Brzeziński Bogumił (red.), Lasiński-Sulecki Krzysztof (red.), Morawski Wojciech (red.), Nowe narzędzia prawne w podatkach dochodowych i majątkowych

Nie budzi wątpliwości to, że polski system podatkowy – podobnie zresztą jak systemy podatkowe wielu innych krajów – stał się przedmiotem działań podatników, które prowadzą do zmniejszenia jego efektywności. Działania te mają różną naturę. Mogą mieć one charakter oszustw podatkowych, ale także wyrafinowanych działań o charakterze optymalizacyjnym, które wykorzystują niedoskonałości polskiego prawa podatkowego. W tych działaniach, w wypadku podatków dochodowych, dość powszechnie wykorzystywano umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Coraz częściej wspomniane umowy służyły nie do unikania podwójnego opodatkowania, ale do unikania opodatkowania w ogóle. Problem spadku efektywności podatków dochodowych nie jest zjawiskiem specyficznym dla Polski. Wyrazem tego jest opracowany pod auspicjami OECD projekt BEPS (Base Erosion and Profit Shifting).

W Polsce doszło w ostatnich latach do radykalnych zmian reguł opodatkowania dochodu. Do ustaw podatkowych wprowadzono liczne rozwiązania, które miały na celu zamknięcie luk oraz uniemożliwienie jakiejkolwiek optymalizacji podatkowej. Można odnieść wrażenie, że dość często były to rozwiązania zbyt radykalne. Z niektórych z nich już się zresztą wycofano (np. gruntownie zmieniono tzw. minimalny podatek dochodowy od budynków handlowych i biurowych).

Nieco na uboczu zainteresowania prawodawcy pozostaje kwestia efektywności podatków majątkowych, a zwłaszcza podatku od nieruchomości. Doszło w tym podatku do kilku zmian, ale o dość ograniczonym znaczeniu.

Niniejsze opracowanie skupia się na analizie zmian prawnych, w ograniczonym zakresie odnosząc się do zagadnień ich efektów ekonomicznych.

Prof. zw. dr hab. Bogumił Brzeziński, dr h.c.

Dr hab. Krzysztof Lasiński-Sulecki, prof. UMK

Dr hab. Wojciech Morawski, prof. UMK