Klimek Krzysztof, Rozliczanie w czasie kosztów bezpośrednio związanych z przychodami osiągniętymi w latach poprzednich

Memoriałowa metoda prowadzenia rachunkowości podatkowej pozwala ustalić rzeczywisty wynik podatkowy, niemniej jednak rodzi problemy praktyczne, gdy należy dokonywać zmian w zapisach poprzednich lat. O ile bowiem w aspekcie bilansowym korekty poprzednich lat wiążą się co najwyżej z dodatkowym nakładem pracy, to na gruncie podatkowym zmiany takie mogą pociągać za sobą nawet odpowiedzialność karnoskarbową.

Na tym tle narodził się spór – czy koszty bezpośrednio związane z przychodami należy rozliczać memoriałowo, w oparciu o ogólne zasady potrącalności kosztów wynikające z art. 15 ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - dalej u.p.d.o.p., a więc zgodnie z zasadą, że koszty potrącalne są w roku, w którym zostały osiągnięte odpowiadające im przychody, czy też w roku następnym, na zasadzie art. 15 ust. 4c u.p.d.o.p. Zasadą jest bowiem, że koszty uzyskania przychodów poniesione po dniu sporządzenia sprawozdania finansowego czy złożenia zeznania, nie później jednak niż upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania (dalej: zamknięcie roku) są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie (art. 15 ust. 4b u.p.d.o.p.).

Poza tymi dwoma rozwiązaniami pojawił się jeszcze pogląd, który nakazuje rozliczać koszty lat ubiegłych w roku poniesienia – wydaje się on jednak nie uwzględniać w ogóle treści omówionych przepisów. Różnice w poglądach sprowadzają się zatem do ustalenia, czy koszty poniesione po zamknięciu roku należy ujmować wstecz, w roku zamknięcia roku uzyskania przychodu, czy też traktować je jako korektę dotychczasowych kosztów.