Andała-Sępkowska Justyna, Omyłka w gwarancji wadialnej

Wadium jest instrumentem o charakterze finansowym, stanowiącym zabezpieczenie po stronie zamawiającego, co do autentyczności zamiarów wykonawcy w odniesieniu do zawarcia umowy na warunkach wskazanych w ofercie. W postępowaniach, w których zamawiający wprowadził żądanie wniesienia wadium wykonawca samodzielnie wybiera formę jego wniesienia. Może to być jedna z form określonych w ustawowym katalogu. Wykonawca musi dołożyć starań, aby dokument wadialny był prawidłowy, gdyż brak jest instrumentów umożliwiających jego naprawienie po otwarciu ofert, jednak w orzecznictwie zdarzają się wyroki, z których wynika, że akceptowane są omyłki w dokumencie wadialnym nie aktywujące sankcji ustanowionej przez ustawodawcę. Ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo Zamówień Publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019, z 2020 r. poz. 288, 875, 1492, 1517 ze zm.) obowiązująca od 1 stycznia 2021r. Precyzuje regulacje odnoszące się do wadium. W uzasadnieniu do niej (druk sejmowy 3624) wskazano: „(...)W celu uproszczenia prowadzenia postępowań o udzielenie zamówienia publicznego w projekcie ustawy została przewidziana zasada fakultatywności wadium mająca zastosowanie do wszystkich postępowań prowadzonych w oparciu o przepisy ustawy. A zatem, bez względu na wartość zamówienia i bez względu na tryb, w jakim postępowanie o udzielenie zamówienia jest prowadzone, zamawiający nie będzie miał obowiązku żądania od wykonawców wniesienia wadium. W art. 97 projektu ustawy maksymalna wysokość wadium, jaka może być żądana przez zamawiającego została utrzymana na tym samym, co dotychczas poziomie 3% wartości zamówienia. Obowiązek wniesienia wadium przed upływem terminu składania ofert, w przypadku, gdy zamawiający zażąda od wykonawców wniesienia wadium, został powiązany z obowiązkiem nieprzerwanego utrzymania wadium przez wykonawcę do upływu terminu związania ofertą, włączając sytuacje, w których wykonawca przedłuża termin związania ofertą, chociaż w określonych przypadkach, zwłaszcza wniesienia wadium w postaci gwarancji bankowej, ubezpieczeniowej lub poręczenia, może to oznaczać konieczność wniesienia nowego wadium na przedłużony okres związania ofertą. Projekt ustawy doprecyzowuje także kwestie zwrotu wadium. W art. 98 projektu ustawy został na zamawiającego nałożony obowiązek zwrotu wadium bez wezwania wykonawcy niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 od momentu wystąpienia jednej ze wskazanych ustawą okoliczności: upływu terminu związania ofertą, zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego bądź unieważnienia postępowania. Zamawiający zwraca wadium również niezwłocznie i nie później niż w terminie 7 dni na wniosek wykonawcy: który wycofał ofertę przed upływem terminu składania ofert, którego oferta została odrzucona, który zwrócił się z takim wnioskiem po wyborze oferty najkorzystniejszej (przy czym nie dotyczy to wykonawcy którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza) albo po unieważnieniu postępowania, w sytuacji, gdy nie zostało rozstrzygnięte odwołanie na czynność unieważnienia postępowania albo nie upłynął termin na wniesienie takiego odwołania. Wystąpienie wykonawcy z wnioskiem o zwrot wadium w wymienionych sytuacjach będzie równoznaczne z deklaracją braku zainteresowania dalszym udziałem w postępowaniu. Doprecyzowano sposób zwrotu wadium wniesionego w innej formie niż w pieniądzu. Jeżeli wadium jest wnoszone w formie gwarancji lub poręczenia, zamawiający zwraca wadium przez złożenie gwarantowi lub poręczycielowi oświadczenie o zwolnieniu wadium. Charakter prawny oświadczenia o zwolnieniu wadium będzie zależał od indywidualnego ukształtowania treści stosunku gwarancji lub poręczenia. Co do zasady jednak zwolnienie z wadium należy kwalifikować jako zwolnienie z długu. (...)” Przy czym kwestia prawidłowości gwarancji wadialnej nie znajduje oparcie w przepisach i ważne pozostają w tym temacie opinie doktryny oraz tezy z orzecznictwa.