Pietrzkowski Henryk, Czynności procesowe zawodowego pełnomocnika w sprawach cywilnych

Monografie
Opublikowano: WKP 2014
Rodzaj:  monografia
Autor monografii:

Czynności procesowe zawodowego pełnomocnika w sprawach cywilnych

Autor fragmentu:

Przedmowa

Czynności procesowe zawodowego pełnomocnika w sprawach cywilnych to publikacja przygotowana dla praktyków – adwokatów, radców prawnych, radców Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, rzeczników patentowych, aplikantów adwokackich i radcowskich, występujących przed sądami w sprawach cywilnych. Przydatna jest także dla sędziów i innych prawników zajmujących się praktycznym stosowaniem prawa. Służy również studentom i uczestnikom seminariów uniwersyteckich poszukującym wiedzy wykraczającej poza standardowy podręcznik z postępowania cywilnego.

Książka w obecnym IV wydaniu w wielu fragmentach została rozbudowana i znacznie zmieniona w związku z koniecznością przystosowania jej treści do nowego stanu prawnego oraz uwzględnienia aktualnego orzecznictwa. Istotne zmiany zostały wprowadzone do rozdziałów, w których jest omówiony nowy system gromadzenia materiału procesowego (system dyskrecjonalnej władzy sędziego) i spoczywający na stronach ciężar wspierania postępowania zarówno przed sądem pierwszej instancji w obu trybach (procesowym oraz nieprocesowym), jak i w postępowaniu przed sądem drugiej instancji, zwłaszcza w zakresie możliwości inicjowania przed tym sądem postępowania dowodowego. Pojawił się nowy podrozdział dotyczący nadużywania przez strony – w ramach tego systemu – praw procesowych. Istotnymi zmianami zostały objęte rozdziały dotyczące pism procesowych, pozwu, powództwa, czynności związanych z ustaleniem numerów identyfikacyjnych stron (PESEL, NIP, numer w KRS).

W publikacji został umieszczony nowy rozdział „Postępowanie zabezpieczające”, w którym omówiono m.in. sposoby zabezpieczenia. Ze względu na wagę i znaczenie uchybień powodujących nieważność postępowania i nierzadko wadliwie interpretowane w praktyce przesłanki nieważności postępowania pojawił się również nowy rozdział „Nieważność postępowania”. W rozdziale poświęconym pełnomocnikom procesowym zostało omówione w odrębnym podrozdziale orzecznictwo Sądu Najwyższego dotyczące odpowiedzialności odszkodowawczej zawodowego pełnomocnika procesowego z tytułu niezachowania należytej staranności zawodowej w toku prowadzonych spraw sądowych.

Nowy jest także rozdział poświęcony czynnościom zawierającym żądanie sprostowania, uzupełnienia oraz wykładni orzeczenia. W rozdziale poświęconym środkom zaskarżenia najbardziej rozbudowany został podrozdział dotyczący zażalenia przez dodatkowe – w stosunku do poprzedniego wydania – omówienie tego środka odwoławczego w postępowaniu zabezpieczającym, klauzulowym i egzekucyjnym; zostało uwzględnione najnowsze orzecznictwo dotyczące tzw. zażalenia kasatoryjnego oraz tzw. zażalenia poziomego.

Do licznie powołanych orzeczeń Sądu Najwyższego zostały dodane nowe, wydane w latach 2013–2014, mające istotne znaczenie dla przebiegu postępowania w sprawach cywilnych. Omówienie pozostałych instytucji prawa procesowego pozostających w związku z niniejszym opracowaniem Czytelnik odnajdzie w książce mojego autorstwa Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, Warszawa 2014, mającej dla niniejszej publikacji charakter komplementarny.

Opracowanie uwzględnia stan prawny oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego na październik 2014 r.

Henryk Pietrzkowski

Autor fragmentu:

Wprowadzenie

Sprawy cywilne są rozpoznawane według przepisów o postępowaniu cywilnym, uregulowanym w zasadzie przepisami Kodeksu postępowania cywilnego. Istotnym elementem tego postępowania są czynności procesowe jego uczestników, a szczególnie stron postępowania cywilnego. Prawo postępowania cywilnego w przypadku niektórych czynności dokonywanych przez pełnomocników zawodowych stawia wysokie wymagania profesjonalne (np. czynności objęte przymusem adwokacko-radcowskim). W spełnieniu tych wymagań ma pomóc niniejsza książka, której tematyka została przedstawiona w sposób praktyczny, z pominięciem rozważań teoretycznych i bez cytowania poglądów przedstawicieli nauki.

Mając na względzie konieczność zachowania określonych ram opracowania, jego treścią zostały objęte najistotniejsze czynności dotyczące wszczęcia procesu, dochodzenia roszczeń, obrony pozwanego, usuwania braków pism procesowych, terminów procesowych, ugody sądowej i dowodzenia w procesie, a także czynności związane z wydanym orzeczeniem merytorycznym, tj. wnioski o uzupełnienie, sprostowanie i wykładnię orzeczenia.

Omówiono podmiotowe aspekty czynności (zdolność sądowa, procesowa, postulacyjna, przedstawicielstwo ustawowe, legitymacja procesowa), a także pełnomocnictwo procesowe, właściwość sądu, tryb postępowania, sposób prezentowania materiału procesowego przez strony w systemie dyskrecjonalnej władzy sędziego, których przejawem jest nałożony na strony ciężar wspierania postępowania sądowego. W szerokim zakresie omówiono szczególne, zwyczajne i nadzwyczajne środki zaskarżenia, których część objęta jest przymusem adwokacko-radcowskim. Jeden z rozdziałów poświęcono problematyce uiszczania opłat sądowych i kosztów zastępstwa procesowego.

Czynności procesowe omówiono w ujęciu praktycznym ze wskazaniem przykładów czynności podejmowanych w określonych sytuacjach procesowych. Instytucje prawa procesowego, w ramach których dokonywane są czynności przed sądem, zostały przedstawione w niezbędnym zakresie, wskazując dokładnie miejsce ich omówienia w książce tego samego Autora Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, wyd. 7, Warszawa 2014, mającej dla niniejszego opracowania charakter komplementarny. Wiele czynności procesowych podejmowanych w formie pisemnej zostało omówionych z podaniem wzorów. Ich pełny zakres Czytelnik odnajdzie we Wzorach pism procesowych w sprawach cywilnych, gospodarczych i rejestrowych, wyd. 9, Warszawa 2012, opracowanych przez D. Bugajną-Sporczyk, A. Golę, H. Pietrzkowskiego i T. Żyznowskiego.

Szczególną uwagę poświecono czynnościom związanym z zaskarżaniem orzeczeń środkami zwyczajnymi, szczególnymi i nadzwyczajnymi, a także innymi środkami prawnymi.

W książce opracowanej według stanu prawnego obowiązującego w październiku 2014 r. w szerokim zakresie są cytowane orzeczenia Sądu Najwyższego (także niepublikowane), mające istotne znaczenie dla kształtowania praktyki sądowej.

Henryk Pietrzkowski

Autor fragmentu:

RozdziałI
Reprezentacja stron w postępowaniu cywilnym

1.Zdolność postulacyjna

Strona (jej organ lub przedstawiciel ustawowy) może działać w postępowaniu sądowym osobiście, bez konieczności korzystania z pełnomocnika. Okoliczność, że strona (uczestnik postępowania) ma zdolność procesową (zob. rozdział II pkt 3.2), nie przesądza o możliwości osobistego dokonywania czynności procesowych. Strona musi być dodatkowo wyposażona w zdolność postulacyjną. Zdolność postulacyjna to zdolność do samodzielnego dokonywania czynności procesowych. Brak tej zdolności może wynikać z okoliczności faktycznych (np. nieznajomość języka urzędowego sądu) bądź z przepisów prawa nakazujących korzystanie z zastępstwa pełnomocnika.

Z mocy prawa przymus korzystania z zastępstwa pełnomocnika obejmuje:

1)

zastępstwo przez adwokatów lub radców prawnych w postępowaniu przed Sądem Najwyższym (art. 871 § 1 k.p.c.);

2)

zastępstwo przez adwokatów lub radców prawnych w zakresie czynności procesowych związanych z postępowaniem przed Sądem Najwyższym podejmowanych przed sądem niższej instancji (art. 871§ 1...

Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX