Brzeziński Bogumił (red.), Wykładnia i stosowanie prawa podatkowego. Węzłowe problemy

Charakteryzując w sposób najbardziej ogólny prawo podatkowe, można powiedzieć, że jest to dziedzina obszerna, o dużej zmienności przepisów, których liczba wykazuje tendencję wzrostową. Dodatkową trudność przy interpretacji prawa podatkowego sprawia złożoność struktur normatywnych, co powoduje, że do ustalenia istnienia obowiązku bądź uprawnienia jednostki niezbędna jest jednoczesna analiza znacznej niekiedy liczby przepisów prawa.

Wspomniane trudności potęguje jeszcze fakt, że prawo podatkowe charakteryzuje się istotnym, ponadprzeciętnym poziomem rozbieżności interesów stron stosunków prawnych. To wszystko sprawia, że dyskurs prawniczy w tej dziedzinie prawa jest współcześnie dosyć intensywny. Trzeba przy tym zauważyć, że pewne problemy mają charakter bardziej znaczący od innych; na nich ogniskuje się uwaga środowiska podatkowego na dłuższy czas. Praca, którą oddajemy do rąk Czytelników, poświęcona jest takiej właśnie kategorii węzłowych problemów wykładni i stosowania prawa podatkowego. Została ona podzielona na cztery części.

Pierwsza część zawiera opracowania dotyczące zagadnień ogólnych. Znajdują się tutaj artykuły poświęcone materialnoprawnym i proceduralnym aspektom nadpłaty w podatkach, a także innym istotnym instytucjom proceduralnym, takim jak doręczenie i pełnomocnictwo.

Na drugą część składają się opracowania dotyczące prawnej problematyki opodatkowania dochodu. Poruszono tu m.in. kwestie podatkowoprawnej kwalifikacji wydatków na reprezentację i reklamę, problematykę cen transferowych, opodatkowania niektórych świadczeń pracowniczych oraz opodatkowania usług niematerialnych podatkiem pobieranym u źródła. Bardziej ogólny charakter ma artykuł dotyczący perspektyw wprowadzenia do polskiego systemu podatkowego ogólnej klauzuli zapobiegającej unikaniu opodatkowania oraz opracowanie na temat metodologicznych aspektów orzekania przez polskie sądy administracyjne w sprawach z zakresu opodatkowania dochodów.

Trzecia część poświęcona jest problematyce podatku od towarów i usług. Można tu znaleźć artykuły dotyczące opodatkowania świadczeń złożonych, opodatkowania dostawy terenów budowlanych, zwolnienia od opodatkowania usług medycznych oraz orzecznictwa sądów administracyjnych w sprawach, w których w grę może wchodzić oszustwo podatkowe.

W ostatniej, czwartej części znajdują się opracowania poświęcone jeszcze innym zagadnieniom - pojęciu budowli w podatku od nieruchomości i sporowi, jaki wokół tego pojęcia się toczy oraz pojęciu przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części w rozumieniu przepisów prawa podatkowego.

Naszym zamierzeniem była pogłębiona analiza prawna problemów objętych kolejnymi artykułami, uwzględniająca zarówno poglądy wyrażane w orzecznictwie podatkowym sądów, jak i w doktrynie prawa podatkowego. Tam, gdzie było to możliwe i zasadne, zostały podjęte próby rozwiązania istniejących problemów interpretacyjnych i wskazania argumentacji, jaka przemawia za określonymi hipotezami interpretacyjnymi.

Chociaż w wypadku poszczególnych opracowań zasadniczym celem było ukazanie teoretycznych aspektów omawianych w nich problemów, to kładziono także nacisk na praktyczne konsekwencje rekomendowanych rozwiązań interpretacyjnych. Ocenę tego, czy ten zamysł został dobrze zrealizowany, pozostawiamy Czytelnikom.

Redaktor naukowy

Bogumił Brzeziński