Uchwała nr 146/2020 prezydium naczelnej rady adwokackiej z dnia 21 stycznia 2020 r.

Akty korporacyjne

Adwok.2020.1.21

Akt nieoceniany

Wersja od: 21 stycznia 2020 r.

UCHWAŁA NR 146/2020

PREZYDIUM NACZELNEJ RADY ADWOKACKIEJ

z dnia 21 stycznia 2020 r.

Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej, na podstawie art. 59 pkt 3 Prawa o adwokaturze w związku z art. 1 ust 1 Prawa o adwokaturze w wykonaniu Uchwały Nr 18 Krajowego Zjazdu Adwokatury z dnia 30 listopada 2016 roku, postuluje dokonanie gruntownej reformy systemu dostępu do nieodpłatnej pomocy prawnej, pomocy prawnej świadczonej z urzędu w postępowaniach sądowych oraz zasad zwalniania z kosztów sądowych w oparciu o następujące założenia.

1. Ujednolicenie zasad przyznawania świadczeń w zakresie dostępu do nieodpłatnej pomocy prawnej oraz pomocy prawnej świadczonej z urzędu w postępowaniach sądowych oraz zwalniania z kosztów sądowych, zwłaszcza przez:

a) stworzenie jednolitych kryteriów oceny zamożności, na podstawie których obywatele będą mogli samodzielnie ocenić, czy i jakie uprawnienia im przysługują;

b) uzależnienie tych kryteriów nie tylko od poziomu zamożności obywateli, ale także od wysokości kosztów życia w danym regionie Polski;

c) wprowadzenie zasad przyznawania pomocy prawnej na podstawie jednej decyzji administracyjnej, uprawniającej obywateli do otrzymania jednocześnie lub wariantowo uprawnienia do nieodpłatnej przedsądowej pomocy prawnej, jak też do pomocy prawnej świadczonej z urzędu w postępowaniach sądowych oraz zwolnienia z kosztów sądowych;

d) przekazanie do kompetencji organów samorządu lokalnego wydawania decyzji administracyjnych w sprawie przyznania prawa do nieodpłatnej pomocy prawnej, przyznania prawa do pomocy prawnej świadczonej z urzędu w postępowaniach sądowych oraz zwolnienia od kosztów sądowych przy założeniu, że obywatel z taką decyzją będzie mógł się udać, czy to po bezpłatną poradę, czy ubiegać się o wyznaczenie pełnomocnika z urzędu na podstawie list prowadzonych przez ORA i OIRP, czy też samodzielnie złożyć pozew (wniosek) zwolniony od opłaty sadowej.

2. Zorganizowanie systemu dostępu do wsparcia prawnego z uwzględnieniem trzech form pomocy według następujących zasad:

a) informacja prawna - powinna być dostępna dla każdego obywatela bez względu na kryterium zamożności;

b) pomoc prawna na etapie przedsądowym - powinna być dostępna dla obywateli niezamożnych, z uwzględnieniem podziału na pomoc ogólną i specjalistyczną oraz kwalifikowaną pomoc prawną (tam gdzie niezbędna jest pomoc w przygotowaniu pozwu (wniosku) czy wsparcie obywatela w toczącym się postępowaniu administracyjnym);

c) pomoc prawna na etapie sądowym - powinna być dostępna dla obywateli na podstawie oceny opartej na jednolitych kryteriach niezależnie od procedury i typu postępowania oraz powinna automatycznie wiązać się ze zwolnieniem z kosztów sądowych.

3. Reforma zasad finansowania systemu dostępu do nieodpłatnej pomocy prawnej polegająca na:

a) oddaniu do dyspozycji Rady Nieodpłatnej Pomocy Prawnej, Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego oraz Edukacji Prawnej środków, jakie obecnie znajdują się w dyspozycji Funduszu Sprawiedliwości niezależnie od środków przewidzianych w budżecie Państwa na nieodpłatne poradnictwo prawne i pomoc prawną z urzędu celem kontraktowania pomocy specjalistycznej na etapie przedsądowym;

b) zwolnieniu od podatku VAT dla usługodawców świadczących pomoc prawną pro bono, w systemie nieodpłatnej przedsądowej pomocy prawnej oraz pomocy prawnej świadczonej z urzędu w postępowaniach sądowych.