Pogoński Mariusz, Aport wierzytelności z tytułu udzielonego kredytu bądź pożyczki, a możliwość rozpoznania kosztu uzyskania przychodów

Jedną z form restrukturyzacji zadłużenia z tytułu kredytu bądź pożyczki stasowaną w praktyce obrotu gospodarczego jest konwersja tego zadłużenia na akcje bądź udziały kredytobiorcy (i odpowiednio pożyczkobiorcy). Ekonomiczna atrakcyjność tej metody restrukturyzacji jest jednak ograniczona skutkami podatkowymi jakie taka transakcja wywołuje. O ile bowiem objęcie akcji bądź udziałów za gotówkę jest neutralne podatkowo dla podmiotu je obejmującego, to objęcie ich za aport skutkuje powstaniem przychodu podatkowego zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 7 u.p.d.o.p. Aby zrównoważyć ten przychód podatkowy ustawodawca przewidział w art. 15 ust. 1j u.p.d.o.p. możliwość rozpoznania przez wnoszącego aport kosztu podatkowego, którego wysokość ustala się w różny sposób w zależności od przedmiotu tego aportu. Ust. 3 powyższego przepisu przewiduje, że kosztem podatkowym jest wartość faktycznie poniesionych, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, wydatków na nabycie (lub wytworzenie – w stanie prawnym od 1 stycznia 2015 r.) innych niż wymienione w pkt 1 i 2 tego przepisu składników majątku podatnika wnoszącego aport.

W teorii w powyższy przepis art. 15 ust. 1j pkt 3 u.p.d.o.p. wpisywać się powinna wnoszona jako aport wierzytelność kredytowa (i odpowiednio pożyczkowa) gdyż z tytułu jej udzielenia nie powstaje po stronie banku (i odpowiednio pożyczkodawcy) koszt uzyskania przychodów a jednocześnie udzielenie kredytu (pożyczki) jest pewnego rodzaju formą nabycia wierzytelności. Jak się jednak okazuje w interpretacjach podatkowych i orzecznictwie sądowym nie ma jednolitości poglądów co do tego czy podmiot wnoszący wierzytelność z tytułu kredytu bądź pożyczki (bank bądź pożyczkodawca) w celu objęcie akcji bądź udziałów u swego dłużnika może rozpoznać koszt podatkowy w wysokości wartości nominalnej wnoszonego kredytu (pożyczki). Zróżnicowane stanowiska w powyższym zakresie prezentuje niniejsza linia orzecznicza.