Grzegorczyk Paweł (red.), Weitz Karol (red.), Europejskie prawo procesowe cywilne i kolizyjne

Rozwijająca się bardzo intensywnie w ostatniej dekadzie współpraca sądowa państw członkowskich Unii Europejskiej w sprawach cywilnych obejmuje w pierwszej kolejności tworzenie jednolitych unijnych regulacji prawnych. Regulacje te składają się na europejskie prawo procesowe cywilne i europejskie prawo kolizyjne. Pierwsze obejmuje postanowienia z zakresu prawa postępowania cywilnego, drugie zaś - postanowienia przynależne do prawa prywatnego międzynarodowego. Intensyfikacja transgranicznego obrotu prawnego między państwami członkowskimi oraz ciągły wzrost liczby unijnych regulacji prawnych powodują, że znaczenie europejskiego prawa procesowego cywilnego i europejskiego prawa kolizyjnego nieustannie wzrasta. W znacznej mierze prawo europejskie w tym obszarze wypiera lub już wyparło przepisy prawa krajowego poszczególnych państw członkowskich.

Prezentowany zbiór rozpraw składa się z dwóch równorzędnych części. Pierwsza część poświęcona jest europejskiemu prawu procesowemu cywilnemu. Po raz pierwszy w polskiej literaturze omówiono w sposób kompleksowy projektowane zmiany rozporządzenia Bruksela I (rozporządzenie nr 44/2001) oraz problematykę automatycznej wykonalności tytułów pochodzących z innych państw członkowskich. Reforma rozporządzenia Bruksela I jest obecnie najbardziej żywo dyskutowanym zagadnieniem w poszczególnych państwach członkowskich. Przyjęcie w jej wyniku określonych rozwiązań normatywnych przesądzi o kształcie tego najważniejszego aktu prawnego europejskiego prawa procesowego cywilnego. Automatyczna wykonalność obcych tytułów egzekucyjnych w stosunkach między państwami członkowskimi wyznacza natomiast kierunek rozwoju współpracy sądowej w sprawach cywilnych w ramach Unii Europejskiej w zakresie wzajemnego respektowania skutków ochrony prawnej udzielanej w tych państwach. Część pierwsza zbioru obejmuje także szczegółową prezentację jurysdykcji krajowej w sprawach alimentacyjnych, transgranicznego zabezpieczania dowodów oraz unijnej regulacji mediacji i jej implementacji w prawie krajowym.

Druga część zbioru zawiera opracowania wybranych problemów europejskiego prawa kolizyjnego. Przedstawiono w niej obszerną i krytyczną analizę regulacji prawa właściwego dla umów ubezpieczenia w świetle rozporządzenia Rzym I, którą kończą wnioski de lege ferenda co do koniecznych zmian tej regulacji. Dwie rozprawy umieszczone w zbiorze omawiają problematykę prawa właściwego w kontekście praw własności intelektualnej. W pierwszej z nich podjęto zagadnienia prawa właściwego dla umów licencyjnych o korzystanie z praw własności intelektualnej według rozporządzenia Rzym I, a w drugiej - prawa właściwego dla naruszeń praw własności intelektualnej w świetle rozporządzenia Rzym II. Dopełnieniem zbioru jest pierwsze w polskiej literaturze opracowanie kolizyjnoprawnej problematyki umów o roboty budowlane, uwzględniające wszystkie kolejno lub równolegle obowiązujące regulacje kolizyjne, tj. dawną ustawę o prawie prywatnym międzynarodowym z 1965 r., konwencję rzymską o prawie właściwym dla zobowiązań umownych z 1980 r., rozporządzenie Rzym I oraz nową ustawę o prawie prywatnym międzynarodowym z 2011 r.

Książka jest dziełem specjalistów z różnych ośrodków akademickich (Warszawa, Poznań, Łódź), zajmujących się dydaktyką i praktycznym stosowaniem europejskich regulacji z zakresu prawa postępowania cywilnego i prawa kolizyjnego. Rozprawy przygotowane zostały w ramach projektu badawczego finansowanego ze środków przeznaczonych na naukę (nr rejestracyjny: N N110 019638).

W pracy uwzględniono stan prawny, literaturę i orzecznictwo na dzień 1 stycznia 2012 r.

Redaktorzy