośrednich korzyści, jakie oznakowanie ekologiczne przynosi środowisku naturalnemu. Potencjalne maksymalne korzyści powinny być systematycznie oceniane w odniesieniu do każdej grupy produktów, podczas ustanawiania nowych lub weryfikowanych kryteriów. Powinna zostać wdrożona strategia w celu monitorowania, oceniania i zwiększania pośrednich korzyści, jakie kryteria oznakowania ekologicznego przynoszą środowisku naturalnemu.
3. Niepełny wykaz grup produktów priorytetowych
a) Grupy produktów priorytetowych
Aby grupa produktów była uznana za priorytetową dla wspólnotowego oznakowania ekologicznego, musi być spełniony szereg warunków. Artykuł 2 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1980/2000 określa w szczególności niektóre podstawowe wymagania dotyczące przydatności tej grupy do celów oznakowania ekologicznego. Produkt musi być ważny z punktu widzenia rynku wewnętrznego i musi być sprzedawany w celu ostatecznego spożycia. Musi charakteryzować się znaczącym wpływem na środowisko naturalne, na który wybór dokonany przez konsumenta może pozytywnie oddziaływać, a producenci i detaliści muszą przejawiać gotowość do umieszczania oznakowania ekologicznego na swoich produktach.
Innymi słowy grupy produktów powinny być oceniane ze względu na ich szczególne znaczenie, potencjał i sterowność. Szczególne znaczenie dotyczy charakteru i wagi powiązanych wpływów na środowisko naturalne, potencjał dotyczy potencjalnych korzyści dla środowiska naturalnego, a sterowność dotyczy stopnia, w jakim oznakowanie ekologiczne może oddziaływać na daną grupę produktów.
W dodatku 1 znajduje się zestawienie podstawowych elementów oceny "kandydującej" grupy produktów. Na podstawie kontrolnego wykazu pytań każda "kandydująca" grupa produktów powinna zostać zaklasyfikowana jako "wysoki priorytet", "średni priorytet", "niski priorytet" lub "nie stanowi priorytetu" i w odpowiedni sposób powinny być przydzielone środki. Nie powinny być kontynuowane prace nad żadnym produktem zaklasyfikowanym jako "nie stanowi priorytetu".
Dotychczas nie została określona waga względna poszczególnych pytań i może ona, co jest zupełnie logiczne, zmieniać się w zależności od przypadku. Ponadto należy uwzględnić nowości w zakresie IPP (na przykład możliwość opracowywania znaków ISO typu II lub III). Do zaklasyfikowania każdej grupy produktów do danej kategorii priorytetu powinno dojść w drodze dyskusji i w oparciu o porozumienie z EUEB. Metodologia (a zatem dodatek 1) powinna być doskonalona i aktualizowana oraz powinna być stosowana w odniesieniu do grup produktów priorytetowych określonych w dodatku 2, zawierającym ustanowione oraz ustanawiane grupy produktów, jak również sugestie na temat nowych grup produktów ("kandydujące" grupy produktów).
Dodatek 2 powinien następnie podlegać aktualizacji poprzez dostosowywanie, w miarę potrzeby, nazw "kandydujących" grup produktów w taki sposób, aby lepiej odzwierciedlały ich przyszły zakres. Należy również zauważyć, że podczas weryfikowania ustanowionych grup produktów ich zakres powinien, tam gdzie jest to stosowne, ulegać stopniowemu rozszerzaniu, na przykład obejmując niektóre produkty do zastosowań profesjonalnych.
Podkreśla się, że wykazy znajdujące się w dodatku 2 nie są pełne, jak zostało to określone w art. 5 rozporządzenia (WE) nr 1980/2000. W dowolnym czasie Komisja może zobowiązać EUEB do opracowania i dokonania okresowego przeglądu kryteriów ekologicznych, jak również wymagań w zakresie oceny i weryfikacji, w odniesieniu do grupy produktów niewymienionej w dodatku 2. Wykazy te można również aktualizować w okresie ważności niniejszego planu pracy (zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 17 rozporządzenia (WE) nr 1980/2000) oraz można także uzupełniać o nowe grupy produktów.
Cele
Najlepsze wykorzystanie środków przeznaczonych na rozwój grup produktów poprzez skupienie uwagi na tych grupach produktów, które są najbardziej odpowiednie dla wspólnotowego oznakowania ekologicznego.
Środki wykonawcze
EUEB powinien opracować i udoskonalić metodologię ustalania priorytetów, w szczególności dążąc do opracowania klasyfikacji z punktu widzenia środowiska naturalnego, oraz opracować właściwy sposób ustalania wagi przypisanej pytaniom. Powinno się uwzględnić między innymi sukces lub porażkę ustanowionych grup produktów, które powinny zostać jednoznacznie zbadane. Dodatek 1 powinien być odpowiednio aktualizowany.
Tabela grup produktów priorytetowych i odnoszących się do nich priorytetów znajdująca się w dodatku 2 powinna podlegać regularnej aktualizacji, po konsultacji z EUEB oraz z zastosowaniem wyżej opisanej metodologii. W szczególności należy dokonać możliwie jak najszybciej oceny tych grup produktów wymienionych w dodatku 2, które są jeszcze przed klasyfikacją według priorytetów. Przy okazji przeprowadzania weryfikacji każdej grupy produktów jej priorytet powinien zostać ponownie oceniony przez EUEB.
b) Ogólny przegląd usług nieobjętych programem
Artykuł 2 rozporządzenia (WE) nr 1980/2000 nie wyklucza jednoznacznie żadnej usługi z zakresu stosowania programu oznakowania ekologicznego. Wszystkie grupy produktów, czy to będą towary, czy też usługi, muszą jednak spełniać warunki ustanowione w art. 2 ust. 2 oraz muszą być przedmiotem decyzji Komisji, ustanawiającej kryteria ekologiczne w celu przyznawania oznakowania ekologicznego w odniesieniu do danej grupy produktów.
Podobnie art. 3 rozporządzenia (WE) nr 761/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 marca 2001 r. dopuszczającego dobrowolny udział organizacji w systemie zarządzania środowiskowego i audytu środowiskowego (EMAS) nie wyklucza jednoznacznie żadnej usługi z zakresu stosowania EMAS. Ogólnie rzecz biorąc, każdy usługodawca zaangażowany w poprawę ogólnych efektów swoich działań w stosunku do środowiska naturalnego, z własnej inicjatywy, może ubiegać się o rejestrację w ramach EMAS, niezależnie od rodzaju oferowanych przez siebie usług.
Nie istnieje żaden powód a priori, aby na dłużej usługi zostały wyłączone z zakresu stosowania oznakowania ekologicznego. Ograniczenia wynikające z art. 2 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1980/2000 wykluczałyby już w tej chwili znacznie więcej usług niż towarów z tej przyczyny, że nie wywierają one znaczącego wpływu na środowisko naturalne lub też nie reprezentują znaczących możliwości uzyskiwania poprawy stanu środowiska, będącej wynikiem wyboru dokonywanego przez konsumenta.
Wspólnotowe oznakowanie ekologiczne powinno, przynajmniej w początkowej fazie, uwzględniać w większym stopniu usługi, które wykazują cechę ścisłego powiązania z towarami, takie jak myjnie samochodowe (zużywające wodę, energię i detergenty) lub usługi pralnicze (wykorzystujące pralki, usługi transportowe, energię i detergenty oraz generujące odpady itd.).
Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest znacznie mniejsze doświadczenie zarówno w zakresie wspólnotowego oznakowania ekologicznego, jak i oznakowań krajowych, jeżeli chodzi o usługi, w porównaniu z towarami, oraz jeżeli chodzi o stosowanie metodologii opartej na cyklu życia, w odniesieniu do usług. W tym kontekście cenne będzie ustanowienie pierwszej grupy produktów powiązanych z usługami, grupy "usługi hotelarskie", oraz zebranie pierwszych doświadczeń w tym zakresie. W czasie trwania niniejszego planu pracy może byłoby jednak wskazane zapoczątkowanie analizy możliwości wykonania, w odniesieniu do jednej lub dwóch innych grup produktów powiązanych z usługami, między innymi w celu pogłębienia doświadczenia w dziedzinie usług i ich rozumienia.
Istnieją wyraźne argumenty handlowe na korzyść skompletowania "rodzin" towarów, które są najatrakcyjniejsze dla producentów, detalistów i konsumentów oraz jeżeli zaistnieje taka sytuacja, dla ściśle powiązanych usług, jeszcze przed rozpoczęciem opracowywania nowych "rodzin" opartych na usługach, takich jak finansowanie na rzecz środowiska lub administracja publiczna sprzyjająca środowisku.
Rola wspólnotowego oznakowania ekologicznego w szerszym kontekście IPP i pozostałych dziedzin polityki wspólnotowej wymaga, przynajmniej początkowo, rozszerzenia uwzględnionego asortymentu towarów przed opracowaniem asortymentu usług objętych programem.
Niemniej jednak, ponieważ nasze pojmowanie towarów oraz usług rozwija się i ponieważ rola programu oznakowania ekologicznego również ewoluuje i rozwija się, niektóre usługi dotąd nieokreślone mogą również stać się uzasadnionym priorytetem do celów oznakowania ekologicznego.
Na zakończenie należy stwierdzić, że wykluczanie jakichkolwiek poszczególnych usług nie jest właściwe. Zastosowanie, na zasadzie jednostkowych przypadków, powyższego kontrolnego wykazu pytań, powinno zapewnić obiektywny sposób klasyfikacji grup produktów obejmujących zarówno towary, jak i usługi. Należy również wziąć pod uwagę, czy dana usługa ma wyraźne powiązanie z istniejącymi grupami produktów.
Jako ostatni element należy podkreślić uzupełniające i wzajemnie się wspierające funkcje oznakowania ekologicznego i EMAS (oraz innych programów zarządzania środowiskowego, takich jak ISO 14001). Krótko mówiąc, przedsiębiorstwo posiadające EMAS jest bez wątpienia przedsiębiorstwem, które jest systematycznie zarządzane ze środowiskowego punktu widzenia i nieprzerwanie doskonali swoje działania środowiskowe ponad minimalne wymagania prawne. Produkt posiadający oznakowanie ekologiczne jest niewątpliwie jednym z najlepszych z punktu widzenia środowiska naturalnego. Przedsiębiorstwo stosujące EMAS odnosiłoby korzyści ze stosowania kryteriów oznakowania ekologicznego w swojej polityce ochrony środowiska, jako jasnego i realnego zadania w zakresie ochrony środowiska, odnoszącego się do produktów wytwarzanych przez to przedsiębiorstwo. Przedsiębiorstwo, które posiada lub chce posiadać oznakowanie ekologiczne na swoje produkty, odnosiłoby korzyści ze stosowania EMAS w celu sprostania wszystkim stosownym kryteriom i utrzymania zgodności z tymi kryteriami. W ramach nowego programu oznakowania ekologicznego stało się możliwe wprowadzenie różnych obniżek opłat, na przykład dla przedsiębiorstw certyfikowanych w ramach EMAS lub ISO, dla MŚP i przedsiębiorstw pionierskich.
Środki wykonawcze
Podczas pierwszych trzech lat planu pracy EUEB powinien opracować metodologię określania ekologicznych kryteriów dla usług oraz powinien zbadać asortyment usług w celu wyznaczenia ich stopnia ważności.
Podczas pierwszych dwóch lat planu pracy EUEB powinien przeanalizować potencjalne synergie między oznakowaniem ekologicznym i EMAS, jak również innymi programami zarządzania środowiskiem naturalnym, takimi jak ISO 14001.
4. Współpraca i koordynacja między programem wspólnotowym i innymi programami oznaczania ekologicznego istniejącymi w Państwach Członkowskich
Koordynacja i współpraca między podmiotem odpowiedzialnym za wspólnotowe oznakowanie ekologiczne i podmiotami odpowiedzialnymi za inne oznakowanie ekologiczne w Państwach Członkowskich powinny stopniowo stawać się coraz bardziej systematyczne i wszechstronne. Może to znacznie wzbogacić wkład programów znakowania w Europie, w zakresie ich działań na rzecz promocji i rozwoju trwałej konsumpcji.
Jest wiele dziedzin dla tego rodzaju współpracy i koordynacji, w tym wymiana informacji, wspólna promocja i rozwój grup produktów.
W szczególności możliwe byłoby osiągnięcie znaczących oszczędności środków poprzez zapewnienie lepszej koordynacji rozwoju grup produktów.
Cel
Stopniowy i systematyczny rozwój współpracy i koordynacji między podmiotem odpowiedzialnym za wspólnotowe oznakowanie ekologiczne i podmiotami odpowiedzialnymi za inne oznakowania ekologiczne w Państwach Członkowskich.
Środki wykonawcze
EUEB i podmioty odpowiedzialne za inne oznakowania w Państwach Członkowskich powinny utworzyć stałą grupę ds. zarządzania współpracą i koordynacją.
a) Koordynacja rozwoju grup produktów
Podmiot odpowiedzialny za wspólnotowe oznakowanie ekologiczne i podmioty odpowiedzialne za inne oznakowania powinny dokonywać regularnej wymiany informacji w zakresie swoich grup produktów oraz w zakresie swoich planów odnoszących się do rozwoju grup produktów, jak również tam, gdzie jest to stosowne, powinny koordynować swoje wysiłki, łącząc środki, wiedzę fachową i uzyskane rezultaty. Prowadziłoby to do wspólnych oszczędności, wyjaśnienia funkcji różnych programów oraz ułatwiłoby harmonizację (w przypadkach gdy podobne znaki mają podobne zadania).
Każde z szeregu różnych podejść ma swoje zalety i powinno być rozwijane równolegle. W przypadku każdej grupy produktów posiadającej każde oznakowanie należy podjąć wspólną decyzję w związku z różnymi sytuacjami i możliwościami, jak następuje:
UE "tak", krajowe lub regionalne "nie": w przypadku gdy w danej grupie produktów istnieją kryteria UE, a brak ich w ramach programu oznakowania krajowego lub regionalnego, podmiot odpowiedzialny za oznakowanie krajowe (lub regionalne) powinien podjąć decyzję (i powiadomić EUEB) w sprawie sposobu postępowania, a mianowicie, czy:
i) nie opracowywać kryteriów dla tej grupy produktów (tj. dostępne byłoby tylko oznakowanie UE). Zaletą tego rodzaju podejścia byłoby uproszczenie wyboru dokonywanego przez producentów, umacniałoby oznakowanie UE i wymagałoby bardziej aktywnego wprowadzania oznakowania UE do obrotu w wymienionej grupie produktów;
ii) przyjąć kryteria UE jako kryteria krajowe (na przykład tak, jak uczyniła to Austria w przypadku żarówek). Zaletą tego rodzaju podejścia byłoby umożliwienie producentom krajowym wyboru polegającego na stosowaniu oznakowania krajowego i/lub oznakowania UE do celów obrotu lokalnego, a oznakowania UE do celów obrotu w pozostałych Państwach Członkowskich. Powinno być to postrzegane jako działanie wspierające obydwa oznakowania;
iii) przyjąć kryteria odmienne od kryteriów oznakowania UE. Powinno być to uzasadnione innymi celami środowiskowymi lub handlowymi oraz powinno być jednoznacznie wyjaśnione wszystkim zainteresowanym podmiotom na poziomie krajowym i UE. Na przykład w przypadkach gdy kryteria UE są bardzo surowe, oznakowanie krajowe może być legalnie skierowane do szerszego segmentu rynku poprzez przyjęcie mniej surowych kryteriów i vice versa. Celem wprowadzenia oznakowania krajowego mogą być również inne względy dotyczące środowiska naturalnego, na które ma być położony nacisk w kryteriach, a które być może są mniej istotne czy właściwe na poziomie europejskim. Jednakże w większości przypadków po obu stronach powinny być czynione wysiłki w celu osiągnięcia zbieżności kryteriów, tam gdzie jest to stosowne.
UE "nie", krajowe "tak": w przypadku gdy istnieją kryteria krajowe (lub regionalne), podmiot odpowiedzialny za wspólnotowe oznakowanie ekologiczne powinien to uwzględnić podczas dokonywania oceny ewentualnego priorytetowego ustanowienia danej grupy produktów na poziomie UE. O ile zostałaby podjęta decyzja w sprawie działania w tym kierunku, EUEB powinien uwzględnić istniejące kryteria krajowe podczas opracowywania kryteriów UE. Wszelkie różnice między kryteriami krajowymi i kryteriami końcowymi powinny być ustalone, ujęte syntetycznie i wyjaśnione oraz przekazane zainteresowanym podmiotom.
UE "nie", krajowe "nie": w przypadkach braku kryteriów zarówno wspólnotowych, jak i krajowych podmioty odpowiedzialne za oznakowanie ekologiczne UE i oznakowania krajowymi powinny poddać pod dyskusję, rozpatrując jednostkowe przypadki, czy najbardziej właściwe jest opracowanie kryteriów na poziomie UE lub na poziomie krajowym lub na obu tych poziomach (w tym przypadku wyjaśniając, jakie byłyby podejścia uzupełniające i z jakich względów) oraz jaki najbardziej skuteczny sposób działania przyjąć.
UE "tak", krajowe "tak": w przypadkach istnienia w odniesieniu do danej grupy produktów zarówno krajowych, jak i wspólnotowych oznakowań ekologicznych, należałoby podjąć decyzję albo o stopniowym harmonizowaniu kryteriów (np. jeden z dwóch programów przyjmuje kryteria drugiego programu), o przyjęciu podejść uzupełniających (patrz wyżej), albo też o wycofaniu danej grupy produktów z jednego z dwóch programów (lub z obydwóch).
Cel
Stopniowa koordynacja rozwoju grup produktów w ramach różnych programów znakowania istniejących w Unii Europejskiej.
Środki wykonawcze
EUEB oraz podmioty odpowiedzialne za inne oznakowania w Państwach Członkowskich powinny poddać przeglądowi i skatalogować wszystkie grupy produktów objęte oznakowaniami ekologicznymi w UE i w krajach kandydujących (i w końcu w innych krajach) oraz wprowadzić mechanizm tworzenia i uaktualniania centralnego rejestru tych grup produktów oraz ich kryteriów.
EUEB oraz podmioty odpowiedzialne za inne oznakowania w Państwach Członkowskich powinny wprowadzić mechanizm stopniowej koordynacji swoich programów pracy oraz wymiany informacji.
EUEB oraz podmioty odpowiedzialne za inne oznakowania w Państwach Członkowskich powinny w odniesieniu do każdej grupy produktów posiadającej każde oznakowanie określić, która z sytuacji i podejść wymienionych w sekcji 4a) powinna mieć zastosowanie.
EUEB oraz podmioty odpowiedzialne za inne oznakowania w Państwach Członkowskich powinny, zależnie od możliwości, zharmonizować swoje bazy danych obejmujące składniki detergentów (wykazy DID) i związane z nimi kwestie.
EUEB oraz podmioty odpowiedzialne za inne oznakowania w Państwach Członkowskich powinny, w ramach postępującego rozwoju grup produktów, zbadać możliwości wzajemnego uznawania, w odpowiedni sposób, półproduktów lub produktów końcowych posiadających jedno z innych oznakowań istniejących w Państwach Członkowskich, na przykład w kontekście tych grup produktów, w przypadku których posiadanie oznakowania ekologicznego ułatwia uzyskanie tego innego oznakowania i jest zalecane.
EUEB powinien uwzględnić stosowne prace prowadzone w ramach Światowej Organizacji Znakowania Ekologicznego (GEN).
b) Wspólne działania mające na celu promowanie programu UE i programów innych oznakowań ekologicznych w Państwach Członkowskich, jak również ich produktów posiadających oznakowanie ekologiczne, między innymi w celu podniesienia świadomości ekologicznej konsumentów i zrozumienia wspólnych i uzupełniających funkcji poszczególnych programów
Zainteresowane podmioty powinny otrzymywać informacje wyjaśniające, z punktu widzenia środowiska naturalnego, wartość różnych oznakowań ekologicznych w Europie, przedstawiające różne programy, nie jako programy konkurencyjne, lecz raczej jako uzupełniające, jakkolwiek obejmujące różne grupy produktów i cele, oraz zawsze mające swój wkład w realizację wspólnego ostatecznego celu, jakim jest trwały rozwój oraz tworzenie wzorów zdrowej konsumpcji.
Wymagałoby to przeprowadzenia pewnych wspólnych dyskusji między podmiotem odpowiedzialnym za oznakowanie UE i podmiotami odpowiedzialnymi za inne oznakowania w Państwach Członkowskich, w celu dokonania wspólnych ustaleń oraz przedstawienia programów, jak też ich wspólnych i uzupełniających celów i funkcji.
Jednym ze szczególnych aspektów byłoby przeprowadzenie w odniesieniu do pokrywających się grup produktów wspólnych kampanii promocyjnych wyjaśniających konsumentom różne aspekty środowiskowe (o ile występują) oraz korzyści wynikające z tych zbieżnych programów.
Ważne jest również opracowanie wspólnej strony internetowej/bazy danych, która pozwoli konsumentom europejskim oraz nabywcom państwowym i prywatnym na łatwiejsze odnalezienie produktów posiadających oznakowanie ekologiczne (tj. z informacjami, gdzie one mogą być kupowane, kim jest producent, z informacjami kontaktowymi).
W takich przypadkach, gdy zarówno w odniesieniu do oznakowań krajowych (lub regionalnych), jak i oznakowań UE istnieją kryteria dla danej grupy produktów, staje się oczywiste, że najlepszym rozwiązaniem byłoby (ujmując to w kategoriach informowania konsumentów i umocnienia znakowania ekologicznego jako narzędzia promowania trwałej konsumpcji), gdyby wnioskodawcy występowali o oba znaki i je otrzymywali. Na poziomie krajowym producent korzystałby z lokalnej renomy oznakowania krajowego i z europejskiego wymiaru oznakowania UE, a w sprzedaży swoich produktów w innych Państwach Członkowskich (gdzie jego krajowe oznakowanie jest na ogół mniej znane) korzystałby z oznakowania UE. Obydwa oznakowania, występujące jedno przy drugim, umacniałyby wiedzę konsumentów na temat obu tych logo, a obydwa programy zostałyby przez to wzmocnione.
W celu zachęcenia do stosowania obydwóch oznakowań powinny zostać przyjęte odpowiednie struktury opłat umożliwiające uzyskanie odpowiedniego upustu przez wnioskodawcę pragnącego otrzymać obydwa oznakowania.. Na przykład można byłoby pozwolić mu na potrącenie z jego opłat za jedno oznakowanie ceny, jaką płaci za drugie oznakowanie. Konsekwencje finansowe (zarówno pozytywne, jak i negatywne, krótko- i długoterminowe) tego rozwiązania powinny być dokładnie zbadane, tak samo jak szereg procedur związanych z rozwiązywaniem możliwych komplikacji.
Cel
Stałe podnoszenie wiedzy na temat wspólnych i uzupełniających celów i funkcji oznakowania UE i innych oznakowań w Państwach Członkowskich.
Środki wykonawcze
Komisja, Państwa Członkowskie, EUEB oraz podmioty odpowiedzialne za inne oznakowania w Państwach Członkowskich powinny, w pierwszym roku planu pracy, wspólnie opracować informacje dla zainteresowanych podmiotów (producentów, konsumentów, dystrybutorów, nabywców publicznych itd.), dotyczące istnienia oraz wspólnych i uzupełniających funkcji i celów oznakowań krajowych i oznakowania UE. W drugim roku planu pracy powinny zostać podjęte działania mające na celu rozpowszechnienie tych informacji.
EUEB i podmioty odpowiedzialne za inne oznakowania w Państwach Członkowskich powinny wymieniać i rozpowszechniać informacje dotyczące rodzaju produktów posiadających oznakowanie ekologiczne oraz miejsc, w których są one sprzedawane.
Komisja, EUEB i podmioty odpowiedzialne za inne oznakowania w Państwach Członkowskich powinny zbadać możliwości rozwijania w Internecie (i/lub rozwijania podobnych działań) wspólnych "zielonych sklepów" z produktami posiadającymi oznakowanie ekologiczne. W sprzyjających warunkach powinien zostać przyjęty harmonogram działań i budżet dla jego realizacji.
EUEB i podmioty odpowiedzialne za oznakowania krajowe powinni rozwijać wspólne działania mające na celu zachęcanie do stosowania kryteriów oznakowania ekologicznego w zamówieniach publicznych i prywatnych.
Komisja, w porozumieniu z EUEB, powinna zbadać możliwości i sposobności w zakresie dostosowania wspólnotowej struktury opłat za oznakowanie ekologiczne, w celu zaoferowania odpowiedniego upustu wnioskodawcom, którzy pragną otrzymać zarówno oznakowanie wspólnotowe, jak i jedno lub więcej innych oznakowań istniejących w Państwach Członkowskich, z uwzględnieniem konsekwencji finansowych (zarówno pozytywnych, jak i negatywnych, krótko- i długoterminowych) takiej decyzji, oraz Komisja powinna, stosownie do potrzeb, wnioskować o przyjęcie zmodyfikowanej decyzji. Podobnie powinny postępować podmioty odpowiedzialne za inne oznakowania w Państwach Członkowskich.
5. Wspólne działania w dziedzinie promocji
(Uwaga: przytoczone tutaj wspólne działania mające na celu promowanie oznakowania UE uzupełniają wspólne działania prowadzone z udziałem podmiotów odpowiedzialnych za oznakowania krajowe opisane wyżej, jak również działania promocyjne prowadzone obecnie przez poszczególne Państwa Członkowskie i członków EUEB oraz przez Komisję).
Program dobrowolny może odnieść sukces i mieć znaczący wpływ na rynek jedynie wtedy, gdy jest poparty znaczącą liczbą działań handlowych i promocyjnych. Artykuł 10 zmienionego rozporządzenia wzywa Państwa Członkowskie i Komisję, we współpracy z członkami EUEB, do promowania stosowania wspólnotowego oznakowania ekologicznego w ramach działań podnoszących świadomość ekologiczną oraz kampanii informacyjnych skierowanych do konsumentów, producentów, handlowców, detalistów i ogółu społeczeństwa. Kluczowe znaczenie ma zaangażowanie różnych zainteresowanych podmiotów, w szczególności tych, które mogą działać jako "czynniki potęgujące" (jak sektor detaliczny oraz organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną konsumentów i środowiska naturalnego). Podmioty te powinny zostać wyraźnie określone, jak również powinna zostać opracowana ukierunkowana strategia dotycząca najlepszego sposobu dotarcia z informacją do każdego z nich.
W szczególności EUEB powinien kontynuować organizowanie, dwa razy w roku, regularnych spotkań poświęconych przede wszystkim wprowadzaniu do obrotu, promocji i rozwojowi strategicznemu, jak również powinien utworzyć stałą roboczą grupę ds. zarządzania promocją i wprowadzaniem do obrotu, w celu opracowania i koordynowania wspólnych różnorodnych działań promocyjnych, w tym działań organizowanych przez Komisję i Państwa Członkowskie.
Jak stwierdzono powyżej (patrz sekcja dotycząca penetracji rynku), łączne środki przeznaczone na promocję i wprowadzanie do obrotu (wspólne lub indywidualne) powinny być znaczące i stanowić co najmniej 50 % środków przeznaczonych na techniczny rozwój grup produktów.
Cel
EUEB, Komisja i Państwa Członkowskie powinny, w odpowiednim stopniu, koordynować swoje wysiłki podejmowane w zakresie promocji oraz rozwijać i wdrażać wspólne działania.
Środki wykonawcze
EUEB powinien utworzyć stałą grupę ds. zarządzania wprowadzaniem do obrotu.
Środki przeznaczone na promocję (wspólnie lub inaczej) powinny, zależnie od możliwości, stanowić co najmniej 50 % środków przeznaczonych na rozwój i weryfikację grup produktów.
EUEB powinien odbywać posiedzenia dwa razy w roku, w celu omawiania przede wszystkim spraw związanych z wprowadzaniem do obrotu i promocją oraz z rozwojem strategicznym programu (zebrania prezydialne).
EUEB, Komisja i Państwa Członkowskie powinny wspólnie zidentyfikować różne kluczowe grupy docelowe oraz określać i wdrażać strategię w odniesieniu do każdej z nich.
a) Wspólne działania promocyjne w celu zwiększenia świadomości ekologicznej zainteresowanych podmiotów
Głównym celem jest stałe informowanie producentów, konsumentów i "czynników potęgujących" (detalistów i organizacji pozarządowych), inaczej mówiąc wszystkich zainteresowanych podmiotów, o oznakowaniu ekologicznym i o jego rozwoju. Do odpowiednich środków należą tutaj publikacje (broszury i biuletyny, artykuły) i strona internetowa. Równocześnie należy zabiegać o informacje zwrotne od zainteresowanych podmiotów i brać je pod uwagę.
Jeżeli chodzi o broszury, pełny zakres materiałów (zestaw informacyjny na temat oznakowania ekologicznego) opracowanych przez Komisję i różne właściwe organy, jest już dostępny i materiały te powinny być systematycznie udostępniane stosownym zainteresowanym podmiotom, jak również regularnie aktualizowane i udoskonalane. Materiały te mogłyby być lepiej wykorzystane, a EUEB, Komisja i Państwa Członkowskie powinny koordynować swoje wysiłki w celu efektywniejszego wykorzystania ograniczonych zasobów, opracowywania broszur, biuletynów i strony internetowej oraz rozpowszechniania ich bardziej systematycznie wśród kluczowych grup docelowych.
Podobnie strona internetowa poświęcona wspólnotowemu oznakowaniu ekologicznemu (http://europa.eu.int/ecolabel) jest już centralnym źródłem wszelkich istotnych informacji oraz wymaga aktywnego i wspólnego zarządzania i aktualizowania. Aby wzmocnić jej wiarygodność i przejrzystość, powinno się zachęcać wszystkie zainteresowane podmioty, w tym konsumentów i organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną konsumentów i środowiska naturalnego, do regularnego zasilania tej strony.
Poza zapewnieniem odpowiednich narzędzi informacji ważne jest również rozważenie organizowania wydarzeń, takich jak wystawy i targi, w celu prezentowania europejskiego oznakowania ekologicznego szerszej publiczności. Dotąd nie przeprowadzono żadnych uporządkowanych analiz, aby zbadać, które wystawy lub targi są najbardziej odpowiednie dla promocji oznakowania ekologicznego. Innym ważnym aspektem, który powinien podlegać dalszemu badaniu, jest możliwość wykorzystania produktów posiadających oznakowanie ekologiczne podczas "megaimprez", takich jak mistrzostwa świata, igrzyska olimpijskie lub festiwale itd.
I wreszcie nadal szeroko rozpowszechnione jest błędne przekonanie, że ubieganie się o oznakowanie ekologiczne jest procesem kłopotliwym, zbiurokratyzowanym i kosztownym, podczas gdy wskutek ostatniej modyfikacji rozporządzenia oraz zmiany struktury opłat procedura ta stała się łatwiejsza i tańsza niż poprzednio. Ponadto przy ustalaniu kryteriów dla każdego produktu szczególną uwagę zwraca się na utrzymywanie kosztów badań na poziomie minimalnym oraz na wyjaśnianie dokładnie, jaką dokumentację i sprawozdania z badań powinien dostarczyć wnioskodawca. Dokładniejsze informacje na ten temat powinny być w szczególności przedstawione zainteresowanym podmiotom.
Cel
Stałe informowanie wszystkich zainteresowanych podmiotów na temat oznakowania ekologicznego i jego rozwoju. Równolegle należy systematycznie zabiegać o informacje zwrotne od zainteresowanych podmiotów oraz brać je pod uwagę.
Środki wykonawcze
EUEB i Komisja powinny organizować aktualizację i stałe doskonalenie strony internetowej poświęconej oznakowaniu ekologicznemu.
EUEB powinien organizować i koordynować opracowywanie i rozpowszechnianie broszur oraz innych publikacji.
EUEB powinien sporządzić wykaz imprez, na których oznakowanie ekologiczne powinno być prezentowane, oraz propozycję wykorzystania produktów posiadających oznakowanie ekologiczne, na wybranych "megaimprezach".
EUEB powinien zapewnić, aby informacje dla zainteresowanych podmiotów zawierały wyjaśnienie na temat procedur, terminów i kosztów związanych z ubieganiem się o oznakowanie ekologiczne.
b) Wspólna działalność promocyjna w celu podnoszenia ekologicznej świadomości nabywców publicznych i prywatnych
Powyższa sekcja dotycząca penetracji rynku podkreśla potencjalną rolę nabywców publicznych i prywatnych. Wspólna działalność promocyjna powinna skupiać się na tej właśnie kluczowej grupie docelowej. Konieczna jest informacja zarówno na temat ram prawnych (w jaki sposób nabywca może włączyć kryteria oznakowania ekologicznego do organizowanego przez siebie przetargu, co obecnie dokładnie przedstawiono w dokumencie wyjaśniającym Komisji w sprawie zamówień publicznych i środowiska naturalnego), jak i na temat dostępnych kryteriów w odniesieniu do różnych grup produktów. Tutaj również dużą rolę powinna odgrywać strona internetowa poświęcona oznakowaniu ekologicznemu. Należy organizować wspólne posiedzenia EUEB i nabywców publicznych; a także należy uwzględniać kampanie krajowe i/lub regionalne.
Cel
W średnim okresie urzędnicy odpowiedzialni za zamówienia publiczne powinni być informowani o możliwości wykorzystania kryteriów oznakowania ekologicznego w ramach organizowanych przez nich zaproszeń do składania ofert.
Środki wykonawcze
Przed końcem drugiego roku planu pracy, EUEB, Komisja i Państwa Członkowskie powinny opracować wspólną strategię i szereg wspólnych działań mających na celu promocję stosowania kryteriów oznakowania ekologicznego w zamówieniach publicznych i prywatnych.
Komisja powinna opracować poradnik dotyczący zamówień publicznych związanych z ochroną środowiska, który wśród innych aspektów powinien wskazywać, w jaki sposób kryteria mogą być wykorzystane w zaproszeniach do składania ofert. EUEB, Komisja i Państwa Członkowskie powinni zapewnić możliwie jak najszersze rozpowszechnienie tego poradnika wśród nabywców publicznych, jak również powinny organizować szkolenia i sesje informacyjne oraz podejmować inne odpowiednie działania. Odpowiednia informacja w tej sprawie powinna być umieszczana na stronie internetowej poświęconej oznakowaniu ekologicznemu.
c) Wspólna promocja i wsparcie dla MŚP oraz dystrybutorów
W uzupełnieniu do różnych działań promocyjnych omówionych szczegółowo w sekcjach powyżej powinny zostać utworzone sieci wspomagające MŚP w składaniu wniosków w sprawie oznakowania ekologicznego. MŚP nie zawsze posiadają odpowiednie środki lub informacje, umożliwiające docenienie korzyści wynikających z oznakowania ekologicznego i przygotowanie udanego wniosku. Powinny im pomagać sieci obejmujące innych wnioskodawców, grupy interesów, właściwe jednostki i inne odpowiednie organizacje, takie jak związki branżowe lub władze regionalne.
Detaliści, jako pośrednicy między producentami i konsumentami, również mają kluczową rolę do spełnienia. Mogliby oni na przykład stosować oznakowanie ekologiczne w celu uwypuklenia wizerunku jakości produktów z marką własną sprzedawcy, jak również starając się zaoferować swoim klientom inne produkty posiadające oznakowanie ekologiczne. Dlatego też opracowanie strategicznego partnerstwa z detalistami powinno być uznane za priorytet.
Środki wykonawcze
EUEB powinien rozwijać strategię i działania na rzecz utworzenia sieci pomocy dla MŚP w zakresie oznakowania ekologicznego.
EUEB powinien rozwijać strategiczne partnerstwo z detalistami.
6. Planowane finansowanie programu
Z powodu zaangażowania wielu organizacji, w tym administracji publicznych (budżet Komisji na przykład jest określany w układzie rocznym), na nadchodzące lata nie można przygotować dokładnych budżetów.
Niemniej jednak wymagania finansowe związane z programem oznakowania ekologicznego obejmują dwa główne elementy, którymi są środki niezbędne dla rozwoju grup produktów i środki potrzebne do wprowadzania do obrotu i do prowadzenia promocji.
Przewidywane zasoby przeznaczone na oznakowanie ekologiczne w 2000 r., w tym również zasoby przeznaczone przez EUEB, Komisję i Państwa Członkowskie oznaczały zaangażowanie około 45 osób i 4 milionów EUR (bez uwzględniania wynagrodzeń). Z tego około 2,8 miliona EUR przeznaczono na wprowadzanie do obrotu i na promocję.
Taki poziom środków jest odpowiedni dla rozwoju i weryfikacji grup produktów i mógłby, z zastrzeżeniem rocznych możliwości budżetowych EUEB, Komisji i Państw Członkowskich, być nadal przydzielany w układzie rocznym. Zasoby te powinny być wykorzystywane tak efektywnie, jak to możliwe.
Łączny poziom dochodu z opłat uzyskanych przez właściwe jednostki w 2000 r. wyniósł w przybliżeniu 280.000 EUR i można spodziewać się jego wzrostu w miarę rozwoju programu. Powinno to umożliwić regularny wzrost poziomu środków przeznaczonych na wprowadzanie do obrotu i na promocję (innych niż środki przeznaczane przez przedsiębiorstwa, którym przyznano oznakowanie ekologiczne), które z kolei powinny osiągnąć poziom co najmniej 50 % środków przeznaczonych na rozwój i weryfikację grup produktów.
Cel
Zaplanowanie długoterminowego finansowania programu, przy możliwie najbardziej efektywnym wykorzystaniu przydzielonych środków.
Środki wykonawcze
EUEB, Komisja i Państwa Członkowskie powinny dążyć do uzgodnienia długoterminowego finansowania programu.
______
(1) COM(2001) 68 końcowy.
(2) COM(2001) 31 końcowy.
(3) Wnioski Prezydencji z dnia 15 i 16 czerwca 2001 r., SN 200/01, str. 4; Komunikat Komisji: Europa trwałego rozwoju na rzecz lepszego świata - strategia UE na rzecz trwałego rozwoju (9175/01).
(4) Note: Uwaga: Komisja działa jako sekretariat na rzecz EUEB oraz uczestniczy we wszelkich jego działaniach.
(5) Posiedzenia EUEB organizowane dwa razy w roku przez przewodniczącego/przewodniczącą EUEB w kraju, którego jest obywatelem, i poświęcone kwestiom politycznym i handlowym.
(6) Komunikat wyjaśniający Komisji w sprawie prawa wspólnotowego odnoszącego się do zamówień publicznych oraz możliwości włączenia aspektów środowiskowych do zamówień publicznych, COM(2001)274 końcowy.
DODATEK 1
METODOLOGIA USTALANIA PRIORYTETÓW
METODOLOGIA USTALANIA PRIORYTETÓW
Pytania odnoszące się do środowiska naturalnego: Czy grupa produktów ma...
1. ... znaczący wpływ na środowisko naturalne w układzie globalnym, regionalnym lub ogólnym?
2. ... znaczące możliwości w zakresie poprawy stanu środowiska naturalnego, w wyniku wyboru dokonywanego przez konsumenta?
3. ... istotne znaczenie dla priorytetowych dziedzin polityki w zakresie ochrony środowiska naturalnego, instrumentów i prawodawstwa (tj. IPP, odpady, zmiany klimatyczne, efektywność energetyczna)?
Pytania związane z rynkiem: Czy grupa produktów...
4. ... reprezentuje znaczącą wielkość sprzedaży i obrotu na rynku wewnętrznym?
5. ... daje producentom i/lub detalistom możliwości oraz bodźce mogące ich skłonić do poszukiwania przewagi konkurencyjnej przez oferowanie produktów posiadających oznakowanie ekologiczne?
6. ... wykorzystuje już argumenty dotyczące środowiska naturalnego przy wprowadzaniu jej do obrotu?
7. ... cieszy się jednoznacznym zainteresowaniem ze strony podmiotów jako grupa, która mogłaby posiadać oznakowanie ekologiczne?
8. ... stanowi znaczącą wielkość sprzedaży skierowanej do ostatecznego zastosowania lub ostatecznego spożycia?
9. ... posiada znaczący zbyt w sektorze zamówień publicznych?
10. ... posiada znaczący zbyt dla danej grupy produktów w sektorze zamówień prywatnych?
11. ... pochodzi od małych producentów?
12. ... charakteryzuje się wysoką częstotliwością zakupu przez konsumentów (np. w skali dnia lub tygodnia)?
13. ... wspiera istniejącą "rodzinę" grup produktów?
14. ... stwarza szczególną sposobność do wzmocnienia ogólnej widoczności programu?
Pozostałe zagadnienia pokrewne: Czy grupa produktów...
15. ... dotyczy zagadnień związanych ze zdrowiem i bezpieczeństwem konsumentów?
16. ... występuje w innym programie oznakowania ekologicznego w Europie lub gdzie indziej, a jeżeli tak, to czy ta grupa produktów odnotowuje sukces w ramach wymienionego programu?
17. ... jest dostosowana do norm zdatności użytkowej?
DODATEK 2
NIEWYCZERPUJĄCY WYKAZ GRUP PRODUKTÓW PRIORYTETOWYCH
NIEWYCZERPUJĄCY WYKAZ GRUP PRODUKTÓW PRIORYTETOWYCH
Produkty z papieru bibułkowego
Papier do kopiarek
Środki ulepszania gleby
Farby i lakiery do wnętrz
Wyroby włókiennicze
Obuwie
Detergenty do zmywarek do naczyń
Detergenty do prania
Środki czyszczące szerokiego zastosowania oraz środki czyszczące do urządzeń sanitarnych
Płyny do ręcznego zmywania naczyń
Materace
Żarówki
Komputery osobiste
Komputery przenośne
Pralki
Chłodziarki
Zmywarki do naczyń
Usługi hotelarskie
Meble
Twarde wykładziny podłogowe
Odbiorniki telewizyjne
Odkurzacze
Opony
Ewentualne nowe grupy produktów
(Uwaga: EUEB i Komisja prowadzą aktualnie prace mające na celu dokonanie szczegółowej oceny stopnia ważności tych ewentualnych nowych grup produktów i ustalenie najlepszej kolejności i synchronizacji dla ich rozwoju).
Papier drukarski
Produkty z papieru drukarskiego
Produkty z papieru przetworzonego, materiały piśmienne
Tapety
Torby na śmieci/torby plastikowe
Torby na zakupy - torby z uchwytem
Przybory do pisania
Telefony
Kopiarki
Drobny elektryczny sprzęt gospodarstwa domowego
Dodatki do ubrań
Okulary
Rękawice
Wyroby ze skóry
Sprzęt sportowy
Zabawki i gry
Opakowania
Produkty do majsterkowania
Klimatyzatory
Systemy grzewcze
Systemy ogrzewania wody
Materiały izolacyjne
Elementy budowlane
Usługi budowlane
Usługi dla sektora detalicznego
Pralnie chemiczne
Usługi finansowe
Usługi transportowe
Usługi doręczeniowe
Usługi naprawiania pojazdów
Samochody
Sprzęt kuchenny, wyposażenie gospodarstw domowych itd.
Produkty sanitarne (podpaski i pieluszki itd.)
Szampony i mydła
Notka Wydawnictwa Prawniczego "Lex"
Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.
..................................................
© Unia Europejska, http://eur-lex.europa.eu/
Za autentyczne uważa się wyłącznie dokumenty Unii Europejskiej opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.