Lemkowski Marcin, Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych. Komentarz do art. 487-497 Kodeksu cywilnego
Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych. Komentarz do art. 487-497 Kodeksu cywilnego
Przedmowa
Zamierzeniem autora jest stworzenie syntetycznej książki, analizującej część istotnych przepisów Kodeksu cywilnego, regulujących wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych (art. 487-497 k.c.).
Przepisy te niezwykle często znajdują zastosowanie w praktyce, zwłaszcza w odniesieniu do problematyki odstąpienia od umowy wzajemnej i skutków zeń wynikających. Jednocześnie na gruncie tych właśnie regulacji dochodzi do wielu nieporozumień w praktyce sądowej, a błędy popełniane przy konstruowaniu żądań czy przy wyrokowaniu mają niekiedy charakter niemal podstawowy. Uzasadnia to podjęcie próby bardziej szczegółowego wyjaśnienia komentowanych przepisów.
Komentarz jest adresowany głównie do prawników praktyków. Znaczną jego część stanowią również rozważania będące efektem praktycznego doświadczenia autora. Jednak wobec rozpoczęcia prac nad całkowicie nowym Kodeksem cywilnym, zgłoszone w niniejszej publikacji uwagi mogą być pomocne osobom odpowiadającym za kształt nowych rozwiązań, zwłaszcza że w odniesieniu do regulacji obejmującej skutki niewykonania zobowiązań spotkać można wiele różnych propozycji, często bardzo odbiegających od dotychczas przyjętych w Kodeksie instytucji. Wszędzie tam, gdzie aktualne unormowania w ocenie autora wymagają zmiany, zostało to zasygnalizowane.
Komentarz odnosi się wyłącznie do wyodrębnionej grupy przepisów, nieuniknione będą jednak także odwołania do rozwiązań znajdujących się w innych częściach Kodeksu cywilnego. Z natury rzeczy mają one jednak charakter wyłącznie pomocniczy.
Stan prawny, literaturę i orzecznictwo uwzględniono na dzień 1 października 2011 r.
Marcin Lemkowski
I.Uwagi ogólne
Wykonywanie zobowiązań i skutki ich niewykonania regulują art. 450-497 k.c. Przepisy te dzielą się na dwie zasadnicze grupy. Do pierwszej z nich należą te, które znajdują zastosowanie w stosunku do wszystkich zobowiązań, bez względu na źródło ich powstania (umowa lub zobowiązania pozaumowne), tj. art. 450-486 k.c. Twierdzenie to uzupełnić jednak należy tym istotnym zastrzeżeniem, że jeżeli zobowiązanie wynika z umowy wzajemnej, to zastosowanie każdego z wymienionych przepisów może zostać wyłączone poprzez regulację z drugiej grupy, tj. z art. 487-497 k.c., ponieważ taka jest treść normatywna art. 487 § 1 k.c.
Podstawowa trudność polega więc na ustaleniu, zastosowanie którego z przepisów art. 450-486 k.c. podlega modyfikacji bądź wyłączeniu w przypadku, gdy zobowiązanie wynika z umów wzajemnych. Zagadnienie to będzie omawiane przy analizie kolejnych przepisów, w tym miejscu można natomiast wskazać, że wprostzastosowanie do umów wzajemnych znajdą następujące przepisy...
Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX