Partyk Aleksandra, Partyk Tomasz, Uchylenie się od skutków prawnych ugody

Uchylenie się od skutków prawnych ugody zawartej pod wpływem błędu jest dopuszczalne, zgodnie z art. 918 § 1 k.c., jedynie wtedy, gdy obie strony pozostawały w błędzie co do stanu faktycznego, który uważały za niewątpliwy. Przy czym przyczyny wadliwości oświadczenia woli strony zawierającej ugodę muszą zostać jednoznacznie wykazane (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2005 r., V CK 691/04, LEX nr 177225). W orzecznictwie podkreśla się, że niepewność lub sporność stanu faktycznego u chociażby jednej ze stron wyklucza dopuszczalność powołania się na wadliwość ugody w tym zakresie. Nie jest natomiast istotne to, czy strony ugody obejmowały swoją świadomością pewność rzeczywistego stanu rzeczy, dostatecznym jest bowiem, by uznawały go za niewątpliwy. Judykatura wskazuje również, że art. 918 § 1 k.c. wyłącza stosowanie art. 84 k.c., jednakże pozostałe regulacje części ogólnej kodeksu cywilnego dotyczące uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli znajdują zastosowanie również w odniesieniu do ugód. W szczególności więc konieczne jest złożenie stosownego oświadczenia na piśmie drugiej stronie, w myśl art. 88 § 1 k.c., z zachowaniem rocznego terminu określonego w § 2 tego przepisu. Ponadto brak podstaw do zastosowania art. 918 § 1 k.c. nie wyklucza uznania ugody za bezwzględnie nieważną na zasadach ogólnych, w szczególności z uwagi na jej sprzeczność z prawem lub zasadami współżycia społecznego.