Kruczalak-Jankowska Joanna, Ogłoszenie upadłości. Skutki dotyczące zobowiązań w krajowym i transgranicznym postępowaniu upadłościowym
Ogłoszenie upadłości. Skutki dotyczące zobowiązań w krajowym i transgranicznym postępowaniu upadłościowym
Wprowadzenie
Problematyka skutków ogłoszenia upadłości stanowi jedno z podstawowych zagadnień prawa upadłościowego materialnego. Na gruncie ustawy z 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze nie stała się jednak dotychczas przedmiotem monograficznego opracowania. Szczegółowa analiza sposobu regulacji skutków ogłoszenia upadłości co do zobowiązań upadłego z punktu widzenia rządzących nią zasad powinna służyć pomocą przy ich interpretacji i stosowaniu przepisów ustawy w tym zakresie, zwłaszcza że skutki te są różne w zależności od rodzaju wszczętego postępowania. Należy także podkreślić, że skutki ogłoszenia upadłości dotyczące niektórych zobowiązań ustawodawca poddał regulacjom ogólnym, inne zaś - szczegółowym. Z tego względu w tej monografii skutki ogłoszenia upadłości pogrupowano w zależności od zasady, która przyświecała ich regulacji.
W opracowaniu została dokonana analiza skutków ogłoszenia upadłości co do zobowiązań dłużnika uregulowanych w prawie polskim, głównie w ustawie Prawo upadłościowe i naprawcze. Podstawowy akt prawny dotyczący postępowań upadłościowych prowadzonych na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej - rozporządzenie Rady WE nr 1346/2000 z 20 maja 2000 r. w sprawie postępowania upadłościowego - nie mógł być zatem pominięty, ponieważ rozporządzenie to jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach unijnych.
Zagadnienia skutków ogłoszenia upadłości co do zobowiązań w transgranicznym postępowaniu upadłościowym zostały omówione w rozdziale szóstym.
Praca składa się z siedmiu rozdziałów.
W mającym charakter wprowadzenia rozdziale pierwszym przedstawiono pojęcie, cele i podstawowe zasady postępowania upadłościowego oraz zagadnienia ogólne dotyczące wszystkich skutków ogłoszenia upadłości. W rozdziale drugim wyodrębniono zasady wspólne w odniesieniu do skutków ogłoszenia upadłości likwidacyjnej i z możliwością zawarcia układu co do zobowiązań. Rozdział trzeci dotyczy skutków ogłoszenia upadłości co do zobowiązań w razie ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu. W rozdziale czwartym zaś, najszerszym ze względu na zakres materii ustawowej, przedstawiono skutki ogłoszenia upadłości co do zobowiązań w upadłości z likwidacją majątku upadłego. W rozdziale piątym zarysowano skutki ogłoszenia upadłości co do zobowiązań w razie wszczęcia postępowań odrębnych w przypadku ogłoszenia upadłości banku, innych instytucji kredytowych oraz zakładów ubezpieczeń. W podsumowaniu (stanowiącym rozdział 7) zawarto wnioski z rozważań dokonanych w poszczególnych rozdziałach.
W tym miejscu pragnę złożyć podziękowania Instytutowi Maxa Plancka w Hamburgu, gdyż dzięki przyznanemu stypendium mogłam uzyskać materiały do analizy transgranicznego postępowania upadłościowego.
Joanna Kruczalak-Jankowska
Opracowanie uwzględnia stan prawny na 1 marca 2010 roku.
Rozdział1Pojęcie, cele i podstawowe zasady postępowania upadłościowego
1.1.Uwagi ogólne
Instytucja upadłości w poszczególnych systemach prawnych służy kompleksowej regulacji statusu prawnego niewypłacalnego dłużnika w sytuacji, gdy jest on zobowiązany wobec wielu osób. W szczególności regulacji prawnej jest poddawane dochodzenie roszczeń od niewypłacalnego dłużnika oraz restrukturyzacja jego zobowiązań . W tym celu instytucja upadłości polega na ogół na: odebraniu dłużnikowi prawa do korzystania z jego mienia i rozporządzania nim, zmodyfikowaniu stosunków zobowiązaniowych łączących upadłego z osobami trzecimi, spieniężeniu majątku dłużnika i ściągnięciu jego wierzytelności oraz podziale funduszy masy upadłości między wierzycieli zgodnie z zasadami prawa .
W literaturze dawniejszej upadłość traktowano jako specjalny rodzaj przymusowego wykonania dopuszczalnego w ramach niewypłacalności, a wyjątkowo i przy nadmiernym zadłużeniu dłużnika skierowanego do całego majątku (egzekucja uniwersalna), w którym - co było podkreś-lane - wszyscy wierzyciele posiadali równe prawa, ale...
Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX