Dulewicz Katarzyna, Sancewicz Tomasz, Charakter prawny tzw. „pakietów socjalnych”

W orzecznictwie spory wywołuje charakter prawny tzw. „pakietów socjalnych”. Są to porozumienia zawierane w procesie restrukturyzacji pomiędzy reprezentacją pracowników a nowym inwestorem. Bardzo często nowy właściciel przejmując kontrolę nad pracodawcą zobowiązuje się do szeregu świadczeń na rzecz pracowników, w tym do gwarancji zatrudnienia.

Kontrowersja dotyczy tego, czy pakiet socjalny ma moc prawną „przepisu prawa pracy” i w hierarchii źródeł prawa znajduje się na tym samym poziomie co układ zbiorowy pracy. Kodeks pracy nie daje wyraźnej odpowiedzi na to pytanie. Art. 9 § 1 kodeksu zawiera jedynie ogólnie wskazuje, że przepisem prawa pracy jest „oparte na ustawie porozumienie zbiorowe”.

Pierwszy pogląd uznaje, że pakiet socjalny powinien być uznany za akt normatywny i przepis prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p., jeżeli jest on oparty na ustawie. Drugi pogląd wskazuje, że pakiet socjalny nie jest aktem normatywnym i przepisem prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p.

Kwestia ma istotne znaczenie, ponieważ dotyczy zwłaszcza tego czy pakiet socjalny kształtuje indywidualne stosunki pracy i czy pracownik może dochodzić indywidualnych roszczeń przed sądem. Ponadto, uznanie pakietów socjalnych za źródło prawa pracy ma znaczenie w przypadku przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę. W takiej sytuacji nowy pracodawca jest zobowiązany uznawać uprawnienia pracownicze przejętych pracowników wynikające bezpośrednio z pakietu socjalnego.