Weitz Karol, Jurysdykcja krajowa w sprawach konsumenckich - problem umów mieszanych. Glosa do wyroku TS z dnia 20 stycznia 2005 r., C-464/01

Konwencja brukselska i konwencja lugańska oraz rozporządzenie nr 44/2001 zawierają odrębne i autonomiczne uregulowanie jurysdykcji krajowej w sprawach konsumenckich. Celem wprowadzenia takiego uregulowania, wyłączającego w zasadzie stosowanie przepisów o jurysdykcji ogólnej i jurysdykcjach szczególnych, jest ochrona konsumenta jako słabszej strony sporu. Ochrona ta ma trzy aspekty. Po pierwsze, podstawy jurysdykcji w sprawach konsumenckich są uregulowane "asymetrycznie" - konsument ma kilka podstaw jurysdykcji do wyboru, a jego kontrahent w zasadzie, tj. z jednym wyjątkiem dotyczącym powództwa wzajemnego, może pozwać konsumenta tylko w państwie jego zamieszkania. Po drugie - umowy jurysdykcyjne w sprawach konsumenckich są dopuszczalne tylko w wyraźnie wskazanych wypadkach. Po trzecie, naruszenie przepisów o jurysdykcji w sprawach konsumenckich jest obligatoryjną podstawą odmowy uznania lub stwierdzenia wykonalności orzeczenia w innym państwie konwencyjnym (art. 28 ust. 1 konwencji brukselskiej i konwencji lugańskiej) oraz art. 35 ust. 1 rozporządzenia nr 44/2001.

W związku z takim charakterem jurysdykcji w sprawach konsumenckich niezwykle istotne jest określenie zakresu zastosowania przepisów dotyczących tej jurysdykcji, czyli odpowiedź na pytanie, jakie sprawy są sprawami konsumenckimi. Na tym tle jednym z problemów jest kwestia, czy i kiedy - jako sprawy konsumenckie - mogą być kwalifikowane sprawy wynikające z tzw. umów mieszanych.